Απροσδιόριστο είναι το ακριβές ποσό που θα πρέπει να καταβάλουν οι κάτοικοι της Μεσσηνίας για την ολοκληρωμένη ή και την προσωρινή διαχείριση των απορριμμάτων τους με την κατασκευή της μονάδας επεξεργασίας στην Καλλιρρόη από την «ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ», η οποία είναι ανάδοχος του σχετικού διεθνούς διαγωνισμού που διενήργησε η Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε χθες στην ευρεία συνεδρίαση του Δ.Σ. του περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Πελοποννήσου, στο ξενοδοχείο «Ρεξ» στην Καλαμάτα, με μοναδικό θέμα την ενημέρωση από πλευράς αναδόχου εταιρείας, ο εκπρόσωπός της Γ. Αγραφιώτης, το κόστος, μεσοσταθμικά, θα ανέρχεται σε 62 ευρώ ανά τόνο και για ποσότητα έως 200.000 τόνους, χωρίς να έχει υπολογιστεί ο ΦΠΑ και το κόστος μεταφοράς έως τη μονάδα της Καλλιρρόης.
Μια αναγωγή στα δεδομένα του Δήμου Καλαμάτας έδειξε ότι με παραγωγή 60 τόνων κατά μέσο όρο την ημέρα και με τιμή 67ευρώ ανά τόνο (για το πρώτο έτος), προκύπτουν 21.600 τόνοι σε ετήσια βάση, που θα κοστίζουν 1.447.200 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και 1.635.336 ευρώ με ΦΠΑ, με τον άγνωστο Χ, αυτόν του κόστους μεταφοράς, να δυσκολεύει τους ακριβείς υπολογισμούς.
Ωστόσο, αναφέρθηκε ότι δε θα υπάρχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον, αφού οι μονάδες θα είναι κλειστές και θα ληφθούν όλα τα κατάλληλα μέτρα, ενώ θα προκύψουν 600 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και 200 μόνιμες θέσεις στα 25 χρόνια λειτουργίας, αλλά και πολλές θέσεις από παράπλευρες δραστηριότητες.
Λειτουργία του συστήματος
Η συνεδρίαση, δεδομένου του τεράστιου ενδιαφέροντος, διεξήχθη παρουσία των κατοίκων της Καλλιρρόης, υπό σχεδόν ιδανικές συνθήκες. Το κλίμα, όμως, χάλασε, όταν θέλησαν να τοποθετηθούν οι ίδιοι και αιρετοί τους, με το προεδρείο να έχει τελείως διαφορετική άποψη και να μιλούν τελικά (εκτός του δημάρχου Φ. Μπάμη), η δημοτική σύμβουλος Ελένη Αλειφέρη, ο κάτοικος Ι. Αλεξόπουλος, ο πρόεδρος της Κοινότητας Καλλιρρόης Αντ. Διαγούπης και το μέλος του ΦΟΔΣΑ, Κ. Δημητρακόπουλος.
Έτσι, προκλήθηκε ένταση μεταξύ των κατοίκων και του προεδρείου, με κάποιους από αυτούς να αποχωρούν, αλλά και μεταξύ του προέδρου της Οικολογικής Κίνησης Στ. Κουνιάδου και του δημάρχου Καλαμάτας Π. Νίκα.
Ενημερώνοντας τους παριστάμενους ο κ. Αγραφιώτης ανέφερε ότι ο διαγωνισμός υλοποιεί ένα μέρος του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων και το υπόλοιπο θα μπορεί να υλοποιηθεί από το ΦΟΔΣΑ με τη βοήθεια της εταιρείας.
Το έργο, συνέχισε, φιλοδοξεί να λύσει το πρόβλημα διαχείρισης των συμβατικών απορριμμάτων για 25 χρόνια στην Περιφέρεια Πελοποννήσου με βιώσιμο τρόπο. Ο διαγωνισμός έγινε μέσω ΣΔΙΤ με 27χρονη διάρκεια (25 για τη λειτουργία του εργοστασίου και 2 για την κατασκευή του), ενώ από το 10ο μήνα μετά την υπογραφή της σύμβασης θα ξεκινήσει και η μεταβατική διαχείριση με περιβαλλοντικά άρτιο τρόπο.
Στόχος είναι το ποσοστό του υπολείμματος να είναι μικρότερο του 45%, της ανακύκλωσης να ξεπεράσει το 35% και η απομάκρυνση των οργανικών από την ταφή να ξεπεράσει το 65%.
Η χρηματοδότηση ανέρχεται σε 152 εκατ. ευρώ και θα προέλθει από το ΕΣΠΑ, όπως εκτιμάται, ίδια κεφάλαια και τραπεζικό δάνειο.
Ο κ. Αγραφιώτης μίλησε και για ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και πρόσθεσε πως τα οφέλη, πέραν της διαχείρισης των απορριμμάτων, είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής, της υγείας, σε τουρισμό και γεωργία, στην ανάπτυξη, ενώ θα δημιουργήσει και θέσεις εργασίας. Έτσι, μίλησε για 600 συνολικά θέσεις στα πέντε εργοτάξια (τρεις μονάδες και δύο σταθμοί μεταφόρτωσης) και 200 μόνιμες θέσεις στα 25 χρόνια λειτουργίας, ενώ θα υπάρξουν και πολλαπλάσιες παράπλευρες θέσεις.
Κατά τον ίδιο, ο ΦΟΔΣΑ έχει την υποχρέωση να αναπτύξει τη διαλογή στην πηγή, καθώς δε λειτουργεί ανταγωνιστικά με το εργοστάσιο.
Όσον αφορά στην προσωρινή διαχείριση, θα είναι πλήρης στους ίδιους χώρους που επιλέχθηκαν για την οριστική και στο δεκάμηνο μετά την υπογραφή της σύμβασης θα γίνουν μικρά κύτταρα οριστικής διαχείρισης, ΧΥΤΥ και μικρές μονάδες.
Κάθε Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) θα περιλαμβάνει μια ράμπα και χοάνη, όπου θα πέφτουν τα απορρίμματα, τα οποία θα συμπιέζονται από τα πρες κοντέινερ.
Χωρίς επαφή με το περιβάλλον
Οι μονάδες επεξεργασίας θα υποδέχονται τα συμβατικά απορρίμματα σε κλειστούς και σφραγισμένους χώρους. Κάθε μονάδα θα έχει τρεις υπομονάδες: μηχανικής ανακύκλωσης, βιολογικής επεξεργασίας και μηχανικής επεξεργασίας του παραγόμενου κομπόστ για το τελικό ραφινάρισμα.
Η πρώτη μονάδα θα παραλαμβάνει τα απορρίμματα, που από εκεί και μετά δε θα έρχονται σε επαφή με το περιβάλλον. Η υποδοχή θα γίνεται σε κλειστά συστήματα, χωρίς οσμές και επιβάρυνση του εδάφους.
Η μηχανική ανακύκλωση θα διαχωρίζει σιδηρούχα υλικά, πλαστικά και χαρτί.
Η βιολογική επεξεργασία θα γίνεται, επίσης, σε σφραγισμένο χώρο, σε ειδικά κελιά με τη βοήθεια θερμότητας και αέρα. Θα παράγεται και θα συλλέγεται βιοαέριο, που θα δίνει ένα μικρό ποσό «πράσινης» ενέργειας, το οποίο θα χρησιμοποιείται για τις ανάγκες της κάθε μονάδας, καθιστώντας την έτσι ενεργειακά αυτόνομη.
Υπολογίζεται πως θα υπάρχει η δυνατότητα ανακύκλωσης 35.000 τόνων ανά έτος από την ποσότητα των 200.000 τόνων που συνολικά θα επεξεργάζονται οι μονάδες, ενώ θα εξοικονομούνται και 17.000 τόνοι CO2, ετήσια.
Συνολικά, από τους 200.000 τόνους απορριμμάτων, οι 35.000 θα είναι ανακυκλώσιμα, οι 45.000 θα είναι κομπόστ και οι 70.000 υπολείμματα.
Τα υπολείμματα θα οδηγούνται στους ΧΥΤΥ, που θα δημιουργηθούν δίπλα στις μονάδες και θα είναι χημικά ανενεργά. Στους ΧΥΤΥ, θα υπάρχει πρόνοια, με τοποθέτηση μεμβρανών, ώστε να μη δημιουργείται ρύπανση. Παρότι είναι ανενεργά, δε θα περνούν ομβροστραγγίσματα στο έδαφος, ενώ θα υπάρχει και διάταξη συλλογής της όποιας μικροποσότητας βιοαερίου ενδεχομένως παραχθεί.
Τα όποια στραγγίσματα θα οδηγούνται σε βιολογικό καθαρισμό και με τη χρήση της αντίστροφης ώσμωσης θα παράγεται νερό κατάλληλο για άρδευση, που θα χρησιμοποιείται στο χώρο του εργοστασίου.
Το κόστος
Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε ότι η τιμή που δόθηκε είναι η χαμηλότερη σε σχέση με άλλους διαγωνισμούς που έγιναν στη Δυτική Μακεδονία με αντίστοιχο σύστημα και κόστος 137 ευρώ ανά τόνο και στην Π.Ε. Σερρών με 58 ευρώ τον τόνο χωρίς μεταφορές και ΧΥΤΥ. Το λιγότερο που θα πληρώνει ο δημότης των Σερρών θα είναι 78 ευρώ.
Αναφέρθηκε, επίσης, ότι η εγγυημένη ποσότητα (το ελάχιστο) θα είναι 150.000 τόνοι. Ακόμη κι αν προκύψουν 130.000 τόνοι, η αποζημίωση θα είναι για 150.000 τόνους. Από εκεί το 30% θα παραμένει σταθερό, ενώ το υπόλοιπο 79% θα «πληθωρίζεται». Αν η ποσότητα ξεπερνά τους 200.000 τόνους, θα «πληθωρίζεται» στο 100%.
Ενδιαφέρουσες απαντήσεις
Ο κ. Αγραφιώτης βομβαρδίστηκε από ερωτήσεις δημάρχων, δημοτικών συμβούλων και κατοίκων τόσο της Καλλιρρόης όσο και της Παλιόχουνης. Μεταξύ άλλων, απάντησε πως επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένες περιοχές με βάση το ΠΕΣΔΑ, που προβλέπει τη λειτουργία τους σε απόσταση έως 50 χλμ. από τις έδρες των διαχειριστικών ενοτήτων. Επίσης, πως η διαβούλευση για την έγκριση της ΜΠΕ λήγει στις 21 Ιανουαρίου και φορείς έχουν καταθέσει ενδιαφέρουσες απόψεις, ενώ η μη πρόβλεψη περισσότερων των 2 ΣΜΑ αφορά στον Περιφερειακό Σχεδιασμό και όχι το διαγωνισμό.
Επιπλέον, θα υπάρχουν έσοδα από τα ανακυκλώσιμα και την παραγωγή ενέργειας, ενώ από τα 152 εκατ. ευρώ που υπολογίστηκε πως θα κοστίσει το σύνολο των τριών μονάδων και των δύο ΣΜΑ, εκτιμάται ότι τα 68 εκατ. ευρώ θα προκύψουν από το ΕΣΠΑ, ενώ τα υπόλοιπα, είτε με δάνειο είτε χωρίς, θα καταβληθούν από την εταιρεία.
Αν δοθούν τα χρήματα από το ΕΣΠΑ, θα μειωθεί το κόστος της επένδυσης και τα χρήματα που θα πληρώνονται.
Απορρίφθηκε η πρόταση για συνεκμετάλλευση της λάσπης των βιολογικών καθαρισμών, ενώ επισημάνθηκε ότι τα συστήματα διαλογής στην πηγή δε θα είναι ανταγωνιστικά.
Τέλος, διευκρινίστηκε πως η τιμή ξεκινά από τα 67 ευρώ ανά τόνο, η οποία μειούμενη φθάνει στα 57-58 ευρώ ανά τόνο στην εικοσιπενταετία, εξ ου και το μεσοσταθμικό των 62 ευρώ ανά τόνο.
Του Χάρη Χαραλαμπόπουλου
Φωτό: Στασινός Μουτσούλας
