Κι ενώ οι Θεσσαλοί αγρότες δίνουν ραντεβού στη Λάρισα στις 19 Γενάρη για πανελλαδική συνδιάσκεψη, με το ερώτημα των μαζικών κινητοποιήσεων, το 2014 έρχεται με μια νέα προοπτική για τους Έλληνες αγρότες μέσω… Χρηματιστηρίου!
Το ανήγγειλε ο Δημήτρης Καραϊσκάκης, επιτελικός διευθυντής λειτουργιών Χρηματιστηρίου Αθηνών, την περασμένη εβδομάδα, στο αγροτικό-επιχειρηματικό συνέδριο που συνδιοργάνωσαν η Ethos Media και το Agrocapital.gr σε ξενοδοχείο της Αθήνας. Όπως είπε, γίνονται κινήσεις και προσεκτικά βήματα για τη δημιουργία Χρηματιστηρίου Εμπορευμάτων και ήδη έχει κατατεθεί η σχετική πρόταση.
Το Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων χρόνια κουβεντιάζεται, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται ήγγικεν η ώρα. Για παράδειγμα, στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων μπορεί να γίνουν αντικείμενο συνδιαλλαγής τα εξής: φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια, χρυσός, καλαμπόκι, σιτάρι, ρύζι κ.ά.
Οι διαδικασίες έχουν ξεκινήσει και θα μπορούσε να λειτουργήσει ακόμα και στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, εφόσον τρέξουν οι διαδικασίες και το νομοθετικό πλαίσιο. Σε πρώτη φάση, μελέτη υπάρχει για το ελαιόλαδο ανάλογα με την οξύτητα και πιθανότατα οι ποσότητες που θα διακινούνται θα αφορούν μία ποιοτική κατηγορία, το έξτρα παρθένο.
Μια τέτοια πρωτοβουλία, βέβαια, δεν μπορεί να ισχύσει για όλα τα αγροτικά προϊόντα, αλλά μόνο για συγκεκριμένα στα οποία υπάρχουν μεγάλες ποσότητες και στα οποία η χώρα μας είναι ηγέτιδα δύναμη και έχει τη δυνατότητα να τροφοδοτήσει μεγάλες αλυσίδες της αγοράς που θέλουν ν’ αγοράσουν ποσότητες και δε θέλουν να τρέχουν από παραγωγό σε παραγωγό, αλλά κάτι τέτοιο είναι κομμάτι δύσκολο να εφαρμοστεί σε νωπά προϊόντα.
Ποια θα είναι, όμως, τα οφέλη για τον Έλληνα αγρότη; Ο παραγωγός θα έχει, αφενός μεν, εξασφαλισμένη τη διάθεση της παραγωγής του, αφετέρου δε θα ταλαιπωρείται λιγότερο από τις διακυμάνσεις της αγοράς, και σε προϊόντα που η χώρα μας είναι ηγέτιδα δύναμη θα μπορεί να συνδιαμορφώνει το αποτέλεσμα. Για παράδειγμα η Ισπανία, η οποία θεωρείται από τους leaders στο ελαιόλαδο, έχει Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων, παρ’ ότι κατά κανόνα το προϊόν της είναι κατώτερο ποιοτικά από το ελληνικό.
Σε πρώτη φάση, μελέτη υπάρχει για το ελαιόλαδο. Αν, μάλιστα, υπάρξουν θετικά αποτελέσματα, τότε αναμένεται το Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων να επεκταθεί και σε άλλα ελληνικά προϊόντα, π.χ. βαμβάκι κ.ά.
Αρμόδια για το θέμα αυτό κατά μια έννοια θα είναι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που αφορά στο υπουργείο Οικονομικών, ενώ θα πρέπει να τρέξει γρήγορα τις διαδικασίες και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που το αφορά άμεσα.
Η Ελλάδα είναι η τρίτη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο, με περίπου 140 εκατ. ελαιόδενδρα, ενώ παγκοσμίως καλλιεργούνται περισσότερα από 750 εκατ. ελαιόδενδρα. Η χώρα μας παράγει κάπου 400.000 τόνους ελαιολάδου το χρόνο, εκ των οποίων το 75% ως 80% είναι εξαιρετικά παρθένο, με εξαίρεση τη φετινή χρονιά που είχαμε κάθετη μείωση της παραγωγής λόγω της ακαρπίας. Η Ελλάδα εξάγει σχεδόν το 50% του ελαιολάδου που παράγει, αλλά υποφέρει και από το γεγονός ότι το ελαιόλαδό της εξάγεται με πολύ χαμηλή τιμή από τους Ιταλούς και τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποιες κινήσεις από μεμονωμένους παραγωγούς ή συνεταιρισμούς.
Παραδοσιακά Χρηματιστήρια Εμπορευμάτων είναι το CME Group του Σικάγου της Νέας Υόρκης (NYSE Euronext), ενώ την τελευταία δεκαετία άνθηση γνωρίζουν και τα Χρηματιστήρια Εμπορευμάτων στην Ινδία και την Κίνα και έχουν, μάλιστα, εξελιχθεί σε βασικά κέντρα των αγορών, με συναλλαγές που αφορούν πάνω από το 50% της παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων.