Με ΣΔΙΤ και πληρωμές διαθεσιμότητας
Στα έργα ΣΔΙΤ, στα οποία φαίνεται να δίνει μεγάλη έμφαση η κυβέρνηση για την τόνωση των επενδύσεων, στρέφει το ενδιαφέρον του ο κατασκευαστικός κλάδος για το 2020, τρέφοντας την προσδοκία ότι μέσω των συγκεκριμένων διαγωνισμών θα μπορέσει να εξασφαλίσει πρόσθετο αντικείμενο ύψους που είναι πιθανό να ξεπεράσει το 1,5 ή ακόμα και τα 2 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια.
Στον αντίποδα, οι ελπίδες από τον τομέα των δημοσίων έργων, τουλάχιστον για το τρέχον έτος, είναι ιδιαίτερα πενιχρές, με δεδομένο ότι στο υπουργείο Υποδομών επανεξετάζουν, από μηδενική βάση, σειρά ζητημάτων, από το δυσλειτουργικό σήμερα νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις μέχρι και την τύχη διαγωνισμών που δεν έχουν συμβασιοποιηθεί, ή ακόμα και υφιστάμενες εργολαβίες, όπως π.χ. εκείνες του άξονα Πάτρας – Πύργου.
Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά τις οδοποιίες, η αρχή έγινε με τον ΒΟΑΚ (άξονας Κρήτης) και τη δημοπράτηση ενός τμήματος μέσω ΣΔΙΤ, αν και επί του παρόντος η νέα ηγεσία του υπουργείου Υποδομών σχεδιάζει την ακύρωση του υφιστάμενου σχεδιασμού και την επιλογή διαφορετικού μοντέλου.
Στον αντίποδα, φαίνεται να «διασώζεται» το έργο για τον οδικό άξονα Καλαμάτας – Πύλου – Μεθώνης, αξίας της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ, ο οποίος έχει δημοπρατηθεί από πέρυσι με τη μέθοδο των ΣΔΙΤ και των πληρωμών διαθεσιμότητας.
Με το μοντέλο αυτό ο ανάδοχος λαμβάνει πληρωμές, όχι κατά την κατασκευή του έργου, αλλά κατά την περίοδο λειτουργίας του κι αυτό, εφόσον καλύπτονται συγκεκριμένες, προσυμφωνημένες ποιοτικές προδιαγραφές.
Ως εκ τούτου, οι κατασκευαστές θα έχουν κίνητρο όχι μόνο για την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση της κατασκευής, για να ξεκινήσουν να λαμβάνουν τις πληρωμές διαθεσιμότητας, αλλά και για τη διατήρηση υψηλής ποιότητας, καθώς σε αντίθεση περίπτωση θα κληθούν να αναλάβουν το κόστος των επισκευών.
Σε ό,τι αφορά όμως τις ΣΔΙΤ και δη εκείνες που άπτονται έργων διαχείρισης απορριμμάτων, το 2020 αναμένεται να σηματοδοτήσει την επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών. Ήδη, όπως ανέφερε πριν από λίγες ημέρες ο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκης, μόνο για φέτος δρομολογούνται διαγωνισμοί ύψους άνω των 400 εκατ. ευρώ για την κατασκευή και διαχείριση 17 Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ σε Δυτική Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Βόλο, Λαμία, Βόρειο Εβρο, Λέσβο, Χαλκίδα, Λάρισα, Ηράκλειο, Αγρίνιο, Σητεία, Χερσόνησο, Μύκονο, Φωκίδα, Άνδρο, Τήνο και Κεφαλλονιά. Επίσης, οι κατασκευαστικές εταιρείες αναμένουν την ολοκλήρωση του σχεδιασμού για τις απαιτούμενες μονάδες απορριμμάτων στην Αττική, όπου η κατάσταση είναι πλέον οριακή. Παλιότερες εκτιμήσεις έκαναν λόγο για ανάγκες έργων συνολικής αξίας 1 δισ. ευρώ.
Εκτός, όμως, από τις ΣΔΙΤ για τη διαχείριση απορριμμάτων, ο θεσμός προβλέπεται πλέον να επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες έργων, κυρίως κτηριακά και οδοποιίες. Στην πρώτη περίπτωση, ήδη δημοπρατήθηκε πρόσφατα διαγωνισμός για την κατασκευή 3.000 φοιτητικών κατοικιών στην Κρήτη, εκ των οποίων 2.000 στο Ρέθυμνο και 1.000 στο Ηράκλειο.
Η αξία του έργου εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 250 εκατ. ευρώ, ενώ φορέας ανάθεσης είναι το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Η πρώτη φάση του διαγωνισμού ολοκληρώνεται στις 21 Ιανουαρίου με την υποβολή ενδιαφέροντος και στη συνέχεια, τα σχήματα που θα προκριθούν, θα κληθούν να καταθέσουν προσφορές. Η διάρκεια της σύμβασης θα είναι 30 χρόνια.
Το ενδιαφέρον πρόκειται να είναι ιδιαίτερα υψηλό, τόσο λόγω του ύψους της σύμβασης όσο και του ότι πλέον είναι εφικτή και η κεφαλαιοποίηση τέτοιων συμβάσεων για τις κατασκευαστικές εταιρείες, πριν από την ολοκλήρωσή τους. Είναι, άλλωστε, πρόσφατο το παράδειγμα της πώλησης σχετικής σύμβασης ΣΔΙΤ (σχολικά κτίρια στην Αττική) από την «Άβαξ», με αγοραστή τον σουηδικό όμιλο Sterner Stenhus.