Η καρέκλα στην οποία κάθεται ο Καλαματιανός αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας, Αλέξης Χαρίτσης, είναι σίγουρα… ηλεκτρική. Ο ρόλος και οι ευθύνες του θεωρούνται «κλειδί» για να χαρακτηριστεί μια κυβερνητική θητεία πετυχημένη ή όχι. Ο ίδιος, όμως, πέρα από την πίεση που έχει, δε φαίνεται να ενοχλείται ιδιαίτερα. Θεωρεί ότι με μετρημένα λόγια και πράξεις μπορεί να επιτευχθεί αυτό που μοιάζει με σισύφειο έργο. Να βγει, δηλαδή, η χώρα από τη μιζέρια των μνημονίων.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε χθες στο «Θάρρος» δήλωσε αισιόδοξος, αλλά όχι αιθεροβάμων, για τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη, για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, ενώ τόνισε ότι ήδη υπάρχει σε εξέλιξη σχεδιασμός για την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου της κοινωνίας.
-Χθες ήταν η… Μεγάλη Πέμπτη για την ελληνική οικονομία, αύριο ίσως κάποιοι μιλήσουν και για τη… Σταύρωση. Όντας σ’ ένα καίριο υπουργείο για την πορεία της ελληνικής διαπραγμάτευσης, πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα. Το ποτήρι είναι μισογεμάτο ή αδειάζει;
Σύμφωνα με τη γνώμη μου δεν είναι θέμα αισιοδοξία ή απαισιοδοξίας. Όταν ασκείς πολιτική, πρέπει να βλέπεις μπροστά σου τα δεδομένα που έχεις και τους ανάλογους συσχετισμούς. Το τελευταίο διάστημα, με κάθε ευκαιρία, σημειώνω ότι είναι προς το συμφέρον όλων των πλευρών να κλείσει η συμφωνία. Με αυτή την έννοια πολύ σύντομα θα έχουμε αποτέλεσμα. Η ειδοποιός διαφορά της σημερινής κυβέρνησης είναι ότι δεν κάθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μόνο και μόνο για να βάλει μια υπογραφή. Αγωνίζεται για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και με τους καλύτερους δυνατούς όρους.
Ας δούμε την εικόνα. Η χώρα ζει για επτά χρόνια κάτω από την πραγματικότητα των μνημονίων, με τα όποια αποτελέσματα έχουν επιβάλει στην ελληνική κοινωνία. Επομένως, δεν έχει κανένα νόημα να υπογράψουμε ένα κείμενο, το οποίο έπειτα από μερικούς μήνες θα μας φέρει και πάλι σε μία από τα ίδια. Το θέμα είναι να υπάρξει μια ολική συμφωνία, η οποία δε θα περιλαμβάνει τα μέτρα και τα αντίμετρα για τη δεύτερη αξιολόγηση. Υπάρχει και το ζήτημα του χρέους, τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που έχουν συζητηθεί από πέρυσι το Μάιο, αλλά και η ένταξη των ελληνικών τραπεζών στο σύστημα της ποσοτικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ώστε έτσι να βαδίσουμε σε έναν πιο καθαρό δρόμο. Κι αυτό θα σημαίνει ότι η ελληνική οικονομία θα έχει πλέον θετικές προοπτικές.
Βέβαια, να σημειώσω ότι αυτή η συμφωνία που συζητάμε και διαπραγματευόμαστε δε θα περιλαμβάνει μόνο μέτρα λιτότητας, αλλά και θετικά μέτρα, με συγκεκριμένο κοινωνικό αποτύπωμα, ανακουφίζοντας ορισμένα κοινωνικά στρώματα που έχουν υποφέρει μέσα στην κρίση, ενώ θα έχουν και αναπτυξιακό πρόσημο. Δηλαδή, να αποκτήσουμε πόρους για δράσεις που δεν μπορούσαμε μέχρι σήμερα να κάνουμε, έχοντας ως στόχο πλέον την ανάπτυξη. Αυτή είναι η λογική μας, με αυτή βαδίζουμε και θεωρώ ότι η εκκρεμότητα θα κλείσει σύντομα, μια και δεν μπορεί αυτό να συνεχιστεί άλλο.
-Βέβαια, αν κάποιος θέλει να κάνει το συνήγορο του διαβόλου θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι, παρά το γεγονός ότι η σημερινή κυβέρνηση θέτει προϋποθέσεις στις διαπραγματεύσεις, στο τέλος υποχωρεί και το μάρμαρο πληρώνουν οι πολίτες της χώρας. Συνεχίζοντας, μήπως η εξουσία κατέλαβε και την Αριστερά, ενώ στην αρχή μιλούσαμε για το αντίθετο; Μήπως η Αριστερά έγινε κι αυτή ένα κομμάτι του συστήματος;
Να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα. Προσωπικά, θεωρώ ότι Αριστερά είναι οι ευθύνες που έχει αναλάβει απέναντι στον ελληνικό λαό, με διπλή εντολή, είναι μια πολιτική δύναμη, η οποία, αν θέλει να έχει μια ειλικρινή σχέση με τους πολίτες, δε θα αφήσει τις όποιες ευθύνες της στην άκρη και θα πάει στην ασφαλή γωνίτσα της, για να διατηρήσει την ιδεολογική της καθαρότητα. Εφόσον αναλαμβάνεις ευθύνες, αυτές πρέπει να τις φέρνεις σε πέρας. Βέβαια, με όλες τις δυσκολίες που κρύβει ένα τέτοιο εγχείρημα, κι ας μην κοροϊδευόμαστε, αυτές είναι τεράστιες. Δεν μπορεί να μη συμφωνήσει κάποιος με την παρατήρηση ότι το διεθνές περιβάλλον είναι εχθρικό απέναντι στην κυβέρνηση. Αυτό είναι αναντίρρητο και με οδηγό αυτό το γεγονός πορευόμαστε.
Παρά το γεγονός ότι δεν έχουμε ούριο άνεμο, διαφωνώ ότι από το Σεπτέμβριο του 2015 και μετά δεν έχουμε καταφέρει αρκετά πράγματα. Και με αυτό που ισχυρίζομαι, δεν εξωραΐζω καμία πραγματικότητα Έχουμε πετύχει, όμως, και πράγματα που καμία άλλη κυβέρνηση δε διεκδίκησε. Ένα παράδειγμα είναι το θέμα του χρέους, όπου κάποιοι έδιναν πιστοποιητικά βιωσιμότητάς του, ενώ τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Εξοικονομήσαμε πόρους για την υλοποίηση πολιτικών που δεν έγιναν από κανέναν. Το γεγονός ότι η δεύτερη αξιολόγηση θα έχει και θετικά στοιχεία για τους πολίτες, αυτό δεν μπορεί να το πετάξεις στα σκουπίδια. Θεωρώ, λοιπόν, ότι κάνουμε μια διαπραγμάτευση που θα πιάσει τόπο. Πετύχαμε, για παράδειγμα, ευνοϊκούς όρους για τα προγράμματα του προηγούμενου ΕΣΠΑ, καταφέρνοντας να μη χάσουμε ούτε ένα ευρώ από την ευρωπαϊκή συμμετοχή. Οι προηγούμενοι αυτά τα χρήματα τα είχαν… ακίνητα. Δεν υπάρχουν μόνο αρνητικά.
Προς Θεού, μην εκληφθούν τα παραπάνω ως κουβέντες αέρος. Γνωρίζουμε σε τι θέση βρισκόμαστε, γνωρίζουμε τους συσχετισμούς. Η κριτική, όμως, που λέει ότι τούτων δοθέντων θα έπρεπε να παραδώσετε τα κλειδιά της εξουσίας σε αυτούς που για 40 χρόνια ρήμαξαν τη χώρα και εσείς να γυρίσετε στην ασφάλεια του 3%, εμένα με βρίσκει αντίθετο. Η εντολή που πήραμε είναι να λύσουμε τα προβλήματα. Και αλλοίμονο. Τα προβλήματα δε δημιουργήθηκαν λόγω μνημονίου. Και στο εσωτερικό μέτωπο υπάρχουν θέματα που δεν αγγίζονται για δεκαετίες. Και στο βαθμό του εφικτού προσπαθούμε να τα αντιμετωπίσουμε με επιτυχία.
-Βέβαια, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι πολίτες δε σας πιστώνουν ότι είστε κάτι διαφορετικό από τους υπόλοιπους.
Η φθορά είναι αναντίρρητη. Όταν υλοποιείς πολιτικές γεμάτες αγκάθια, είναι φυσικό να συμβαίνει κι αυτό. Αλλά οι πολίτες, παρά το γεγονός ότι είναι θυμωμένοι και πιεσμένοι, δεν πάνε σε κανέναν πολιτικό σου αντίπαλο. Γνωρίζουν ότι αν είναι να λυθούν προβλήματα δεκαετιών, αυτό δε θα γίνει από εκείνους που τα δημιούργησαν. Τουλάχιστον αυτό βλέπω από τις συναντήσεις μου με τους πολίτες όλο αυτό το διάστημα.
-Για να πάμε πιο πολύ στα δικά σας χωράφια. Έχετε την αίσθηση ότι τα κονδύλια από το ΕΣΠΑ έχουν περάσει στην πραγματική οικονομία; Υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν ήδη πάρει χρήματα; Υπάρχει αρκετή δόση κριτικής στο θέμα αυτό.
Η κριτική είναι καλοδεχούμενη, αρκεί να έχει σχέση με την πραγματικότητα. Οι αριθμοί υποστηρίζουν ότι το 2015, σύμφωνα με ευρωπαϊκά στοιχεία, ήμαστε η πρώτη χώρα σε απορροφητικότητα. Ο στόχος για το 2016, που είχαμε θέσει από κοινού με την ευρωπαϊκή επιτροπή, ήταν απορρόφηση 7% των πόρων για την πραγματική οικονομία, κι εμείς πετύχαμε αύξηση 50%. Και το ΕΣΠΑ επηρεάζεται από μια σειρά παράγοντες. Αυτό μεταφράζεται σε ενίσχυση των πολιτών; Βεβαίως. Έχουμε ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, έργα υποδομών που φέρνουν ανάπτυξη, έργα περιβάλλοντος και ολοκληρώνουμε με μια σειρά παρεμβάσεων το κοινωνικό κράτος. Ήδη υπάρχουν ανακοινώσεις και δημιουργούνται έργα για την πρωτοβάθμια υγεία. Μάλιστα, θα τις ενισχύσουμε περαιτέρω. Βρήκαμε «παγωμένους» αυτοκινητόδρομους και ενεργοποιήσαμε πόρους, έτσι ώστε να ολοκληρωθούν.
Πάμε στην επιχειρηματικότητα. Στους 4 τελευταίους μήνες του 2015 έπεσαν στην πραγματική οικονομία 5 δισεκατομμύρια ευρώ και την κράτησαν όρθια. Υπάρχουν και νέα προγράμματα, με 4 προσκλήσεις μόνο για τους μικρομεσαίους. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει.
Πέρα από το ΕΣΠΑ έχουμε το νέο αναπτυξιακό νόμο. Μέσα σε 4 μήνες κατατέθηκαν επενδυτικά σχέδια 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν όλοι ότι μόνο ένα 10% αφορά στην Αττική. Υπάρχει, δηλαδή, σημαντική αποκέντρωση. Το 65% των νέων επενδύσεων αφορούν στο δευτερογενή τομέα, που σημαίνει και δημιουργία μόνιμων θέσεων εργασίας.
Και δημιουργούμε και νέα εργαλεία. Δημιουργούμε προϋποθέσεις για στήριξη επιχειρήσεων παραγωγής ποιοτικών προϊόντων.
Μέσα από την εμβληματική δράση του νέου ΕΣΠΑ “Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ”, προϋπολογισμού 280 εκατομμυρίων ευρώ, που σχεδιάσαμε και υλοποιούμε σε στενή συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας, χρηματοδοτούμε τη σύμπραξη επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς, αλλά και μεμονωμένες επιχειρήσεις ή ομάδες επιχειρήσεων για την προαγωγή επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία.
Το μεγάλο ενδιαφέρον που συνάντησαν αυτά τα προγράμματα, ιδίως της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και του EquiFund, δείχνει ότι η στρατηγική μας φέρνει αποτελέσματα. Σύντομα θα ακολουθήσουν κι άλλες, ανάλογες πρωτοβουλίες. Με σοβαρό σχεδιασμό, σκληρή δουλειά και παραγωγική συνεργασία όλων των εμπλεκομένων σε κυβερνητικό, ακαδημαϊκό και επιχειρηματικό επίπεδο, αντιστρέφουμε το brain drain και κάνουμε υπόθεση των νέων ανθρώπων την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
-Δηλαδή, από τα “μαύρα πρωτοσέλιδα” των περισσότερων εφημερίδων, εσείς βλέπετε το ποτήρι μισογεμάτο;
Επαναλαμβάνω ότι σκοπός μου δεν είναι να εξωραΐσω καμία πραγματικότητα. Γνωρίζουμε και πού ζούμε και τι συμβαίνει στον κόσμο. Υπάρχουν δυνατότητες, όμως, και γίνεται συστηματική δουλειά. Η κατάσταση δεν είναι τόσο άσχημη. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, θέλει δουλειά, αλλά δεν έχουμε εικόνες καταστροφής. Αυτό το παραδέχονται και ξένοι επενδυτές, είτε αρέσει σε ορισμένους είτε όχι.
-Η Μεσσηνία πρέπει να είναι ικανοποιημένη από την κυβέρνηση;
Ολοκληρώσαμε τον εθνικό δρόμο, μελετούμε το εσωτερικό οδικό δίκτυο και ο δρόμος Καλαμάτα- Ριζόμυλος- Πύλος- Μεθώνη θα γίνει. Υπάρχει πρωτοβουλία και συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για να ολοκληρωθεί το έργο. Υπάρχει έτοιμη δουλειά, η μελέτη είναι στο υπουργείο Υποδομών, ο δρόμος θα γίνει. Χρειάζεται, όμως, σοβαρότητα και όχι πομφόλυγες. Τέτοιου τύπου έργα δε γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη.
Ας μην παραμυθιάζουμε, όμως, τον κόσμο ότι υπήρξε πρόβλεψη για το συγκεκριμένο έργο. Δε βρήκαμε τίποτα έτοιμο. Δεν υπήρχαν δεσμευμένες πιστώσεις. Έβαζαν έργα – αέρα στο ΕΣΠΑ, χωρίς μελέτες, χωρίς χρήματα.
Υπάρχει και το θέμα Καλό Νερό – Τσακώνα. Κι εδώ θα υπάρξουν απτά αποτελέσματα. Πήραμε ένα έργο χωρίς καμία μελετητική ωριμότητα, αλλά εμείς προχωράμε. Υπάρχουν μια σειρά από σημαντικά αντιπλημμυρικά έργα.
Βέβαια, δε θέλουμε μόνο τουρισμό. Θέλουμε κι ένα δυνατό ανταγωνιστικό πρωτογενή τομέα. Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα. Πρέπει, όμως, και οι τοπικοί φορείς να μας δείξουν το δρόμο, το σχέδιό τους. Η τοπική κοινωνία γνωρίζει τα προβλήματα και όχι η Αθήνα. Έχει η Μεσσηνία τη δυνατότητα να βελτιώσει την ποιότητα και την παραγωγικότητα της περιοχής. Πρέπει να ενισχυθούν νέα συνεργατικά σχήματα. Εμείς όλα αυτά τα πριμοδοτούμε. Τέλος, μέσα στις επόμενες ημέρες θα λυθεί και το πρόβλημα με τις πλημμυροπαθείς επιχειρήσεις. Έχουμε σχέδιο για το νομό και με το διάλογο θα γίνουν έργα που δεν κατάφεραν να υλοποιήσουν άλλοι για δεκαετίες.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη