«Χρυσωρυχείο» Έρευνας για τη σεισμολογία η Ελλάδα
Ενδιαφέρουσα ημερίδα χθες στην Καλαμάτα για την αντιμετώπιση των σεισμών
Μια άκρως ενδιαφέρουσα ημερίδα για τις τρέχουσες εξελίξεις στη Σεισμολογία, σχετικά με την πρόγνωση των σεισμών αλλά και την αντιμετώπισή τους, πραγματοποιήθηκε χθες το πρωί στο αμφιθέατρο του Εργατικού Κέντρου Καλαμάτας. Διακεκριμένοι καθηγητές, όπως ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμιος Λέκκας, ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου κ. Καραστάθης, ο καθηγητής Φυσικής του ΕΚΠΑ Κανάρης Τσίγκανος, ο καθηγητής του Chapman University της Καλιφόρνια Μηνάς Καφάτος, αλλά και ο πασίγνωστος σεισμολόγος και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Άκης Τσελέντης, κατέθεσαν τις απόψεις τους, μπροστά σε εκατοντάδες μαθητές από σχολεία της Καλαμάτας.
Ευθύμιος Λέκκας: «Παράδειγμα επιτυχούς διαχείρισης ο σεισμός της Καλαμάτας –Ελπιδοφόρες οι νέες μέθοδοι προγνώσεων»
Ως το πρώτο μεγάλο φυσικό γεγονός που αντιμετώπισε με επιτυχία ο ΟΑΣΠ στη χώρα ανέφερε το σεισμό του 1986 στην Καλαμάτα ο καθηγητής και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας. Παράλληλα, τόνισε ότι υπήρξε και παράδειγμα ανασυγκρότησης μετά τους σεισμούς, πράγμα που αποδεικνύει ο σημερινός «ιστός» της Καλαμάτας. Ο κ. Λέκκας χαρακτήρισε πολύ ενθαρρυντικές τις μεθόδους προγνώσεων οι οποίες αναπτύσσονται τελευταία στη χώρα μας και δίνουν μια πολύ καλή προοπτική, έτσι ώστε σύντομα να μπορούν να ενταχθούν σε επιχειρησιακό επίπεδο, το οποίο είναι και το ζητούμενο. «Μέχρι τώρα έχουμε σαφή επιστημονικά δεδομένα, τα οποία χρειάζονται περισσότερη επεξεργασία, ώστε να καταστούν και επιχειρησιακά εργαλεία, καθώς πάντα υπάρχει μια απόσταση μεταξύ της επιστήμης και του επιχειρησιακού επιπέδου» συμπλήρωσε. Κλείνοντας, τόνισε πως, παρά τις αντίξοες συνθήκες και την οικονομική κρίση, ο ΟΑΣΠ σε κάθε περιοχή της χώρας πραγματοποιεί ασκήσεις ετοιμότητας και ενημερώνει τους πολίτες. «Στον ελληνικό χώρο υπάρχει πολύ μεγάλη εμπειρία… Είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο για να αντιμετωπίσουμε μια φυσική καταστροφή, το οποίο δεν είναι κάτι θεωρητικό, καθώς όλοι γνωρίζουμε ότι ζούμε σε μια σεισμογενή περιοχή» σχολίασε.
Βασίλειος Καραστάθης: «Η μέθοδος του ραδονίου μάς έδωσε πρόγνωση στον πρόσφατο σεισμό της Μεθώνης»
Για τη μέθοδο της πρόγνωσης των σεισμών με τις μεταβολές συγκέντρωσης ραδονίου στην ατμόσφαιρα, μίλησε ο δρ. Βασίλειος Καραστάθης.
Ο κ. Καραστάθης μίλησε για την ομάδα «RADONS» που αποτελείται από επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων και έχουν αναπτύξει ένα μεγάλο δίκτυο, κυρίως κοντά στις περιοχές του «ελλαδικού τόξου», αλλά με σκοπό να το επεκτείνουν, και μελετούν ακριβώς αυτές τις μεταβολές του ραδονίου. Η συγκεκριμένη μέθοδος απέκτησε πρόσφατα μεγάλη δημοσιότητα με την πρόγνωσή της στο σεισμό που σημειώθηκε στη Μεθώνη, τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Γνωρίζαμε ότι σε λίγες ώρες θα γίνει ένας μεγάλος σεισμός στη νοτιοδυτική Ελλάδα και ενημερώσαμε τους πάντες. Τα μηχανήματα εκείνη τη μέρα χτυπούσαν κάθε μισή ώρα, οι τιμές ραδονίου είχαν ξεπεράσει κάθε όριο» τόνισε ο κ. Καραστάθης.
Ωστόσο, σημείωσε ότι η δημοσιότητα σταμάτησε σ’ αυτό το σημείο για τους ίδιους, καθώς προτεραιότητα είναι η συνέχιση της έρευνας, ώστε να συγκεντρώσουν περισσότερα στοιχεία και αποτελέσματα, για να είναι σε θέση να φτάσουν στο σημείο της πρόγνωσης.
Ο κ. Καραστάθης ανέφερε, επίσης, ότι έχουν αναπτυχθεί ήδη στην περιοχή της Μεσσηνίας δίκτυα στο Γυμνάσιο Κυπαρισσίας, στη Μεθώνη, αλλά και στο Φωλτοβολταϊκό Πάρκο της ΤΕΜΕΣ στο Κυνηγού, όπου έχει τοποθετηθεί και μια συστοιχία από 9 σεισμογράφους.
Κανάρης Τσίγγανος: «Χρυσωρυχείο έρευνας η Σεισμολογία στην Ελλάδα»
Για τις σύγχρονες μεθόδους προγνώσεων σεισμών, καθώς και για τη δορυφορική παρακολούθηση πρόδρομων σεισμικών φαινομένων, μίλησε και ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΕΚΠΑ, συνεργαζόμενος ερευνητής και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κανάρης Τσίγγανος.
Ο κ. Τσίγγανος επισήμανε ότι πριν από 30 χρόνια δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε ούτε τον καιρό και τώρα έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε για μια εβδομάδα. Υπογράμμισε, δε, ότι βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια πρόγνωσης στη Σεισμολογία στην Ελλάδα, τονίζοντας παράλληλα ότι διαθέτουμε ό,τι καλύτερο σε επιστημονικό δυναμικό σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσθεσε δε ότι το λεγόμενο «ελληνικό τόξο» κεντρίζει το ενδιαφέρον του προγράμματος σε πρώτη φάση, γι’ αυτό και ήδη έχουν αναπτυχθεί δίκτυα στο Ιόνιο και στην περιοχή της Κεφαλονιάς και στη Μεσσηνία, ενώ σύντομα σκοπεύουν να επεκταθούν στην Κρήτη.
Ο κ. Τσίγγανος χαρακτήρισε την περιοχή μας ως ένα ζωντανό πειραματικό εργαστήριο, που αποτελεί «χρυσωρυχείο» για την έρευνα της Σεισμολογίας και ζήτησε να ενδιαφερθούν άμεσα τόσο η Πολιτεία όσο και οι τοπικοί φορείς, ώστε να διευκολυνθούν αυτές οι προσπάθειες και να εγκατασταθούν όλο και περισσότεροι σταθμοί.
Μηνάς Καφάτος: «Να φθάσουμε στο σημείο να προβλέπουμε τους σεισμούς όπως τον καιρό»
Την ημερίδα τίμησε με την παρουσία του και ο διακεκριμένος Έλληνας καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, και συνεργαζόμενος ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Μηνάς Καφάτος.
Ο κ. Καφάτος υπογράμμισε ότι δεν κάνουν προβλέψεις αλλά έρευνα, και στόχος της έρευνας αυτής είναι η γνώση για το μέλλον και όχι για αύριο. «Σκοπός είναι μια μέρα να μπορούμε να προβλέπουμε τους σεισμούς, όπως τον καιρό» πρόσθεσε, ενώ σημείωσε ότι όταν φθάσουμε σ’ αυτό το σημείο, θα μπουν άλλα διλήμματα για το ποιος θα πρέπει να ενημερώνεται και με ποιον τρόπο…
Άκης Τσελέντης: «Όνειρό μου η δημιουργία Ινστιτούτου του ελληνικού τόξου»
Τη μεγάλη του χαρά που βρέθηκε στην Καλαμάτα, σημείωσε ο καθηγητής Σεισμολογίας και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών, Άκης Τσελέντης. Ανέφερε, δε, ότι έχει αναμνήσεις από την περιοχή, όταν είχε πρωτοέρθει με ένα σεισμογράφο αμέσως μετά το σεισμό του 1986 και είχε βιώσει το μεγάλο μετασεισμό δύο ημέρες μετά, ο οποίος και τον είχε ρίξει στο χώμα… Ο κ. Τσέλεντης τόνισε ότι στην περιοχή της Μεσσηνίας έχει εγκατασταθεί ένα πρωτοποριακό δίκτυο για ραδόνιο και σεισμικά ray, που μελετά το ελληνικό τόξο. «Όνειρο δικό μου και του κ. Τσίγγανου είναι να δημιουργήσουμε το “Ινστιτούτο του Τόξου”, δηλαδή να φτιάξουμε ένα φορέα που θα μελετά το κομμάτι που βυθίζεται η αφρικανική πλάκα κάτω από την ευρασιατική.
Στον κόσμο είναι ελάχιστες τέτοιες περιοχές, και αν υπάρχουν ευφυείς πολιτικοί στην Ελλάδα, θα πρέπει να αξιοποιήσουν αυτό το πλεονέκτημα, το οποίο θα έφερνε και σπουδαίους επιστήμονες, αλλά και επιστημονικούς φορές από το εξωτερικό, και θα είχε και ανταποδοτικότητα» πρόσθεσε.
Αναφορικά με τη βοήθεια από την Πολιτεία, σημείωσε ότι όπως πάντα είναι απούσα και περιμένει ένα μεγάλο σεισμό για να επισκεφτούν μετά τις περιοχές οι πολιτικοί μαζί με τους «σφουγγοκωλάριους».
Τέλος, κατέστησε σαφές ότι αυτό το δίκτυο δεν έχει εγκατασταθεί στην περιοχή, επειδή περιμένουν κάτι στο άμεσο μέλλον, αλλά καθαρά για ερευνητικούς λόγους, και για να είναι έτοιμοι σε επίπεδο πρόγνωσης στο μέλλον για ένα μεγαλύτερο σεισμό.
Στην ημερίδα μίλησαν, επίσης, η κα Ευμορφία Κουκούλη, υπεύθυνη του Γραφείου Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Καλαμάτας, η οποία και παρουσίασε το τοπικό σχέδιο για σεισμό του Δήμου, αλλά και ο κ. Κωνσταντίνος Θεοφιλόπουλος, πύραρχος, διοικητής του Πυροσβεστικού Σώματος Μεσσηνίας, ως κύριος «βραχίονας» πολιτικής προστασίας.
Να σημειωθεί ότι το «παρών», από τοπικούς φορείς, έδωσαν μόνο ο αντιδήμαρχος Καλαμάτας κ. Καραγιάννης που εκπροσώπησε το δήμαρχο, ο οποίος έφυγε εσπευσμένα για την Αθήνα, και ο περιφερειακός σύμβουλος κ. Αλευράς.
Την ημερίδα οργάνωσαν το Εθνικό – Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, καθώς και ο σχολικός σύμβουλος Φυσικών Επιστημών Μεσσηνίας – Λακωνίας, δρ. Κ. Τρίκολας και ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Γιώργος Σταματόπουλος.
Επιστημονικοί υπεύθυνοι είναι οι: Κανάρης Τσίγκανος, Γ.Α. Τσελέντης, δρ. Βασίλειος Καραστάθης. Στην τοπική οργανωτική επιτροπή μετέχουν οι: δρ. Κων/νος Τρίκολας, Γιώργος Σταματόπουλος, δρ. Αναστασία Μηλίτση – Νίκα, Γιώργος Λιακέας, Αλεξάνδρα Γκότση, Αθανάσιος Κάτσαρης, Γιώργος Μανέας.
Του Κώστα Γαζούλη