Ο Αρχιμανδρίτης Μελέτιος Κούμανης γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1970, από την οποία έφυγε για να σπουδάσει στη Θεολογική Σχολή Αθηνών. Εν συνεχεία χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος στην Ιερά Μονή Βουλκάνου από το μακαριστό Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομο Θέμελη.Από το 2008, με τη συγκατάθεση του Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομου Σαββάτου, είναι αποσπασμένος στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.
Διορίσθηκε από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρο Β΄ σκευοφύλακας του Πατριαρχικού Θρόνου και ηγούμενος της Ι.Μ. Αγίου Σάββα Αλεξανδρείας. Επίσης, υπηρετεί στη Γραμματεία του Πατριαρχείου, είναι υπεύθυνος της επίσημης ιστοσελίδας του, ενώ έχει συνοδεύσει τον Πατριάρχη σε πολλά ιεραποστολικά ταξίδια στην Αφρική, καθώς και σε άλλα επίσημα ταξίδια σε Πατριαρχεία και ορθόδοξες εκκλησίες.
Το «Θάρρος» μίλησε μαζί του για τη ζωή εκεί, αλλά και το έργο του Πατριαρχείου σε μια τόσο δύσκολη περιοχή:
-Πείτε μας πώς βρεθήκατε εκεί;
Η γνωριμία μου με τον τότε Επίσκοπο Μαρεώτιδος και νυν Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως κ. Γαβριήλ, Πατριαρχικό Επίτροπο Αλεξανδρείας, και η πατρική του αγάπη ήταν ο καταλυτικός παράγοντας που με προσείλκυσε να αποφασίσω να έρθω στην Αίγυπτο και να διακονήσω το παλαίφατο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής.
-Πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα εκεί;
Τα πράγματα, δυστυχώς, στις ημέρες μας δεν είναι δύσκολα μόνο εδώ στην Αίγυπτο. Βεβαίως, η φτώχεια και η πολιτική αστάθεια, κυρίως μετά τη λεγόμενη «αραβική άνοιξη», κάνουν τα πράγματα δυσκολότερα. Σημειωτέον δε, ότι η ζωή σε μία ισλαμική χώρα έχει από μόνη της δυσκολίες και ιδιαιτερότητες, ιδίως όταν διακονείς ως ιερέας χριστιανικές κοινότητες. Η συνείδηση, όμως, ότι προσφέρεις υπό απαιτητικές συνθήκες, ενώ θα μπορούσες να παραμείνεις στην ασφάλεια του γνώριμου για σένα χώρου, ενισχύει το φρόνημα και ελαχιστοποιεί τους περισπασμούς.
-Έλληνες υπάρχουν;
Έλληνες υπήρχαν. Έως την εποχή του Νάσερ ήταν πάνω από 100.000 ο Ελληνισμός. Στις ημέρες μας, εδώ στην Αλεξάνδρεια, συμβολικά λέμε ότι είναι περίπου 300. Οι «πολλοί ολίγοι» που κρατάνε ακόμα Θερμοπύλες Ελληνισμού και Ορθοδοξίας.
Το μέλλον του Πατριαρχείου μας βρίσκεται στις υποσαχάριες αφρικανικές χώρες, όπου ζουν 5.000.000 ορθόδοξοι ιθαγενείς χριστιανοί, εγκατεσπαρμένοι σε 47 από τις 55 χώρες της.
-Πώς βλέπουν το Χριστιανισμό οι κάτοικοι;
Οι Αιγύπτιοι γενικά είναι λαός με φιλικά αισθήματα και φιλότιμο, που αγαπούν πολύ τους Έλληνες και γνωρίζουν ότι μας συνδέει κοινή ιστορική πορεία χιλιάδων χρόνων στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου.
Τον τελευταίο καιρό είναι κάπως δύσκολα με τις πολιτικές αναταραχές, ιδίως όταν οι πολιτικές διαμάχες παίρνουν θρησκευτική χροιά, με τα γνωστά προβλήματα των φανατικών μουσουλμάνων.
Ευτυχώς, όμως, πέραν ίσως από την αίσθηση της ανασφάλειας, έως σήμερα στο Πατριαρχείο δεν έχουμε κινδυνέψει άμεσα. Ελπίζουμε ότι στο νέο Σύνταγμα της χώρας η ιδιότητα του πολίτη δε θα συμπλέκεται με κανέναν τρόπο με το θρησκευτικό αυτοπροσδιορισμό του, έτσι ώστε όλοι να συνυπάρχουμε αρμονικά και με αμοιβαίο σεβασμό.
-Σας λείπει η Καλαμάτα;
Δόξα τω Θεώ, τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας φέρνουν κοντά και τα πιο απομακρυσμένα μέρη του κόσμου. Κατ’ αυτήν την έννοια, η Καλαμάτα δε μου λείπει. Δύο – τρεις φορές το χρόνο την επισκέπτομαι, βέβαια, και έτσι και αισθητώς η χαρά είναι πληρωμένη, όπως λέει και ο απόστολος Παύλος. Απλά η απόσταση σε κάνει να αξιολογείς διαφορετικά στιγμές, χώρους και πρόσωπα της αγαπημένης πόλης που μέχρι την αναχώρηση θεωρούσες δεδομένα.
Ωστόσο, την Καλαμάτα, ως τόπο και τρόπο ζωής, την κουβαλώ μέσα μου πάντοτε, μια και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της υπόστασής μου.
-Πότε θα επιστρέψετε μόνιμα εδώ;
Δε μου αρέσει να θέτω χρονικά όρια στη ζωή μου. Όπως ποτέ δεν είχα σκεφτεί πως θα φύγω από την Καλαμάτα, έτσι και δεν έχω σκεφτεί ότι θα γυρίσω ποτέ μόνιμα πίσω. Αλλά κανείς δεν ξέρει, βέβαια, τι επιφυλάσσει το μέλλον. Είμαστε κάτω από την πρόνοια του Θεού. Αυτός γνωρίζει.
-Ποιο ακριβώς το έργο του Πατριαρχείου;
Το έργο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας μετρά δύο χιλιετίες ζωής, από το πρώτο κήρυγμα του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου στην Αλεξάνδρεια.
Σήμερα, το έργο αυτό διακλαδώνεται σε δύο δρόμους, όπως αρέσκεται να λέει και ο Μακαριώτατος Πατριάρχης μας. Ο πρώτος δρόμος είναι αυτός της ιστορικής παρακαταθήκης, ένας δρόμος με αφετηρία την Αίγυπτο, όπου προσπαθούμε να διαφυλάξουμε αναλλοίωτη τη συνέχεια της Ορθοδοξίας και την παράδοση του Γένους, με τις ελληνικές Κοινότητες, τα πολυαιώνια μοναστήρια και τις Εκκλησίες, τα περιώνυμα σχολεία κ.λπ.
Ο δεύτερος δρόμος είναι αυτός του μέλλοντος, ένας δρόμος που προεκτείνεται και αγκαλιάζει την ήπειρο του μέλλοντος, την Αφρική. Εκεί το έργο και η προσφορά του Πατριαρχείου είναι τεράστια. Αφενός, ο ευαγγελισμός τόσων εθνών και φυλών και, αφετέρου, η φιλανθρωπική δράση σε όλους αυτούς τους λαούς που επεκτείνεται στην κάλυψη κοινωνικών, εκπαιδευτικών, υγειονομικών και άλλων αναγκών. Προς αυτήν την κατεύθυνση λειτουργούν υπό την αιγίδα του Πατριαρχείου εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων, σχολές κατάρτισης σε πρακτικές τέχνες, ιατρεία και κλινικές, με έμφαση στην παροχή πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, κέντρα υποστήριξης ασθενών με AIDS, φορέων του HIV και ναρκομανών, στέγες αγάπης για απόρους, άτομα με ειδικές ανάγκες και άγαμες μητέρες, ορφανοτροφεία, γηροκομεία, συσσίτια, φιλόπτωχα ταμεία κ.ά.
-Παρακολουθείτε τις εξελίξεις στην Ελλάδα;
Ναι, βέβαια. Και δεν περίμενα εικόνες που έχουμε δει σε ιεραποστολικές περιοδείες με τον Πατριάρχη στην Αφρική, όπου μικροί και μεγάλοι έψαχναν πεινασμένοι στα σκουπίδια να βρουν τροφή και ενδύματα, πως θα συνέβαιναν και στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Είναι πολύ θλιβερό αυτό. Ίσως, όμως, είναι και μια ευκαιρία για αυτοκριτική και επαναπροσανατολισμό αξιών και προτεραιοτήτων. Το οφείλουμε στην πατρίδα, το οφείλουμε στις νέες γενιές, το οφείλουμε στην ιστορία του Γένους, που μπορεί να γνώρισε υφάλους και σκοπέλους επικίνδυνους, ωστόσο βρήκε την Ιθάκη του, όπως θα έλεγε και ο Αλεξανδρινός ποιητής.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
