Κοστοβόρος και αντιπεριβαλλοντικός ο διαγωνισμός της Περιφέρειας
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο υπουργός Επικρατείας, Αλέκος Φλαμπουράρης, μιλώντας για το “πρώτη φορά Αριστερά”, παραδέχτηκε ότι μετά τις 25 Ιανουαρίου 2015 αυτό που έχει αλλάξει είναι η ψυχολογική κατάσταση, «γιατί θεωρώ μεγάλη υπόθεση ότι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα υπάρχει κυβέρνηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Δηλαδή, δεν πέρναγε από το μυαλό μας ούτε σαν όνειρο».
Παραδέχεται ότι «δεν είναι κι εύκολο να αναλάβεις την κυβέρνηση χωρίς προηγούμενη εμπειρία άσκησης εξουσίας. Κανείς από εμάς δεν είχε. Ξέρετε τι διαφορά μεγάλη υπάρχει από το να είσαι κόμμα της αντιπολίτευσης; Ακόμη και το στελεχικό δυναμικό ήταν αλλιώς συνηθισμένο. Τώρα πρέπει όλοι μαζί να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που θέλαμε τόσα χρόνια έγινε».
Αν κρίνουμε, πάντως, από τη χθεσινή επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος στην Καλαμάτα, Γιάννη Τσιρώνη, ακόμα τα περισσότερα στελέχη της κυβέρνησης δεν έχουν φύγει από το στοιχείο της… έκπληξης. Και το υποστηρίζουμε, διότι θεωρούμε ότι ο διάλογος για το νέο εθνικό σχεδιασμό στη διαχείριση των απορριμμάτων ξεκίνησε ήδη αργά, δεδομένου ότι την ερχόμενη Τρίτη, 2 Ιουνίου, θα επιβληθεί στην Ελλάδα πρόστιμο 11.440.000 ευρώ λόγω των υπαρχουσών ενεργών χωματερών. Ακόμα κι έτσι, όμως, η διαδικασία της διαβούλευσης που θα ξεκινήσει πολύ σύντομα, σημαίνει και χάσιμο χρόνου.
Απ’ όσα ειπώθηκαν στη σύσκεψη στο Δημαρχείο Καλαμάτας, το σίγουρο είναι ότι το υπουργείο διαφωνεί επί της ουσίας με το σχεδιασμό της Περιφέρειας αναφορικά με την εγγυημένη ποσότητα των 150.000 τόνων απορριμμάτων το χρόνο στην Πελοπόννησο. Σχολίασε συγκεκριμένα ότι αυτό είναι εκτός σχεδιασμού υπουργείου.
Συνοπτικά, ο νέος σχεδιασμός της κυβέρνησης για τα απορρίμματα ξεκινά με διαβούλευση έως τις 10 Ιουνίου για τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ). Θα ακολουθήσουν, ανέφερε, συναντήσεις σε όλες τις Περιφέρειες, για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ), με στόχο οι αναθεωρημένοι ΠΕΣΔΑ να έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, προκειμένου να προχωρήσουν οι χρηματοδοτήσεις, βάσει των μελετών των Δήμων.
Υπογραμμίστηκε ότι, έως τότε, θα λειτουργεί η ενδιάμεση διαχείριση, σε 15 Δήμους της Πελοποννήσου, με τις μονάδες που στη συνέχεια, ως ΚΔΑΥ, θα διαχειρίζονται το υπόλειμμα. Η χρηματοδότηση για τη διαχείριση ανέφερε πως θα γίνει μέσω ΕΣΠΑ, με 900 εκατομμύρια ευρώ που έχουν προβλεφθεί γι’ αυτό το σκοπό και θα τα διαχειριστούν οι Δήμοι.
Επισημάνθηκε ακόμη ότι θα γίνεται εξαμηνιαία καταγραφή της διαχείρισης των απορριμμάτων, με στόχο να υπάρχουν αντισταθμιστικά οφέλη για τους πολίτες, όπως, για παράδειγμα, μείωση δημοτικών τελών.
Παράλληλα, τονίστηκε πως οι Δήμοι θα έχουν έσοδα και από τα ανακυκλώσιμα και θα μπορούν να δημιουργηθούν Κέντρα Ανακύκλωσης, Εκπαίδευσης και Διαλογής στην Πηγή ανά Δήμο. Εκεί οι πολίτες θα πηγαίνουν τα ανακυκλώσιμα, τα οποία θα πωλούνται από τα Κέντρα και θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Επίσης, ανέφερε πως θα υπάρχει δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων Δήμων και Κέντρων, για αγορά των ανακυκλώσιμων προϊόντων που θα συλλέγουν οι Δήμοι.
Ο Γιάννης Τσιρώνης επέμεινε ότι «εκείνο που διαπιστώσαμε και νομίζω ότι είναι ένα κενό που δε μας το έχει καλύψει ως απορία η Περιφέρεια, είναι ότι μιλάμε για ένα σχεδιασμό που έχει 150.000 τόνους δεσμευτική ποσότητα για τα επόμενα 27 χρόνια, χωρίς όμως αυτή τη στιγμή να υπάρχουν δήμαρχοι οι οποίοι δηλώνουν -οι ίδιοι επιμερισμένα ο καθένας για το ποσοστό του- ότι αναλαμβάνουν να παραδίδουν αυτή τη δεσμευμένη ποσότητα. Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα.
Εμείς εκείνο που δίνουμε στους δημάρχους είναι τη δυνατότητα να μην υποχρεούνται να δίνουν μεγάλες ποσότητες σε κεντρικούς αποδοχείς σύμμεικτων απορριμμάτων, γιατί αυτοί οι κεντρικοί αποδοχείς είναι ακριβοί για το δημότη και επιβαρυντικοί για το περιβάλλον. Εμείς θέλουμε να μην παράγονται απορρίμματα και αυτό θέλει όλη η Ευρώπη σήμερα».
Ο νέος εθνικός σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων είναι ιδιαίτερα φιλόδοξος, καθώς, όπως τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός, προβλέπει τη μείωση της ποσότητας των απορριμμάτων στο 30% με τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση.
Αυτό το 30% ο Γιάννης Τσιρώνης σημείωσε ότι θα πηγαίνει σε χώρους υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων, τους οποίους θα χωροθετήσουν οι ίδιοι οι Δήμοι. Τόνισε ότι οι χώροι αυτοί θα είναι πολύ μικροί, θα είναι τακτοποιημένοι και πολύ λίγο ρυπογόνοι.
Για τη μείωση της ποσότητας των απορριμμάτων, είπε ότι το υπουργείο θα δώσει εργαλεία στους Δήμους και ειδικότερα: «Αναλαμβάνουμε άμεσα να διδάξουμε το νέο σχεδιασμό, με την πολλαπλότητα των λύσεων, οι οποίες έχουν μέσα και δομές κοινωνικής εργασίας, δομές εθελοντισμού, δομές ενημέρωσης. Έχουμε προγράμματα ενημέρωσης των πολιτών, -ο Δήμος Καλαμάτας είναι φωτεινό παράδειγμα σε αυτό τον τομέα, αλλά υπάρχουν άλλοι Δήμοι που δεν έχουν κάνει τέτοια δουλειά».
Τέλος, επισήμανε ότι δεν υπάρχει καμία κόντρα με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, ενώ για το διαγωνισμό που έχει διενεργήσει η Περιφέρεια, είπε ότι από τη στιγμή που δεν υπάρχει καμία υπογραφή, δεν μπορεί και να καταλογιστεί καμία ποινική ρήτρα, σε περίπτωση που ακυρωθεί.
Απ’ όσα ακούσαμε, δε θα μπορούσαμε να διαφωνήσουμε με τις γενικές διαπιστώσεις, εκτός από την τύχη του υπολείμματος, για το οποίο οι Δήμοι θα πρέπει να βρουν χώρο διαχείρισης. Τριάντα χρόνια τώρα δεν κατάφεραν να το πετύχουν, παρά τις κοστοβόρες μελέτες. Θα τα καταφέρουν σήμερα;
Από την πλευρά τους, οι δήμαρχοι Π. Κατσίβελας, Γ. Τσώνης, Δ. Καφαντάρης, Α. Σταθόπουλος και Ι. Μαραμπέας περιέγραψαν την υπάρχουσα κατάσταση «ως μη παρέκει» και ζήτησαν αποφάσεις συγκεκριμένες, όπως και υποδομές για να προχωρήσουν.
