Ενδιαφέρουσα και σημαντική ημερίδα
για την Xylella fastidiosa
Εξόχως σημαντική ήταν η ενημερωτική εκδήλωση – ημερίδα που διεξήχθη την Πέμπτη στους Γαργαλιάνους για την Ξυλέλλα (Xylella fastidiosa), τη νέα ασθένεια που απειλεί την καλλιέργεια της ελιάς, και τους εχθρούς και τις ασθένειες του αμπελιού, η οποία και προσέλκυσε το ενδιαφέρον παραγωγών από την ευρύτερη περιοχή της Τριφυλίας, τόσο για τη θεματολογία της, αφού η περιοχή διαθέτει τεράστιες εκτάσεις με ελαιόδεντρα και αμπελώνες, όσο και για τις εισηγήσεις διακεκριμένων επιστημόνων, οι οποίοι αποτελούν συμμάχους των παραγωγών στην αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών στις καλλιέργειές τους!
Αγρότες, γεωπόνοι και πλήθος κόσμου παρακολούθησαν με μεγάλη προσοχή τις εργασίες της εκδήλωσης, που διεξήχθη στην κατάμεστη Αποθήκη 186 του Πολιτιστικού Συλλόγου Γαργαλιάνων και διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, την Π.Ε. Μεσσηνίας, τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Τριφυλίας και το Σύλλογο Γεωπόνων Τριφυλίας.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρέθηκε το βακτήριο Xylella fastidiosa, ένας επιβλαβής οργανισμός καραντίνας που εντοπίστηκε τον Οκτώβριο του 2013, στη Νότια Ιταλία, σε δύο διαφορετικές περιοχές της επαρχίας Λέτσε. Αυτή η εμφάνιση είναι η πρώτη αναφορά επιβεβαιωμένης παρουσίας του συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η γεωπόνος – ερευνητής Β΄, στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, Μαρία Χολέβα, αναφέρθηκε στην Xylella fastidiosa, ενημερώνοντας αναλυτικά.
Στην ίδια ημερίδα αναπτύχθηκαν θέματα, εκτός από την Xylella fastidiosa, για τους εχθρούς και τις ασθένειες του αμπελιού. Στις ασθένειες της αμπέλου, τα προβλήματα και την αντιμετώπισή τους, αναφέρθηκε ο φυτοπαθολόγος – φυτίατρος, ομότιμος καθηγητής Φυτοπαθολογίας Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ελευθέριος Τζάμος, ενώ στους εχθρούς της αμπέλου, τα προβλήματα και την αντιμετώπισή τους, αναφέρθηκε ο διευθυντής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Τριφυλίας – γεωπόνος Αντώνης Παρασκευόπουλος. Συντονιστής της συζήτησης που ακολούθησε μετά τις εισηγήσεις ήταν ο γεωπόνος και διευθυντής σύνταξης του ΑΓΡΟΤΥΠΟΥ, Κωνσταντίνος Γιαννοπολίτης.
Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Ελένη Αλειφέρη, ο αντιδήμαρχος Τριφυλίας Γιάννης Αδρακτάς, εκπρόσωποι φορέων, συλλόγων και υπηρεσιών.
Φυτοπαθογόνο καραντίνας
Ειδικότερα, η κα Χολέβα σημείωσε πως η Xylella fastidiosa είναι ένα φυτοπαθογόνο βακτήριο που απειλεί την ελιά, καθώς και άλλες καλλιέργειες και δάση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για φυτοπαθογόνο καραντίνας που προκαλεί μεγάλης οικονομικής σημασίας ασθένειες σε καλλιεργούμενα και δασικά φυτά.
Για πολλά χρόνια ήταν διαδεδομένο μόνο στην αμερικανική ήπειρο.
Η ίδια αναφέρθηκε στη γεωγραφική της εξάπλωση από το 1882, οπότε παρουσιάστηκε μια μυστηριώδης ασθένεια του αμπελιού στη Νότια Καλιφόρνια, μέχρι και τον Οκτώβριο του 2013, όταν και διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη, στην περιοχή Απουλίας (Apulia) της Ιταλίας, σε ελαιόδενδρα που εμφάνισαν εκτεταμένη και ταχείας εξέλιξης εξασθένηση.
Η ασθένεια ονομάστηκε «Σύμπλοκο της ταχείας παρακμής των ελαιοδένδρων» και τα δένδρα ήταν προσβεβλημένα από: α) το βακτήριο X. fastidiosa, β) διάφορα είδη μυκήτων των γενών Phaeoacremonium και Phaemoniella, γ) το έντομο Zeuzera pyrina.
Όπως είπε, το στέλεχος Χf της Ιταλίας: Προσβάλλει ελιά, αμυγδαλιά, πικροδάφνη και άλλα καλλωπιστικά. Απομονώθηκε σε καθαρή καλλιέργεια. Προσβάλλει την ελιά, αλλά φαίνεται ότι δεν προκαλεί πρόβλημα στα αμπέλια ή τα εσπεριδοειδή. Ύστερα από μοριακή ανάλυση, βρέθηκε ότι είναι παρόμοιο με το στέλεχος της Costa Rica που προσβάλλει την πικροδάφνη. Οι μοριακές δοκιμές έδειξαν ότι μοιάζει με το υποείδος pauca, ωστόσο, ενώ τα συνήθη τέτοια στελέχη δεν προσβάλουν την πικροδάφνη, αυτό το (μη τυπικό;) στέλεχος την προσβάλλει. Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το όριο ανίχνευσης του παθογόνου. Το παθογόνο εξαπλώνεται με έντομα τα οποία τρέφονται από τις αγγειώδεις δεσμίδες ξύλου των φυτών – πολλά μυζητικά είδη εντόμων των οικογενειών Cicadellidae Cercopidae (τάξη: Hemiptera).
Επίσης, αναφέρθηκε στα συμπτώματα που εμφανίζουν τα φυτά που έχουν προσβληθεί και έδειξε φωτογραφίες από αυτά.
Πιθανοί τρόποι εισόδου στη χώρα είναι με φυτά προς φύτευση και με έντομα – φορείς, ενώ ερευνάται η πιθανότητα από σπόρους, καρπούς, κομμάτια ξύλου και κομμένα άνθη κ.τ.λ. Επίσης, ανέφερε αναλυτικά τους τρόπους περιορισμού του κινδύνου εισόδου σε μία περιοχή με μια σειρά μέτρων για την αποφυγή εισόδου μέσω φυτών, μέτρα για την αντιμετώπιση εισαγωγής μέσω φορέων, μέτρα για μείωση του κινδύνου εγκατάστασης/εξάπλωσης της Xylella fastidiosa.
Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στους μακροσκοπικούς και εργαστηριακούς ελέγχους που γίνονται, οι οποίοι θα συνεχιστούν σε φυτώρια παραγωγής φυτών που προορίζονται για φύτευση, σε αγρούς καλλιέργειας φυτών ξενιστών και σε μεμονωμένα φυτά, όπως ιδιωτικών κήπων, πάρκων κ.τ.λ.
Κλείνοντας τόνισε πως οι παραγωγοί πρέπει άμεσα να γνωστοποιούν, να ενημερώνουν την αρμόδια Φυτοϋγειονομική Υπηρεσία της περιοχής τους, για οποιαδήποτε ασυνήθιστη εμφάνιση συμπτωμάτων ή παρουσία επιβλαβών οργανισμών ή κάθε ανωμαλία που παρουσιάζουν τα φυτά τους.
του Ηλία Γιαννόπουλου
