Επίσκεψη στο CERN πραγματοποιήθηκε στα τέλη του καλοκαιριού από τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά και παρακάτω μας περιγράφουν πώς ήταν το ταξίδι και οι εντυπώσεις τους:
Στις 29/8/2016 ξεκίνησε το ταξίδι μας για το CERN μέσω Ρώμης. Στο αεροδρόμιο μας περίμενε ελληνικό λεωφορείο και ξεκινήσαμε για Φλωρεντία. Μέσα από μια μαγευτική διαδρομή φτάσαμε στην Τοσκάνη και ξεναγηθήκαμε στη Φλωρεντία.
Περπατώντας στο Ουφίτσι, το ανάκτορο της Φλωρεντίας, αντικρίσαμε τον ποταμό Άρνο με την περίφημη γέφυρα Πόντε Βέκιο. Εκεί, στις όχθες του ποταμού Άρνο, επισκεφτήκαμε το Μουσείο Γαλιλαίου.
Την επόμενη ημέρα πήραμε το δρόμο για τα ιταλο-ελβετικά σύνορα, όπου μέσα από μια υπέροχη διαδρομή βρεθήκαμε σε ύψος 2.000 μέτρων στις ελβετικές Άλπεις, στο πέρασμα Simplon.
Η πρώτη ελβετική πόλη που συναντήσαμε ήταν η Brig και αμέσως αντιληφθήκαμε την οργάνωση και τη διαφορετική νοοτροπία αυτής της χώρας. Συνεχίσαμε για το «διαμάντι της ελβετικής Ριβιέρας», το θέρετρο Μοντρέ, όπου υπεγράφη η διεθνής συνθήκη για τη ρύθμιση του διάπλου από τη Μεσόγειο στον Εύξεινο Πόντο. Το Μοντρέ είναι πλέον διάσημο για τα μουσικά events του, με κορυφαίο το καλοκαιρινό jazz festival.
Το ταξίδι μας συνεχίστηκε για την όμορφη Λοζάνη, γνωστή και ως «ολυμπιακή πρωτεύουσα», γιατί αποτελεί έδρα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και μπορεί κανείς να επισκεφτεί το Ολυμπιακό Μουσείο. Από τον καθεδρικό ναό Notre Dame στην παλιά πόλη θαυμάσαμε την υπέροχη θέα. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας περάσαμε τα σύνορα της Ελβετίας και διανυκτερεύσαμε σε γαλλικό έδαφος, στο χωριό Annemasse.
Το επόμενο πρωί, πάντα με τη συνοδεία του ξεναγού μας κ. Δημήτρη, περιηγηθήκαμε στη Γενεύη, την πανέμορφη πόλη των Ρολογιών, του Ερυθρού Σταυρού, των Ηνωμένων Εθνών και της Διπλωματίας, με το Ροδανό ποταμό να τη χωρίζει στα δύο.
Θαυμάσαμε τη «Σπασμένη Καρέκλα», γλυπτό που δημιουργήθηκε το 1997 και αφιερώθηκε στα θύματα των βομβών και το κτήριο του Ερυθρού Σταυρού που δημιούργησε ο Ερρίκος Ντυνάν. Είδαμε, επίσης, το ρολόι της Γενεύης αποτελεί έργο τέχνης, τεχνολογίας και ανθοκομικής, τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Πέτρου στην παλιά πόλη, το σπίτι που έζησε ο Καποδίστριας, τα όμορφα πάρκα της, αλλά και τους εμπορικούς της δρόμους.
Αφήνοντας την όμορφη αλλά ακριβή Γενεύη, επισκεφτήκαμε την πόλη Annecy της Γαλλίας, που τη διασχίζουν πανέμορφα κανάλια, ενώ διαθέτει μία από τις μαγευτικότερες λίμνες της Γαλλίας!
Την επόμενη ημέρα το πρωί 1/9/2016 ετοιμαστήκαμε για την επίσκεψή μας στο CERN, το μεγαλύτερο, στον κόσμο, σε έκταση πειραματικό κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα της σωματιδιακής φυσικής. Στις 9.00 το πρωί βρισκόμασταν στην είσοδο της ρεσεψιόν. Η πύλη του CERN θυμίζει συνοριακό φυλάκιο, αφού περνούν μόνο όσοι εργάζονται, ή όσοι έχουν την απαραίτητη διαπίστευση. Εκεί μας υποδέχτηκε η κα Ιωάννα Κουταβά, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων στο πείραμα CMS και η κα Δέσποινα Χατζηφωτιάδου, ερευνήτρια και επικεφαλής του πειράματος ALICE.
Στην αίθουσα συνεδριάσεων του Bohr στο κτήριο 40 η κα Χατζηφωτιάδου έδωσε διάλεξη προκειμένου να μας εισαγάγει στον κόσμο της σωματιδιακής φυσικής και στο τέλος της θέσαμε διάφορες ερωτήσεις.
Η επίσκεψή μας συνεχίστηκε στο πείραμα ATLAS, ένα από τα δύο μεγάλα πειράματα του CERN, όπου οι υπεύθυνοι, Αναστασία Πατσουλή και Krysztof Zabrzycki, μας περιέγραψαν πώς λειτουργεί ο μεγάλος ανιχνευτής και είδαμε το κέντρο ελέγχου εν δράσει.
Η ξενάγησή μας συνεχίστηκε στο κτήριο κρυογονικής δοκιμής SM18, όπου ο κ. Αποστολάκης, η κα Πατσουλή, ο κ. Φαντάκης και ο κ. Παπαστεργίου μας περιέγραψαν, αφού μας χώρισαν σε ομάδες, τη λειτουργία του μεγάλου αδρονικού επιταχυντή LHC, τον τρόπο που επιταχύνουν διάφορα σωματίδια, τη χρήση των μαγνητών και το σκοπό όλων των πειραμάτων.
Το μεσημέρι είχε φτάσει και μαζί η ώρα να γευματίσουμε στο περίφημο κυλικείο του CERN. Αυτή η ώρα αποτελούσε ώρα γεύματος για όλους τους εργαζόμενούς του. Είχαμε, λοιπόν, την ευκαιρία να συνευρεθούμε με σπουδαστές, καθηγητές, ερευνητές από όλες τις φυλές του κόσμου και κάπου ανάμεσά τους συναντήσαμε και τον καθηγητή John Ellis.
Ο δρ. Έλις είναι καθηγητής της Έδρας Κλερκ Μάξγουελ του King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και κάνει την έρευνά του στο CERN περισσότερα από 40 χρόνια. Διετέλεσε διευθυντής του Θεωρητικού Τομέα του CERN και σύμβουλος του Γενικού Διευθυντή του CERN.
Η ξενάγησή μας συνεχίστηκε στο δεύτερο μεγάλο πείραμα του Cern, στον ανιχνευτή CMS. Φορώντας τα κατάλληλα κράνη για ασφάλεια κατεβήκαμε 80 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Γης, στο σημείο όπου τεράστια υπολογιστικά συστήματα συλλέγουν τις πληροφορίες του ανιχνευτή που εκείνη τη στιγμή βρισκόταν σε λειτουργία και το πορτοκαλί φως που αναβόσβηνε μας προειδοποιούσε για τα αυξημένα επίπεδα ακτινοβολίας πίσω από την πόρτα ασφαλείας.
Το απόγευμα απαιτούσε μία βόλτα στη Γενεύη για χαλάρωση, όπου βρεθήκαμε σε μια εμπορική γιορτή, οπότε παρακολουθήσαμε διάφορες υπαίθριες εκδηλώσεις.
Η ενημέρωσή μας στο CERN συνεχίστηκε και την επόμενη ημέρα 2/9, οπότε η κα Δέσποινα Χατζηφωτιάδου που είναι πειραματικός φυσικός και εργάζεται στο Cern από 1987, μας ξενάγησε στο πείραμα ALICE, έναν από τους τέσσερις ανιχνευτές του επιταχυντή LHC. Το πείραμα ALICE μελετά τις αλληλεπιδράσεις των βαρέων ιόντων μολύβδου προσπαθώντας να εντοπίσει, αν όπως έχει περιγραφεί θεωρητικά, κατά τα πρώτα δευτερόλεπτα μετά τη μεγάλη έκρηξη δημιουργήθηκε μια «σούπα» στοιχειωδών σωματιδίων (κουάρκ και γλουονίων), τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν υπάρχουν ελεύθερα στη φύση. Η κα Χατζηφωτιάδου δουλεύει στο CERN σαν πρώτης βαθμίδας ερευνήτρια του Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής της Ιταλίας, με έδρα την Μπολόνια.
Στο δρόμο της επιστροφής για το αεροδρόμιο του Μιλάνο κάναμε μια μικρή στάση στο Μιλάνο, όπου είδαμε το άγαλμα του Leonardo da Vinci, την εξωτερικά λιτή Σκάλα, περάσαμε από τη φαντασμαγορική Galleria Vittorio Emanuele και βρεθήκαμε στην Πλατεία Duomo, όπου βρίσκεται ο περίφημος καθεδρικός ναός της, γοτθικού ρυθμού, που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος γοτθικός ναός του κόσμου.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Το CERN, διατηρώντας τη σύντμηση (ακρωνύμιο) της αρχικής ονομασίας του Conseil Europeen pour la Recherche Nucleaire, είναι το μεγαλύτερο σε έκταση πειραματικό κέντρο πυρηνικών ερευνών της σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο. Βρίσκεται δυτικά της Γενεύης, στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας. Ιδρύθηκε το 1954 από δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Ο Μεγάλος Eπιταχυντής Αδρονίων (LHC), μια κυκλική πειραματική διάταξη ηλεκτρομαγνητών μήκους 27 χλμ., βρίσκεται βυθισμένη 100 μέτρα κάτω από τη γη, ανάμεσα στις δύο χώρες στην Κεντρική Ευρώπη. Επιστήμονες από όλο τον κόσμο εργάζονται προκειμένου να ανακαλύψουν τι συνέβη στο σύμπαν μερικά δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη Εκρηξη (Big Bang). Για να το πετύχουν αυτό επιταχύνουν ενεργειακά δέσμες πρωτονίων (πυρήνες ατόμων) σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, οι οποίες συγκρουόμενες εντός τεσσάρων πειραματικών διατάξεων ανιχνευτών (κυκλικές κατασκευές με χιλιάδες αισθητήρες συλλογής πληροφοριών μήκους 40 μέτρων και ύψους άνω των 20) παράγουν σωματίδια που δεν εμφανίζονται ελεύθερα στη φύση.
Το CERN, όμως, δεν είναι σημαντικό μονάχα για τις έρευνές του στη Φυσική. Ο Tim Berners Lee δημιούργησε τον παγκόσμιο ιστό που χρησιμοποιούν πλέον εκατομμύρια υπολογιστές σε όλο τον κόσμο για πλοήγηση στο internet και τώρα είναι έτοιμοι να δώσουν στον κόσμο της πληροφορικής μια νέα επανάσταση, που ακούει στο όνομα Grid.