Πολιτιστικά… φύκια με πολιτιστικές… κορδέλες
Όπου σταθεί κανείς και όπου βρεθεί, όποια επίσημα πολιτικά χείλη και να ακούσει, θα ηχήσουν στ’ αφτιά του δηλώσεις του τύπου «ο πολιτισμός είναι η βάση ανάπτυξης για τον τόπο μας». Πολιτιστικά… φύκια και πολιτιστικές… κορδέλες.
Γνωρίζουμε ότι, όταν λέμε ότι για τη χώρα μας βαριά βιομηχανία είναι ο τουρισμός, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι αυτό δεν οφείλεται στον ήλιο, την άμμο και το σεξ. Είναι η μαγεία και η έλξη που ασκεί το όνομα «Ελλάδα», που από μόνο του αποτελεί μείζον εμπορικό, θα έλεγα, πλεονέκτημα της χώρας μας έναντι των άλλων χωρών. Κανένα άλλο γεωγραφικά προσδιοριζόμενο τοπωνύμιο δεν έχει τέτοια οικουμενικότητα.
Παντού στον κόσμο μεταχειρίζονται ελληνικές λέξεις (και το ξέρουν), βαφτίζουν τα παιδιά τους με ελληνικά ονόματα, τα μουσεία τους έχουν ελληνικά έργα τέχνης ή αντίγραφά τους, έχουν ιδρύματα στα οποία η αναφορά στην Ελλάδα είναι εκ των ων ουκ άνευ. Όλα αυτά συγκροτούν ένα τεράστιο, έτοιμο δίκτυο, που δεν έχουμε εκμεταλλευτεί επαρκώς. Αυτό πρέπει να καταγραφεί με ακρίβεια. Όμως, επί της ουσίας δεν κάνουμε τίποτα.
Τις προηγούμενες ημέρες επισκεφτήκαμε το ναό του Επικούρειου Απόλλωνα. Ξέρετε, αυτό το μοναδικό έργο τέχνης, για το οποίο, μέχρι πρότινος, Μεσσηνία και Ηλεία είχαν στήσει… ομηρικούς καβγάδες για το πού ανήκει. Αντί, δηλαδή, να συνεργαστούν, μέσω διαφόρων προγραμμάτων, ώστε το παγκόσμιο μνημείο πολιτισμού να αποκτήσει την αίγλη που του αρμόζει, «βύζαιναν το δάχτυλο».
Αυτό που διαπιστώσαμε είναι το εξής: όταν ζητήσαμε πληροφοριακό υλικό για το μνημείο, οι υπάλληλοι μας έδωσαν ΜΙΑ φωτοτυπία με κείμενο (δεν είχαν να δώσουν περισσότερες), που έλεγε κάποια πράγματα για τον Επικούρειο Απόλλωνα.
Καμία ειδική έκδοση δεν υπήρχε, και δε γνωρίζουμε αν υπήρχε και φωτοτυπικό υλικό σε άλλες γλώσσες. Όταν ρωτήσαμε γιατί συμβαίνει αυτό, μας είπαν ότι έντυπο υλικό υπάρχει μόνο στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας!
Δηλαδή, το υπουργείο Πολιτισμού και η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων δε θέλουν να υπάρχει κέρδος από την επισκεψιμότητα του χώρου, το οποίο μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τις απαραίτητες αισθητικές επεμβάσεις στην περιοχή!
Και το λέμε αυτό. γιατί μάθαμε ότι την καλοκαιρινή περίοδο επισκέπτονται το μνημείο καθημερινά 250 με 300 άτομα. Εκτός, λοιπόν, από τα 6 ευρώ του εισιτηρίου, θα μπορούσαν να εισπράττουν πολύ περισσότερα, αν είχαν μία καλαίσθητη έκδοση με πληροφορίες για το ναό.
Ερωτηματικά υπάρχουν και για την αρτιότητα των συνθηκών φύλαξης, αφού τη χειμερινή περίοδο και μέχρι να… ανοίξει η τουριστική περίοδος υπάρχει μόνο ένας φύλακας! Έπειτα οι πληροφορίες εκτός του ναού είναι ανύπαρκτες. Θα μπορούσε, κάλλιστα, όπως συμβαίνει σε πολλούς χώρους ανά τον κόσμο, να υπάρχει ένας ενημερωτικός πίνακας, σε κάποιες γλώσσες, που να λέει στον επισκέπτη τι είδε.
Για να γνωρίζουμε τι εννοούμε, ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα είναι ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους της αρχαιότητας. Αφιερώθηκε από τους Φιγαλείς στον Απόλλωνα, διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν μια επιδημία πανώλης.
Το μνημείο αυτό, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα της κλασικής αρχαιότητας, ήταν το πρώτο στην Ελλάδα που ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το 1986.
Τμήμα της ζωφόρου του ναού αποσπάστηκε το 1814 και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Το δε κιονόκρανο στο νότιο τμήμα του αποτελεί το αρχαιότερο σωζόμενο δείγμα και θεωρείται πρότυπο για όλα τα «Κορινθιακά» μνημεία του ελληνικού, ρωμαϊκού και μεταγενέστερων πολιτισμών.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
«Μαραζώνει» από αδιαφορία ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα
