Μέσω της ανάδειξης των τοπικών μας προϊόντων
Συμπεράσματα από την εκδήλωση στο ΤΕΙ Πελοποννήσου
Ο… σπόρος της ημερίδας που διεξήχθη σε αμφιθέατρο του ΤΕΙ Πελοποννήσου την περασμένη Τετάρτη, με τίτλο «Παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών και αυτοφυών ειδών», πρέπει να βρει χωράφι για να καρπίσει.
Οι λόγοι για να συμβεί αυτό είναι πολλοί. Θα σταθούμε στο παράδειγμα της καλλιέργειας και διάδοσης της χοντροκατσαρής τομάτας στη Μεσσηνία. Όπως ειπώθηκε από τους ομιλητές, η στροφή στη διατήρηση των τοπικών μας ποικιλιών θα προάγει την αναβάθμιση της τοπικής οικονομίας μικρών χωριών, θα καλύψει τα κενά ποιότητας των υβριδίων, θα ενισχύσει την αγροτική οικονομία και τη γεωργία χαμηλών εισροών, θα δώσει έναυσμα για την καλλιέργεια και άλλων παραδοσιακών ποικιλιών, θα αναδείξει τη γαστρονομική μας παράδοση και θα δημιουργήσει διάφορα τοπικά εδέσματα με βάση την τομάτα.
Από την πλευρά μας, θα σταθούμε στη σημασία που έχει το «πάντρεμα» της ανάπτυξης των τοπικών ποικιλιών με το διατροφικό τουρισμό, έναν ιδιαίτερα δυναμικό κλάδο, ο οποίος ακόμα στη Μεσσηνία δεν έχει την ανάπτυξη που πρέπει.
Υπάρχουν πολλαπλές μελέτες ότι η τοπική γαστρονομική παράδοση μπορεί να μετατραπεί σε κινητήρια δύναμη της περιφερειακής τουριστικής ανάπτυξης, της συνεργασίας διαφόρων φορέων από διαφορετικούς τομείς, καθώς και να αποτελέσει προωθητικό προϊόν επικοινωνίας της τοπικής γαστρονομίας στην εγχώρια και διεθνή αγορά.
Η σημασία ένταξης της γαστρονομίας στο χαρτοφυλάκιο του τουρισμού είναι ένα από τα τοπικά μας όπλα για προσέλκυση ξένων επισκεπτών. Υπάρχει ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη δημιουργία και προώθηση της τοπικής διατροφής. Αρκεί να υπογραμμίσουμε ότι, αξιοποιώντας τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και προβάλλοντας αποτελεσματικά τη γαστρονομία ως κομμάτι του brand του προορισμού “Μεσσηνία”, ο νομός μας μπορεί να διεκδικήσει μια θέση στη συνεχώς αυξανόμενη αγορά του γαστρονομικού τουρισμού, καθώς και να αυξήσει τη ζήτηση για τα προϊόντα της.
Αν, μάλιστα, στόχος δεν είναι απλά η προβολή αλλά η δημιουργία ενός «κινήματος» με τη συμμετοχή δημοσίου, επιχειρήσεων και πολιτών, για την επιστροφή σε αυτό που είναι παραδοσιακό, ποιοτικό, υγιεινό, διαφορετικό και ντόπιο, τότε τα οφέλη θα είναι πολλαπλασιαστικά.
Ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά ταυτότητας
Ο γαστρονομικός τουρισμός, γενικότερα, αποτελεί μια μορφή εναλλακτικού τουρισμού, στην οποία κυριαρχεί η γαστρονομική κουλτούρα της τοπικής κουζίνας μιας χώρας, σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο και αναδεικνύεται ως ένα σημαντικό υποσύνολο του πολιτιστικού τουρισμού.
Στις τοπικές σπεσιαλιτέ βρίσκονται συμπυκνωμένες η ιστορία, η παράδοση, οι συνήθειες του τόπου και των ανθρώπων του. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και σε άλλες χώρες του κόσμου, έχει γίνει αντιληπτή η σημασία της αξιοποίησης της γαστρονομίας ως αυτοτελούς τουριστικού προϊόντος, αλλά και ως προϊόντος που συμπληρώνει την «τουριστική ταυτότητα» προορισμών, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν αναπτυχθεί και «γαστρονομικά brands».
Όμως και η Ελλάδα σε όλη της την επικράτεια έχει δυνατότητες να εντάξει στα τοπικά τουριστικά προϊόντα τη γαστρονομία και τοπικά φαγητά, καθώς και προϊόντα της πρωτογενούς παραγωγής (π.χ. το λάδι, τα λαχανικά, και προϊόντα αλιείας), που σε πολλές περιοχές μπορούν να αποτελέσουν και ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά ταυτότητας («branding”), σύμφωνα με μελέτη για το γαστρονομικό τουρισμό που εκπονήθηκε από τη Στόχασις Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε. (www.stochasis.com).
Πάντως, τα τελευταία χρόνια αρκετές πρωτοβουλίες προώθησης ελληνικής γαστρονομίας και διατροφικών συνηθειών έχουν αναπτυχθεί από διάφορους φορείς και σε αρκετές περιοχές της χώρας, μεταξύ των οποίων «Ελληνικό πρωινό», «Κρητικό Σύμφωνο Ποιότητας για την Κρητική Διατροφή» κ.ά. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η μεσογειακή διατροφή αναγνωρίστηκε το 2010 ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομικά στη Λίστα της UNESCO, για τις χώρες Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Μαρόκο.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
