Η αναβάθµιση της εικόνας της επιτραπέζιας ελιάς στο εξωτερικό αλλά και το εσωτερικό αποτελεί σύµφωνα µε τον πρόεδρό της Γιώργο Ντούτσια, τον βασικό στόχο της αντίστοιχης ∆ιεπαγγελµατικής, που κλείνει µόλις ένα έτος από την αναγνώρισή της, µια εποχή που χρονικά συµπίπτει µε τη διαχείριση του φλέγοντος για τον κλάδο θέµα του ΠΟΠ «Ελιά Καλαµάτας».
Σύµφωνα µε ίδιο, «τα βασικά που πρέπει να φροντίσουµε σαν χώρα είναι η αύξηση της εγχώριας παραγωγής και η καλύτερη διάρθρωσή της που θα έχει σαν αποτέλεσµα αυξηµένο αγροτικό εισόδηµα, και η άρση των αντικινήτρων στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, ενώ διατηρεί επίκαιρο το αίτηµα για τη δηµιουργία Μητρώου Μεταποιητικών Μονάδων προσαρµοσµένου στις ιδιαιτερότητες του προϊόντος.
∆ώστε µας ένα περίγραµµα της δραστηριότητας που αναπτύσσεται γύρω από την επιτραπέζια ελιά αυτά τα χρόνια. Κατ’ αρχήν ποια είναι η καλλιεργήσιµη έκταση και πώς µοιράζεται µεταξύ των διαφόρων ποικιλιών;
Οι επιτραπέζιες ποικιλίες αντιπροσωπεύουν (περίπου) το 25% του ελληνικού ελαιώνα (40 εκατ. ελαιόδενδρα). Το σύνολο της έκτασης επιτραπέζιων ανέρχεται σε 2.450.000 στρέµµατα , εκ των οποίων η «Χαλκιδική» καταλαµβάνει 500.000 στρέµµατα, η «Καλαµάτα» 625.000 και η «Κονσερβολιά» 1.325.000 στρέµµατα. Με τις επιτραπέζιες ποικιλίες ασχολούνται 62.000 ελαιοκοµικές εκµεταλλεύσεις και 100 επιχειρήσεις επεξεργασίας, µεταποίησης, τυποποίησης, συσκευασίας και εµπορίας.
Ποια είναι κατά τη γνώµη σας η ποικιλία που δίνει τη µεγαλύτερη υπεραξία και το ανάλογο πέρασµα της εγχώριας επιτραπέζιας στις αγορές;
Η «Καλαµάτα» (Κalamata Οlives), η οποία σταδιακά τα τελευταία χρόνια αντικατέστησε τον ιστορικό ελληνικό εµπορικό τύπο Greek black olives και αποτελεί την κορωνίδα των φυσικών µαύρων εµπορικών τύπων όπου η χώρα µας έχει την πρωτοκαθεδρία και τη φήµη. Εξάγονται 50.000 τόνοι κατ’ έτος, αλλά και η «Χαλκιδική», η οποία σε ποσότητα υπερέχει στις εξαγωγές (διπλάσια, 90.000 τόνοι) και διαθέτει παγκόσµιο συγκριτικό πλεονέκτηµα το µέγεθος του καρπού.
Γίνεται πολλή συζήτηση για την ελιά Καλαµών. Τονίζεται µάλιστα από ορισµένες πλευρές πως αυτό στάθηκε και η αφορµή για την επίσπευση των διαδικασιών δηµιουργίας της ∆ιεπαγγελµατικής. Πώς έχει η υπόθεση;
Ευχής έργον που σήµερα υπάρχει ένας φορέας που κάνει σοβαρές προτάσεις και για την επίλυση του προβλήµατος. Όπως είναι γνωστό, υπάρχει σύγχυση στην ονοµατολογία των εµπορικών τύπων επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας «Καλαµάτα» (Kalamata olives) που αντιπροσωπεύουν ετησίως 50.000 τόνους εξαγωγής, αξίας 200 εκατ. ευρώ, και του ΠΟΠ «Ελιά Καλαµάτας» / PDO «Elia Kalamatas» που αντιπροσωπεύει τις επιτραπέζιες ελιές της ποικιλίας «Καλαµάτα» µόνο του Ν. Μεσσηνίας, ήτοι 200 τόνοι.
Οι συζητήσεις για τη δηµιουργία – ίδρυση ∆ιεπαγγελµατικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς ξεκίνησαν το 2006 µεταξύ εκπροσώπων των παραγωγών και των µεταποιητικών – εµπορικών επιχειρήσεων, οι οποίες κατέληξαν στην ίδρυση της ∆ΟΕΠΕΛ το Μάιο του 2015. Ο µακρύς χρόνος των συζητήσεων προέκυψε από το γεγονός ότι οι άνθρωποι που συµµετείχαµε στις συζητήσεις για την ίδρυση της ∆ιεπαγγελµατικής επιδιώκαµε την εκπροσώπηση των διαφόρων τοµέων από εκπροσώπους πρωτοβάθµιων φορέων από τις µεγαλύτερες περιφέρειες καλλιέργειας επιτραπέζιων ποικιλιών ελιάς της χώρας, ώστε η ∆ιεπαγγελµατική να έχει αµεσότερη σχέση µε τα φυσικά µέλη (ελαιοπαραγωγούς και επιχειρηµατίες).
Σαν άνθρωπος που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην ελιά, αλλά και σαν πρόεδρος της οργάνωσης θα έχετε κάποια πρόταση για την επίλυση του θέµατος. Μπορείτε να µας την περιγράψετε;
Οι ελαιοπαραγωγοί της επιτραπέζιας ποικιλίας «Καλαµών/Καλαµάτα» και οι εξαγωγείς, από τη δεκαετία του ’30 καθιέρωσαν το brand name «Kalamata olives» το οποίο υιοθέτησε η ελληνική πολιτεία µε το Π.∆. 221/1979 «περί τυποποιήσεως, συσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου των προς εξαγωγήν προοριζόµενων επιτραπεζίων ελαιών». Στο εν λόγω Π.∆. η Πολιτεία υποχρεώνει τους Έλληνες εξαγωγείς από το 1979, να εξάγουν τις ελιές ποικιλίας «Καλαµών» µε την ονοµασία «Calamata olives», δηλαδή το όνοµα της ποικιλίας στην εξωτερική αγορά καθορίστηκε από την ίδια την Πολιτεία.
Έχουµε δυο έννοιες: α) το τοπωνύµιο που έγινε ΠΟΠ «Ελιά Καλαµάτας» / PDO «Elia Kalamatas» (που σηµαίνει ελιά από την περιοχή της Καλαµάτας) και αντιπροσωπεύει σήµερα 200 τόνους ετησίως και
β) το όνοµα της ποικιλίας «Kalamata olives» (brand name) που αντιπροσωπεύει 50.000 τόνους εξαγωγή και που θα πρέπει να ξεκαθαρίζει ότι πρόκειται για τον εµπορικό τύπο της ποικιλίας. ∆ηλαδή να προστεθεί η λέξη «variety» και το brand name να γίνει «Kalamata olives variety».
Έτσι ακριβώς συνέβη και πρόσφατα (2012) µε το ίδιο πρόβληµα που προέκυψε µε τους εµπορικούς τύπους της ποικιλίας «Χαλκιδική» και επελύθη συµβιβαστικά.
*Συνέντευξη στο Γιάννη Πανάγο, από το περιοδικό EL, μηνός Μαΐου 2016