Η έκθεση της Επιτροπής Επιλογής σχετικά με την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, Επιτροπής που αξιολόγησε τις 14 υποψήφιες πόλεις, ετοιμάσθηκε και απεστάλη σ’ αυτές.
Η έκθεση περιέχει το σκεπτικό της Επιτροπής για όλες τις πόλεις, καθώς και την αξιολόγηση και τις συστάσεις για τις τρεις προκριθείσες πόλεις, την Καλαμάτα, την Ελευσίνα και τη Ρόδο.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, ο δήμαρχος τόνισε ότι «υπάρχουν πολλές επισημάνσεις και παρατηρήσεις στην έκθεση αυτή. Γίνεται αντιληπτή η σοβαρότητα με την οποία δούλεψε η Επιτροπή και ο μεγάλος αγώνας που χρειάστηκε από πλευράς Δήμου για να προκριθούμε. Ο αγώνας που πρέπει να δώσουμε, θα είναι ακόμα πιο σκληρός στην τελική φάση επιλογής, για την οποία η σχετική διαδικασία θα γίνει το Νοέμβριο. Πρέπει να δουλέψουμε πάρα πολύ και δουλεύουμε για το συγκεκριμένο σκοπό.
Ήδη έχουν σταλεί επιστολές προς τους Δήμους Σπαρτιατών και Τριπόλεως, όπου θα επισκεφθούμε τα Δημοτικά Συμβούλια, ενώ θα έχουμε παρουσία και στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Έχουν γίνει συνεννοήσεις με τον περιφερειάρχη και για την υλική υποστήριξη της προσπάθειας που καταβάλλουμε.
Επιπλέον, θα γίνει μία πολύ μεγάλη εκδήλωση στην Αθήνα, ενώ ενημερώνουμε τους επιχειρηματίες, τους δημοσιογράφους και κάθε διακεκριμένο Μεσσήνιο, από τους οποίους προσδοκούμε συμβολή οικονομική και ηθική σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια.
Επίσης, ο Δήμος Καλαμάτας θα συμμετάσχει με περίπτερο στη μεγάλη έκθεση που θα γίνει στο Περιστέρι, με τίτλο “Ελλήνων γεύσεις”, ενώ στην είσοδο του περιπτέρου της Περιφέρειας Πελοποννήσου θα προβάλλεται η Καλαμάτα ως διεκδικήτρια πόλη για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021.
Εάν διακόσια χρόνια μετά την απελευθέρωση του τόπου κατορθώσαμε να γίνει η Καλαμάτα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, θεωρώ ότι αυτό θα είναι πολύ μεγάλη τιμή για μας, αλλά και για τους ήρωες που κάθε χρόνο τιμάμε στον τόπο μας».
Τι υποστηρίζει
η έκθεση
Η υποψηφιότητα της Καλαμάτας, για να γλιτώσει από τη νοοτροπία του σκόντου και της τσόντας και τη φιλολογία του φτωχοπροδρομισμού, χρειάζεται κάτι παραπάνω απ’ όσα περιγράφονται στην πρόταση, ιδιαίτερα στο καλλιτεχνικό μέρος.
Αυτή θα μπορούσε να είναι μια σύνοψη της έκθεσης της Επιτροπής.
Ας δούμε ορισμένα αποσπάσματα: «Η Καλαμάτα παρουσίασε το Φάκελο Υποψηφιότητας της πόλης με κεντρική ιδέα KalamataRising. Ο βασικός στόχος της πόλης είναι να αναδείξει ένα νέο μοντέλο για την Ευρώπη σχετικά με τις μικρές ανθεκτικές κοινότητες (community), σε αντίθεση με τις μεγαλουπόλεις. Το πρόγραμμα έχει τέσσερις άξονες: Rising Up / UpRising, The Senses / Everyday Living, Exile / Return και Goodbye to the Dead. Την υποψηφιότητα στηρίζουν οι πέντε γειτονικοί Δήμοι της Μεσσηνίας.
Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός για τα λειτουργικά έξοδα (πρόγραμμα, επικοινωνία, διαχείριση) ανέρχεται σε 20.000.000 ευρώ, από τα οποία τα 12.000.000 αφορούν στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
Το τελικό κείμενο έχει εννέα προτεραιότητες, με την ανάπτυξη των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών να αποτελεί πιθανώς τη δέκατη προτεραιότητα. Η στρατηγική βρίσκεται στο τελικό στάδιο ανάπτυξης, πριν από την υιοθέτησή της από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Η Καλαμάτα είναι γνωστή στους διεθνείς πολιτιστικούς κύκλους λόγω του μακροβιότατου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού και του νέου Μεγάρου Χορού. Η Ομάδα της υποψηφιότητας αξιοποίησε τις ευρωπαϊκές αυτές διασυνδέσεις πολύ καλά.
Η Επιτροπή σημειώνει την καινοτόμο ιδέα των τριών έργων – “ομπρέλες” (Residencies:21, Academy:21, Digika), τα οποία σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν το διαφαινόμενο ζήτημα του ελλείμματος πολιτιστικής διαχείρισης στην πόλη. Και τα τρία έργα έχουν σοβαρή δυνατότητα δημιουργίας παρακαταθήκης (σ.τ.μ. strong legacy potential).
Η κεντρική εικαστική έκθεση “The Body in Revolt” είναι ένας μοντέρνος τρόπος ενασχόλησης με το θέμα των 200 χρόνων από το 1821. Περιγράφεται το πώς ένα ελληνικό θέμα αναδεικνύεται σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό ζήτημα. Η επιτροπή, όμως, έχει κάποιες ανησυχίες ως προς το τεχνικό / λειτουργικό ζήτημα της φιλοξενίας μίας τέτοιας διεθνούς έκθεσης με δανεισμένα έργα, χωρίς την ύπαρξη κατάλληλου μοντέρνου χώρου πινακοθήκης/ μουσείου.
Η Ευρωπαϊκή Διάσταση η οποία παρουσιάστηκε στο Φάκελο Υποψηφιότητας δείχνει προοπτικές. Έγιναν κατανοητά τα τέσσερα στοιχεία των κριτηρίων επιλογής, αλλά δεν έχουν ακόμα ενσωματωθεί σε κατάλληλο βαθμό στο πρόγραμμα.
Η Επιτροπή εκτίμησε τις διασυνδέσεις και συνεργασίες με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία σε κοινά έργα που αφορούν στον κινηματογράφο για τους Ρομά. Η Ομάδα Διεκδίκησης έχει ήδη συζητήσει συγκεκριμένα πεδία συνεργασίας με μελλοντικές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης και υποψήφιες πόλεις για το 2020 και το 2021.
Σχετικά με το καλλιτεχνικό πρόγραμμα, η Επιτροπή αναμένει να δει μεγαλύτερο βάθος, ποικιλία (ειδικά σε όλο το εύρος των εικαστικών τεχνών), καθώς και σημαντικά περισσότερες διεθνείς συνεργασίες με καλλιτέχνες στον επόμενο Φάκελο Υποψηφιότητας.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προϋπολογισμοί ήταν στη σωστή κατεύθυνση για αυτήν τη φάση. Παρ’ όλα αυτά, ο προϋπολογισμός για το καλλιτεχνικό πρόγραμμα είναι σχετικά χαμηλός για μία διοργάνωση που πρέπει να έχει αντίκτυπο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ο προϋπολογισμός δείχνει να ρίχνει πολύ βάρος σε λίγα έργα (Abramovic, Φεστιβάλ Χορού, EuripidesRising).
Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα, με την ευρωπαϊκή του διάσταση, χρειάζεται σημαντική εμβάθυνση, με ένα ανανεωμένο καλλιτεχνικό όραμα. Θα πρέπει να αναζητηθούν καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις στον τομέα των δημιουργικών βιομηχανιών, οι οποίες και να εμπνεύσουν συγκεκριμένα σχέδια για την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας στην Καλαμάτα.
Τέλος, θα πρέπει να επανεκτιμηθούν οι σχεδιαζόμενοι προϋπολογισμοί.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
