«Μη δίνετε ποτέ χρήματα, συντηρείτε το φαινόμενο» συμβουλεύουν ΜΚΟ
Κάθισε στην άκρη του πεζοδρομίου, πάνω σε ένα χαρτόνι, και άπλωσε επιδεικτικά τα γυμνά της πόδια, τεντώνοντας σε παράκληση το χέρι της. Με τη θερμοκρασία να πέφτει κάτω από το μηδέν, κανείς από τους περαστικούς του πιο εμπορικού δρόμου της Θεσσαλονίκης δεν μπόρεσε να μείνει ασυγκίνητος σ’ αυτή τη γύμνια και οι περισσότεροι έσπευσαν να αφήσουν μερικά ψιλά μέσα στη μικρή χούφτα. Το κορίτσι κρυφογέλασε. Είχε προλάβει να κρύψει τα πολύ ωραία παπουτσάκια της πίσω από την πλάτη της…
Δεκάδες ιστορίες, όπως η παραπάνω, έχουν να αφηγηθούν οι άνθρωποι που ασχολούνται με το φαινόμενο της επαιτείας, που «φουντώνει» σε όλα τα αστικά κέντρα λίγο πριν από τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Έχοντας «μετρήσει» χιλιόμετρα στην επιτόπια έρευνα, η Βαλμπόνα Χιστούνα, από την κοινωνική οργάνωση υποστήριξης των νέων «Άρσις», έχει πλήρη εικόνα της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί και πάλι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης με επαίτες σε κάθε γωνιά.
«Η “Άρσις”, με χρηματοδότηση του ιδρύματος “Σταύρος Νιάρχος”, υλοποιεί ένα πρόγραμμα με θέμα: “Δράσεις κατά της εμπορίας, εκμετάλλευσης και παραμέλησης ανηλίκων”, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, καθημερινά μία αλβανόφωνη και μία βουλγαρόφωνη βγαίνουμε στους δρόμους και μιλάμε με τους επαίτες προσπαθώντας να βοηθήσουμε και να συλλέξουμε πληροφορίες» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κα Χιστούνα. Όπως έχει διαπιστώσει, σχεδόν όλοι οι επαίτες είναι τσιγγάνοι, κυρίως από τη Βουλγαρία, ενώ υπάρχουν κάποιοι από Ρουμανία και Αλβανία και λιγότερο από την Ελλάδα.
«Φεύγουν από τις χώρες τους 4-5 οικογένειες μαζί και έρχονται για λίγες μέρες στην Ελλάδα, όπου νοικιάζουν διαμερίσματα και μένουν στοιβαγμένοι όλοι μαζί. Στη Θεσσαλονίκη, προτιμούν το κέντρο και, κυρίως, τα υπόγεια διαμερίσματα που είναι πιο φθηνά και μένουν 10-15 άτομα υπό άθλιες συνθήκες. Υπάρχουν, βέβαια, περιπτώσεις που υποψιαζόμαστε ότι έχουν πέσει θύματα κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης, αλλά στάθηκε αδύνατο να το διαπιστώσουμε με στοιχεία» λέει η κα Χιστούνα.
«Εντούτοις», προσθέτει, «αυτόπτες μάρτυρες μάς έχουν πει ότι πολλές γυναίκες, με μωρά στην αγκαλιά, που ζητιανεύουν, τις μεταφέρουν άγνωστοι με αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού και τις αφήνουν σε συγκεκριμένα σημεία». Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί ζητιάνοι κρατούν ένα ταμπελάκι με την λέξη «πεινάω», γραμμένη με πανομοιότυπο τρόπο, προφανώς από το ίδιο χέρι.
Όταν, πάντως, τα μέλη της «Άρσις», πλησιάζουν στο δρόμο παιδιά που ζητιανεύουν, προσπαθώντας να μάθουν για τις συνθήκες διαβίωσής τους, διαπιστώνουν ότι όλα είναι δασκαλεμένα να λένε την ίδια ιστορία!
«Τους λέμε ότι πρέπει να πηγαίνουν σχολεία και αυτά μας απαντούν ότι δε θέλουν, προτιμούν να βοηθήσουν τους γονείς “να φτιάξουν ένα σπίτι” ή ότι οι γονείς τους δεν έχουν δουλειά» σημειώνει η κα Χιστούνα, η οποία, μαζί με τη βουλγαρόφωνη Αλεξάνδρα Ματού, προσπαθούν να προσεγγίσουν ανήλικους επαίτες.
Όσο για το πόσο… προσοδοφόρα είναι η ανήλικη επαιτεία, η κα Χιστούνα αναφέρει ως παράδειγμα ένα παιδί που καθάριζε τζάμια αυτοκινήτων στα φανάρια και της είχε πει ότι κάποιες μέρες έβγαζε μέχρι και 100 ευρώ σε ένα 7ωρο!
«Εμείς αυτό που συμβουλεύουμε πάντα όσους θέλουν να βοηθήσουν, είναι να μη δίνουν ποτέ χρήματα γιατί έτσι συντηρούν το φαινόμενο και, κυρίως, την ανήλικη επαιτεία. Καλύτερα να τους δίνουν ένα μπουκάλι νερό ή φαγητό παρά χρήματα» σημειώνει.
Μονίμως κοιμισμένα παιδιά σε αγκαλιές
Η εικόνα των μονίμως κοιμισμένων παιδιών σε μητρικές αγκαλιές έχει σίγουρα παραξενέψει πολλούς, που αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν παιδάκια προσχολικής ηλικίας να κοιμούνται συνέχεια, «διευκολύνοντας» την επαιτεία των γονιών.
«Το έχουμε αναφέρει πολλές φορές στην εισαγγελία ανηλίκων, αλλά δεν έχει διαπιστωθεί κάτι. Πάντως, πριν από μερικά χρόνια, κάποιοι φαρμακοποιοί μάς είχαν πει ότι αλλοδαπές τσιγγάνες ζητούσαν να αγοράσουν βάλιουμ και άλλα υπνωτικά χάπια. Κι εμείς δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς ένα παιδάκι τριών χρονών μπορεί να κοιμάται συνέχεια στην αγκαλιά της μαμάς του…» καταγγέλλει η κα Χιστούνα.
Πάντως, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το θέμα, ο πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακοποιών, Κυριάκος Θεοδοσιάδης, υπογράμμισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι δεν έχει πέσει ποτέ στην αντίληψή του παρόμοιο περιστατικό ούτε και έχει γίνει ανάλογη καταγγελία.
Την ίδια άποψη έχει και η υπαστυνόμος του Τμήματος Ανηλίκων της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, Αλεξάνδρα Παυλίδου, η οποία διευκρινίζει ότι, όταν αστυνομικοί προσεγγίζουν γυναίκες που ζητιανεύουν με μωρά, δε δίνουν την εντύπωση ότι είναι σε λήθαργο, συνεπεία χρήσης υπνωτικών. «Ξυπνούν, δηλαδή, αμέσως με το σκούντημα της μαμάς τους» εξηγεί.
Όσο για τον τρόπο αντιμετώπισης της επαιτείας, η κα Παυλίδου τονίζει ότι, όταν διαπιστώνεται παράβαση, σχηματίζεται δικογραφία και στη συνέχεια αφήνονται ελεύθεροι μέχρι να οριστεί δικάσιμος. «Βέβαια», συμπληρώνει, «οι εξορμήσεις γίνονται όταν μπορούμε, καθώς το Τμήμα Ανηλίκων απαρτίζεται μόνο από 8 άτομα».
Συνεργασία Βούλγαρων και Ελλήνων αστυνομικών
Στη Βουλγαρία, η Δημόσια Αρχή Προστασίας του Παιδιού μόνο φέτος έχει ειδοποιηθεί για 75 περιπτώσεις τσιγγανόπουλων που ζητιανεύουν στη Θεσσαλονίκη.
Σε πρόσφατο δημοσίευμά της, με τίτλο «Ανήλικοι Ρομά ζητιανεύουν στη Θεσσαλονίκη», η εμπειρογνώμονας της Αρχής, Μιλένα Ντιάνκοβα, είχε τονίσει πως για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος, χρειάζεται μεικτά συνεργεία Βουλγάρων αστυνομικών και κοινωνικών λειτουργών να σταλούν στη Θεσσαλονίκη, για να εντοπίσουν, μαζί με τους Έλληνες αστυνομικούς, τους μικρούς ζητιάνους και να φροντίσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Νατάσα Καραθάνου
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
