«ΟΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑΣ»
Της Βίκυς Βετουλάκη
«Σε μηχανισμό είσπραξης δημοσίων εσόδων μεταλλάσσεται βαθμιαία η Δικαιοσύνη, στο πλαίσιο της διαβόητης δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιβάλλει η τρόικα και το παρασύνταγμά της».
Αυτό τονίζει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας, Κώστας Μαργέλης, ερωτώμενος από το «Θάρρος», πώς τα νέα μέτρα επηρεάζουν το χώρο της Δικαιοσύνης αλλά και τους πολίτες.
Επίσης, υποστηρίζει ότι με τα νέα μέτρα δράστες τέλεσης σοβαρών αδικημάτων μπορούν να καταβάλουν το ποσό της μετατραπείσας ποινής και να κυκλοφορούν ελεύθεροι.
Μετά την ψήφιση των νέων μέτρων, πώς θα χαρακτηρίζατε την επόμενη ημέρα της ελληνικής Δικαιοσύνης;
Δε χρειαζόταν να ψηφισθούν τα νέα μέτρα για να διαπιστώσει κανείς αυτό που γνωρίζουν οι πάντες στη χώρα μας και όχι μόνον, δηλαδή τους εξαιρετικά αργούς ρυθμούς με τους οποίους κινείται ο μηχανισμός της απονομής δικαιοσύνης.
Αν κάποιος επιθυμεί να αναζητήσει τις κύριες αιτίες του αρνητικού αυτού φαινομένου, το οποίο έχει προσλάβει χαρακτηριστικά μονιμότητας, εύκολα θα τις εντοπίσει σε αυτές που εξέθρεψαν το σημερινό υπό κατάρρευση πελατειακό πολιτικό σύστημα. Η υπαρκτή αυτή πραγματικότητα, δυστυχώς, δεν αποτελεί αφετηρία μιας καθολικής προσπάθειας για αποκατάσταση του κύρους της Δικαιοσύνης. Απεναντίας. Αποτελεί επιχείρημα και ευκαιρία για περαιτέρω υποβάθμιση του ρόλου της.
Είναι περίπου σαφές ότι η Δικαιοσύνη μεταλλάσσεται βαθμιαία σε ένα μηχανισμό είσπραξης δημοσίων εσόδων, στο πλαίσιο της διαβόητης δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιβάλλει η τρόικα και το παρασύνταγμά της. Τα παραδείγματα μετά το Ν4093/2012 που ψηφίστηκε με τη γνωστή «κοινοβουλευτική» διαδικασία του ενός άρθρου, είναι αρκετά και απαντούν στο ερώτημά σας. Αύξηση του ποσοστού προσαύξησης των χρηματικών ποινών σε 110%, διπλασιασμός του δικαστικού ενσήμου, αλλά και αύξηση των ποσών της μετατροπής ποινής για κάθε ημέρα φυλάκισης και για κάθε ημέρα κράτησης.
Η πλέον, όμως, επικίνδυνη διάταξη στη βάση της ίδιας αδίστακτης εισπρακτικής λογικής είναι αυτή με την οποία αυξάνεται το όριο μετατροπής της ποινής σε χρηματική στα πέντε έτη, αφού δράστες τέλεσης σοβαρών αδικημάτων μπορούν να καταβάλουν το ποσό της μετατραπείσας ποινής και να κυκλοφορούν ελεύθεροι.
Αναφορικά με την κατάργηση της υποχρεωτικότητας της παράστασης του δικηγόρου στις εμπράγματες δικαιοπραξίες, είναι γνωστή η επιχειρηματολογία μας, η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, υιοθετείται από την αιτιολογική έκθεση του Ν4093/2012. Βέβαια, οι αφελείς, δηλαδή όσοι πίστεψαν την προπαγάνδα των καναλιών των εθνικών μας εργολάβων, θα αναμένουν, επί ματαίω ασφαλώς, να ανακάμψει η εθνική μας οικονομία μετά τη λήψη του άκρως ανταγωνιστικού αυτού μέτρου. Ωστόσο, σε λίγο πολλοί θα διαπιστώσουν στην πράξη ότι η παρουσία του δικηγόρου στα συμβόλαια ήταν ασπίδα για τις συναλλαγές και για το αδύνατο συμβαλλόμενο μέρος. Είναι προφανές, σε κάθε περίπτωση, ότι στην Ελλάδα η Δίκαιη Δίκη, που είναι ο πυρήνας μιας ανεξάρτητης Δικαιοσύνης, δέχεται μια άνευ προηγουμένου επίθεση, με πρόσχημα την οικονομική κρίση και το υπαρκτό φαινόμενο της καθυστέρησης στη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης. Αν δεν ανακόψουμε αυτή την επίθεση που γίνεται με τα μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμους, θα καταλήξουμε σε πλήρη αποδόμηση του Κράτους Δικαίου στην πατρίδα μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρείτε ότι ο χώρος της Δικαιοσύνης καθίσταται στο εξής περισσότερο ή λιγότερο προσιτός για τον πολίτη;
Το πλαίσιο για το οποίο με ρωτάτε, είχε δημιουργηθεί ήδη με πληθώρα διατάξεων, στη ψήφιση των οποίων το δικηγορικό σώμα είχε προβάλει τεκμηριωμένη αντίδραση. Του Ν4093/2012 είχε προηγηθεί ο Ν4055/2012 με τη θέσπιση νέων παραβόλων για άσκηση ενδίκων μέσων, τόκων επιδικίας, αρμοδιότητα μονομελών συνθέσεων στην εκδίκαση κακουργημάτων και στις διοικητικές δίκες κ.λπ., ενώ καταργήθηκε ή περιορίσθηκε το δικαίωμα άσκησης έφεσης στις ακυρωτικές διαφορές και αναίρεσης στις διοικητικές διαφορές ουσίας.
Πρόσφατα εκδόθηκε η με αριθμό 4606/2012 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και έλαβε ευρεία δημοσιότητα στις νομικές ιστοσελίδες. Με βάση το θεσπισθέν παράβολο 200 ευρώ για την άσκηση της έφεσης, απέρριψε ως απαράδεκτο το ένδικο μέσο με τη σκέψη ότι αυτό έπρεπε να καταβληθεί ένα για έκαστο των εκκαλούντων.
Αντιλαμβάνεστε ότι σε μια κοινωνία που περίπου το 1/3 βρίσκεται στην ανεργία και ένα άλλο μεγάλο ποσοστό «μισθοδοτείται» με 400 ευρώ μηνιαίως, το προστατευόμενο από το Σύνταγμα και όχι μόνον δικαίωμα δικαστικής προστασίας των πολιτών, όχι μόνον περιορίζεται, αλλά ουσιαστικά καταργείται.
Εδώ, βέβαια, είναι αναγκαίο να αναδειχθεί ο ρόλος των λειτουργών της Δικαιοσύνης. Οι δικαστές πρέπει να αντιληφθούν, αν θέλουν να έχουν τη συμπαράσταση των πολιτών στη διεκδίκηση των αιτημάτων τους, ότι δεν πρέπει να «βάζουν πλάτη» για να περνάνε τα μέτρα, όπως γράφηκε ότι ειπώθηκε από πρόεδρο συλλογικής τους έκφρασης («βάλαμε πλάτη και μας γύρισαν τη πλάτη»). Είναι λειτουργοί και γι’ αυτό δεν πρέπει να μειωθούν οι αποδοχές τους. Δεν είναι εξαρτημένοι υπάλληλοι της τρόικας και δεν αποτελεί έργο τους η υλοποίηση των μνημονιακών εισπρακτικών στόχων. Παράλληλα, οι δικηγορικοί σύλλογοι έχουν αυξημένη ευθύνη και αποστολή στην παρούσα συγκυρία, αφού τίθενται εκποδών οι αρχές της Δίκαιης Δίκης και του Κράτους Δικαίου. Να διοργανώσουν σεμινάρια, ημερίδες, συνέδρια κ.λπ. σχετικά με τα παραπάνω θέματα, προκειμένου να ενημερωθούν τα μέλη τους και να είναι σε θέση να προασπίσουν τα δικαιώματα των εντολέων τους που προσβάλλονται από την ιδιάζουσα αυτή και παρατεταμένη μνημονιακή επίθεση, ενώ παράλληλα να ασκούν παρεμβάσεις υπέρ των πολιτών σε δίκες ενώπιον όλων των Δικαστηρίων, κάθε βαθμού και δικαιοδοσίας.
