Έχει ανέβει στη σκηνή του Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας, μόλις μια εβδομάδα και έχει κερδίσει το θεατρικό κοινό της Μεσσηνίας. Ο λόγος για το έργο «Στο Σύρμα», που έχει γραφτεί από τον πρόεδρο της «Θεατρικής Διαδρομής» Αντώνη Κατσά και έχει σκηνοθετηθεί από τον Κώστα Χαλκιά.
Είναι το πρώτο θεατρικό έργο που γράφει ο κ. Κατσάς και το πρώτο που πραγματεύεται τη συγκεκριμένη περίοδο για τη Μακρόνησο. Για όλα αυτά, αλλά και για τα επόμενα σχέδιά του, μίλησε στο «Θ» ο κ. Κατσάς.
Οι παραστάσεις της Θεατρικής Διαδρομής συνεχίζονται μέχρι τις 15 Μαρτίου (εκτός Δευτέρας) και όσοι θέλετε να εξασφαλίσετε θέση, σπεύσατε, καθώς η προσέλευση έχει ξεπεράσει ακόμα και τις προσδοκίες του ίδιου του κ. Κατσά.
Κύριε Κατσά πολύ πρόσφατα εκδόθηκε το πρώτο θεατρικό σας έργο «ΣΤΟ ΣΥΡΜΑ». Αν και γνωστή η δράση σας σε ζητήματα πολιτισμού της Μεσσηνίας, πως προέκυψε αυτή η νέα πτυχή;
Η αλήθεια είναι ότι συνεχώς γράφω για διάφορα ζητήματα και έχω στο συρτάρι μου αρκετά ανέκδοτα συγγράμματα, αφού η γραφή είναι πρωτίστως για μένα μια εσωτερική παρόρμηση και ανάγκη χωρίς να επιδιώκω την έξωθεν επιβεβαίωση. Επομένως η συγγραφή του θεατρικού έργου δεν είναι ακριβώς μια νέα πτυχή όπως την αποκαλέσατε, αλλά η αποκάλυψη δημόσια, μιας άλλης πτυχής.
Το έργο «ΣΤΟ ΣΥΡΜΑ» πραγματεύεται μια περίοδο που επίκεντρο της έχει την Μακρόνησο. Γιατί επιλέξατε αυτή την περίοδο;
Η συγγραφική μου αυτή αποκοτιά, ξεκίνησε από την διαπίστωση ότι για τις δεκαετίες του 1950-1960 έχουν γραφεί εκατοντάδες βιβλία και ποιήματα, έχουν γυρίσει δεκάδες ταινίες, ντοκιμαντέρ, και κάθε είδους πνευματικά δημιουργήματα. Όμως θεατρικό έργο με επίκεντρο την Μακρόνησο δεν έχει εκδοθεί κανένα. Ίσως γι’ αυτό πράγματι είναι αποκοτιά να επιχειρήσει κάποιος να αποτυπώσει σ’ ένα χαρτί με μελάνι μια συγκλονιστική ιστορία που έχει γραφτεί με αίμα.
Πόσο κοπιαστικό ήταν αυτό το εγχείρημα;
Κατ’ αρχήν η συγγραφή ενός θεατρικού έργου περιέχει τεράστιες δυσκολίες και γι’ αυτό σπανίως γράφονται καθαρά θεατρικά έργα και σπανίως εκδίδονται από εκδοτικές εταιρείες.
Για να γράψω το συγκεκριμένο έργο, μελέτησα πάρα πολύ αυτή την περίοδο και το φαινόμενο Μακρόνησος, από βιβλία ανθρώπων που έζησαν αυτή την φριχτή εμπειρία, από μαρτυρίες ανθρώπων, από ταινίες και ντοκιμαντέρ και με όλο αυτό το υλικό, έδωσα το τελικό σχήμα ενός θεατρικού έργου.
Γι’ αυτό διαβάζοντας κάποιος το έργο θα ανακαλύψει σε κάποιες σκηνές το πνεύμα, αλλά και διασκευασμένες ή εμπνευσμένες από αυτές φράσεις του Λουντέμη, του Ρίτσου, του Φαρσακίδη, του Πικρού και άλλων και ιστορίες περισσότερο ή λιγότερο γνωστών ανθρώπων, αλλά και προσωπικά μου οικογενειακά βιώματα, αφού ο πατέρας μου είχε την εμπειρία της εξορίας και των διωγμών.
Με άλλα λόγια το έργο αυτό μπορεί να είναι μυθοπλασία, αλλά βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και καταστάσεις, εμπλουτισμένες σε κάποιες σκηνές από το πνεύμα ανθρώπων που έχουν γράψει γι’ αυτές πριν από εμένα. Επίσης, το έργο αυτό ολοκληρώθηκε και με παρεμβάσεις και γνώμες του Κώστα Χαλκιά, αλλά και μελών της ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ όταν έχουν ήδη αρχίσει τις πρόβες για την παράσταση. Το τελικό αποτέλεσμα επεκτείνεται πιο πέρα από την δική μου συγγραφή και αποκτά μια ευρύτερη συλλογικότητα.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι χρειάστηκε να ανοίξω τις φλέβες της ψυχής μου για να ολοκληρωθεί αυτό το έργο.
Μιλήστε μας για την παράσταση. Πώς την υποδέχθηκαν οι θεατές;
Η όποια αξία έχει το ίδιο το έργο σίγουρα πολλαπλασιάστηκε από την σκηνοθετική ματιά του Κώστα Χαλκιά, αφού και ο ίδιος κατέθεσε μαζί με όλα τα μέλη της ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ την ψυχή του για το καλύτερο αποτέλεσμα. Σας διαβεβαιώνω ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να βρεθεί σκηνοθέτης να προσεγγίσει σχεδόν ολοκληρωτικά το δικό μου συγγραφικό όραμα. Γι’ αυτό οι θεατές βγαίνουν από την αίθουσα ενθουσιασμένοι, συγκινημένοι, αρκετά έκπληκτοι, αλλά κυρίως με ένα αίσθημα πληρότητας, ακόμη και γαλήνης, γιατί το έργο και η παράσταση όπως το χαρακτήρισε ένας θεατής – θεατρολόγος είναι μια «σύγχρονη αρχαία τραγωδία» και περιέχει και «κάθαρση».
Ένα τέτοιο ιστορικά και συναισθηματικά φορτισμένο θέμα όπως η Μακρόνησος μέσα από την πλοκή, την ανατροπή και την κάθαρση, καταλήγει το τελικό καταστάλαγμα στην ψυχή του θεατή να είναι μια απέραντη γλυκύτητα. Γι’ αυτό το θεωρώ ως έργο ύμνο στις αξίες και τα ιδανικά, ύμνο στην ζωή και τον άνθρωπο και όσοι το παρακολουθήσουν θα κατανοήσουν απόλυτα αυτό που λέω.
Από πλευράς προσέλευσης μέχρι σήμερα πηγαίνει πάρα πολύ καλά. Παρά τα γνωστά ζητήματα με κορωνοϊούς κλπ. τις επόμενες ημέρες αναμένεται η προσέλευση να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, εκτός απροόπτου.
Ποια είναι η επόμενη πτυχή του Αντώνη Κατσά που θα ανακαλύψουμε;
Ζω σ’ αυτή την πόλη 35 ολόκληρα χρόνια. Θέλω να πιστεύω ότι οι όποιες δραστηριότητες μου σε διάφορα επίπεδα είχαν θετικό πρόσημο και χαρακτηρίζονται από σοβαρότητα, συνέπεια και ανιδιοτέλεια. Το μοναδικό μου όφελος είναι η εκτίμηση και η αγάπη των συνανθρώπων μας, κάτι που φυσικά θεωρώ τεράστιο επίτευγμα. Έτσι, προτίθεμαι να συνεχίσω και φυσικά ως άνθρωπος της δράσης, με ένα μυαλό που δεν ησυχάζει ποτέ, νομίζω πως έχω ακόμα πράγματα να προσφέρω. Απλά από χαρακτήρα και υπευθυνότητα δεν μπορώ να ανακοινώνω τίποτα πριν σιγουρευτώ για το αποτέλεσμα.
Εκείνο, όμως, που αυτή τη στιγμή νοιώθω είναι, ότι πλησιάζει στο κλείσιμο του ένας κύκλος ενεργούς ενασχόλησης με τα θεατρικά δρώμενα και εφ’ όσον μου το επιτρέψουν τα παιδιά της ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ, μετά από 26 χρόνια πιθανόν να αρκεστώ στο ρόλο του επίτιμου Προέδρου που μου έχουν απονείμει. Άλλωστε η ομάδα διαθέτει τόσο πλούσιο υλικό, παθιασμένο με το θέατρο, που σίγουρα δεν με έχει ανάγκη. Όλα αυτά φυσικά είναι σε επίπεδο διάθεσης, γιατί καμιά φορά άλλα νοιώθεις, άλλα σχεδιάζεις και αλλιώς έρχονται τα πράγματα.
Η τελική σας αποτίμηση με την ενασχόλησή σας τόσα χρόνια με το θέατρο;
Σίγουρα μαγεία, έκσταση, συναισθηματική εγρήγορση, γνώση, ενθουσιασμός, φιλία, συντροφικότητα, εμπειρία, απογείωση. Αυτές οι λέξεις μου έρχονται ανάκατα στο μυαλό.
Σίγουρα όμως κούραση και μόχθος αλλά και απογοήτευση και παράπονο, πίκρα και το χειρότερο ο φθόνος από μια ελάχιστη μερίδα συμπολιτών μας που δεν κατανοούν ότι αυτοτιμωρούνται αφού η λέξη «φθόνος» προέρχεται από το ρήμα «φθίνω».
Παρόλα αυτά προσπαθώ να πορεύομαι έχοντας στο νου τα λόγια του πατέρα μου τα οποία μάλιστα αναφέρονται «ΣΤΟ ΣΥΡΜΑ»:
«Στο άσπρο πουκάμισο, άμα πέσει μια κηλίδα λένε λερώθηκε το πουκάμισο. Λερωμένο, όσες κηλίδες και να πέσουν, λερωμένο παραμένει».
Της Βίκυς Βετουλάκη
