Η ιστορία του ησυχαστηρίου του πατρός Ιωήλ Γιαννακόπουλου
Για την ιστορία της πόλης:
Βασίλης Ι. Μανιάτης
Ο φωτογραφικός μας φακός, πιστός στην υπόσχεσή του, να ξεναγήσει τους φίλους αναγνώστες στην ιστορία της παλιάς Καλαμάτας, συνεχίζει και αυτή τη φορά, με τη φυσιογνωμία ενός διακεκριμένου ιερωμένου της πόλης μας. Πρόκειται για τη μορφή του πατρός Ιωήλ Γιαννακόπουλου, ο οποίος δημιούργησε ένα ξεχωριστό κομμάτι στην πόλη μας, και μια παρακαταθήκη αξιόλογων θρησκευτικών βιβλίων, μεγάλης φιλοσοφικής εμπειρίας.
Σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων, ανατολικά της Καλαμάτας, βρίσκεται ένας μικρός παραδεισένιος τόπος. Πρόκειται για το ησυχαστήριο που δημιούργησε η χριστιανική και ασκητική φυσιογνωμία του πατρός Ιωήλ Γιαννακόπουλου. Πριν από 56 χρόνια (το 1958) ξεκίνησε την ιδέα της δημιουργίας ενός μοναχικού ασκητικού τόπου, όπου με ψυχική ηρεμία θα μπορούσε ν’ ασκήσει τα χριστιανικά του καθήκοντα και να ασχοληθεί με το συγγραφικό ου έργο.
Το 1962 υλοποιείται η επιθυμία του γέροντα, με την αγορά του οικοπέδου του σημερινού ησυχαστηρίου και με τη βοήθεια των δοκίμων μοναχών: Πελαγίας Κοτσώνη και Χαρίκλεια Ζαλοχώρη. Αρχίζει ο καθαρισμός του χώρου (ελαιοπερίβολο) για τη δημιουργία του ησυχαστηρίου.
Πολύς κόπος και όνειρα για το μέλλον!
Τα επόμενα 20 χρόνια αγοράστηκαν κι άλλα γειτονικά ελαιοπερίβολα και ο χώρος επεξετάθη σημαντικά.
Μετά την αγορά του οικοπέδου κατετέθη και ο θεμέλιος λίθος για να κτιστούν τα πρώτα εννέα κελιά. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί η ανθρώπινη και χριστιανική προσφορά του τότε πολιτικού μηχανικού Π. Θεοφιλόπουλου, ο οποίος αφιλοκερδώς ανέλαβε το σχεδιασμό και την επίβλεψη του κτηρίου.
Τον Οκτώβριο του 1963 γίνεται η θεμελίωση του ναού της Αγίας Ειρήνης, η οποία πανηγυρίζει δύο φορές το χρόνο. Στις 19 Οκτωβρίου που είναι η γιορτή του προφήτη Ιωήλ και στις 5 Μαΐου που γιορτάζει η Αγία Ειρήνη.
Στα χρόνια που κύλησαν τα έργα στο γυναικείο ησυχαστήριο υπήρξαν πολλά και αξιόλογα. Το 1974 άρχισε η ανέγερση του νέου κτηρίου στη νότια πλευρά, που στεγάστηκαν: η μόνιμη έκθεση των εργόχειρων των αδελφών και η αίθουσα υποδοχής των επισκεπτών.
Το 1976 ξεκίνησε η ανέγερση της βορειοανατολικής διώροφης πτέρυγας, στο ισόγειο της οποίας τοποθετήθηκαν τέσσερις ηλεκτροκίνητοι αργαλειοί. Το 1997 κατασκευάστηκε η είσοδος του ησυχαστηρίου. Πρόκειται για έναν πυλώνα εξαιρετικής αισθητικής που καθηλώνει τον επισκέπτη με τον όγκο του και το εκκλησιαστικό σχέδιο, και προετοιμάζει ψυχικά τον εισερχόμενο στον ιερό χώρο.
Το 1999 κατασκευάζεται το κωδωνοστάσιο, το οποίο αποτελεί ένα κομψοτέχνημα στο κτηριακό συγκρότημα.
Ένα ακόμη αξιόλογο κατασκεύασμα έγινε στα 1984. Πρόκειται για τη λεγόμενη «Φιάλη», η οποία χρησιμοποιείται για την τέλεση του Αγιασμού. Την αγιογράφηση έκανε ο αγιογράφος Δημ. Κεντάκας.
Το 1984 κτίστηκε, επίσης, ο πρόναος της εκκλησίας «Ο προφήτης Ιωήλ» και αγιογραφήθηκε απ’ τον ίδιο αγιογράφο. Είναι ένα υπέροχο κτίσμα που στηρίζεται σε έξι κολώνες και αέτωμα βυζαντινού ρυθμού.
Στις 23 Δεκεμβρίου του 1966 ο δημιουργός αυτού του ωραίου οράματος, πατήρ Ιωήλ Γιαννακόπουλος, εγκαταλείπει τα εγκόσμια, με αίτιο το πνευματικό οίδημα και το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Ο υπέροχος αυτός ασκητής αφήνει πίσω του ένα μεγάλο έργο ζωής, το ησυχαστήριο που φέρει το όνομά του, αλλά και έναν τεράστιο πνευματικό θησαυρό.
Έχει συγγράψει περίπου 40 βιβλία, αξιόλογου πνευματικού και μορφωτικού περιεχομένου, με θέματα χριστιανικά, ψυχολογίας, φυσιολογίας, ψυχανάλυσης, βιολογίας, παλαιοντολογίας, ερμηνείες και κοινωνικά θέματα, σχόλια κ.ά.
Υπήρξε εκ των ολίγων που τόλμησαν την ερμηνεία της αποκαλύψεως του Ιωάννου Θεολόγου.
Ο μακαριστός Ιωήλ υπήρξε μεγάλη φυσιογνωμία. Διακεκριμένος συγγραφέας της Θεολογικής Επιστήμης, γνώστης πέντε ξένων γλωσσών, μελετητής των μαθηματικών και της αστρονομίας. Ασχολήθηκε με το σύμπαν, τη δημιουργία και τον προορισμό του ανθρώπου.
Ο γράφων το παρόν είχε την τύχη να παρακολουθήσει αρκετές του διαλέξεις στη Λαϊκή Σχολή, οι οποίες άφησαν εποχή για τη σοφία και την απλότητα του ομιλητή.
Θυμάμαι μερικά αξιόλογα απ’ τα θέματά του: «Τι είναι ψυχή»; – «Υπάρχει άλλη ζωή;» «Η κότα γέννησε το αβγό ή το αβγό την κότα»; κ.ά.
Για πολλά χρόνια ιερούργησε στο μικρό εκκλησάκι των Ταξιαρχών, πλησίον της Πλατείας Μαυρομιχάλη (εκκλησία της οικογένειας Μπενάκη), και εθεωρείτο ο πιο αυστηρός εξομολογητής αλλά και υπέροχος πνευματικός πατέρας.
Ο θάνατός του στέρησε την καλαματιανή κοινωνία από μια χριστιανική παρουσία μεγάλης φωτισμένης ψυχής. Άφησε κληρονομιά στον τόπο μας ένα έργο ζωής και έναν πνευματικό θησαυρό ανεκτίμητης αξίας.
Το βιογραφικό του Ιωήλ Γιαννακόπουλου.
Γεννήθηκε το 1901 στο χωριό Μαθία της Πυλίας και το βαφτιστικό του όνομα ήταν Φώτιος. Η οικογένειά του μετακόμισε στην Καλαμάτα και ο γιος τους Φώτιος φοίτησε στο εδώ Δημοτικό Σχολείο και Γυμνάσιο.
Στη διάρκεια των μαθητικών του χρόνων, γνώρισε και συχνά επισκεπτόταν τον ασκητή Ηλία Παναγουλάκη, ο οποίος έμενε στη Μονή Καλογραιών. Αυτός είχε τη φήμη αγίου ανθρώπου, γι’ αυτό και παρακολουθούσε τα κηρύγματά του ανελλιπώς. Αυτό υπήρξε και η αφορμή για να πάρει την απόφαση του μοναχικού βίου.
Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας και πήρε το πτυχίο του το 1921. Το 1924 χρίσθηκε μοναχός στη Μονή της Βελανιδιάς και πήρε το όνομα Ιωήλ. Τον ίδιο χρόνο, μετά τρεις μήνες, τον χειροτόνησε διάκο ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Μελέτιος Σακελλαρόπουλος και μετά 5 χρόνια (το 1929) χειροτονήθηκε πρεσβύτερος απ’ τον ίδιο μητροπολίτη και ο οποίος τον έκανε αρχιμανδρίτη.
Υπηρέτησε ως ιερέας στο ναό του Αγίου Νικολάου Πευκακίων στην Αθήνα κα μετέπειτα ήρθε και εγκαταστάθηκε στην Καλαμάτα.
Διετέλεσε ηγούμενος στη Μονή Γαρδικίου Αμφείας και μετά εγκαταστάθηκε στην Καλαμάτα στον Άγιο Ταξιαρχάκη, πλησίον του Αγίου Νικολάου.
Για ιστορικούς λόγους πρέπει ν’ αναφερθεί ότι το μικρό εκκλησάκι των Ταξιαρχών ήταν ιδιοκτησία της μεγάλης οικογενείας των Μπενάκηδων, όπου φυλάσσονται εντοιχισμένα τα οστά της οικογενείας τους.
Εκεί ο πατήρ Ιωήλ ιερούργησε, κήρυσσε το λόγο του Θεού και εξομολογούσε πλήθος κόσμου πιστών.
Στο μετόχιο αυτό συνέγραψε το μεγαλύτερο μέρος του θεολογικού του έργου.
Στον ερμηνευτικό κλάδο της Θεολογικής Επιστήμης συνέγραψε ερμηνευτικές παραφράσεις, σχόλια, προβλήματα και χάρτες και δημοσίευσε 26 τόμους με συνολικά επτά χιλιάδες σελίδες.
Σχολίασε όλα τα 49 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης και έδωσε επιστημονικές λύσεις στα προβλήματα αυτών.
Για το εξαίρετο και πρωτότυπο αυτό έργο, βραβεύθηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα, την Ιερά σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και την Ακαδημία Αθηνών.
Αυτός ήταν ο Πατέρας Ιωήλ. Πολυμαθέστατος και σοφός. Σύμφωνα με την επιθυμία του, έχει ταφεί εκεί στο ησυχαστήριο, που υπήρξε δημιούργημα δικό του.
Σήμερα ο επισκέπτης σ’ αυτό, αντικρίζει ένα μικρό επίγειο παράδεισο, πνιγμένο στο πράσινο και τα λουλούδια.
Ένα πανέμορφο κτηριακό συγκρότημα που αστράφτει στην καθαριότητα και το λευκό, χάρις στις ακούραστες και δημιουργικές μοναχές του ησυχαστηρίου.
