Επιτέλους! Βρέθηκε μια Ευρωπαία, η πρόεδρος της Κομισιόν, να βάλει μια τάξη στην αταξία και το αλαλούμ που έχουμε επισημάνει σε προηγούμενα σημειώματά μας! Η πανδημία που πλήττει τον πλανήτη δημιουργεί πολλούς προβληματισμούς ως προς την αντιμετώπισή της. Και υπήρξε ένα γενικό αλαλούμ προτάσεων, αποφάσεων, ελλείψεων και πισωγυρισμάτων, που διορθώνει η νέα πρόταση της Κομισιόν. Αυτήν την πρόταση πρέπει να υποστηρίξουμε, παρότι δεν αποτελεί πανάκεια στα προβλήματα που δημιουργούνται από την άτακτη ύφεση λόγω της πανδημίας!
Η Κομισιόν παρουσίασε την Τετάρτη (27 Μαΐου) το σχέδιο ανάκαμψης και αναθεώρησε τον προϋπολογισμό που είχε ως στόχο την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ένα ευρωπαϊκό μέσο αποκατάστασης έκτακτης ανάγκης που ονομάσθηκε «Επόμενη γενιά Ε.Ε.», ύψους 750 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται θα διοχετεύονται μέσω προγραμμάτων της Ε.Ε. στα κράτη μέλη, για άμεση στήριξη τόσο για την προστασία των μέσων διαβίωσης όσο και για την ανάκαμψη της οικονομίας, μέσω βιώσιμης και ανθεκτικής ανάπτυξης. Ισχυρός ο ρόλος του ενισχυμένου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027. Η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία νέων εργαλείων και την ενίσχυση βασικών προγραμμάτων χρησιμοποιώντας την «Επόμενη Γενιά Ε.Ε.», για να κατευθύνει γρήγορα τις επενδύσεις στο σημείο που είναι πιο απαραίτητο, να ενισχύσει την ενιαία αγορά, ή να ενισχύσει τη συνεργασία σε τομείς όπως η υγεία και η διαχείριση κρίσεων και να εξοπλίσει την Ένωση με μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό για την προώθηση των πράσινων και ψηφιακών μεταβάσεων και τη δημιουργία δικαιότερων και περισσότερων ανθεκτικών οικονομιών.
Στο έγγραφό της «ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών» αναλύονται τα αντικείμενα που συνθέτουν την πρόταση αυτή:
-Με στόχο την «Υποστήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία πιο ανθεκτικών οικονομιών της Ε.Ε.» και να προωθήσει τη βιώσιμη ανάπτυξη θα χορηγούνται επιχορηγήσεις και δάνεια.
-Βοήθεια ανάκτησης για συνοχή στα εδάφη της Ευρώπης (REACT-EU). Ο στόχος είναι επενδύσεις σε βραχυπρόθεσμες δράσεις αποκατάστασης κρίσεων, μέσω μηχανισμού επιχορηγήσεων.
-Μέσω του προγράμματος INVEST EU, με συμπερίληψη στρατηγικής ευκαιρίας, ώστε να γίνει πραγματικότητα ο στόχος κινητοποίησης επενδύσεων για την υποστήριξη της ανάκαμψης και μακροπρόθεσμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας διευκόλυνσης για την προώθηση επενδύσεων σε στρατηγικές ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας. Ο μηχανισμός που θα ενεργοποιηθεί είναι η παροχή εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό.
-Μέσω οργάνου για την υποστήριξη λύσης, ο στόχος είναι η κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων για παροχή φερεγγυότητας (υποστήριξη σε βιώσιμες εταιρείες που επλήγησαν από την κρίση) με χρήση του μηχανισμού παροχής εγγύησης προϋπολογισμού.
-Μέσω του ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ EU4HEALTH ο στόχος είναι οι επενδύσεις στην ασφάλεια της υγείας και στην ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας, με χρήση του μηχανισμού «επιχορηγήσεις και προμήθειες».
-Μέσω του ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ο στόχος είναι η ενίσχυση της αντίδρασης του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης και ο μηχανισμός είναι επιχορηγήσεις και προμήθειες.
Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη οικονομική ύφεση στην ιστορία της και η Επιτροπή ελπίζει ότι ένας προϋπολογισμός άνω του 1,1 τρισ. ευρώ και ένα πακέτο ανάκαμψης 750 δισ. ευρώ θα βοηθήσει στην αποφυγή της ύφεσης να μετατραπεί σε παρατεταμένη οικονομική ύφεση.
Τρία στοιχεία χαρακτηρίζουν το συνολικό πακέτο των χρημάτων που έθεσε η Κομισιόν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Το ένα από τα τρία αυτά στοιχεία είναι η δέσμευση της Κομισιόν να προτείνει ένα αναθεωρημένο σχέδιο – πρόταση για τον Πολυετή Δημοσιονομικό Προϋπολογισμό (ΠΔΠ 2021-2027).
Το δεύτερο στοιχείο είναι η απόφαση του Γιούρογκρουπ (ευρωομάδας), που ανατέθηκε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), που είναι μέρος της στρατηγικής της Ε.Ε. για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας στη ζώνη του ευρώ. Πρόκειται για ένα πακέτο, σύμφωνα με τον κ. Σεντένο (πρόεδρο του Γιούρογκρουπ), που περιλαμβάνει ένα κοινό ταμείο ασφάλειας, όπως το χαρακτήρισαν «δίχτυ προστασίας», για την απασχόληση με συνολικούς πόρους 100 δισ. ευρώ, ένα μηχανισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) συνολικού ύψους 200 δισ. ευρώ για την παροχή ρευστότητας σε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, καθώς και πιστωτικές γραμμές συνολικού ύψους 240 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ως «ειδική στήριξη» για τις χώρες – μέλη της Ευρωζώνης, καθώς εκείνες εκτινάσσουν τις δαπάνες τους για να στηρίξουν τις οικονομίες τους εν μέσω καλπάζουσας ύφεσης λόγω κορωνοϊού.
Το σύνολο, λοιπόν, του δεύτερου σημείου ανέρχεται στα γνωστά μας 540 δισ. ευρώ.
Το τρίτο σημείο είναι αυτά που είπαμε προηγουμένως και ανέρχεται στο νέο πακέτο των 750 δισ. ευρώ.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen και ο πρόεδρος του Συμβουλίου, Charles Michel, θα πρέπει να γεφυρώσουν τα κενά μεταξύ των κρατών μελών.
Η αναθεωρημένη οικονομική απάντηση της Ε.Ε. είναι ίση με 2,4 τρισ. ευρώ
ΠΙΝΑΚΑΣ 1
Αναθεωρημένος Πολυετής Δημοσιονομικός Προϋπολογισμός (ΠΔΠ 2021-2027) 1.100 δισ. ευρώ
Νέο πακέτο μέσω του νέου εργαλείου «Επόμενη Γενιά Ε. Ε.» 750 δισ. ευρώ
Υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Πανδημικής Κρίσης στα κράτη μέλη, Ομίλου ΕΤΕπ, χρηματοδότηση επιχειρήσεων και το Πρόγραμμα SURE για στήριξη της εργασίας 540 δισ. ευρώ
ΣΥΝΟΛΟ 2.400 δισ. ευρώ
Η Ελλάδα φαίνεται ότι θα απορροφήσει ένα ισχυρό πακέτο, αν βέβαια, τα καταφέρει, τόσο σε επιχορηγήσεις όσο και σε δανειακά κεφάλια. Το σύνολο των αναμενόμενων πόρων δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί με βάση τα σημερινά δεδομένα, διότι εκτός των άνω των 32 δισ. που αναμένονται να εισρεύσουν από το νέο πακέτο των 750 δισ. ευρώ, υπάρχει η τρέχουσα προοπτική του 1,1 τρισ. του πολυετούς προϋπολογισμού και η συμμετοχή της χώρας στο πακέτο των 540 δισ. ευρώ.
Μια εκτίμηση μπορεί να αφορά τα εξής κονδύλια:
ΠΙΝΑΚΑΣ 2
Από τον ΠΔΠ περίπου 22 δισ. ευρώ
Από τον ΠΔΠ εκτός ΕΣΠΑ εξαρτάται από την κινητοποίηση των επιχειρήσεων ένα εύρος μεταξύ 6-8 δισ. ευρώ
Από το πακέτο των 750 δις ευρώ 32,5 δισ. ευρώ
Από τον ΕΜΣ ένα εξαιρετικά ευμετάβλητο ποσόν κατ’ αρχάς 12 δισ. ευρώ
Σε ένα καταρχάς σύνολο περίπου 72,5 – 74,5 δισ. ευρώ.
Του Γιώργου Μαρκατάτου
