Από τη στιγμή που στον πολιτισμένο κόσμο θεωρείται αδιαπραγμάτευτη αξία για την πόλη ο άνθρωπος και για τη μετακίνηση ο πεζός, προφανώς γίνεται προτεραιότητα να βρεθεί χώρος γι’ αυτόν, δεδομένου ότι, όπως ξέρουμε, στην Ελλάδα ο πεζός έχει εκτοπιστεί από το δρόμο. Ιδιαίτερα τα άτομα με δυσκολίες στην κίνησή τους, όπως τα ΑμεΑ, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι γονείς με καροτσάκια κ.λπ.
Ο χώρος που αναζητούμε δεν μπορεί να είναι άλλος από εκείνον που θα απαχθεί από το αυτοκίνητο, αλλά και από εκείνον που θα εξοικονομηθεί χρησιμοποιώντας μέσα μετακίνησης, που καταναλώνουν ελάχιστο χώρο, όπως το ποδήλατο ή το πατίνι και, βεβαίως, το περπάτημα. Το βάδισμα είναι ένας τρόπος απολύτως συνδεδεμένος με τη λειτουργία του κορμιού μας.
Αν η χώρα μας ήταν μια λογική χώρα, δεδομένου ότι έχουμε φτιάξει πόλεις με εξαιρετικά στενούς δρόμους, θα είχαμε φροντίσει να ωθήσουμε τη λειτουργία των οικισμών προς τέτοιους τρόπους και μέσα. Δηλαδή, θα πρέπει να ειπωθεί καθαρά πως οι ελληνικές πόλεις είναι φτιαγμένες για περπάτημα και ποδήλατο. Τότε θα μπορούσαν να είναι πιο δίκαιες και δημοκρατικές, αλλά και πιο υγιείς. Θα ήταν φυσικά και πιο υπεύθυνες απέναντι στο σοβαρό πρόβλημα της κλιματικής απορρύθμισης.
Το αύριο της ελληνικής πόλης θα εξαρτηθεί κατά πολύ από την τύχη που θα έχουν οι δρόμοι της, γιατί δεν είναι μόνο ζήτημα λειτουργίας της πόλης, αλλά και του κοινωνικού περιβάλλοντος, το οποίο σήμερα ασθενεί. Κι αυτό γιατί σήμερα είναι δύσκολο όχι μόνο να περπατήσεις, αλλά και να σταθείς, να συναντηθείς, να γνωρίσεις τους ανθρώπους της πόλης σου. Τόσα χρόνια υποβαθμίσαμε το δρόμο από δημόσιο χώρο σε συγκοινωνιακό αγωγό και τα αποτελέσματα είναι σε όλους γνωστά.
Η ελληνική πόλη θα μπορούσε να λύσει πολλά από τα προβλήματά της δίνοντας προτεραιότητα σε ποδήλατο, περπάτημα και γενικά στα μέσα μικροκινητικότητας. Θεωρώ πως είναι κάτι που μπορεί να γίνει, αρκεί να διαμορφωθεί η κατάλληλη νομοθεσία. Το παράδειγμα της Ευρώπης, περιλαμβανομένων και χωρών όπως η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία, αποδεικνύει με τις επιτυχίες του πως είναι δυνατή η αλλαγή. Δεν έχουμε παρά να το ακολουθήσουμε.
Του Θάνου Βλαστού*
*Ο κ. Θάνος Βλαστός είναι καθηγητής ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγος-πολεοδόμος.
