Μέρος 3
Όσο και να μη φαίνεται ή να γίνεται κατανοητό από απλούς ανθρώπους, τα λεφτά για την ανάταξη της ευρωπαϊκής οικονομίας και της χώρας μας είναι λίγα. Είναι δύσκολο να ικανοποιηθούν όλες οι αιτιάσεις για καλή διαχείριση των περιορισμένων πόρων. Άρα, κάθε διευκολυντικό μέσο για τη δημιουργία εθνικών θέσεων μπορεί να αποβαίνει χρήσιμο στους αναγνώστες και, βέβαια, είναι καλό να συμπεριληφθεί στη φαρέτρα του πρωθυπουργού, ως εργαλείο για ανάπτυξη και κατάθεση θέσεως.
Στο δεύτερο σημείωμά μας για τα ατού του πρωθυπουργού είχαμε καταλήξει υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα έχει απόλυτη ανάγκη από επεξεργασία θέσεων σταθερών και αμετάκλητων για να συνεχίσει να σηκώνεται αργά αλλά σταθερά από τις λαίλαπες που έχει υποστεί την τελευταία δεκαετία.
Στο πλαίσιο αυτό θα ασχοληθούμε συνοπτικά με το θέμα των μικροχρηματοδοτήσεων, το οποίο, με καθυστέρηση δεκαετίας, πήρε το δρόμο για ψήφιση νόμου, παρά μια μικρή προσπάθεια της προηγούμενης κυβέρνησης που προσπάθησε να βάλει το πρόγραμμα αυτό στις ράγες.
Σημειώνεται ότι αυτή η χρηματοδότηση, που ξαφνικά παίρνει σάρκα και οστά και στον τόπο μας, προέρχεται από τη δέσμη δραστηριοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, που μας μαθαίνει ότι «Μικροχρηματοδότηση και κοινωνική επιχειρηματικότητα αφορούν στην αύξηση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση και μεγαλύτερη διαθεσιμότητά της για τα νομικά και φυσικά πρόσωπα, ιδίως τα πλέον απομακρυσμένα από την αγορά εργασίας, καθώς και τις επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας».
Ποιο είναι το πρόβλημα. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις, τόσο του Α. Σαμαρά όσο και του Α. Τσίπρα, υστέρησαν στην υιοθέτηση ενός προγράμματος που έδινε σοβαρό προβάδισμα στη μείωση των θυμάτων της έλλειψης τραπεζικού δανεισμού. Γιατί; Γιατί κανείς δεν ενδιαφέρεται στον τόπο μας να κάνει τα αυτονόητα. Που απλά μεταφράζεται κάθε φορά σε βάρος του ίδιου του λαού και των οικονομούντων ατόμων του.
Σύμφωνα με το «Πλαίσιο χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, ρυθμίσεις χρηματοπιστωτικού τομέα και άλλες διατάξεις» [1], το άρθρο 17 του νόμου αυτού, καθορίζει τους όρους χρηματοδότησης και το πότε ζητούνται εγγυήσεις και πότε όχι. Ειδικότερα, αναφέρει:
•για τη μικροχρηματοδότηση δεν παρέχεται εμπράγματη ασφάλεια (όχι υποθήκες)
•το ίδρυμα προχρηματοδοτήσεων μπορεί να απαιτεί εγγύηση πριν από τη χορήγηση μικροχρηματοδότησης.
•στην παράγραφο 7 του ίδιου άρθρου μπορεί να ορίζεται ανώτατο όριο επιτοκίου μικροχρηματοδότησης με απόφαση του υπουργού Οικονομικών.
Τα δυο από αυτά τα σημεία είναι κατά μόνας και συνολικά λανθασμένα και επικίνδυνα.
Η φιλοσοφία των μικροχρηματοδοτήσεων είναι βασισμένη στο ότι η τραπεζική χρηματοδότηση χρησιμοποιεί εργαλεία που μπορεί να αποβούν μοιραία για εκείνους που έχουν δανειστεί. Το μοιραίο αφορά στην εμπράγματη ασφάλεια, δηλαδή τις υποθήκες. Έτσι, αποκλείονται από την τραπεζική χρηματοδότηση οι μη έχοντες και μη κατέχοντες! Από αυτό το σημείο μέχρι την ουσία του επόμενου σημείου που δηλώνει ότι «το ίδρυμα προχρηματοδοτήσεων μπορεί να απαιτεί εγγύηση πριν από τη χορήγηση μικροχρηματοδότησης» σημαίνει ότι μπορεί και να μη ζητηθεί εγγύηση. Η άποψή μου είναι εντελώς διαφορετική και εδράζεται στο ότι αρκετά ιδρύματα που επισκέφθηκα στο παρελθόν σε χώρες της ευρωζώνης, όλα απαιτούσαν εγγυητή. Αλλιώς κινδυνεύουμε να παραδώσουμε ετοιμοπαράδοτη στην κοινωνία τη νέα τάξη των μπαταχτζήδων, που θα παίρνουν ένα δωράκι μέχρι 25.000 ευρώ για να σκέφτονται μετά πώς θα γίνει να μην το πληρώσουν!!! Και ο έξυπνος νομοθέτης δεν καταλαβαίνει άλλον τρόπο, παρά μόνο την τοκογλυφική απόδοση των επιτοκίων.
Έτσι όσοι κουτοί πληρώσουν έχει καλώς. Για τους άλλους θα πληρώσουν τα υπερ-επιτόκια τοκογλυφικού χαρακτήρα.
Αντίθετα, η συμπερίληψη και του νέου κώδικα καλής συμπεριφοράς που μόλις κυκλοφόρησε για το θέμα, πρέπει να ωθήσει τον πρωθυπουργό να διορθωθούν άμεσα οι λανθασμένες αυτές κρίσεις – κινήσεις και στη συνέχεια να απαιτήσει περισσότερους πόρους εγγύησης από το πρόγραμμα του τομέα απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων της Κομισιόν, με μόνο επιχείρημα της αδράνειας των προηγούμενων κυβερνήσεων, ώστε να καλυφθεί το χάσμα των ποσών που θα διευκόλυνε χιλιάδες οικογένειες αποκλεισμένες από το τραπεζικό σύστημα, ή είναι εγγεγραμμένοι στον Τειρεσία, που τους αποκλείει αυτομάτως από τις τράπεζες. Γιατί η ουσία είναι στο σημείο αυτό: αν είσαι στον Τειρεσία, δεν μπορείς να έχεις πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι ο ευρωπαϊκός κώδικας καλής συμπεριφοράς για τις μικροπιστώσεις παρέχει ένα σύνολο προτύπων σε όρους διαχείρισης, διακυβέρνησης, διαχείρισης κινδύνων, αναφορά, και σχέσεις καταναλωτών και επενδυτών που είναι κοινές στον τομέα των μικροπιστώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το όφελος πελατών, επενδυτών, χρηματοδοτών, ιδιοκτητών, ρυθμιστικών αρχών και οργανώσεων εταίρων.
Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός μπορεί να ζητήσει διαφόρων ειδών κονδύλια, ώστε να μην κινδυνεύσει κανένα από τα μέτρα που μπορούν να προωθήσουν πόρους στη χώρα! Τώρα που τους έχει ανάγκη.
Δύο χτυπητά παραδείγματα μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για την υιοθέτηση σωστής θέσης για τον τομέα των μικροπιστώσεων.
Το ένα αφορά στους ανέργους που δεν μπορούν να ενταχθούν στο τραπεζικό σύστημα, στους οποίους ο ΟΑΕΔ αντί να περιορίζεται στη χορήγηση επιδομάτων, καλό θα ήταν να κατευθύνει ως προς την υιοθέτηση επενδυτικών σχεδίων εύκολης υλοποίησης και άμεσης απόδοσης.
Το άλλο μπορεί να αφορά μικροεπενδύσεις που μπορεί να αναληφθούν από τους εργαζομένους που θα χρειαστεί να χάσουν, ή να αλλάξουν τη θέση τους χάρις στην ειλημμένη απόφαση του πρωθυπουργού να προχωρήσει σταδιακά μεν, αλλά γρήγορα στην απολιγνιτοποίηση.
Προσωπικά διαφωνώ με την απόφαση αυτή για δυο λόγους. Ο ένας σχετίζεται με το ότι ο λιγνίτης είναι ένα φυσικό προϊόν που δημιουργεί ενέργεια και το έχουμε ακόμη εν αφθονία, και ο δεύτερος είναι ότι η χώρα μας έχει την ευχέρεια να πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις στον τομέα των ΑΠΕ, χωρίς να χρειαστεί να πειραχθούν οι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη.
Ο άλλος εδράζεται στο ότι η χώρα μας δεν έχει τους πόρους για να αποζημιώσει τη ΔΕΗ στο θέμα αυτό. Διαβάζω στον Τύπο της Παρασκευής 3/7/2020 ότι οι γερμανικές εταιρείες ενέργειας LEAG και RWE αναμένεται να λάβουν πάνω από 4 δισεκατομμύρια ευρώ για το κλείσιμο των μονάδων παραγωγής ενέργειας με λιγνίτη. Αλλά κανείς δεν ξέρει πώς υπολογίστηκε η αποζημίωση, και βέβαια, εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα χορήγησης ανάλογων πόρων! Πράγμα που σημαίνει, αντί να δημιουργήσεις νεόπτωχους και να επιδεινώσεις την κατάσταση της ανεργίας και κυρίως των νέων (που ήδη είναι ασήκωτη στη Δυτική Μακεδονία), καλό είναι να χρησιμοποιήσεις ορθότερα το εργαλείο της μικροχρηματοδότησης για να δώσεις νέα πνοή στις περιοχές τόσο της Δ. Μακεδονίας, όσο και της Μεγαλόπολης.
Η μικροχρηματοδότηση είναι αφαντάστου δυναμικής εργαλείο στα χέρια κάθε κυβέρνησης, και καλό θα είναι ο πρωθυπουργός να πάρει ισχυρά μέτρα υιοθέτησης της πολιτικής αυτής. Δώστε στους απομονωμένους τη δυνατότητα να αυξήσουν την παραγωγική ικανότητα της χώρας, τώρα που το έχουμε ανάγκη.
Του Γιώργου Μαρκατάτου
[1] https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/bcc26661-143b-4f2d-8916-0e0e66ba4c50/p-xrimatod-ap_XPress_Hamster_temp.qxp.pdf