Οι φειδωλοί: ό,τι παρέχουν είναι σε μικρές ποσότητες, με φειδώ, με μέτρο και περίσκεψη και οι απλοχέρηδες: ό,τι δίνουν το κάνουν με γενναιοδωρία, πρόθυμα και χωρίς τσιγκουνιά. Αν μεταφέρει τους ορισμούς αυτούς ο αναγνώστης στο πεδίο των διαπραγματεύσεων το τελευταίο τετραήμερο, θα απογοητευθεί από την ατολμία και των μεν και των δε, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι εξαιρετικά κατώτεροι των περιστάσεων που έχουν κληθεί να εξυπηρετήσουν.
Δευτέρα μεσημέρι δεν έχουν διαφανεί περιθώρια για να υπάρξουν συγκλίσεις σε θέμα που είναι ήδη κάτω των περιστάσεων και κανείς δε φαίνεται να προβληματίζεται για το τι θα βγάλει το φθινόπωρο και ο χειμώνας που έρχονται. Λαοί ολόκληροι στο έλεος του Θεού και της φύσης, με ή χωρίς συνομωσιολογία!
Οι ηγέτες της Ε.Ε. επέκτειναν τη σύνοδο κορυφής τους την Κυριακή και μετά για τη Δευτέρα το απόγευμα, για να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία για το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ε.Ε. 2021 – 2027 και για τους πόρους του Ταμείου Οικονομικής Ανάκαμψης. Μπορεί να σπάσουμε και το τετραήμερο που διήρκεσε η Συνθήκη της Νίκαιας, το 2001. Ξεκινήσαμε από το 1,1 τρισ. ευρώ του μακροχρόνιου προϋπολογισμού συν τα 750 δισ. ευρώ που είναι η πρόταση του άξονα Παρίσι – Βερολίνο και ήταν το ορόσημο, μέχρι αργά το Σάββατο το βράδυ.
Οι ηγέτες βρίσκονται υπό πίεση για να καταλήξουν σε συμφωνία. Αλλά εξακολουθούν να αγωνίζονται για ορισμένα σημαντικά σημεία διαφωνίας, συμπεριλαμβανομένου ενός μηχανισμού διακυβέρνησης για να διασφαλίσουν ότι οι χώρες πληρούν τις προϋποθέσεις για τη λήψη χρημάτων από το προτεινόμενο ταμείο ανάκτησης, ύψους 750 δισ. ευρώ.
Και φθάνουμε στο σημείο Κυριακή βράδυ, ξημερώματα Δευτέρας, για να διαπιστώσουμε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο, το αδιέξοδο στη διακυβέρνηση να είναι ακόμη πιο σκληρό από τον αγώνα για το μέγεθος του προϋπολογισμού και του ταμείου ανάκαμψης. Τι σημαίνει αυτό; Ίσως πως θα κυβερνηθούν τα ποσά που θα κατανεμηθούν. Κανείς δεν πρόκειται να πει την αλήθεια, αλλά η χρήση του διπλού αυτού όρου ενδεχομένως να περικλείει όλο το «ζητούμενο».
Πώς θα γίνουν οι προκηρύξεις έργων και πώς θα γίνει η κατανομή των ποσών είναι τα βασικά δυο θέματα που πρέπει να επιλυθούν για να πέσουν οι υπογραφές. Και ενώ θα έπρεπε να υπάρχει ήδη από δεκαετίες λύση στο σημείο των διαδικαστικών στοιχείων, ξαφνικά, οι «φειδωλοί», στους οποίους προστέθηκε «δια της προσκολλήσεως» και η Φινλανδία, αρνούνται να υιοθετήσουν το – κατά την προσωπική μου άποψη – μικρότατο αυτό πακέτο, ως οφείλουν έναντι των λαών τους που χειμάζονται απύθμενα! Γι’ αυτό μίλησα για ηγετίσκους παραπάνω, διότι όταν στην πλουσιότερη πόλη του κόσμου που είναι η Ζυρίχη της Ελβετίας παρατηρήθηκε το φαινόμενο ουράς 1,5 χιλιομέτρου, πάμπτωχων πολιτών, χωρίς βασικά είδη διαβίωσης, προκειμένου να προμηθευτούν μια τσάντα αξίας 25 δολαρίων, σκέφτομαι και φοβάμαι για το μέλλον των παιδιών μας και στην εδώ περιοχή του κόσμου. Και μάλιστα, τη στιγμή που θα έχουμε τεράστιες δυσχέρειες να ξανακαλλιεργήσουμε τα χωράφια που έχουμε αφήσει σε διαρκή αγρανάπαυση ελέω εταίρων μας και της υποχρέωσης επιβολής κανόνων ΚΓΠ που δε συνάδουν με τους… αγρούς μας!
Το ζητούμενο, για να πούμε την αλήθεια, είναι ποιος θα πάρει τι ύψους κομμάτι από τις πολλαπλές πίτες που είναι στο τραπέζι. Σε παλαιότερο σημείωμά μου είχα υποστηρίξει ότι η χώρα μας θα μπορούσε να πάρει μέχρι 70-73 δισ. ευρώ από τα δυο πακέτα (ΠΔΠ και Ταμείο Ανάκαμψης). Επιμένω ότι οι χώρες με αδύναμο προϋπολογισμό χάνουν μόνον αν το σύνολο των πόρων μειωθεί ή ανακατανεμηθεί μεταξύ των μη επιστρεπτέων ενισχύσεων και των δανειακών πόρων.
Τι σημαίνουν αυτά σε απλούς όρους θα παραθέσουμε ευθύς στη συνέχεια:
Οι «φειδωλές» χώρες θέλουν να πάρουν μέρος στα ποσά της πίτας των 750 δισ. ευρώ, θεωρώντας ότι οι βασικοί ευνοούμενοι είναι οι δυο χώρες του άξονα Παρίσι – Βερολίνο. Θα μπορούσε κανείς να πει: ναι, ελάτε να ανταγωνιστείτε τις τιμές μας στα μεγάλα έργα και να μοιραστεί η πίτα! Αλλά οι «φειδωλές» γνωρίζουν ότι το πλεονέκτημα των 2 αυτών ηγετικών χωρών, και δεν πείθονται, παρά μόνο με τους μηχανισμούς του Σόιμπλε! Έτσι, όλο το πρόβλημα μετατίθεται στο αέναο παιχνίδι «μείωσης των επιδοτήσεων, και αύξησης των δανειακών πόρων».
Αυτό είναι το ατού των «φειδωλών», διότι έτσι μπορούν να πάρουν μέρος με πολλαπλούς μηχανισμούς στην κατανομή των έργων που θα χρηματοδοτηθούν με δανειακούς πόρους.
Τώρα, ως προς την κλείδα κατανομής, οι ενδιαφερόμενοι να μάθουν πώς γίνεται η κατανομή πρέπει μάλλον να διαβάσουν, ακόμη και να εντρυφήσουν σε έγγραφο που κυκλοφόρησε το Μάρτιο 2019, με τίτλο: Συνοπτική περιπτωσιολογική επισκόπηση: Κατανομή των πόρων της πολιτικής συνοχής στα κράτη μέλη την περίοδο 2021-2027.
Είναι ένας εκφρασμένος κανόνας, που εκδόθηκε σε είδος μελέτης από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο στο Λουξεμβούργο, www.eca.europa.eu
Πάντως, όπως επισημαίνει το θεσμικό αυτό όργανο σε ανακοίνωσή του στις 14/07/2020, με τίτλο «Χρηματοδότηση για την ανάκαμψη REACT-EU σημεία τριβής μεταξύ της ταχείας παροχής στήριξης και της αποδοτικότητας των δαπανών», υποστηρίζει ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής REACT-EU για την προσαύξηση των κονδυλίων της συνοχής που διατίθενται στις χώρες της Ε.Ε. με 58 δισεκατομμύρια ευρώ στα πρώτα κρίσιμα χρόνια της ανάκαμψης από την πανδημία της Covid-19 έχει ως στόχο την κινητοποίηση επενδύσεων και την εμπροσθοβαρή χρηματοοικονομική στήριξη.
Σε νέα γνώμη που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) επισημαίνει σημεία τριβής που εντοπίζονται μεταξύ του στόχου της πρότασης για την παροχή πρόσθετης χρηματοδότησης το ταχύτερο δυνατόν και της επιδίωξης τα κονδύλια αυτά να διατεθούν εκεί όπου χρειάζονται περισσότερο και θα αποφέρουν τα περισσότερα αποτελέσματα.
Οι ελεγκτές προειδοποιούν, επίσης, ότι οι μηχανισμοί αντιμετώπισης της κρίσης που προτείνει η Επιτροπή για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό δεν περιέχουν διατάξεις που να εγγυώνται τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των ενωσιακών κονδυλίων.
Και για το πακέτο των 750 δισ. ευρώ, το όργανο αυτό επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να δώσουν το μέγιστο στις προσπάθειές τους στις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, για να επανέλθουν στο δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης στην περίοδο 2020-2022.
Και η Δευτέρα 20/7/20 φαίνεται ότι δεν απέδωσε! Τουλάχιστον όσο γράφονταν αυτές οι γραμμές!
Η ευθύνη των ηγετίσκων των φειδωλών είναι μεγάλη έναντι των λαών τους και των υπόλοιπων λαών της Ε.Ε. που καλύπτονται από τους απλοχέρηδες!
Του Γιώργου Μαρκατάτου
