Σε μια περίοδο που, στη σκιά της πανδημίας, οι «ακυρώσεις» σημαντικών φεστιβάλ, αλλά και πολιτιστικών δράσεων, διαδέχονται η μία την άλλη, η ομαλή και επιτυχημένη διεξαγωγή του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας αποτελεί σίγουρα σημαντική είδηση και δίνει ανάσα αισιοδοξίας για τον Πολιτισμό της χώρας μας. Πολύ περισσότερο, όταν είναι από τα ελάχιστα Φεστιβάλ παραστατικών τεχνών που πραγματοποιήθηκαν ολοκληρωμένα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, χωρίς αλλαγές στον προγραμματισμό που είχε αρχικά ανακοινωθεί.
Το όλο εγχείρημα δεν ήταν καθόλου εύκολο και το στοίχημα τόσο για τη Λίντα Καπετανέα, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, όσο και τη Δημοτική Αρχή, ήταν εξ αρχής πολύ μεγάλο: Τα πολύ αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα που όφειλαν να τηρηθούν για να εξασφαλιστεί στο ακέραιο η ασφάλεια των εργαζομένων και των θεατών, ο συντονισμός τόσων καλλιτεχνών σ’ ένα καλοκαίρι με δύσκολες τις διεθνείς μετακινήσεις, η «εκπαίδευση» του κοινού στις νέες συνθήκες, ήταν μόνο μερικές από τις μεταβλητές αυτής της δύσκολης εξίσωσης.
Μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση του Φεστιβάλ, ο Θανάσης Βασιλόπουλος δήμαρχος Καλαμάτας, ο οποίος υποστήριξε την επίμονη προσπάθεια της Λίντας Καπετανέα, κάνει έναν πρώτο απολογισμό της φετινής διοργάνωσης και μας αποκαλύπτει το όραμά του για το πολιτισμό της πόλης.
-Είναι η πρώτη φορά που ζείτε το Φεστιβάλ Χορού ως δήμαρχος της Καλαμάτας. Και η αλήθεια είναι ότι το αναλάβατε στην πιο δύσκολη χρονιά της 26ετούς πορείας του. Πώς οδηγηθήκατε στη γενναία απόφαση να υλοποιήσετε τη φετινή διοργάνωση, όταν τα περισσότερα φεστιβάλ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ακυρώνονταν; Ήταν μια απόφαση που λάβατε μαζί με την καλλιτεχνική διευθύντρια Λίντα Καπετανέα;
Θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής. Προβληματιστήκαμε πολύ ως ομάδα και προβληματίστηκα και προσωπικά ως δήμαρχος για το τι έπρεπε τελικώς να επιλέξουμε να πράξουμε. Ξέρετε, η ιστορία του Φεστιβάλ, η δύναμη του θεσμού, αλλά και η άριστη οργάνωσή του όλα αυτά τα χρόνια, αποτέλεσαν στοιχεία που μας βοήθησαν στο να λάβουμε την απόφαση το Φεστιβάλ να πραγματοποιηθεί. Προφανώς και πάνω απ’ όλα είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Δεν παίζουμε με αυτά. Προφανώς λάβαμε και το ρίσκο να προχωρήσουμε τη διαδικασία γνωρίζοντας ότι ήταν πιθανό λόγω της εξέλιξης της πανδημίας το Φεστιβάλ ν’ ακυρωθεί. Τα ξέραμε αυτά και επαναλαμβάνω ότι δε θα παίζαμε σε καμία περίπτωση με τα ζητήματα της υγείας. Η εικόνα, άλλωστε, που είχαμε την περίοδο που ελήφθη η απόφαση, ήταν μία εικόνα με ελάχιστα κρούσματα, εντελώς διαφορετική με τη σημερινή. Έτσι, λοιπόν, διαμορφώσαμε με την καλλιτεχνική διευθύντρια Λίντα Καπετανέα, που κάνει σπουδαία δουλειά, ένα Φεστιβάλ, όχι διαφορετικό, αλλά ξεχωριστό.
-Γιατί κρίνατε ότι το φετινό Φεστιβάλ Χορού «όφειλε» να γίνει; Τι σηματοδοτεί αυτό για την Καλαμάτα αλλά και τον ελληνικό πολιτισμό γενικότερα;
Αν κανείς δε ζήσει το Φεστιβάλ από κοντά, είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί την αξία του. Δε θα σας κρύψω ότι κι εγώ, τα προηγούμενα χρόνια που δεν ήμουν δήμαρχος, ως θεατής δεν μπορούσα να αισθανθώ το πόσο σημαντικό είναι.
Είναι σπουδαίο να ακούς χορευτές να μιλούν για το Φεστιβάλ κι ακόμα πιο σπουδαίο και τιμητικό να ακούς καλλιτέχνες με παγκόσμια αναφορά να λένε ότι είναι όνειρο για ένα χορευτή να συμμετέχει στο Φεστιβάλ της Καλαμάτας. Είμαι από τους ανθρώπους που προσπαθώ να μην έχω στεγανά και να μην περιορίζομαι στα πρέπει.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας δεν ανήκει σε εμάς, ανήκει σε όλη τη χώρα, υπό την έννοια της ακτινοβολίας που εκπέμπει κι εκ των πραγμάτων η σημασία της διεξαγωγής του έρχεται να προστεθεί στις σελίδες της ιστορίας του.
-Ποια ήταν για εσάς η μεγαλύτερη πρόκληση – αλλά και δυσκολία – που κληθήκατε ν’ αντιμετωπίσετε για την υλοποίηση του φεστιβάλ;
Αναμφίβολα τα θέματα της διασφάλισης της δημόσιας υγείας. Είναι ξεκάθαρο αυτό. Για το λόγο αυτό μάλιστα εργαστήκαμε σκληρά, ως Δήμος, ως «Φάρις», ως Φεστιβάλ. Προσαρμοστήκαμε στα νέα δεδομένα. Αλλάξαμε τον προγραμματισμό. Αλλάξαμε τα πάντα πλην ενός. Της ποιότητας που χαρακτηρίζει το Φεστιβάλ. Και σε αυτό θέλω να ευχαριστήσω όλη την ομάδα και κυρίως τη Λίντα Καπετανέα, την ψυχή της διοργάνωσης. Εδώ πρέπει να σημειώσω και την προσπάθεια που έκανε η Λίντα για την εξασφάλιση των συμμετεχόντων, τη στιγμή που πολλές ομάδες από πολλές χώρες ήταν αδύνατο λόγω covid να συμμετέχουν. Νομίζω όμως ότι τα πήγαμε καλά, δικαιώνοντας κυρίως την ιστορία του Φεστιβάλ.
-Μετά την ολοκλήρωση του Φεστιβάλ νιώθετε πως σας δικαίωσε η απόφασή σας να πραγματοποιηθεί;
Το Φεστιβάλ ήταν μία νότα αισιοδοξίας μέσα στο γκρίζο της εποχής. Μία αχτίδα ελπίδας σε μία περίοδο με πολλά προβλήματα. Η δικαίωση δεν έχει να κάνει με τη δική μου απόφαση. Η δικαίωση είναι για όλους όσοι σκληρά εργάστηκαν για να πραγματοποιηθεί το Φεστιβάλ, για όλους εκείνους που προετοίμασαν ουσιαστικά δύο διοργανώσεις από πέρυσι το καλοκαίρι, για εκείνους που απέδειξαν ότι το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας δεν είναι τυχαία ανάμεσα στα σπουδαιότερα διεθνώς.
-Κάνοντας έναν πρώτο απολογισμό, πείτε μας πώς κύλησε το φεστιβάλ μέσα στις πρωτόγνωρες συνθήκες. Θεωρείτε πως τα μέτρα προστασίας λειτούργησαν; Πώς αντέδρασε ο κόσμος; Κρίνετε ικανοποιητική την προσέλευση του κοινού σε σχέση με άλλες χρονιές;
Πράγματι οι συνθήκες ήταν πρωτόγνωρες. Από τη διοργάνωση ελήφθησαν όλα τα μέτρα που επιβάλει το υγειονομικό πρωτόκολλο για τη μη διάδοση του κορωνοϊού. Μέτρα που τηρήθηκαν πιστά. Η αντίδραση του κόσμου ήταν φυσιολογική. Οι συνθήκες, άλλωστε, έχουν αλλάξει κι όλοι προσαρμοζόμαστε σ’ αυτές. Όσο για την προσέλευση, προφανώς δεν τίθεται θέμα σύγκρισης με άλλες χρονιές, ήταν ωστόσο πολύ καλή, δεδομένων των συνθηκών.
-Σ’ αυτή τη δύσκολη χρονιά για τον Πολιτισμό και ειδικά για το χορό, το Φεστιβάλ Καλαμάτας υποστήριξε πολλούς Έλληνες και ξένους δημιουργούς. Πώς το αξιολογείτε αυτό;
Είναι κάτι το οποίο κέρδισε το φετινό Φεστιβάλ και εκτιμώ -χωρίς να είμαι ή να θέλω να το παίξω ειδικός- ότι είναι κάτι που θα δούμε να αποδίδει σε βάθος χρόνου. Δεν είναι εύκολο να το αντιληφθεί κανείς, αλλά η εμπιστοσύνη και η αλληλεπίδραση που το Φεστιβάλ της Καλαμάτας χτίζει χρόνο με το χρόνο με τους δημιουργούς, Έλληνες και ξένους, αποτελεί ίσως κι ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του θεσμού. Τουλάχιστον αυτό εισπράττουμε ως αυτοδιοικητικοί.
-Ανατρέχοντας στην ιστορία του Φεστιβάλ Χορού, πώς θεωρείτε ότι έχει συμβάλει στη διεθνή προβολή της Καλαμάτας; Ποιο είναι το αποτύπωμά του στην τοπική κοινωνία και οικονομία;
Η συμβολή του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας είναι κάτι παραπάνω από θετική, μιας και διαφημίζει τον τόπο μας, την περιοχή μας σε όλο τον κόσμο. Ένα σημείο αναφοράς, που τις τελευταίες δύο δεκαετίες αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της πόλης. Παρά το γεγονός ότι σε τοπικό επίπεδο, ίσως ακόμα και σήμερα δεν έχει αγκαλιαστεί όπως θα περίμενε κανείς (στο πλαίσιο αυτό και οι κινήσεις εξωστρέφειας και οι παραστάσεις στην κεντρική πλατεία), είναι αναμφισβήτητο ότι και σε απόλυτους αριθμούς προσδίδει στην τοπική οικονομία. Φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε την υπεραξία που προσθέτει στο τουριστικό προϊόν της περιοχής.
-Στην πρεμιέρα του Φεστιβάλ παρευρέθη η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη και ο γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις που μοιράστηκαν μαζί σας;
Η παρουσία της υπουργού αλλά και του γενικού γραμματέα, είναι τιμή για το Δήμο και το Φεστιβάλ. Τόσο η κα Μενδώνη όσο και ο κ. Γιατρομανωλάκης εκφράστηκαν με κολακευτικά λόγια τόσο για το Φεστιβάλ όσο –και για εμάς έχει ιδιαίτερη αξία- και για τη διοργάνωση αυτή καθ’ αυτή, σε μία περίοδο δύσκολη. Είναι σημαντικό ότι όλα πήγαν καλά, ότι τηρήθηκαν τα μέτρα που λάβαμε. Ήταν κι αυτός ένα στόχος που είχε τεθεί και η επιβράβευση από την υπουργό και το γενικό γραμματέα σίγουρα έχει ξεχωριστή αξία.
-Τι συζητήσεις έγιναν για την πορεία του Φεστιβάλ τα επόμενα χρόνια;
Όσον αφορά στην πορεία του Φεστιβάλ, σε επίπεδο χρηματοδότησης η υπουργός ανταποκρίθηκε για μια ακόμα φορά θετικά, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την κίνηση αυτή ως «αυτονόητη» και πρότεινε να ετοιμαστεί -κάτι που άμεσα θα γίνει- τριμερής προγραμματική σύμβαση ανάμεσα στο ΥΠΠΟΑ, την Περιφέρεια και το Δήμο, για να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη οικονομική στήριξη του Φεστιβάλ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Είναι κάτι που μας χαροποιεί ιδιαίτερα και θα ήθελα και μέσω εσάς να ευχαριστήσω την κυρία υπουργό για την άριστη συνεργασία που έχουμε, αλλά και για το ενδιαφέρον που επιδεικνύει για θέματα της περιοχής μας, ανταποκρινόμενη πάντα με αμεσότητα και ειλικρίνεια.
-Ποιο είναι το δικό σας όραμα για το μέλλον του Φεστιβάλ; Πιστεύετε ότι υπάρχει δυνατότητα να επεκταθούν οι δράσεις του στην πόλη όλο το χρόνο;
Μου αρέσει να είμαι ρεαλιστής. Όπου υπάρχει ιστορία, δε χωρούν οράματα. Το Φεστιβάλ Χορού βαδίζει στο μέλλον με οδηγό την ιστορία του. Με υψηλή ποιότητα και θέτοντας κάθε χρόνο τον πήχη λίγο πιο ψηλά. Στόχος μου ως δήμαρχος είναι να παραδώσω έπειτα από χρόνια ένα Φεστιβάλ ακόμα καλύτερο, ακόμα πιο μεγάλο. Σε ό,τι αφορά τις δράσεις του Φεστιβάλ, η καλλιτεχνική διευθύντρια έχει κάποιες σκέψεις, ωστόσο όλα εξαρτώνται και από τη χρηματοδότηση που μπορούμε να εξασφαλίσουμε, μιας και ως Δήμος έχουμε ένα σύνολο πολιτιστικών δραστηριοτήτων που καλύπτουμε, με τις δημοτικές σχολές της Κ.Ε. Φάρις (χορός, εικαστικά, ωδείο), το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καλαμάτας, ερασιτεχνικά σχήματα κ.ά.
–Mιλήστε μας λίγο για την «Φαρις», την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Καλαμάτας που χειρίζεται όλα τα θέματα του πολιτισμού της πόλης. Είναι ένα ιδεατό μοντέλο διαχείρισης του πολιτισμού σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η «Φάρις» είναι η κοινωφελής επιχείρηση του Δήμου Καλαμάτας που περιλαμβάνει τη Δημοτική Σχολή Χορού, το Δημοτικό Ωδείο και το Εικαστικό Εργαστήρι, με εκατοντάδες παιδιά να φοιτούν κάθε χρόνο, απολαμβάνοντας πολιτιστική και καλλιτεχνική παιδεία. Είναι μία προσπάθεια που προέκυψε ως ανάγκη για τη διατήρηση των σχολών τα προηγούμενα χρόνια και προκειμένου τότε να αντιμετωπιστούν οικονομικά προβλήματα που είχαν υπάρξει. Εκ του αποτελέσματος το εγχείρημα αυτό έχει αποδώσει καρπούς, καθώς πέραν της εξυγίανσης που επετεύχθη, συνεχίστηκε και αναβαθμίστηκε η υψηλού επιπέδου καλλιτεχνική παιδεία από διακεκριμένους καθηγητές. Το επίπεδο αυτό δε αποτυπώνεται στις εκδηλώσεις, παραστάσεις και εκθέσεις που λαμβάνουν χώρα στο Δήμο, προσελκύοντας το ενδιαφέρον του κόσμου. Σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός ότι οι σχολές της «Φάρις» αποτελούν επιλογή των γονέων του Δήμου, μια εμπιστοσύνη που μόνο τυχαία δεν είναι.
-Συζητήσατε με την υπουργό και το γενικό γραμματέα για θέματα που αφορούν στη «Φάρις» και την περαιτέρω αξιοποίηση του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας;
Καταρχάς είχαν πολύ καλή ενημέρωση, δείγμα του ενδιαφέροντος που δείχνουν για τα ζητήματα του πολιτισμού. Πέραν των ζητημάτων που σχετίζονται με τη συνέχιση χρηματοδοτήσεων στήριξης των δομών και του έργου που παράγουν, συζητήσαμε εκτενώς σκέψεις και προτάσεις προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξή τους. Ειδικότερα δε για τη Σχολή Χορού, που μπορεί να διαδραματίσει έναν ακόμα πιο ενδιαφέροντα ρόλο σε σύνδεση με το Φεστιβάλ.
Σε σχέση με την αξιοποίηση του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας, υπάρχουν αρκετές σκέψεις. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι και από το ενδιαφέρον της ηγεσίας του υπουργείου, που στέκεται δίπλα μας και για το θέμα αυτό και εκτιμώ ότι σύντομα θα έχουμε νεότερα. Είναι βέβαιο ότι το Μέγαρο Χορού μπορεί να έχει ένα ρόλο σημαντικό στα πολιτιστικά δρώμενα όχι μόνο της περιοχής μας, αλλά συνολικά στη χώρα, μιας και διαθέτει λειτουργίες και χαρακτηριστικά μοναδικά στο είδος του. Σε κάθε περίπτωση, επειδή είμαστε σε συζητήσεις, δε θα ήθελα να αναφερθώ περαιτέρω.
-Ποια είναι τα πλάνα και η στρατηγική σας για το Φεστιβάλ και τον πολιτισμό της Καλαμάτας τα επόμενα χρόνια;
Εμείς εδώ στην Καλαμάτα λέμε, το προβάλλουμε και το πιστεύουμε βαθιά, ότι η «Καλαμάτα είναι η πόλη του ήλιου και του πολιτισμού». Ο πολιτισμός με τη γενικότερη ή την ειδικότερη έννοια του αποτελεί μία βασική προτεραιότητα για εμάς. Αν το θέλετε, για εμάς ο πολιτισμός, ο τουρισμός, ο πρωτογενής τομέας, αποτελούν τομείς που επενδύουμε πιστεύοντας ακράδαντα ότι αποφέρουν σημαντικά οφέλη, όχι μόνο οικονομικά, αλλά και στην ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών. Ως εκ τούτου, υπάρχει και στρατηγική και στόχευση που περιλαμβάνει όχι μόνο το Φεστιβάλ Χορού, αλλά μία σειρά από δομές και δράσεις. Με αιχμή του δόρατος το Φεστιβάλ, τις σχολές της «Φάρις», το ΔΗΠΕΘΕΚ, τη Διεθνή Συνάντηση Χορωδιών, τα πολλά ερασιτεχνικά σχήματα που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, η πόλη, ο Δήμος ατενίζει στον τομέα αυτό το μέλλον με αισιοδοξία.
Εκ των βασικών βέβαια στοχεύσεων, σε επίπεδο πολιτιστικών υποδομών, η πλήρης αξιοποίηση του Μεγάρου Χορού, προκειμένου να καταστεί ένα πολιτιστικό κέντρο – σημείο αναφοράς για τη νότια Ελλάδα. Επίσης η ολοκλήρωση του νέου Ανοιχτού Θεάτρου της πόλης, με χωρητικότητας 2.000 θέσεων, η αναβάθμιση του κτηρίου της Δημοτικής Φιλαρμονικής, καθώς και η ανακαίνιση του πρώην κινηματογράφου «Ηλέκτρα» στην καρδιά της πόλης, κάτι που θα προσφέρει νέους πολύτιμους χώρους πολιτιστικής έκφρασης στην Καλαμάτα.
ΠΗΓΗ: monopoli.gr/κείμενο: Μαρή Τιγκαράκη
