Ο παλιός Καλαματιανός πρωταθλητής κολύμβησης του Ολυμπιακού Πειραιώς και νυν μέλος της προπονητικής ομάδας του Ναυτικού Ομίλου Καλαμάτας, Τάκης Λαγοπάτης (στη φωτό με τον Ολυμπιονίκη Σπύρο Γιαννιώτη), κάνει μια εκτενή και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανάλυση για τη χρήση και συντήρηση του δημοτικού κολυμβητηρίου Καλαμάτας, τα βασικά σημεία της οποίας έχουν ως εξής:
«Τα περισσότερα κολυμβητήρια στην Ελλάδα που συγχρηματοδοτούνταν μέχρι πριν κάποια χρόνια από το κράτος και τους δήμους και σιγά σιγά το κόστος αυτών το ανέλαβαν οι δήμοι. Το κόστος συντήρησης ενός κολυμβητηρίου 50χ25 ανοιχτό ανά έτος ανέρχεται στο ποσό των 360.000 ευρώ περίπου, χωρίς σε αυτό το ποσό να συμπεριλαμβάνεται το κόστος προσωπικού (180.000 πετρέλαιο – 50.000 ΔΕΗ -συντήρηση επισκευές αγορά εξοπλισμού 50.000-ύδρευση 30.000 – χημικές ουσίες 20.000 – απρόβλεπτα 30.000) με λειτουργία 82 ώρες την εβδομάδα. Τα περισσότερα από αυτά ανοίγουν από τις 06:00 το πρωί για τις ομάδες και ακολουθούν ώρες δημοτών μέχρι αργά το μεσημέρι συνεχίζουν οι ομάδες και τελειώνουν πάλι με ώρες για τους δημότες. Μέση ημερήσια λειτουργία 16 ώρες την ημέρα. Φυσικά λειτουργούν όλα τα Σάββατα και κάποια από αυτά και τις Κυριακές. Στα περισσότερα οι ομάδες πληρώνουν για κάθε διαδρομή που χρησιμοποιούν μηνιαίο μίσθωμα στο δήμο. Οι συνθήκες συντήρησης των περισσότερων είναι πολύ καλές καθώς οι δήμοι για να αυξήσουν την επισκεψιμότητα έχουν επενδύσει χρήματα.
Μπορώ να αναφέρω αρκετά κολυμβητήρια της Αθήνας με πρόσφατες επεμβάσεις για βελτίωση συνθηκών. Δυστυχώς οι επαρχιακές πόλεις δεν ακολουθούν όλες αυτό το παράδειγμα αλλά προσπαθούν τουλάχιστον να έχουν σωστά τα βασικά. Δηλαδή ποιότητα νερού, θερμοκρασία νερού, καθαριότητα αλλά υστερούν στους χώρους αποδυτηρίων. Οι θερμοκρασίες που συναντάμε στα περισσότερα κολυμβητήρια είναι από 25,5 μέχρι και 27,5 με εξαίρεση το κολυμβητήριο της Πάτρας που πραγματικά το νερό είναι κρύο (μάρτυρες οι αθλητές μου που ξέρουν καλύτερα από όλους). Στα δημοτικά κολυμβητήρια οι ομάδες πληρώνουν μίσθωμα στο δήμο παρόλα αυτά υπάρχουν και δήμοι που το παραχωρούν δωρεάν όπως ο Δήμος Καλαμάτας στις τοπικές ομάδες (Δήμος Ιλισίων, Δήμος Νίκαιας, Δήμος Λαμίας κ.α.).
Με μελέτη το 2002 πάντως φαίνεται ότι μόνο στο 18% των δημοτικών κολυμβητηρίων λάμβαναν μίσθωμα. Φυσικά και αυτό το ποσοστό έχει αλλάξει.
Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ και στο κολυμβητηριο του Λουτρακίου που έχει ένα άλλο μοντέλο. Τους καλοκαιρινούς μήνες από Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο φιλοξενεί εκατοντάδες κολυμβητές από όλη την Ευρώπη καθώς ο Δήμος έχει δουλέψει αρκετά σε αυτό το κομμάτι (αθλητικός τουρισμός), έχει διαφημίσει τη συγκεκριμένη εγκατάσταση στο εξωτερικό και φυσικά κερδίζει αρκετά χρήματα από αυτή τη δραστηριότητα. Ας πάμε τώρα να εξετάσουμε το κολυμβητηριο της Καλαματάς τα τελευταία χρόνια (δραστηριοποιούμαι επαγγελματικά από το 2009 ως προπονητής του Άργη και του ΝΟΚ μετέπειτα). Το κολυμβητήριο της Καλαμάτας λειτουργεί περίπου 43 με 45 ώρες την εβδομάδα (στο μισό από το μέσο όρο της Ελλάδας). Τις Κυριακές φυσικά είναι πάντα κλειστό ενώ τα Σάββατα ένα ανοίγει, ένα κλείνει. Αυτό με τα Σάββατα δεν γίνεται πουθενά στην Ελλάδα παρά μόνο εδώ. Ο λόγος είναι ότι γίνεται σοκ στην πισίνα για απολύμανση αυτής. Εάν γνωρίζατε ή έστω εάν ρωτούσατε κάποιον να σας πει σοκ στη πισινα κάνουμε 1 με 2 φορές το χρόνο το πολύ και θέλει 48 ώρες ώστε να επανέλθει η πισίνα στις φυσιολογικές τιμές χημικών. Και όχι 20 φορές όπως στην Καλαμάτα. Σε αυτή τη διαδικασία το χλώριο έρχεται σε τιμές 10Χ από τις επιτρεπόμενες. Κάθε 15 ημέρες γίνεται υπερχλωρίωση σε τιμές Χ3 από τις φυσιολογικές. Και το νερό μέσα σε 12 ώρες το πολύ είναι πάλι σε κατάσταση για χρήση. Η θερμοκρασία πριν 3-4 χρόνια δεν ανέβαινε τους 25 βαθμούς και τα τελευταία 3χρονια έχει σταθεροποιηθεί στους 25,1 αλλά μόνο για τις μεσημεριανές ώρες αφού το βράδυ μετά το κλείσιμο του καυστήρα όταν επιτευχθεί η παραπάνω θερμοκρασία το νερό εχει ελεύθερη πτώση ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Δεν είναι τυχαίο ότι το καλοκαίρι και οι 2 σύλλογοι αθροιστικά μετράμε περίπου 800 με 1000 παιδιά και το χειμώνα με το ζόρι φτάνουμε τα 200. Ο λόγος που σταματάνε είναι το κρύο νερό. Τα τελευταία 4-5 χρόνια στο κολυμβητήριο Καλαμάτας δουλεύει μόνο ένας υπάλληλος ο οποίος έχει γίνει πραγματικά μπαλάκι και η ειδικότητα του (ηλεκτρολόγος) δεν συνάδει με τις εργασίες που επιχειρεί. Για το λόγο αυτό, αυτοί που έχουν επωμιστεί την λειτουργία του δημοτικού κολυμβητηρίου είναι οι ομάδες και κατ’ επέκταση οι προπονητές. Οι οποίοι, χωρίς φυσικά να πληρώνονται, πηγαίνουν μια ώρα νωρίτερα από την ώρα εργασίας τους για να αφαιρέσουν τα καλύμματα από την δεξαμενή και να τοποθετήσουν τις διαδρομές (στα υπόλοιπα κολυμβητήρια υπάρχουν υπάλληλοι που κάνουν αυτή τη δουλειά). Εννοείται ότι φεύγουν και μια ώρα αργότερα γιατί τα καλύμματα πρέπει κάποιος να τα ξανά τοποθετήσει πάνω στο νερό. Τέλος, για να γνωρίζει ο κόσμος, υπάρχουν άνθρωποι που λόγω ανικανότητας του δήμου προσφέρουν πραγματικά πολύτιμες υπηρεσίες στο κολυμβητήριο χωρίς όμως να είναι επίσημα υπάλληλοι. Εκμεταλλεύεστε την ανάγκη ύπαρξης των συλλόγων γι’ αυτο και δεν μιλάει κανένας. Όντως δεν πληρώνουν οι ομάδες, αλλά μήπως πληρώνουν τελικά με άλλο τρόπο; Την καθαριότητα ποιος την πληρώνει;
Συμφωνώ ότι οι σύλλογοι πρέπει να πληρώνουν για τη χρήση των διαδρομών γιατί μόνο έτσι θα είναι ξεκάθαροι οι ρόλοι στο κολυμβητήριο.
Η λειτουργία ενός κολυμβητηρίου διέπεται από κανόνες και νόμους, αναφέρω επιγραμματικά:
Συντήρηση και ποιότητα νερού, Υποδοχή –γραμματεία ενημέρωση, Χαμηλό κόστος λειτουργίας, Σωστές συνεργασίες με Φορείς, όπως ΓΓΑ, ΚΟΕ κλπ., Καλές συμφωνίες με εξωτερικούς συνεργάτες, Καθαριότητα, αυστηροί κανόνες, προσωπικό πισίνας, Ναυαγοσώστες και αθλητισμός υγείας».
Απευθυνόμενος προς τους υπεύθυνους του Δήμου Καλαμάτας, ο κ. Λαγοπάτης αναφέρεται στην τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών και θέτει μια σειρά ερωτήματα όπως τα παρακάτω:
1) αν έχουν γίνει αναλύσεις νερού το τελευταίο 12μηνο, οι οποίες να έχουν διενεργηθεί σε πιστοποιημένο χημικό εργαστήριο και όχι σε μικροβιολογικό εργαστήριο, 2) αν υπάρχει βιβλίο καταγραφής ημερήσιας ποιότητας του νερού όπως ορίζουν οι διατάξεις, 3) παρουσία γιατρού-νοσηλευτή-ναυαγοσώστη που δουλεύει στο κολυμβητήριο;
Ειδικές υποχρεώσεις του αναδόχου του έργου συντήρησης του δημοτικού κολυμβητηρίου:
-Κάθε εβδομάδα θα γίνεται Χημική και Μικροβιολογική Ανάλυση του νερού, η οποία και θα αναρτάται στον ειδικό πίνακα συμφωνά με τα οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία για την λειτουργικά των δημοτικών κολυμβητηρίων.
-Κάθε δεκαπέντε (15) ημέρες θα εκδίδεται Πιστοποιητικό Καλής και Ασφαλούς Λειτουργίας υπογεγραμμένο από διπλωματούχο Μηχανικό (Μηχανολόγο ή Ηλεκτρολόγο ή Χημικό Μηχανικό) που οφείλει να διαθέτει ο ανάδοχος.
-Καθημερινώς θα υποβάλλεται υπογεγραμμένο από τους συντηρητές-τεχνικούς του αναδόχου Αναλυτικό Δελτίο Εργασιών και θεωρημένο από τον Διπλ. Μηχανικό του αναδόχου. Στο Αναλυτικοί Δελτίο Εργασιών θα καταγράφονται τα ακολουθά:
* Η ώρα προσέλευσης και αποχώρησης των συντηρητών-τεχνικών του αναδόχου.
* Οι εργασίες που εκτελέσθηκαν, οι προτάσεις και οι παρατηρήσεις
* Τα αποτελέσματα της φωτομετρικής εξετάσεως του νερού, η οποία θα πρέπει να γίνεται κάθε δυο ώρες (δηλ. ελεύθερο χλώριο, συνολικό χλώριο, pH, η σκληρότητα και η θερμοκρασία του νερού)
Λοιπά αλλά χρήσιμα στοιχειά
* Μία φορά τον μηνά (από Οκτώβριο έως και Μάιο) θα εκδίδεται Δελτίο Ελέγχου των καυστήρων-λεβητων του συστήματος θέρμανσης νερού (των κολυμβητικών δεξαμενών και των κτιριακών εγκαταστάσεων) υπογεγραμμένο από εξειδικευμένο αδειούχο συντηρητή καυστήρων, το οποίο θα προσκομίζεται στην υπηρεσία μαζί με το τιμολόγιο μηνιαίας συντήρησης.
* Μία φορά το έτος θα συντάσσεται Υπεύθυνη Δήλωση Ελέγχου-Συντήρησης οπλών των μέσων ενεργητικής πυροπροστασίας του κολυμβητηρίου (συμφωνά με την Πυροσβεστικής Διάταξη 12β/2010 (ΦΕΚ Β ́546/29-04-2010) καθώς και του πάντως είδους πυροσβεστήρων που υπάρχουν στις εγκαταστάσεις, του συντηρείτο αυτών, η οποία επίσης θα προσκομίζεται στην υπηρεσία. Ο ανάδοχος υποχρεούται να ενημερώνει με δική του ευθύνη το Βιβλίο Ελέγχου και Συντήρησης Μέσων Ενεργητικής Πυροπροστασίας
-Το χλώριο στην Καλαμάτα μετριέται με τη βασική μέθοδο ελέγχου που είναι με την χρήση χημικών Test Kit, με τα οποία ο χρήστης κρίνει την χρωματική απόχρωση του δείγματος με μια χρωματική κλίμακα. Όμως, το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται πάντα από την οπτική ικανότητα του χρήστη και τον σωστό φωτισμό του δείγματος. Είμαστε στο 2019 και πλέον το μετράμε με ηλεκτρονικά φωτόμετρα. Η μέθοδος αυτή μας προσφέρει την μέγιστη ακρίβεια στις μετρήσεις μας. Το φωτόμετρο είναι το ‘ηλεκτρονικό μάτι’ σύγκρισης των χρωμάτων.
-Αγοράστε αυτόματο χλωριωτή και σταματήστε να ρίχνεται χλώριο «με το μάτι». Πολλές φορές μένουν υπολείμματα χλωρίου μέσα στο νερό που μοιάζουν με αλάτι και έρχονται παιδιά σε επαφή με αυτό γιατί νομίζουν ότι είναι παιχνίδι.
-Ανοίξτε τη μικρή πισίνα που σαπίζει τόσους μήνες κλειστή. Όλα τα κολυμβήτρια στην Ελλάδα δεν κλείνουν ποτέ.
-Όταν κάνετε ένα έργο κάντε το ολοκληρωμένο. Φτιάξατε μόνο τις αντρικές τουαλέτες! (πραγματικά πολύ όμορφες). Οι γυναικείες; Τα υπόλοιπα αποδυτήρια;
-Τα τζάμια που βάλατε χρησιμεύουν πραγματικά όταν τοποθετηθούν περιμετρικά. Στους βοριάδες τι θα κάνουμε; Μήπως να καθόμαστε από την εξωτερική πλευρά; Γιατί δεν ολοκληρώσατε το έργο;
-Έχουν επισκεφτεί το κολυμβητήριο μας αυτή τη εβδομάδα (σ.σ. την Μ. Εβδομάδα) 2 σύλλογοι από την Αθήνα και άλλοι 2 έρχονται την επόμενη (σ.σ. αυτές τις μέρες προπονούνται στην πισίνα αποστολές του Ωκεανού και της Πετρούπολης)! Ήρθε ένας από τον φορέα να τους υποδεχτεί; Να τους καλωσορίσει; 160 άτομα για 6 διανυκτερεύσεις. 36.000 ευρώ στη πόλη μας. Μάλλον δεν έχουν σημασία για εσάς. Και τους έχετε και κολυμπάνε σε 25,1 βαθμούς. Εάν θέλετε ελάτε να ακούσετε τι έχουν να πουν…