Δύναται να κατασχεθεί η τελική (τελευταία) δόση (συνήθως 20%)
Συνήθως η καταβολή της επιδότησης ενός εγκεκριμένου προγράμματος ΕΣΠΑ που υλοποιείται, γίνεται σε δόσεις, ανάλογα με την πρόοδο των εργασιών και την κατάθεση σχετικής αίτησης πληρωμής από τη δικαιούχο επιχείρηση. Ο αριθμός των δόσεων πληρωμής συνήθως ορίζεται, και είναι 3 ή και 4 (πρώτη, ενδιάμεσες και τελική). Η πρώτη και οι ενδιάμεσες δόσεις πληρωμής καταβάλλονται έπειτα από μόνο διοικητικό έλεγχο (αποστολή γενικότερων δικαιολογητικών και κυρίως αντιγράφων παραστατικών), ενώ η τελική δόση (συνήθως 20% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού) καταβάλλεται ύστερα από διοικητικό – επιτόπιο έλεγχο («έλεγχος από κοντά», με παρουσία ελεγκτών, του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου που υλοποιήθηκε και ζητείται η πληρωμή του). Με απλούστερα λόγια, επιτόπιος έλεγχος είναι η εξακρίβωση υλοποίησης του φυσικού αντικειμένου (από πολιτικό – μηχανολόγο μηχανικό για κτηριακά έργα ή άλλης ειδικότητας ελεγκτή, ανάλογα και με το αντικείμενο επένδυσης), που είχε εγκριθεί, και ο έλεγχος όλων των οικονομικών παραστατικών (από οικονομολόγο ελεγκτή, δελτίων αποστολής, τιμολογίων, παραστατικών πληρωμής). Μετά συντάσσεται από την Επιτροπή Ελέγχου η τελική έκθεση ελέγχου, που ακολουθείται από την τελική πληρωμή (την καταβολή και της τελευταίας δόσης επιδότησης).
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΟΣΗ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
Τα προγράμματα ΕΣΠΑ ορίζουν πάντα: «Σωρευτικά οι ενδιάμεσες καταβολές στον εκάστοτε δικαιούχο δεν μπορούν να υπερβούν το 80% της εγκεκριμένης δημόσιας χρηματοδότησης». Δηλαδή, το υπολειπόμενο 20% της επιδότησης λαμβάνεται ως τελική δόση, έπειτα από επιτόπιο έλεγχο.
ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ ΓΙΑ ΟΦΕΙΛΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΔΟΣΗΣ
Σύμφωνα με το νόμο (4072/2012 – Άρθρο 242, παρ. 4), ορίζεται μεταξύ άλλων: «Οι προκαταβολές και οι ενδιάμεσες πληρωμές των δικαιούχων για την υλοποίηση των πράξεων που συγχρηματοδοτούνται από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, δεν κατάσχονται, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση και δε συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία. Στην περίπτωση αυτή παραμένουν σε ισχύ οι γενικές διατάξεις περί φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων, χωρίς όμως τον όρο της παρακράτησης…
Οι τελικές πληρωμές των ανωτέρω δικαιούχων, μετά την ολοκλήρωση του έργου, δύνανται να κατάσχονται, συμψηφίζονται, παρακρατούνται ή να αποδίδονται για λογαριασμό του δικαιούχου και καταβάλλονται με την υποχρεωτική προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας». Όπως διαβάζετε παραπάνω, «δύνανται να κατάσχονται», πράγμα που σημαίνει ότι τελικά είναι απόφαση της Εφορίας εάν θα κατασχεθεί ή παρακρατηθεί ή συμψηφιστεί η τελική δόση της επιδότησης και σε ποιο ποσοστό. Δηλαδή, παρέχεται στον προϊστάμενο ΔΟΥ, έπειτα από αίτηση του φορολογούμενου, η ευχέρεια, εάν συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι που συνηγορούν σε αυτό, να περιορίσει το ποσό ή ποσοστό της κατάσχεσης.
Τέλος, με σχετική γνωμοδότηση της ολομέλειας του Ν.Σ.Κ. (465/1999) έχει γίνει δεκτό ότι «δεν υπόκεινται υπό προϋποθέσεις σε κατάσχεση επιδοτήσεις που αποσκοπούν στην ενέργεια συγκεκριμένης επένδυσης ή επίτευξη συγκεκριμένου έργου ή αποτελέσματος… η στέρηση των οποίων θα οδηγούσε σε αδυναμία εκτέλεσης του προγράμματος και σε άρνηση περαιτέρω χρηματοδότησης ή σε ενδεχόμενη αναζήτηση των ενδιάμεσων καταβολών…».
Επιμέλεια στήλης: Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Νομικός/ Οικονομολόγος
