Τον Ιανουάριο του 2020 η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εξέδωσε το Σχέδιο «Εγκέλαδος», στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδίου «Ξενοκράτης», με οδηγίες για τη σύνταξη του αντίστοιχου τοπικού σχεδίου, με ημερομηνία υποβολής το τέλος Μαρτίου 2020.
Στη συνέχεια, τον Ιούνιο του 2020, και για θέματα συντονισμού και κοινής αντιμετώπισης από μέρους των Δήμων, εξέδωσε Πρότυπο Υπόδειγμα Σχεδίου Σεισμών Δήμων. Με βάση αυτό το Υπόδειγμα, το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας κατέθεσε το Τοπικό Σχέδιο του Δήμου Καλαμάτας προς έγκριση όπως προβλέπεται.
Στο σχέδιο περιγράφονται οι αρμοδιότητες και οι κύριες δράσεις του Δήμου. Προσδιορίζεται το σύστημα κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας του Δήμου για τα στάδια της προπαρασκευής, αυξημένης ετοιμότητας, άμεσης/βραχείας διαχείρισης των συνεπειών και αποκατάστασης μιας ενδεχόμενης καταστροφής εξαιτίας σεισμού.
Αναλύονται οι ενέργειες του δημάρχου, αντιδημάρχου, Γραφείου Πολιτικής Προστασίας και Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, με τα μνημόνια ενεργειών που περιέχονται στο σχέδιο.
Για τις υπόλοιπες υπηρεσίες του Δήμου δίνονται οδηγίες για τη σύνταξη των δικών τους μνημονίων. Καθοριστική είναι η σύγκληση του Συντονιστικού Τοπικού Οργάνου προς υποβοήθηση του έργου του δημάρχου, σε όλα τα στάδια της καταστροφής.
Άλλα θέματα που περιέχει το τοπικό σχέδιο είναι οδηγίες για την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση πολιτών καθώς και για την οικονομική υποστήριξη του σχεδίου. Στα παραρτήματα υπάρχει χαρτογραφικό υλικό, στοιχεία επικοινωνίας φορέων, υπηρεσιών, εθελοντών, ιδιωτών εργοληπτών, όπως επίσης δίνονται και οι χώροι καταφυγής πληθυσμού κατά τις πρώτες ώρες μετά από σεισμό.
Το τοπικό σχέδιο θα συμπληρώνεται με κρίσιμα στοιχεία (όπως νέοι εργολήπτες, χώροι εναπόθεσης μπαζών) και θα επικαιροποιείται ετησίως για τυχόν αλλαγές (νέοι χώροι καταφυγής, τηλέφωνα κ.λπ.) ώστε να υπάρχει διαρκής και ουσιαστική ετοιμότητα.
Θ. Βασιλόπουλος: Σε ετοιμότητα ο Δήμος Καλαμάτας
Σε δήλωσή του για το θέμα ο δήμαρχος Θανάσης Βασιλόπουλος ανέφερε: «Ο τόπος μας, όπως και όλη η χώρα, ανήκει σε ζώνη μεγάλης σεισμικότητας, που σημαίνει ότι έχουμε συχνά σεισμούς και, μάλιστα, με σημαντικά μεγέθη. Σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό του 2003, η χώρα μας χωρίζεται σε τρεις ζώνες σεισμικής επικινδυνότητας με την περιοχή μας να ανήκει στη δεύτερη.
Το σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών από την εκδήλωση Σεισμών αποσκοπεί στην άμεση και συντονισμένη απόκριση όσων εμπλέκονται σε Τοπικό Επίπεδο.
Στη χώρα μας ο ΟΑΣΠ (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας) έχει την αρμοδιότητα της διαμόρφωσης της αντισεισμικής πολιτικής και με τη συνεργασία άλλων φορέων, όπως το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, το ΙΓΜΕ, έχουν την ευθύνη της επιστημονικής έρευνας.
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εστιάζει στην αντιμετώπιση των κινδύνων από την εκδήλωση σεισμών και σε αυτό το πλαίσιο συνέταξε το Πρότυπο Υπόδειγμα του σχεδίου των Δήμων.
Στο τοπικό σχέδιο περιγράφονται οι αρμοδιότητες και οι κύριες δράσεις του Δήμου, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Προσδιορίζεται το σύστημα κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας του Δήμου για τα στάδια της προπαρασκευής, αυξημένης ετοιμότητας, άμεσης/βραχείας διαχείρισης των συνεπειών και αποκατάστασης μιας ενδεχόμενης καταστροφής.
Το στάδιο της προπαρασκευής περιλαμβάνει τον προσεισμικό έλεγχο των δημοτικών κτηρίων, την εύρεση χώρων καταφυγής για τις πρώτες ώρες ύστερα από σεισμό, την υποστήριξη στην Περιφέρεια για την εύρεση χώρων καταυλισμού, την καταγραφή μέσων και ανθρώπινου δυναμικού, τη συγκρότηση από πριν επιτροπών καταγραφής ζημιών, την ενημέρωση του κοινού για λήψη μέτρων αυτοπροστασίας, τη διενέργεια ασκήσεων, την εξασφάλιση των επικοινωνιών, την εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των υπηρεσιών.
Στο στάδιο της αυξημένης ετοιμότητας, καθώς δεν υπάρχει πρόγνωση σεισμών, λαμβάνονται υπόψη τα πορίσματα και γίνεται έλεγχος των προπαρασκευαστικών δράσεων.
Στο στάδιο της αντιμετώπισης και άμεσης/βραχείας διαχείρισης των συνεπειών κινητοποιούνται όλοι οι πόροι του Δήμου για την καταγραφή των ζημιών, την παροχή βοήθειας στους πληγέντες και τη συνδρομή στους επιχειρησιακά εμπλεκόμενους. Λαμβάνεται και εκτελείται η απόφαση για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών. Ενεργοποιούνται οι εθελοντικές οργανώσεις. Λειτουργεί τηλεφωνικό κέντρο και ενημερώνεται το κοινό για όλες τις δράσεις του Δήμου.
Στο στάδιο της αποκατάστασης δρομολογούνται όλες οι διαδικασίες που προβλέπονται για τις φυσικές καταστροφές και για την οικονομική ενίσχυση των σεισμοπλήκτων.
Επίσης στο Μνημόνιο προβλέπεται: χαρτογραφικό υλικό με τους χώρους καταφυγής. Τις επόμενες ημέρες θα οριστεί επιτροπή ελέγχου – αναθεώρησης των χώρων αυτών. Η νέα επιτροπή θα προχωρήσει στον επανέλεγχο τους πρώτους μήνες του νέου χρόνου. Οι χώροι καταφυγής στην πόλη της Καλαμάτας είναι 31 και στα τοπικά διαμερίσματα 25. Οι χώροι καταυλισμού που έχουν προταθεί είναι 11.
Σχετικά με τις ασκήσεις, πέρυσι συνεργαστήκαμε με την Πυροσβεστική, την Αστυνομία, εθελοντές και πραγματοποιήσαμε μια ρεαλιστική άσκηση, από την οποία αντλήθηκαν χρήσιμα συμπεράσματα. Τους επόμενους μήνες σχεδιάζουμε άσκηση επί χάρτου για τις υπηρεσίες του Δήμου και δεύτερη για τον έλεγχο των επικοινωνιών. Προμηθευόμαστε έντυπο υλικό από τον ΟΑΣΠ, με τον οποίο έχουμε μια καλή συνεργασία.
Όσον αφορά στον προσεισμικό έλεγχο των δημόσιων κτιρίων και ειδικά των σχολείων έχουμε στα χέρια μας 117 δελτία πρωτοβάθμιου προσεισμικού ελέγχου από τον ΟΑΣΠ τα οποία παραλάβαμε πριν από 20 ημέρες και είναι βαθμονομημένα. Θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε σε δευτεροβάθμιο έλεγχο με αυτά τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας, αλλά επιλέξαμε να αρχίσουμε την διαδικασία από την αρχή, δεδομένου ότι τα πρώτα είναι του 2005 και τα τελευταία του 2013. Σύντομα και πιστεύω εντός του έτους θα είναι έτοιμος ο φάκελος που θα υποβάλουμε στον Άξονα 11 του προγράμματος Αντώνης Τρίτσης διεκδικώντας χρηματοδότηση για πρωτοβάθμιο, δευτεροβάθμιο, και παρεμβάσεις κτιριακές».