Οριστικό: Σε ισραηλινή εταιρεία η εκπαίδευση των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας
Η ισραηλινή εταιρεία Elbit, όπως σημειώναμε και χθες, υπερίσχυσε της καναδικής CAE στην «αερομαχία» για την ανάληψη του έργου δημιουργίας Διεθνούς Εκπαιδευτικού Κέντρου Πτήσεων στην αεροπορική βάση της Καλαμάτας.
Το βασικό πρόβλημα το οποίο επέβαλε την εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα της εκπαίδευσης των Ικάρων είναι ότι τα σημερινά αεροσκάφη με τα οποία ξεκινά και ολοκληρώνεται η εκπαίδευση των ιπτάμενων αξιωματικών της Πολεμικής Αεροπορίας -προτού μετακινηθούν σε πολεμικές μοίρες και εκπαιδευτούν σε αεροσκάφη τύπου F-16 και Mirage- έχουν περιορισμένη διαθεσιμότητα είτε θεωρούνται πεπαλαιωμένα. Έτσι, πολλά από τα T-6A Texan II, τα υφιστάμενα αμερικανικής προέλευσης μονοκινητήρια turbo prop αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας για το στάδιο της αρχικής εκπαίδευσης, είναι καθηλωμένα λόγω έλλειψης υποστήριξης και ανταλλακτικών.
Από την άλλη, τα επίσης αμερικανικής κατασκευής δικινητήρια εκπαιδευτικά αεροσκάφη Τ-2Ε Buckeye, με τα οποία ολοκληρώνουν την εκπαίδευσή τους οι Ίκαροι και οι νέοι ανθυποσμηναγοί, είναι σε υπηρεσία πάνω από 40 χρόνια. Από τον στόλο των 40 αεροσκαφών προκεχωρημένης εκπαίδευσης Τ-2Ε εκτιμάται ότι είναι λιγότερα από 10 αυτά που χρησιμοποιούνται για την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης των νέων πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας.
Επιπλέον, η υποστήριξη των Τ-2Ε Buckeye πρόκειται να τερματιστεί οριστικά το 2023. Η κατάσταση των εκπαιδευτικών αεροσκαφών, κυρίως λόγω της πολυετούς οικονομικής κρίσης και της συρρίκνωσης των διαθέσιμων κονδυλίων για την αγορά ανταλλακτικών και την υποστήριξή τους, καθυστερεί τον «εθισμό» των χειριστών σε συνθήκες πτήσης, αφού οι διαθέσιμες ώρες είναι λιγότερες, με αποτέλεσμα να επιβραδύνεται η απόδοση των πιλότων στις πολεμικές μοίρες. Εκτιμάται ότι σήμερα περίπου 50 ιπτάμενοι αξιωματικοί που θα μπορούσαν να έχουν ολοκληρώσει την πτητική τους εκπαίδευση δεν έχουν ενσωματωθεί στην ομάδα των «top gun» πιλότων λόγω των καθηλωμένων εκπαιδευτικών αεροσκαφών.
Η προσφορά της ισραηλινής Elbit
Η πρόταση της ισραηλινής πλευράς αξιολογήθηκε από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και την ελληνική κυβέρνηση συνολικά ως πιο συμφέρουσα σε σύγκριση με εκείνη της καναδικής εταιρείας CAE, τόσο σε ό,τι αφορά την οικονομική προσφορά όσο και σε σχέση με τις ώρες πτήσης, καθώς και αναφορικά με τις ώρες πτήσης στους εξομοιωτές πτήσης. Το κόστος της ισραηλινής πρότασης ανέρχεται σε 1,375 δισ. ευρώ για διάστημα 22 ετών, δηλαδή έχει ένα μέσο ετήσιο κόστος 62,5 εκατ. ευρώ για τον κρατικό προϋπολογισμό. Η καναδική προσφορά ανερχόταν σε 1,254 δισ. ευρώ για διάστημα 20 ετών, δηλαδή είχε ένα μέσο ετήσιο κόστος 62,7 εκατ. ευρώ.
Το δε πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με τη διαδικασία της Διακρατικής Συμφωνίας με την κυβέρνηση του Ισραήλ με τη μέθοδο της Χρηματοδοτικής Μίσθωσης.
Οι Ισραηλινοί υποσχέθηκαν ότι αναλαμβάνουν τη συντήρηση των μονοκινητήριων Τ-6 Texan, παραλλήλως με τη διάθεση νέων εκπαιδευτικών αεροσκαφών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αεροπορικής εκπαίδευσης των Ικάρων και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις να γίνει η Καλαμάτα Διεθνές Κέντρο Αεροπορικής Εκπαίδευσης. Ισχυρό επιχείρημα των Ισραηλινών είναι οι καλές σχέσεις συνεργασίας με την Ελλάδα, η συνεκπαίδευση πιλότων της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας σε κοινές ασκήσεις με την Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ και η συναντίληψη για τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιχειρηματολογούν ότι η 120 Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος στην Καλαμάτα θα μετατραπεί σε Κέντρο Εκπαίδευσης των πιλότων της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και πιλότων της ευρύτερης περιοχής που επιδιώκει να προσελκύσει. Το Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης θα δίνει τη δυνατότητα σε αεροπορίες από άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής να εκπαιδεύονται στην Ελλάδα. Η επιλογή του Ισραήλ εκτιμάται ότι θα επιτρέψει την προσέλκυση εκπαιδευομένων και από χώρες εκτός του ΝΑΤΟ, γεγονός που θα επιτρέψει σε βάθος χρόνου την απόσβεση μέρους του κόστους και την αναβάθμιση της εικόνας της χώρας στην ευρύτερη περιοχή.
Τα επιχειρήματα της κυβέρνησης για την επιλογή της Elbit
Η απόφαση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας γνωστοποιήθηκε στα μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής εξοπλιστικών προγραμμάτων και στη συνέχεια αναμένεται να εγκριθεί και από το ΚΥΣΕΑ.
Συνεργάτες του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, επιχειρηματολογούν ότι η επιλογή της ισραηλινής εταιρείας Elbit «θα επιλύσει άμεσα και για 22 χρόνια τα προβλήματα ποιοτικής και ποσοτικής επάρκειας των υπαρχόντων εκπαιδευτικών μέσων. Το υποπρόγραμμα βάζει τέλος στο διαβλεπόμενο αδιέξοδο και στο ενδεχόμενο αποστολής πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας στο εξωτερικό για την εκπαίδευσή τους σε τζετ, δεδομένου του παρωχημένου χαρακτήρα των αξιόπιστων μεν, προβληματικών, όμως, πλέον T-2 Buckeye που βρίσκονται στο οπλοστάσιο της Π.Α. από το 1976 και η υποστήριξη των οποίων παύει οριστικά το 2023.
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα πτητικής εκπαίδευσης μέσω χρονομίσθωσης αεροσκαφών προς αντικατάσταση των Τ-2, το οποίο θα συνοδεύεται από τα αναγκαία μέσα και την απαιτούμενη υποστήριξη τόσο για τα νέα αεροσκάφη όσο και για τα Τ-6 για 22 χρόνια».
Mε συναίνεση ΚΙΝΑΛ
Με τη συναίνεση της πλειοψηφίας και την αρωγή του ΚΙΝΑΛ, η επιτροπή εξοπλιστικών προγραμμάτων της Βουλής ενέκρινε το πρόγραμμα ύψους 1,37 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ωστόσο στη συνεδρίαση υπήρξαν αντιδράσεις των υπόλοιπων κομμάτων της αντιπολίτευσης, γεγονός που δεν επέτρεψε να επιτευχθεί η πολυπόθητη συναίνεση.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ απείχε από την ψηφοφορία αντιδρώντας στην επιλογή της λίζινγκ μίσθωσης για 20 έτη από ιδιωτική ισραηλινή εταιρεία. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η αξιωματική αντιπολίτευση αντίτεινε πως «υπήρχαν και άλλες λύσεις» σημειώνοντας πως θα μπορούσε να είχε γίνει το έργο με ίδια μέσα και με το κεκτημένο του knowhow για την ελληνική πλευρά.
Αντίστοιχη κριτική μάλιστα, εξέφρασε και ο εκπρόσωπος της ΕΛ. Λύσης, Αντ. Μυλωνάκης (καταψήφισε), ο οποίος αντέδρασε στον ιδιωτικό χαρακτήρα της διαδικασίας. Σύμφωνα, πάντως, με τις ίδιες πηγές, ο υπουργός Άμυνας, Ν. Παναγιωτόπουλος, σημείωσε πως δεν υπήρξε εναλλακτική πρόταση για να τεθεί στο τραπέζι της διαβούλευσης. Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα κόμματα τόσο το ΚΚΕ όσο και το Μέρα25 δεν ενέκριναν τη σύμβαση.
Το Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο Πτήσεων στην Καλαμάτα είναι μια επιτυχία της χώρας, καθώς αυξάνει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της Ελλάδας στην περιοχή.