Ο δεύτερος γύρος των ελληνοτουρκικών διερευνητικών/διαβουλεύσεων/διαπραγματεύσεων προγραμματίζεται εκτός απροόπτου στις αρχές Μαρτίου. Ο χρονικός προσδιορισμός δεν είναι τυχαίος, αλλά μάλλον καλά υπολογισμένος, διότι λίγο αργότερα, στα μέσα Μαρτίου, θα διεξαχθεί το ενδιάμεσο Συμβούλιο Κορυφής της πορτογαλικής προεδρίας.
Όπως είναι γνωστό το Συμβούλιο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την Τουρκία , διότι όπως έχει προ συμφωνηθεί, εκεί θα κριθεί η ευρωπαϊκή συμπεριφορά της Τουρκίας και κυρίως η απομάκρυνση οποιασδήποτε απειλής επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας.
Με τις διερευνητικές/διαβουλεύσεις «να τρέχουν» κανονικά, ουδείς εταίρος θα διανοηθεί να επαναφέρει το θέμα των οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας. Αντιθέτως, πολλοί από τους εταίρους ετοιμάζονται ήδη για κούρσα συμπάθειας προς την Άγκυρα και τον… Ευρωπαίο Ερντογάν.
Όλα αυτά που θα συμβούν, οφείλονται στην στάση της Αθήνας.
Η κυβέρνηση, προκειμένου να «κατευνάσει» την Άγκυρα, δέχθηκε να επαναληφθούν οι διερευνητικές (σ.σ. πράξη εξ ορισμού όχι κακή ή απαγορευτική), επιδεικνύοντας όμως και πάλι μια αδικαιολόγητη και φοβική στάση. Η μία και μοναδική προϋπόθεση της Αθήνας ήταν η Τουρκία να μη βγάλει για σουλάτσο το Όρους Ρέις ανατολικά του 28ου μεσημβρινού.
Και γι’ αυτό άφησε την Τουρκία ελεύθερη να μπλοκάρει όλο σχεδόν το Ανατολικό Αιγαίο με ασκήσεις με πυρά, που έχει εξαγγείλει η Τουρκία για έναν ολόκληρο χρόνο, καταλαμβάνοντας μάλιστα ξεδιάντροπα και περιοχές ελληνικής εθνικής κυριαρχίας και κάτω από τα 6 ν.μ. των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Βόρειο Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο. Γι’ αυτές τις επικίνδυνα προκλητικές τουρκικές κινήσεις κατάληψης εθνικής κυριαρχίας, η ελληνική κυβέρνηση περιέργως δεν ήγειρε καμιά προϋπόθεση στον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Έτσι έχει αφήσει ανοιχτό όλο το πεδίο στην Άγκυρα, με τον Ερντογάν και τον Τσαβούσογλου να αναφέρουν σε κάθε δήλωσή τους ότι η Τουρκία απαιτεί τώρα από την Ελλάδα «να σταματήσει αμέσως όλα τις προκλήσεις της στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο». Με την Αθήνα να τηρεί ευλαβικά σιγή ασυρμάτου στην προκλητικότητα της Τουρκίας με λόγια και έργα εν μέσω διαβουλεύσεων …
Το ερώτημα, επομένως, που εγείρεται από τώρα είναι πώς σκοπεύει να χειριστεί η κυβέρνηση το κεφάλαιο Τουρκία μέσα στο προσεχές Συμβούλιο. Αν, δηλαδή, η ελληνική κυβέρνηση θα καταστήσει σαφές στους εταίρους της, ότι η επαναπροσέγγιση της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την εν γένει συμπεριφορά της Άγκυρας απέναντι σε κράτη μέλη (Ελλάδα- Κύπρος). Αν περνάει, δηλαδή, κατ’ ανάγκη μέσα από την ικανοποίηση των προϋποθέσεων που οφείλει ακόμα και τώρα να βάλει η Αθήνα.
Ή αν θα υποταχθεί η Αθήνα στην κυοφορούμενη από την Άγκυρα και αποδεκτή από εταίρους θέση, ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις και η εξέλιξή τους είναι ανεξάρτητη και παράλληλη από τις σχέσεις Αθήνας -Άγκυρας.
Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να τηρήσει η ίδια την υπογραφή που έχει βάλει σε κοινοτικές αποφάσεις Κορυφής και με αυτές να κρίνει την ευρωπαϊκή πορεία της Αγκύρας, ακόμα και πέραν των καθαρά διμερών σχέσεων.
Οι εταίροι βιάζονται να βάλουν μπροστά μια νέα συμφωνία για το μεταναστευτικό ζήτημα με την Τουρκία. Το θέμα αυτό, όμως, όπως και το προσφυγικό ζήτημα από τη Συμφωνία του 2015, περνά αποκλειστικώς και μόνον από την Αθήνα. Με βάση τη Δήλωση του 2016 για τη «μεταναστευτική κρίση» η Τουρκία έχει ρητά δεσμευθεί να επιστρέφονται στο έδαφός της όλοι οι παράνομοι μετανάστες που έφτασαν στην Ελλάδα από την Τουρκία. Η συμπεριφορά της Τουρκίας έχει μετατρέψει σε κουρελόχαρτο την ευρωπαϊκή αυτή θέση, όπως έχει ξεφτιλίσει, στην περίπτωση του Έβρου, τη δέσμευσή της να πάρει όλα τα μέτρα, για να εμποδίσει νέες θαλάσσιες οδούς και διαδρομές από ξηράς για τους παράνομους μετανάστες. Η Τουρκία δεν έχει περιφρονητικά κάνει τίποτα από όλα αυτά.
Επιπροσθέτως, η Αθήνα έχει το βαρύ έργο να συνετίσει και να αποτρέψει εταίρους της να πωλούν οπλικά συστήματα στην Τουρκία χωρίς τις απαραίτητες ρήτρες, ότι αυτά δε θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε βάρος χώρας μέλος της Ε.Ε.
Και επιπλέον να σταθμίσει πολύ σοβαρά την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.- Τουρκίας σε σημαντικούς τομείς, έτσι ώστε να αποτραπεί ο πακτωλός χρημάτων στην Τουρκία από την Ε.Ε., που τα στρέφει και αυτά εναντίον κρατών μελών.
Δουλειές δύσκολες για την αμάθητη και κατά τα φαινόμενα απρόθυμη ελληνική κυβέρνηση.
Της Κύρας Αδάμ
