-Το εργοστάσιον ιδρύεται εδώ
-Όλαι αι λεπτομέρειαι
Εν Αμερική, ως γνωστόν, γίνεται τεραστία κατανάλωσις μαρμελάδας, της οποίας η χρήσις είναι απαραίτητος δια πάντα Αμερικανόν.
Αι μαρμελάδαι παρασκευάζονται δια καρπών παντός είδους και αμυλοσακχάρου, ήτοι σακχάρεως εν υγρά καταστάσει εξαγομένης εκ παντός είδους αμυλωδών ουσιών. Γίνεται δε κυριώτατα χρήσις αμυλοσακχάρου εν τη παρασκευή της μαρμελάδας, επειδή η ζάκχαρις αυτή έχει την ιδιότητα να μη κρυσταλλούται.
Έλλην ζαχαροπλάστης εν Αμερική εγκατεστημένος διδάκτωρ των Φυσικών Επιστημών και ιδιοκτήτης μικρού εργοστασίου μαρμελάδας εσκέφθη να αντικαταστήση τους συνήθεις καρπούς με σταφίδα ελληνικήν, της οποίας η γευστικότης είναι μεγίστη.
Τα γενόμενα παρά του Έλληνος πειράματα έδωκαν μαρμελάδαν καλής ποιότητος, η μικρά δε κατανάλωσις του εργοστασίου εύρεν υποδοχήν εις την αμερικανικήν πελατείαν του Έλληνος ζαχαροπλάστου, ο οποίος εσκέφθη ότι η μαρμελάδα θα ήτο ακόμη καλλιτέρας ποιότητος αν αντί ξηράς σταφίδος μετεχειρίζετο χλωράν.
Ο Έλλην επιχειρηματίας ανεκοίνωσε τας σκέψεις του εις την μεγαλυτέραν Αμερικήν εταιρείαν μαρμελάδας, έχουσαν κεφάλαια 100 εκατ. φρ., ήτις τον εξουσιοδότησε όπως κατερχόμενος εις Ελλάδα εκτελέση πειράματα με χλωράν σταφίδα.
Η επιτυχία
Η προνομιούχος εταιρεία και η των οίνων – οινοπνευμάτων, εις τας οποίας ο Έλλην αντιπρόσωπος απετάθη μετά προσοχής, μελετήσασα τας προτάσεις εξετέλεσαν εις τα εργαστήρια της εταιρείας οίνων πειράματα με μούστον σταφίδος, ο οποίος προσομοιάζει την χλωράν τοιαύτην.
Η παραχθείσα μαρμελάδα είχεν ευάρεστον χρώμα, γευστικότητα αρίστην και συγκρινομένη με τας πλείστας εκ καρπών εν Αμερική καταναλισκομένας ήτο ανωτέρας ποιότητος.
Μετά την επιτυχίαν των πειραμάτων αι δύο ελληνικαί εταιρείαι απηυθύνθησαν απ’ ευθείας εις την μεγάλην Αμερικανικήν Εταιρείαν, ήτις απέστειλεν εις Αθήνας έναν εκ των διευθυντών της μετά τινός κυριωτάτου συμβούλου.
Από του σημείου τούτου ήρχισαν συνεννοήσεις με σοβαρόν πλέον χαρακτήρα.
Η ατέλεια του αμυλοσακχάρου
Η ξένη εταιρεία ευρέθη κατ’ αρχήν σύμφωνος με την ιδικήν μας ότι η ποιότης της εκ σταφίδος μαρμελάδας παρασκευαζομένης δι’ αμυλοσακχάρου δεν ήτο υποδεεστέρα της Αμερικανικής. Αλλά το αμυλοσάκχαρον εφορολογείτο τοσούτο βαρέως εν Ελλάδι, ώστε η τιμή της εξαγομένης εις Αμερικήν εντεύθεν μαρμελάδας θα ήτο αδύνατον να συναγωνισθή τας εγχωρίους.
Ευθύς λοιπόν εξ αρχής αι ενέργειαι έτειναν εις το να επιτευχθή ατέλεια του εισαγομένου εν Ελλάδι αμυλοσακχάρου επί τω ειδικώ σκοπώ της παρασκευής μαρμελάδας εκ σταφίδος. Τη παρεμβάσει και του Αμερικανού πρέσβεως η ελληνική κυβέρνησις επείσθη να εισαγάγη νομοσχέδιον ατελείας του αμυλοσακχάρου, με όρους εγγυήσεων και βαρυτάτων προστίμων, καθ’ ην περίπτωσιν απεδεικνύετο ότι θα εγένετο χρήσις αυτού άλλη πλην της παρασκευής μαρμελάδας εκ σταφίδος.
Το νομοσχέδιον εψηφίσθη εις τρίτην ανάγνωσιν και μετά τινάς ημέρας δημοσιεύεται εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αλλά και τούτο δεν ήρκει.
Παρ’ όλην την ατέλειαν του αμυλοσακχάρου εν Ελλάδι ο επί της μαρμελάδας εισαγωγικός δασμός της εισαγομένης εν Αμερική ήτο τοσούτο βαρύς ώστε μετά δυσκολίας θα συνηγωνίζετο και πάλιν αύτη τας Αμερικανικάς.
Δια τούτο εγένοντο ενέργειαι εις την Αμερικανικήν κυβέρνησιν ήτις εδέχθη να φορολογή την μαρμελάδα εκ σταφίδος όπως φορολογεί την λοιπήν σταφίδα εξ Ελλάδος, υπολογιζομένης εξαιρετικής τιμής κατά χιλιόλιτρον εις φράγκα τριάκοντα.
Με τας αμοιβαίας αυτάς ατελείας και το δεδομένον ότι η μαρμελάδα θα παρασκευάζεται εκ σταφίδος παρακρατήματος παρεχομένου εις την εταιρείαν οίνων αντί δρχ. 36 κατά χιλιόλιτρον, υπολογίζεται ότι η εξ αμυλοσακχάρου και ελληνικής χλωράς σταφίδος μαρμελάδα θα στοιχίζει 15-20% μείον της τιμής των καταναλισκομένων εν Αμερική εκ καρπών τοιούτων, εις τρόπον ώστε να εξασφαλισθή υπέρ αυτής κολοσσιαία κατανάλωσις.
Το εργοστάσιον εν Καλάμαις
Μεταξύ της εταιρείας οίνων και της Αμερικανικής έχουν σχεδόν κλείσει αι συμφωνίαι δια την επιχείρησιν, της οποίας την εφαρμογήν θα αναλάβη η οινοποιητική έχουσα συνεπίκουρον και την Προνομιούχον.
Το εργοστάσιον εις το οποίον κατ’ αρχήν και κυρίως θα παρασκευάζωνται αι μαρμελάδαι (σακχαρόπηκτα) εξ αμυλοσακχάρου και χλωράς σταφίδος, είναι το της οινοποιητικής εν Καλάμαις, διότι και τελειότατον εκ πάντων των άλλων είναι, κυρίως όμως διότι ο διευθυντής αυτού Ιω. Σταματελάκης θεωρείται ως ο άριστος των επιστημόνων διευθυντών, τους οποίους έχει εις την υπηρεσίαν της η εταιρεία Οίνων και Οινοπνευμάτων.
Ήδη εδόθησαν οδηγίαι προς κατασκευήν παραρτήματος και εγκατάστασιν των αναγκαίων μηχανημάτων δια την παρασκευήν μαρμελάδας, ελπίζεται δε με την αρχομένην σταφιδικήν εσοδείαν να παρασκευασθή η πρώτη εκ σταφίδος χλωράς και αμυλοσακχάρου ελληνική μαρμελάδα.
Το πρώτον έτος η παραγωγή δεν θα υπερβλή τους 500 τόνους, διότι η Αμερικανική Εταιρεία μάλλον πειραματισμόν προς κατανάλωσιν της νέας μαρμελάδας θα κάμη.