Τον κίνδυνο που μπορεί να διατρέχουν διατηρητέα κτήρια από τη διάταξη για κατεδάφιση με ταχύρρυθμες διαδικασίες των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτηρίων επισημαίνει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ζητώντας να προωθηθεί άμεσα το πρόγραμμα «Διατηρώ», που θα δώσει την ευκαιρία στους ιδιοκτήτες να τα στερεώσουν και να τα αποκαταστήσουν.
Όπως υπογραμμίζει η Εταιρεία, η διάταξη στο Νόμο 4787, η οποία αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε καθαίρεση με συνοπτικές διαδικασίες ερειπωμένα κτήρια παλαιότερα των 100 ετών που συγκροτούν την αρχιτεκτονική μας κληρονομιά, ψηφίσθηκε την Τετάρτη 24 Μαρτίου από τη Βουλή, σε νομοσχέδιο για το Ελληνικό.
Κατεδάφιση σε 9 ημέρες
Όπως έχει επισημάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος, στόχος αυτής της ρύθμισης είναι να αποφευχθεί η εξέταση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτηρίων από πολλαπλές επιτροπές, συμβούλια και υπηρεσίες, καθώς και η έκδοση αντιφατικών γνωμοδοτήσεων και εγκρίσεων που δημιουργεί καθυστερήσεις, θέτοντας εν τέλει σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών.
Με τη διάταξη θεσμοθετείται Ειδική Επιτροπή Επικινδύνως Ετοιμόρροπων Κτηρίων (Ε.ΕΠ.ΕΤ.), η οποία θα συστήνεται με απόφαση του συντονιστή εκάστης Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Η Επιτροπή θα επιλαμβάνεται σε περιπτώσεις κτισμάτων, για τις οποίες υπάρχει συναρμοδιότητα των υπουργείων Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και που εκτιμώνται από την Υπηρεσία Δόμησης ως επικινδύνως ετοιμόρροπα και είναι:
–προγενέστερα των εκάστοτε τελευταίων 100 ετών ή βρίσκονται κοντά σε μνημείο
–εντός αρχαιολογικού χώρου
–εντός ιστορικού τόπου
–εντός τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, ή
–εντός Ζώνης Β’ προστασίας μνημείου.
Όπως, μάλιστα, επισημαίνει το ecopress, προβλέπεται επίσης:
-Εντός 3 ημερών η Ειδική Επιτροπή θα προβαίνει σε αυτοψία και η έκθεση θα συντάσσεται αυθημερόν
-Εντός 3 ημερών από τη διενέργεια της αυτοψίας θα συνεδριάζει η Ειδική Επιτροπή
-Εάν το κτήριο κριθεί επικινδύνως ετοιμόρροπο, εντός 3 ημερών από τη συνεδρίαση θα πραγματοποιείται η κατεδάφισή του.
Κίνδυνος καταστροφής κληρονομιάς
Η Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αναφέρει ότι η διάταξη επιτρέπει την κατεδάφιση ετοιμόρροπων παλαιών κτηρίων με συνοπτικές διαδικασίες που ολοκληρώνονται εντός τριών ημερών. «Αυτή η διάταξη συμπεριλαμβάνει και κτήρια που χρονολογούνται μετά το 1830 και σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο είναι υποψήφια να κηρυχθούν διατηρητέα, εφόσον ακολουθηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Με την πρόταση αυτή ανοίγει ο δρόμος αθρόας καταστροφής της πλούσιας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της μετεπαναστατικής Ελλάδας και οριστικής αλλοίωσης της φυσιογνωμίας των ιστορικών μας πόλεων και οικισμών, που αποτελούν την πολιτιστική μας ταυτότητα και περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό αξιόλογων παλαιών κτηρίων που δεν έχουν – ή δεν έχουν ακόμη χαρακτηρισθεί διατηρητέα», τονίζει η Εταιρεία.
Και προσθέτει: «Η συγκεκριμένη διάταξη θα μπορούσε κάλλιστα, όπως άλλωστε και θα όφειλε και για καθαρά τυπικούς λόγους, να είχε περιοριστεί στη συγκεκριμένη περίπτωση του Ελληνικού».
Σε ανακοίνωσή της η ΕΛΛΕΤ σημειώνει ακόμα: «Τα κτήρια στα οποία απευθύνεται η διάταξη, ακόμη και αν δεν είναι κηρυγμένα διατηρητέα, θεωρούνται από το ΥΠΠΟΑ “προστατευόμενα”, εφόσον είναι παλαιότερα των 100 ετών και βρίσκονται μέσα σε κηρυγμένο “ιστορικό τόπο”.
Και σύμφωνα με τη Σύμβαση για την Προστασία της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (Σύμβαση της Γρανάδας) που επικυρώθηκε ομόφωνα από την Ελληνική Βουλή με το Ν. 2039/1992, η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη “να φροντίσει ώστε τα προστατευόμενα ακίνητα να μην αλλοιωθούν, ερειπωθούν ή κατεδαφιστούν” και “να ενθαρρύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία για τη συντήρηση και αναστήλωση αυτής της κληρονομιάς”».
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αναφέρει επίσης ότι έχει στείλει, μεταξύ άλλων σχετικών ενεργειών, επιστολή στον υπουργό Περιβάλλοντος, κ. Σκρέκα, ζητώντας τη δέσμευσή του για την υλοποίηση του Προγράμματος «Διατηρώ».
Επίσης, η ευρωπαϊκή οργάνωση Europa Nostra με επιστολή της στους υπουργούς Περιβάλλοντος, K. Σκρέκα, και Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκη, δήλωσε τη στήριξή της στο πρωτοποριακό Πρόγραμμα «Διατηρώ».
«Η αρχιτεκτονική κληρονομιά της χώρας αποτελεί σημαντική παράμετρο, όχι μόνο ταυτότητας, αλλά και οικονομικής ανάπτυξης, και η διατήρησή της -έναντι της κατεδάφισης- αποτελεί βασική επιλογή εξοικονόμησης ενέργειας και φυσικών πόρων. Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο, πρέπει άμεσα να προωθηθεί η διάσωσή της, με πρώτο βασικό βήμα το πρόγραμμα Διατηρώ», καταλήγει η ανακοίνωση της ΕΛΕΤ.
Της Βίκυς Βετουλάκη