Προσπαθώντας να συμβάλλουμε στη σφαιρική ενημέρωση της κοινής γνώμης θα θέλαμε να παραθέσουμε τους λόγους που οδήγησαν την πλειοψηφία του Συλλόγου Διδασκόντων να λάβει αρνητική απόφαση για το χαρακτηρισμό του σχολείου μας ως Πειραματικού.
Με την Υ.Α. 22631/Δ6/26.02.2021 το υπουργείο Παιδείας «καλεί» τις σχολικές μονάδες να υποβάλουν εκδήλωση ενδιαφέροντος για το χαρακτηρισμό τους ως Πειραματικά Σχολεία (ΠΕΙ.Σ.) (ή ΠΡΟΤΥΠΑ στην περίπτωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης). Το χαρακτηρισμό μπορεί να τον ζητήσει η ίδια η σχολική μονάδα ή ο προϊστάμενος της Πρωτοβάθμιας/ Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ο οποίος φέτος, για πρώτη φορά, μπορεί να προτείνει όσες σχολικές μονάδες θεωρεί ότι πληρούν τα κριτήρια, χωρίς απαραίτητα τη σύμφωνη γνώμη των οικείων Συλλόγων Διδασκόντων. Σημειώνουμε ότι έως πρόσφατα ο ορισμός των σχολείων ως Πειραματικών-Πρότυπων γινόταν έπειτα από αίτηση των σχολείων που το επιθυμούσαν και, μάλιστα, έπρεπε να συμφωνήσουν τα 2/3 των εκπαιδευτικών με οργανική θέση στο σχολείο.
Ως πλειοψηφία του Συλλόγου Διδασκόντων του 10ου Δημοτικού Σχολείου Καλαμάτας αναγκαστήκαμε να δημοσιοποιήσουμε την αρνητική θέση μας στην προοπτική χαρακτηρισμού του σχολείου μας ως Πειραματικού, όταν διαπιστώσαμε ότι η διαδικασία αυτή είχε ξεκινήσει χωρίς σφαιρική ενημέρωση από τη διεύθυνση του σχολείου, δίχως να ερωτηθούμε και δίχως να καταγραφεί η θέση μας σε αντίστοιχη συνεδρίαση, ενώ σε δεύτερο χρόνο απαιτήσαμε να καταγραφεί η απόφασή μας σε πρακτικό συνεδρίασης.
Η μεθόδευση του υπουργείου Παιδείας και των κατά τόπους διοικητικών αρχών, με το πρόσχημα της προόδου, θα έχει αρνητικές συνέπειες στα σχολεία, στους μαθητές της περιοχής και στους εκπαιδευτικούς.
Ως προς τους μαθητές:
Οι μαθητές δε θα επιλέγονται σύμφωνα με τη διεύθυνση κατοικίας, αλλά με κλήρωση. Κατά συνέπεια, στα σχολεία αυτά καταργούνται τα γεωγραφικά όρια της περιοχής τους χάνοντας τη χωροθέτησή τους ως προς το μαθητικό δυναμικό του κάθε σχολείου. Επιπλέον, επιβαρύνονται οι οικογένειες της περιοχής που δε θα επιλεγούν με τις αρνητικές συνέπειες της μετακίνησης των παιδιών τους σε όμορα σχολεία.
Τα αδέλφια των μαθητών που φοιτούν δε γράφονται αυτόματα, κατά προτεραιότητα, αλλά (σύμφωνα με το νόμο, υπ’ αριθμ. 4692/2020, ΦΕΚ 111/Α/12-6-2020, παρ. 5 του άρθρου 18) πραγματοποιείται κατ’ εξαίρεση εισαγωγή για λόγους συγγένειας με ειδική κλήρωση μέχρι το 20% των συνολικών θέσεων, όπου συμμετέχουν αδέλφια, δίδυμα και παιδιά εκπαιδευτικών. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι οι γονείς που δε θα εξασφαλίσουν την εγγραφή στο συγκεκριμένο σχολείο, θα πρέπει ή να έχουν τα παιδιά τους σε διαφορετικές σχολικές μονάδες ή να αλλάξουν σχολικό περιβάλλον στο μεγαλύτερο παιδί, με όποιες αρνητικές συνέπειες αυτό συνεπάγεται για το μαθητή/τρια.
Αναιρείται το επιχείρημα για ίσες ευκαιρίες και για δικαίωμα φοίτησης όλων των μαθητών της πόλης, αφού από τη μια μεριά λίγοι εξ αυτών θα έχουν την τύχη να επιλεγούν και, από την άλλη, μόνο οι γονείς που μπορούν να επιβαρυνθούν με τα έξοδα και τη δυνατότητα μεταφοράς των παιδιών τους στο σχολείο, θα εκδηλώνουν ενδιαφέρον. Άρα, εδώ υπάρχει και πρόβλημα κοινωνικό.
Η συμμετοχή μαθητών τόσο του ίδιου του σχολείου όσο και μαθητών από άλλα σχολεία στους ομίλους που προβλέπεται να λειτουργήσουν κατά την απογευματινή ζώνη, είναι προαιρετική. Ο σχεδιασμός και ο τρόπος λειτουργίας τους παραπέμπει στο σημερινό ολοήμερο σχολείο, αλλά και στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών των Δήμων που ήδη λειτουργούν σε σχολεία της πόλης (ΚΔΑΠ), αναιρώντας το επιχείρημα της καινοτομίας τους.
Ως προς τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς:
Η ιστορία έχει δείξει την επαναλαμβανόμενη αποσπασματική ίδρυση ΠΕΙ.Σ. και τον αποχαρακτηρισμό τους. Το συγκεκριμένο πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία αυτών των σχολείων παρουσιάζει ελλείψεις και ασάφειες, αδυναμία καθορισμού στόχων και αμφισβήτηση των εργασιακών δικαιωμάτων. Σε αυτό συμφωνούν όλοι.
Διαχωρίζονται τα σχολεία σε «καλά» και «κακά», καθώς ο χαρακτηρισμός του «Πειραματικού» θα ακολουθεί το σχολείο μόνιμα και θα το διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα. Θα δημιουργηθούν σχολεία δύο ταχυτήτων.
Θεωρούμε ότι δεν είναι προοδευτικό μέτρο η συγκεκριμένη μεθοδολογία χαρακτηρισμού μερικών σχολείων σε «Πειραματικά», αλλά αποσπασματικό μέτρο που δε συμβάλλει ουσιαστικά και που στο τέλος οδηγεί τα σχολεία αυτά στην ενσωμάτωση με το εκάστοτε σύστημα. Η συγκεκριμένη στόχευση είναι άτοπη – ιδιαίτερα στη βαθμίδα της Δημοτικής Εκπαίδευσης – όταν δεν αντιμετωπίζονται άλλα δομικά προβλήματα που ταλανίζουν όλα τα σχολεία, όπως οι 25 μαθητές / τάξη, οι ελλείψεις εκπαιδευτικών, οι απαρχαιωμένες υποδομές κ.ά.
Τα σχολεία που προτείνονται να χαρακτηριστούν ως ΠΕΙ-Π αποτελούν κατά κανόνα σχολεία που έχουν ήδη καταξιωθεί τόσο στους εκπαιδευτικούς κύκλους όσο και στην τοπική κοινωνία που ανήκουν. Αυτό έχει επιτευχθεί από τους εκπαιδευτικούς τους, που εδώ και χρόνια έχουν εισάγει στη σχολική ζωή καινοτόμα προγράμματα σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο (ERASMUS), συνεργασίες με πανεπιστήμια και άλλους φορείς, αλλά και από την καθημερινή προσφορά και αλληλεπίδραση των εκπαιδευτικών με τους μαθητές και τις οικογένειές τους.
Κι όλα αυτά χωρίς την ταμπέλα των “Πειραματικών- Προτύπων”! Όλα αυτά χωρίς υποστήριξη από την Πολιτεία, αλλά με μόνο γνώμονα το φιλότιμο, την ευσυνειδησία και την πολύπλευρη προαγωγή των μαθητών τους. Αυτοί οι εκπαιδευτικοί, έχοντας μια «οργανική θέση» σε ένα σχολείο, έχουν χρόνια επενδύσει με το έργο τους και αγωνιστεί για την ουσιαστική καταξίωση της σχολικής μονάδας (μιας και αυτή δε δύναται να αποτελεί αποτέλεσμα μιας σχολικής περιόδου, αλλά μιας μακρόχρονης και διαρκούς περιόδου εργασίας).
Με την αποσπασματική ίδρυση των Πειραματικών με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, όλοι αυτοί οι άξιοι μέχρι πρότινος εκπαιδευτικοί “επιβραβεύονται” για το πολύχρονο έργο τους με παύση της οργανικής τους θέσης και οι περισσότεροι από αυτούς θα χαρακτηριστούν ως ανεπαρκείς τυπικών προσόντων (άρθρο 19 παρ. 15 του Ν.4692/2021), με αποτέλεσμα να αναγκαστούν να μετακινηθούν σε άλλο σχολείο, πιθανόν και εκτός Καλαμάτας. Και φυσικά, σε περίπτωση μελλοντικού αποχαρακτηρισμού ενός πειραματικού σχολείου, το αποτέλεσμα και το έργο του δε θα έχει υπάρξει διαφορετικό ή πιο καινοτόμο από ένα κανονικό σχολείο με ανάλογες δράσεις και συμμετοχή σε πάσης φύσεως προγράμματα, παρά θα αφήνει πίσω του κενά, ημιτελείς διαδικασίες και μόνιμα διασκορπισμένους συναδέλφους σε άλλες θέσεις μακριά από αυτήν που δημιούργησαν και ανέβασαν το εν λόγω σχολείο στο επίπεδο βάσει του οποίου προτάθηκε για Πειραματικό!
Πέρα από την εργασιακή ανασφάλεια, έπεται και αμφισβήτηση. Ακόμη και εκπαιδευτικοί που βρίσκονται λίγα χρόνια πριν από το τέλος της εκπαιδευτικής τους καριέρας, σε πολλές περιπτώσεις, δέχονται ως ‘’ηθική’’ ανταμοιβή για τη μακροχρόνια προσφορά τους, χαρακτηρισμούς όπως «τροχοπέδη της προόδου» ή «βολεμένοι» που νοιάζονται μόνο για τη «θεσούλα τους» εις βάρος των μαθητών τους και της κοινωνίας.
Το επιχείρημα για ουσιαστικά οφέλη των εκπαιδευτικών μέσα από την αυτοεπιμόρφωση, το συνεργατικό περιβάλλον και την εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας, αναιρείται, αφού ήδη όλα αυτά πραγματοποιούνται μέσα από το πλαίσιο των γενικών σχολείων, καθώς αυτό αποτελεί την ουσία της εκπαίδευσης.
Εν κατακλείδι, δεν είμαστε κατά της προόδου, όπως άλλωστε έχουμε αποδείξει με το έργο μας. Είμαστε κατά της κατηγοριοποίησης των σχολείων και υπέρ της καθολικής τους αναβάθμισης, με διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών, αύξηση χρηματοδότησης των σχολικών μονάδων από το κράτος και όχι ατέρμονο κυνήγι χορηγών που προβλέπεται στα ΠΕΙ.-Π.Σ., εκσυγχρονισμό των σχολικών εγχειριδίων, νέα αναλυτικά προγράμματα και υλικοτεχνική υποδομή.
Ζητάμε την αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ισότιμη παιδεία για όλους τους μαθητές.
Οι εκπαιδευτικοί
ΑΝΔΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΑΠΕΡΓΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
ΔΗΜΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΚΑΤΣΑΡΙΩΤΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ
ΚΕΤΣΕΑ ΘΕΟΔΩΡΑ
ΚΟΪΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΚΟΥΤΣΑ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ
ΛΑΛΙΩΤΗ ΕΛΕΝΗ
ΜΠΟΥΓΙΟΥΚΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
ΜΠΟΥΡΙΚΑ ΜΑΡΙΑ
ΞΟΥΛΕΗ ΑΣΗΜΙΝΑ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΑ
ΠΑΠΑΔΟΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΠΑΡΑΡΑ ΜΑΡΙΑ
ΣΑΛΜΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
ΤΖΟΥΒΕΛΗ ΜΑΡΙΑ
ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΣΤΑΣ
