Ο COVID-19 μετά την οικονομική του διάσταση (τρόποι ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας), την επίδρασή του στην αγορά και τους όρους εργασίας, την κοινωνική διάστασή του (εμβολιασμένοι με «προνόμια, ανεμβολίαστοι όχι), αποκτά τώρα και τη διεθνή διπλωματική διάστασή του.
Αυτή εκφράστηκε για πρώτη φορά με τόση ένταση στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στο Πόρτο, όπου οι 27 βρέθηκαν απέναντι στην πρόταση εν αιθρία του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν για την απελευθέρωση των πατεντών των φαρμακευτικών εταιρειών για την παρασκευή του «εμβολίου» για τον COVID -19, έτσι ώστε οι εμβολιασμοί να γίνονται ταχύτερα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η αμερικανική πρόταση έπιασε στον ύπνο τους Ευρωπαίους, οι οποίοι στην αρχή κινήθηκαν βιαστικά, υπέρ της αποδοχής της πρότασης, για να καταλήξουν στην απολύτως αντίθετη θέση σε λιγότερο από ένα 24ωρο, ύστερα από τις τοποθετήσεις Μακρόν και Μέρκελ.
Στην Αθήνα, όπου, ως γνωστόν, τα πράγματα κινούνται και αποφασίζονται μόνον… στον αφρό του κύματος και όχι παρακάτω, η αμερικανική πρόταση έγινε αμέσως viral πολιτικό θέμα, με το ΣΥΡΙΖΑ να υπερηφανεύεται ότι το είπε πρώτος, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να αντιλέγει ότι αυτή το είχε πει πιο πριν και εν πάση περιπτώσει, αφού το είπε ο Μπάιντεν, αυτό δείχνει ότι ακολούθησε στη σκέψη του την Αθήνα…
Η πρόταση Μπάιντεν για απελευθέρωση των πατεντών των «εμβολίων», με στόχο να τα παρασκευάζουν και οι πιο φτωχές και βαρύτατα πληττόμενες χώρες, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου.
Οι Ευρωπαίοι, πρωτοστατούντος του Γάλλου Προέδρου Μακρόν, επιχείρησαν να αντιτείνουν ότι η αμερικανική πρόταση δεν είναι του παρόντος, αλλά του μέλλοντος. Το πρόβλημα ανέφερε ο Μακρόν δεν είναι αυτή τη στιγμή η αντιμετώπιση της πνευματικής ιδιοκτησίας (πατέντα) και η απελευθέρωσή της. Αντιθέτως είναι η παραγωγή και διάθεση όσων περισσοτέρων δόσεων «εμβολίων» είναι δυνατές. Μάλιστα, ο Ε. Μακρόν τόνισε ότι για την ώρα οι ΗΠΑ και η Βρετανία είναι οι χώρες που απαγορεύουν τις εξαγωγές εμβολίων, αλλά και των συστατικών τους σε τρίτες χώρες.
Επιπροσθέτως, η αμερικανική πρόταση για την υλοποίησή της απαιτεί χρόνο.
Χρόνο για να διαπραγματευθούν οι φαρμακευτικές εταιρείες τους όρους και τα ποσά που θα συμφωνήσουν για να απελευθερώσουν τις πατέντες τους σε όλες τις χώρες.
Χρόνο για να μπορέσουν να δημιουργηθούν οι κατάλληλες εγκαταστάσεις σε σημεία του πλανήτη για μαζική παραγωγή «εμβολίων», με την προϋπόθεση βεβαίως ότι οι πρώτες ύλες και η απαραίτητη υψηλή τεχνολογία θα είναι διαθέσιμες σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη.
Όπως μάλιστα σημείωσε η καγκελάριος Μέρκελ, που παρακολούθησε τη Σύνοδο Κορυφής από τηλεδιάσκεψη, θα πρέπει προηγουμένως να έχει αντιμετωπιστεί το σοβαρό πρόβλημα ταυτοποίησης και πιστοποίησης των παραχθέντων «εμβολίων». Με άλλα λόγια, να αποκλειστούν απομιμήσεις και μαϊμούδες «εμβόλια», που θα αποφέρουν τεράστια παράνομα κέρδη.
Αλλά υπάρχουν και σοβαρότερα προβλήματα, που αφορούν πλέον στη «φαρμακευτική διπλωματία» ή απλά στη «διπλωματία των «εμβολίων».
Η πρόταση Μπάιντεν μπορεί να ηχεί ευχάριστα σε ώτα μικρών και φτωχών χωρών του πλανήτη που δεν έχουν την άνεση των πλούσιων χωρών να εφοδιάζονται ανά πάσα στιγμή με δόσεις «εμβολίων», αλλά δημιουργεί άλλα τόσα στο διπλωματικό επίπεδο.
Για παράδειγμα, είναι άγνωστο αν οι ίδιες οι ΗΠΑ θα επιτρέψουν στην Κίνα την άνετη πρόσβασή της στη δυτική τεχνολογία για την παρασκευή mRNA, με τον κίνδυνο να κατακλυστεί ο πλανήτης με κινεζικά «εμβόλια» και τεχνολογία σε πείσμα όλων των Δυτικών. Και από την άλλη, πώς θα διασφαλιστεί ότι η «δυτική τεχνολογία» δε θα φτάσει στην Κίνα ή ακόμα και στη Ρωσία;
Την ίδια στιγμή χώρες της Ε.Ε. υπόσχονται «δωρεές «εμβολίων» σε διάφορα σημεία του κόσμου, για την ακρίβεια παλιές αποικίες τους, για να ανταγωνιστούν τη Μόσχα και το Πεκίνο.
Έτσι η Γαλλία υποσχέθηκε τον Απρίλιο το 5% των δόσεών της (αφού έχουν καλυφθεί οι εθνικές ανάγκες) στην Αφρική, για να ανταγωνιστεί τα ρωσικά και τα κινεζικά εμβόλια στη Μαύρη Ήπειρο, ενώ η Ισπανία υποσχέθηκε πως όταν καλυφθεί ο εμβολιασμός του 50% των ενηλίκων της χώρας, τότε θα προωθήσει το 5-10% των εμβολίων της στη Λατινική Αμερική.
Της Κύρας Αδάμ
