Αναντίρρητα σε μια αγορά εργασίας που θυμίζει ολοένα και περισσότερο ζούγκλα, η Επιθεώρηση Εργασίας αποτελεί το βασικό μηχανισμό προστασίας των εργαζομένων.
Και ως τέτοιος έχει αποτυπωθεί στη συνείδησή τους. Δυστυχώς, το νομοσχέδιο Χατζηδάκη / Μητσοτάκη, με την κατάργηση του ΣΕΠΕ, δίνει δύναμη στην εργοδοτική αυθαιρεσία και ανομία.
Την εδώ και δύο χρόνια υποβάθμιση του ΣΕΠΕ διαδέχεται η ουσιαστική κατάργησή του.
Η κατακόρυφη μείωση των προστίμων έκανε την παραβατικότητα συμφέρουσα και τους ελέγχους αναποτελεσματικούς, ενώ νομιμοποιήθηκε η μαύρη εργασία για το μεγαλύτερο μέρος της πανδημίας με τη μη εκ των πρότερων δήλωση ωραρίων και αναστολών συμβάσεων.
Και μόνο ένας σύντομος απολογισμός αυτού του θεμελιακού και αξιόπιστου ελεγκτικού μηχανισμού από το 2015 μέχρι το Μάιο του 2019 (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) είναι αρκετός για να αναδείξει το μέγεθος του πλήγματος που θα καταφέρει το νομοσχέδιο του Χατζηδάκη στους εργαζομένους. Σε αυτό το διάστημα η επιθεώρηση εργασίας προχώρησε σε:
-229.361 ελέγχους
-επέβαλε πρόστιμα ύψους 145,8 εκ ευρώ
-50,5 εκ ευρώ δεδουλευμένα πληρώθηκαν σε εργαζόμενους (μέσα από την διαδικασία των εργατικών διαφορών)
-μειώθηκε η αδήλωτη εργασία (κλάδοι υψηλής παραβατικότητας) από 19,17% που ήταν το 2014 σε 8,9% το 2018.
Ταυτόχρονα, με το νόμο 4488/17 θεσπίστηκε η ψηφιακή καταγραφή της υπερωριακής απασχόλησης, αυτό δηλαδή που υποτίθεται ότι θα λύσει η ψηφιακή κάρτα εργασίας. Το αποτέλεσμα ήταν για πρώτη φορά να δηλωθούν και να πληρωθούν περισσότερες από 6 εκ. ώρες υπερεργασίας και συνολικά ο υπερδιπλασιασμός των δηλωμένων ωρών υπερωριακής εργασίας!
Αυτό το έργο έχει βάλει στο στόχαστρο η κυβέρνηση Μητσοτάκη και είναι αυτός ο λόγος που σπεύδει να καταργήσει το ΣΕΠΕ, μετατρέποντάς το σε… Ανεξάρτητη Αρχή. Όταν, ταυτόχρονα, νομιμοποιείται η δεκάωρη εργασία, ακόμα και οι καλύτερες προσπάθειες οποιαδήποτε Αρχής δε θα αποτρέψουν την αύξηση των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών. Μέσα από τις διατάξεις του νομοσχεδίου δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για νέες μορφές παραβατικότητας. Η υποβάθμιση των εργατικών δικαιωμάτων οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη μη εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας.
Όπως έχει επισημανθεί, ο ρόλος του ΣΕΠΕ προϋποθέτει την κοινωνική λογοδοσία, διάσταση που δε συνάδει με το χαρακτήρα μιας ανεξάρτητης αρχής.
Αντίθετα, αυτό που είναι δεδομένο είναι ότι πλέον η πολιτική εξουσία απαλλάσσεται από την ευθύνη για το τι συμβαίνει με την παραβατικότητα στους χώρους δουλειάς. Απαλλάσσεται από την πολιτική ευθύνη της εργασιακής ζούγκλας που διαμορφώνει το έκτρωμα Χατζηδάκη. Πολύ απλά, στο μακελειό στην αγορά εργασίας και στις καταγγελίες που θα ακολουθήσουν, η κυβέρνηση θα απαντά πως δεν παρεμβαίνει στο έργο των Ανεξάρτητων Αρχών, γιατί σέβεται τους θεσμούς! Ο εργαζόμενος που θα αναζητά από την κυβέρνηση το δίκιο του για το ωράριο, τις υπερωρίες, τα ρεπό, τη σύμβαση και την αποζημίωσή του, θα παραπέμπεται σε μια Ανεξάρτητη Αρχή, στην οποία η κυβέρνηση θα έχει τοποθετήσει δικούς της ανθρώπους για να παριστάνουν τους ελεγκτές!
Ο εμπαιγμός σε όλο του το μεγαλείο! Περί αυτού πρόκειται! Οι εργαζόμενοι δεν έχουν απολύτως κανέναν λόγο να συναινέσουν σε μια τέτοια τραγική εξέλιξη. Και είναι σίγουρο πως μέσα από τους συλλογικούς αγώνες τους θα την αποτρέψουν.
Του Μάκη Λεβέντη
Μέλους της Ν.Ε. Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
