Η μαρτιάτικη ημέρα του χθεσινού Σαββάτου ανέτειλεν αμφίβολος αλλά μειδιώσα το φωτεινό χαμόγελο της ανοίξεως.
Οι τεφροί όγκοι των συννέφων που επλανάντο υπέρ τας κορυφάς των λακωνικών βουνών εβάφοντο διαρκώς και ρόδινοι και ο ήλιος έστειλε πάντοτε μεγάλας λάμψεις εις την πόλιν, η οποία παρεσκευάζετο να υποδεχθή πανηγυρικώς τον πρώτον πολιτευτήν της χώρας.
Από της 7ης πρωινής ηχώδεις κανονιοβολισμοί εκ του φρουρίου έδωκαν το σύνθημα της συγκεντρώσεως των εμπόρων και των άλλων συμπολιτών, όσοι δια του εκτάκτου τραίνου θα υπεδέχοντο τον πρόεδρον της Κυβερνήσεως και τον μετ’ αυτού συνταξειδεύοντα Υπουργόν Δικαιοσύνης Δημητρακόπουλον. Η ερημωμένη εις τας άλλας ημέρας κατά την ώραν αυτήν λεωφόρος Αριστομένους δέχεται τους σπεύδοντας προς τον σιδηροδρομικόν σταθμόν εκδρομείς με την Φιλαρμονικήν επί κεφαλής.
Την 7 και 1/2 ο χώρος του σταθμού είναι κατειλημμένος από τους ανυπομονούντας συμπολίτας, ενώ το τηλεβόλον του φρουρίου εξακολουθεί δια των ήχων του να καλή και άλλους εις δεξίωσιν του προσφιλούς της Μεσσηνίας Ξένου.
Το «Θάρρος»
Εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν το μέγα πανηγυρικόν φύλλον του «Θάρρους» με τας εικόνας των Βενιζέλου και Δημητρακοπούλου γίνεται ανάρπαστον.
Οι εκδρομείς ενθουσιασμένοι εκδηλώνουν την αγάπην των εις τους εικονιζομένους πολιτικούς άνδρας και τας επιδοκιμασίας των δια τα υπέρ αυτών γραφόμενα.
Εκκίνησις
Την 7ην και 45΄ ακριβώς της πρωίας το έκτακτον τραίνον με πανηγυρικά σφυρίγματα εκκινεί εκ του σταθμού των Καλαμών ενώ οι εκδρομείς αφήνουν ενθουσιώδη ζήτω υπέρ του Βενιζέλου. Είναι αι ζητωκραυγαί αύται αι προεκδηλώσεις του ενθουσιασμού, όστις εξερράγη ακράτητος και χειμαρρώδης μετ’ ολίγας ώρας κατά την συνάντησιν του Καλού Νερού και εκυριάρχησε μεγαλειώδης δι’ όλης της χθεσινής ημέρας υπέρ των Βενιζέλου – Δημητρακοπούλου.
Του εκτάκτου τραίνου επέβησαν υπέρ τριακόσιοι έμποροι, πλήθος δε άλλων ανέμενε ματαίως δια να επιβή αυτού, αλλά και κατέστη αδύνατον δι’ έλλειψιν χώρου.
Της εκτάκτου αμαξοστοιχείας επέβησαν και αστυνομικά όργανα, παρηκολούθησε δε συντάκτης του «Θάρρους» και πωλητής φύλλων αυτού, ενώ έτερος συντάκτης μας είχεν αποσταλεί εφ’ εσπέρας εις Αγουλινίτσαν.
-Η πόλις προ της αφίξεως
-Ο διάκοσμος
Εφ’ όσον αι πρωιναί ώραι παρήρχοντο επί τοσούτον η αδημονία αλλά και η ζωηρότης του λαού εκορυφούτο επί τη προσδοκία της αφίξεως του Πρωθυπουργού. Η κίνησις μέχρι της μεσημβρίας εκορυφώθη πρωτοφανώς.
Αμαξοστοιχία εκ Μελιγαλά και Μεσσήνης μετέφερον διαρκώς Μεσσηνίους εκ Θουρίας, Διαβολιτσίου, Άριος, Αριστομένους, Ιθώμης, Αμφείας, Οιχαλίας, Εύας, φλεγομένους εξ ενθουσιασμού.
Ο «Νικόλαος» των αφών Πετρομανιάτη κατέπλευσε περί την μεσημβρίαν εις τον λιμένα κατάμεστος εκδρομέων εκ Κορώνης και Λογγάς. Από το Πεταλίδι πλείστοι ήλθον δια καϊκιών και δια του αυτού μέσου πολλοί εκ των λακωνικών παραλίων, επίσης πολύς κόσμος κατήλθεν εξ Αλαγωνίας.
Η κεντρική Λεωφόρος Αριστομένους και η πλατεία της 23ης Μαρτίου είχον διακοσμηθή με σημαίας, μύρτους και εικόνας του Βενιζέλου. Η οδός του σιδηροδρομικού σταθμού κατεσπαρμένη με μύρτους και σημαιοστόλιστος. Όλαι σχεδόν αι οικίαι και τα καταστήματα της Λεωφόρου Αριστομένους κεκοσμημένα με μύρτα, εικόνες του Πρωθυπουργού και σημαιοστόλιστα.
Εις τον σταθμόν
Από της 1ης μ.μ. ώρας κύματα αληθούς λαού, όγκοι πολιτών πάσης τάξεως, γυναίκες και παιδιά κατακλύζουν την πλατείαν, την οδόν Αριστομένους, την πλατέιαν του Καπνοκοπτηρίου. Είναι αληθής πλημμύρα, πραγματικός κατακλυσμός πλήθους.
Η άφιξις του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Δικαιοσύνης
Αντί της 2ας μετά μεσημβρίας ώρας, ήτις είχεν ορισθεί δια την άφιξιν του προέδρου της Κυβερνήσεως η βροχή συνετέλεσε δια να βραδύνη ο κ. Βενιζέλος την εν Καλάμαις άφιξίν του και μετά την 3ην ακόμη μεταμεσημβρινήν ώραν. Αυτή ήτο η αντίληψις των πολλών ενώ πράγματι η βραδύτης ωφείλετο εις το γεγονός καθό αντί η εξ Ολυμπίων αναχώρησις να γίνη την 7ην πρωινήν επραγματοποιήθη μόλις την 9η.
Δια τον λόγον αυτόν αι εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν συγκεντρώσεις των Αρχών και του κόσμου εγένετο από της 2ας μ.μ. παραταθέντος επί δίωρον του μαρτυρίου της ορθοστασίας.
Τα πρώτα έκτακτα
Την 4 παρά 20΄ εφάνη το πρώτον τραίνον επί του οποίου επέβαινον οι Καλάμιοι εκδρομείς του εμπορικού κόσμου. Αμέσως μετ’ αυτού έρχεται άλλο έκτακτον τραίνον και τέλος την 4 και 1/2 ακριβώς η έκτακτος πρωθυπουργική αμαξοστοιχία.
Ο Νομάρχης κατερχόμενος πρώτος παρουσιάζει τας εν αναμονή αρχάς εις τους Βενιζέλον και Δημητρακόπουλον. Το πλήθος φρενητιά κυριολεκτικώς εξ ενθουσιασμού.
Ο πρόεδρος μετά του Υπουργού και του Μαρκαντωνάκη επιβαίνουν αμάξης και σχηματίζεται αμέσως διαδήλωσις πρωτοφανούς πυκνότητος. Πολλοί αποπειρώνται να αποζεύξουν τους ίππους της αμάξης.
Η διαδήλωσις ηγουμένης της Φιλαρμονικής προχωρεί εις την πλατείαν ενώ ο κόσμος ζητωκραυγάζει και πολλαί κυρίαι ραίνουν τον αποκαλυπτόμενον διαρκώς πρόεδρον με άνθη. Εις την πλατείαν λόγω του συνωστισμού επί τίνα στιγμήν η κυκλοφορία καθίσταται αδύνατος, ενώ ο Λαός απειροπληθής αληθώς χειροκροτεί και επευφημεί.
Τον πρόεδρον ανερχόμενον εις τον Εμπορικόν Σύλλογον δεξιούται ο Κουτραφούρης υπό τα χειροκροτήματα των μελών και των άλλων παρισταμένων, παρουσιάζει δε τα λοιπά του προεδρείου μέλη.
Αμέσως ο κ. Βενιζέλος αποσύρεται εις ιδιαιτέραν αίθουσαν όπου αναπαύεται, ενώ ο λαός διαρκώς εζητωκραύγαζε και εχειροκρότει δαιμονιωδώς.
Τον Πρωθυπουργόν προσεφώνησε θαυμασίως ενώ ευρίσκετο εις τον εξώστην ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Γ. Μπουρατίνος υπό του απέναντι εξώστου.
Την 5ην παρά 20΄ ο Πρωθυπουργός επιφαίνεται εις τον εξώστην υπό τας ενθουσιώδεις ανακραυγάς του λαού και περιστοιχιζόμενος από τα μέλη του κυβερνητικού συνδυασμού άρχεται λέγων:
Ο λόγος του Βενιζέλου
«Είναι βαθυτάτη συγκίνησις, την οποίαν αισθανόμεθα και εγώ και ο πολύτιμος συνάδελφός μου επί της Δικαιοσύνης υπουργός κ. Δημητρακόπουλος δια την ενθουσιώδη ταύτην δεξίωσιν, με την οποίαν μας υπεδέχθη ο λαός του Νομού Μεσσηνίας και ειδικώτερον ο λαός της πόλεως Καλαμών.
Η δεξίωσις αύτη είναι η αρίστη επιδοκιμασία αλλά και η αρίστη αμοιβή του έργου το οποίον κατορθώθη να συντελεσθή κατά το διάστημα των 16 μηνών καθ’ ους η παρούσα κυβέρνησις ευρίσκεται εις την αρχήν, η δεξίωσις αύτη με απαλλάσσει και της ανάγκης να εκθέσω λεπτομερέστερον προς υμάς και τον απολογισμόν όλου του συντελεσθέντος έργου, αλλά και εν πρόγραμμα όλης της μελλούσης εργασίας δια την οποίαν ζητείται η ψήφος υμών, μάλιστα όταν έχω υπ’ όψιν ότι τον απολογισμόν τούτον και την εργασίαν ταύτην από άλλου πάλιν λαϊκού βήματος εξαγγελθέντα προ ολίγων ημερών γνωρίζετε ήδη δημοσιευθέντα δια των εφημερίδων.
(Φωναί ζήτω, ζήτω)
Αλλά καθ’ ην στιγμήν θέλετε προσέλθη μετά τινάς ημέρας εις τας κάλπας δια την συγκρότησιν της νέα Βουλής, επιθυμώ έκαστος εξ ημών να έχη υπόψιν κατά την στιγμήν εκείνην δύο εικόνας, την εικόνα την οποίαν παρουσιάζει το κράτος υπό το παλαιόν καθεστώς, το καταλυθέν δια της εξεγέρσεως και της Επαναστάσεως του Αυγούστου και την εικόνα την οποίαν παρουσιάζει το κράτος μετά την Επανάστασιν εκείνην, ιδία κατά το δεκαεξάμηνον διάστημα, κατά το οποίον η παρούσα Κυβέρνησις πράττει τα κοινά». (εύγε, εύγε)
Το παρελθόν
«Υπό το παλαιόν καθεστώς αποβλέποντας εις τας δύο εικόνας, θα ίδητε την δικαιοσύνην πτήσσουσαν πολλάκις προ των ισχυρών της ημέρας, την δικαιοσύνην θεραπαινίδα των εκάστοτε ισχυρών, ουχί αρχήν μητρικήν αποβλέπουσα εις την εξυπηρέτησιν του κοινού συμφέροντος, αλλά όργανον εις χείρας των εκασταχού τοπικών φεουδαρχών, όργανον εξυπηρετήσεως των τοπικών κομμάτων ή των προσωπικών ακόμη
(εύγε, εύγε)…
Θα ίδητε τα δημόσια οικονομικά βαίνον από αποτυχίας εις αποτυχίαν, σωρεύονται ελλείμματα επί ελλειμμάτων, προσπάθειαν εμπειρικήν προς αναπλήρωσιν των εκάστοτε κενών του προϋπολογισμού δια της αυξήσεως των δασμών των πλησσόντων τα αντικείμενα της πρώτης ανάγκης».
(Χειροκροτήματα, ζητωκραυγαί)
Το παρόν
«Το κράτος εσωτερικώς παρίστατο υπό του καθεστώτος εκείνου ως έννοια εντελώς χλιαρά, ως παράγων τον οποίον ηδύναντο να περιφρονήσωσιν εκατόν και διακόσιοι άνθρωποι των οποίων τα προσωπικά ίσως συμφέροντα ευρέθησαν αντιμέτωπα προς τα γενικά συμφέροντα. (Ζήτω – ζήτω)
Το αυτό δε κράτος το οποίον εις τοιαύτην προήλθεν εσωτερικώς θέσιν και εξωτερικώς δυστυχώς είχεν αποβιβασθή εις ανυποληψίαν, ήτις βαθύτατα έθιγε την εθνικήν φιλοτιμίαν.
Κατά της καταστάσεως ταύτης εξεγερθέντες κατά τον Αύγουστον του 1909 έχετε σήμερον να αντιπαραβάλλετε προς την εικόνα, την οποίαν παρουσιάζει το νέον πολιτικόν καθεστώς εις διάστημα δέκα εξ και μόνον μηνών, εν μια μόνη μικρά αληθώς αλλ’ ενιαυσίω μόλις βουλευτική συνόδω.
Έχετε το πολίτευμα αναθεωρηθέν και προσαρμοσθέν προς τας σημερινάς ανάγκας δια της θεραπείας όλων των ελλείψεων τας οποίας επέδειξεν η πείρα πεντήκοντα όλων ετών.
Η εγκαθίδρυσις και πάλιν του θεσμού του Συμβουλίου της Επικρατείας, η υπαγωγή της εξελέγξεως των βουλευτικών εκλογών εις το Ανώτατον δικαστήριον της χώρας, η ρύθμισις των της απαρτίας της Βουλής κατά τρόπον εγγυόμενον ότι του λοιπού λυσιτελής θα είναι πάντοτε η εργασία του βουλευτικού σώματος, η ρύθμισις των αφορώντων την βουλευτικήν αποζημίωσιν, ώστε να παύση η συναλλαγή μεταξύ του Νομοθετικού Σώματος και της εκάστοτε Κυβερνήσεως, συναλλαγή καταρρίπτουσα το κύριος της μιας και της άλλης αρχής, η οριστική δια νομοθετικής διατάξεως απομάκρυνσις του στρατού από τα έργα της πολιτικής, ίνα αφιερωθή ολοψύχως εις το μέγα και υψηλόν έργον το οποίον έχει αναθέσει εις αυτόν η πατρίς.
-Ζήτω ο λαός της Μεσσηνίας (φωναί ζήτω – ζήτω)
-Ζήτω ο λαός των Καλαμών (ζήτω – ζήτω)
-Ζήτω η συνέχισις του έργου της Ανορθώσεως».
Ουρανομήκεις ζητωκραυγαί και παρατεταμένα χειροκροτήματα καλύπτουν τας λέξεις του Πρωθυπουργού.
Oι Βενιζέλος και Δημητρακόπουλος εν τη πόλει μας
Μετά την αγόρευσίν του ο Βενιζέλος συνοδευόμενος υπό Κυβερνητικών βουλευτών περιήλθε την πόλιν μεταβάς εις τους στρατώνας και δια της λεωφόρου Φαρών εις τον λιμένα, επανακάμψας δια της λεωφόρου Αριστομένους.
Μετά ταύτα εδέχθη αρχάς και πολίτας εν τη αιθούση του Εμπορικού Συλλόγου. Μεταξύ των παρουσιασθέντων διακρίνομεν τον πρόεδρον των Συντεχνιών του δικηγορικού συλλόγου μετά του προεδρείου και λοιπούς.
-Το Δικαστικόν Μέγαρον
-Ο Υπουργός
Ο κ. Δημητρακόπουλος συνοδευόμενος παρά πολλών μετέβη εις την Υπαπαντήν, την Φραγκόλιμναν, το γήπεδον Μπενάκη και την πλατείαν Τζανή.
Μετά τούτο εις τον παρουσιασθέντα διευθυντήν μας, είπε: «Ήδη εμόρφωσα γνώμη περί του προτιμητέου δια τον Μέγαρον χώρου, την οποίαν δεν δύναμαι να ανακοινώσω. Θα επιθύμουν όπως η προτίμησίς του γηπέδου να μη αφεθή εις την Κυβέρνησιν».
Ο κ. Δημητρακόπουλος επιστρέψας εις τον Εμπορικόν Σύλλογον ηναγκάσθη προ της επιμονής του ζητωκραυγάζοντος λαού να είπη ολίγας λέξεις ευχαριστών δια τας εκδηλώσεις.
Το γεύμα
Το γεύμα εδόθη εις την οικίαν του Κων. Φλέσσα παρακαθησάντων πλην του Προέδρου, του Δημητρακοπούλου, του Μαρκαντωνάκη και των μελών του Κυβερνητικού συνδυασμού.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Δημητρακόπουλος
