Ο υποβληθείς εις τον Σον Επίσκοπον Μεσσηνίας προς θεώρησιν υπό των Επιτρόπων του Μητροπολιτικού Ναού Υπαπαντής προϋπολογισμός των εσόδων και εξόδων του 1914 απεστάλη εις τον Νομάρχην τεθεωρημένος παρ’ αυτού.
Ο Σος εγκρίνας τα έσοδα του Ναού ως καλώς προϋπολογισθέντα εις δραχμάς 30.762 και 25, επέφερε τας εξής τροποποιήσεις εις τα έξοδα, καθ’ όσον άλλα μεν τούτου εθεωρήθησαν υπ’ αυτού υπέρογκα, άλλα δε ως όλως περιττά.
Εκ τούτων το εκ δραχμών 2.300 προϋπολογισθέν ποσόν δια δύο μανουάλια υπεβίβασεν εις δραχμάς 1.500, δι’ ων θεωρείται δυνατή η αγορά αναλόγων προς τον σκοπόν μανουαλίων, καθόσον μανουάλια μεγαλειτέρας αξίας τοποθετηθησόμενα ένθεν και ένθεν της εικόνος της Θεοτόκου δέον να είναι και αναλόγου μεγέθους, όπερ δεν επιτρέπει ούτε ο χώρος, ούτε ο ρυθμός, ούτε η καλαισθησία της Εκκλησίας.
Διέγραψε το εκ δραχμών 2.500 ποσόν δι’ αγιογράφησιν του Αγίου Βήματος (Πλατυτέρας), διότι τοιαύτη σοβαρά Αγιογράφησις δέον να γίνη, λέγει, μετά την καλλιτεχνικήν διακόσμησιν του όλου Ναού, οπότε θα είναι δυνατόν να καθορισθή ακριβώς και η θέσις της Πλατυτέρας.
Διέγραψεν ωσαύτως το ποσόν των δραχμών 450 δι’ εικονοστάσιον, διότι το ήδη υπάρχον εν τη εισόδω άριστον ον υπό πάσαν έποψιν εκπληροί κάλλιστα την δι’ ην προώρισται ανάγκην και επομένως δεν θεωρείται επάναγκες να καταστραφή το υπάρχον δια να δαπανηθώσιν ασκόπως χρήματα του Ναού.
Διέγραψε το εκ δραχμών 1.000 προϋπολογισθέν ποσόν δι’ εξωτερικήν πλακόστρωσιν, μη θεωρουμένην απολύτως αναγκαίας, αφού η εκκλησία περιβάλλεται λίαν καλλαισθήτως δια κηπαρίου, δένδρων και ανθέων, καλώς κιγκλιδωμένου.
Το εκ δραχμών 1.000 προϋπολογισθέν ποσόν δι’ απρόβλεπτα έξοδα εμείωσεν εις δραχμάς 700 ως λίαν επαρκές.
Το εκ δραχμών 3.600 προϋπολογισθέν ποσόν δια μισθόν ιερέων ηύξησεν εις δραχμάς 4.800, καθόσον το ποσόν τούτο λαμβάνουσι και ήδη οι ιερείς τη προτάσει των ιδίων επιτρόπων, ποσόν το οποίον θεωρείται πράγματι κανονικόν, ως μη υπέρογκον, αλλ’ ούτε και γλίσχρον, ως έσεται το ήδη προτεινόμενον.
Διέγραψε το εκ δραχμών 2.000 ποσόν δια περίθαλψιν ενδεών ενοριτών ως μη προβλεπόμενον υπό του Νόμου.
Κατόπιν των τροποποιήσεων τούτων του Επισκόπου τα έξοδα ανέρχονται εις δραχμάς 22.042 και 10, ήτοι μένει και αποθεματικόν κεφάλαιον εκ δραχμών 8.720,15.
Εν τέλει ο Σος Επίσκοπος παρακαλεί, όπως τεθή τέρμα εις την άσκοπον δαπάνην των χρημάτων του Ναού τούτου, υπέρ του οποίου έχουσι δαπανηθή εκατοντάδες χιλιάδων δραχμών χωρίς ο Ναός να είναι ευπρόσωπος, και επιλέγει ότι εκείνο το οποίον έπρεπε προ παντός να ληφθή υπ’ όψιν είναι η εσωτερική καλλιτεχνική διακόσμησις του Ναού και ότι προς ταύτην δέον να στραφή πρωτίστως η προσοχή των Επιτρόπων.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΕΝΟΡΙΤΟΥ
Ο προϋπολογισμός της Υπαπαντής
Κύριε Συντάκτα,
την 13η μεσούντος κατεχωρήσατε εν τη αξιολόγω εφημερίδι σας τας παρατηρήσεις ας έκαμε ο Σεβασμιώτατος επί του προϋπολογισμού του Μητροπολιτικού μας Ναού υποβληθέντος εις την Νομαρχίαν προς έγκρισιν.
Υπό πάσαν έποψιν καλώς επράξατε, διότι έρχεται το πράγμα εις την δημοσιότητα, εκφεύγον του κύκλου των γραφείων, όπου δύναται η κοινωνία να μορφώση γνώμην σαφή και να αποδώση το δίκαιον τω ανήκοντι.
Παρακολουθώ τα από της αρχής της εφαρμογής του Νόμου γιγνόμενα εις τον Ναό και θαυμάζω την καρτερίαν και το ενδιαφέρον των επιτρόπων. Ειμί και ενορίτης και συνεπώς μοι επιβάλλεται και δικαιούμαι να γράφω.
Ο Επίσκοπος, συμφώνως προς τον Νόμον, δεν είχε δικαίωμα περικοπής και αυξήσεως κονδυλίων. Μόνον γνώμην δικαιούται να εκφέρη και εις τα καθαρώς εκκλησιαστικά αντικείμενα τα αναγόμενα εις την Θείαν λατρείαν, ίνα είναι ταύτα συμφώνως προς τας επιταγάς των κανόνων.
Περί των εξωραϊστικών, ταύτα πρωτίστως υπάγονται εις τον Επίτροπον και εις τον Νομάρχην να τα εγκρίνη ή απορρίψη, όπου και πάλιν οι επίτροποι έχουσι το δικαίωμα της εφέσεως. Αλλ’ ήδη δεν πρόκειται να εξετάσωμεν την δικαιοδοσίαν μιας εκάστης εξουσίας, ας ο Νόμος βεβαίως εξυπονοεί ότι εν θαυμαστή αλληλεγγύη θα εργάζωνται προς το ηθικόν και το υλικόν συμφέρον της εκκλησίας.
Πολύ ορθώς ανέγραψε πίστωσιν δια δύο μανουάλια, είναι απαραίτητα, διότι τα υπάρχοντα είναι ανεπαρκή και ακαλαίσθητα, και δεν πιστεύω το εκκλησιαστικόν συμβούλιον να μη λάβη κατά την παραγγελίαν υπ’ όψιν του και τον ρυθμόν και την καλλιτεχνίαν, αφού η πίστωσις ανέρχεται ως εγράψατε 2.500, ενώ άμα περικοπή η πίστωσις, ως γνωμοδοτεί ο επίσκοπος, και θελήση το Συμβούλιον με την πίστωσιν αυτήν να φέρη μανουάλια, θα προσθέση εις την εκκλησίαν νέους προύτζους.
Η «Πλατυτέρα» είναι έργον εκ των ων ουκ άνευ και εις τον περυσινόν προϋπολογισμόν είχεν αναγραφή, και εκείνο όπερ διατείνεται ο Επίσκοπος ότι πρέπει δια του σχεδίου να κανονισθή η θέσις, ην παρελκυστικόν, διότι και ο Ανθέμιος αν αναστηθή και κάμη το σχέδιον, εκεί θα την τοποθετήση όπου και οι επίτροποι και από του ιερού βήματος δέον να άρξηται ο διάκοσμος.
Τα εξωτερικά κιγκλιδώματα είναι ανορθογραφία, ευχής έργον να λείψωσι και το κατ’ ευφημισμόν κηπάριον, το ασχημίζον τον ναόν, να πλακοστρωθή ο χώρος αυτός, να χρησιμεύη δια τα σχολεία και τας τελετάς, και νομίζω ότι εις το κονδύλιον αυτό περιλαμβάνεται και η μεγέθυνσις της κλίμακος δια την άνετον είσοδον και έξοδον.
Το Εικονοστάσιον και αυτό πρέπει να γίνη εκλιπούσης της παναρχαίου καλλιτεχνίας, αρκεί να ευρεθή σχέδιον.
Η περικοπή του κονδυλίου των πτωχών, πώς; Οι έντυποι πίνακες των ναών οι καθ’ υπόδειξιν του Υπουργείου κατασκευασθέντες έχουσι τοιαύτα κεφάλαια, αλλά και αν μη, δεν έχει ο ναός υποχρέωσιν δια μικρά ποσά να έρχεται αρωγός εις τους πτωχούς ενορίτας του όπως προ ημερών εις τον αποβιώσαντα ιερομόναχον Καλλίνικον;
Και ενώ ο Σεβασμιώτατος γνωμοδοτεί να γίνουν τόσαι περικοπαί και από το κονδύλι των απροόπτων εις το οποίον δεν αμφιβάλλω θα περιλαμβάνεται και ο εορτασμός της πολιούχου και των άλλων εορτών, αφήνει το κονδύλιον των ψαλτών εξογκωμένον 4.800 και ζητεί από 3.600 το κονδύλιον των ιερέων να ανέλθη εις 4.800, ενώ μόλις εισέπραξε ο ναός τη αξιεπαίνω μερίμνη των Επιτρόπων 1.172 δρχ. από εξάδραχμον εισφοράν και επλήρωσε 5.100.
Και εν επιλόγω, ως εγράψατε, συνιστά την περιφρούρησιν των συμφερόντων της Εκκλησίας!
Ενώ αν οι κατά καιρούς επίτροποι δεν ενεφέροντο υπό χριστιανικού ζήλου και αν ο λαός δεν είχεν εμπιστοσύνην εις αυτούς, η εκκλησία δεν θα ήτο ποία είναι σήμερον, ή εννοεί τους σημερινούς επιτρόπους οίτινες με την εφαρμογήν του ισχύοντος Νομου απαιτούντος τόσην γραφικήν υπηρεσίαν και ηδύναντο να έχωσι και γραμματέα – το χορηγεί ο νόμος αυτό, δεν το έπραξαν, ή διότι μετεβλήθησαν εις νεωκόρους μερίς τούτων ίνα επαρκέσωσι και ίνα κάμωσιν οικονομίαν, αφού επεστρατεύθη το προσωπικόν των και έδωκαν υπουργική εγκρίσει 5.800 εις την επιτροπήν της περιθάλψεως, των επιστράτων, ή διότι περιέκοψαν το κονδύλιον της μισθοδοσίας των ιερέων απολαμβανόντων λόγω της αγίας εικόνος και τριπλάσια ακόμη εκ των άλλων τυχηρών ή διότι δεν θέλουσι τους νεωκόρους της εκκλησίας κλητήρας ασχέτων γραφείων.
Ας είδωμεν τι θα πράξη ο Νομάρχης όστις γνωρίζει επακριβώς τα πάντα.
