Είτε με αφορμή υπενθύμισης την 5η Δεκεμβρίου, η οποία έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού, είτε κάνοντας μια γρήγορη ανασκόπηση στις δράσεις τους που έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο, ένα είναι σίγουρο: οι εθελοντές της ομάδας «ΓΑΙΑ» είναι πάντα εκεί όπου υπάρχει ανάγκη, οπλισμένοι με ατσάλινη θέληση και διάθεση να προσφέρουν προς όφελος του κοινού καλού.
Από τις καταστροφικές πλημμύρες που βούλιαξαν την Καλαμάτα το φθινόπωρο του 2016 μέχρι τις πυρκαγιές που ξέσπασαν το φετινό καλοκαίρι στη Μεσσηνία, οι εθελοντές της ομάδας «ΓΑΙΑ» συνεχίζουν να είναι παρόντες στην πρώτη γραμμή της μάχης, καλύπτοντας τις αυξημένες ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Με έδρα τους τη Στούπα του Δήμου Δυτικής Μάνης, καταγράφουν φέτος 14 χρόνια καθημερινής δράσης, ενώ ο Κώστας Ξυδέας, διοικητής τους, μιλά στο «Θ» για την πορεία της ομάδας εθελοντών που έχει αναλάβει επάξια την πολιτική προστασία του τόπου.
Η «ΓΑΙΑ» στο διάβα των χρόνων
«Η “ΓΑΙΑ” ξεκίνησε από το 2008 να παίρνει τη μορφή που έχει σήμερα ως Εθελοντικός-Φυσιολατρικός-Πολιτιστικός Σύλλογος. Προϋπήρχε από το 2000, καλύπτοντας ένα πιο γενικευμένο φάσμα εθελοντικών δράσεων», εξηγεί ο Κ. Ξυδέας, για να προσθέσει: «Από το 2008 οι συνθήκες έκαναν επιτακτική την ανάγκη να αποκτήσουμε ένα πυροσβεστικό όχημα. Έτσι μπήκαμε στη διαδικασία μετά την κατάλληλη εκπαίδευση που λάβαμε, να ενταχθούμε στη συνέχεια και στο μητρώο της Πολιτικής Προστασίας».
Όπως τονίζει, «είναι οι 25 μάχιμοι σπηλαιολόγοι και εθελοντές της ομάδας “ΓΑΙΑ” αυτοί που την κάνουν ξεχωριστή, οι οποίοι σε συνδυασμό με τα περισσότερα από 300 μέλη της δίνουν ανιδιοτελώς τον καλύτερό τους εαυτό σε 24ωρη βάση και καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στην πολιτική προστασία της Μεσσηνίας, σε συνεννόηση με τις αρμόδιες Αρχές».
Φυσικά, οι δράσεις της ομάδας, που καλύπτει δεκάδες χιλιόμετρα μεταξύ Καλαμάτας και Αρεόπολης, αφορούν σε οποιαδήποτε έκτακτη ανάγκη, όπως είναι οι φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί), οι διασώσεις ανθρώπων από θαλάσσης και στεριάς, τα τροχαία ατυχήματα, οι διακομιδές ασθενών στην πλησιέστερη δομή υγείας, οι διασώσεις σε φαράγγια και σπηλιές και πολλά άλλα που προκύπτουν ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες.
Η Μεσσηνία μπροστά στα πύρινα μέτωπά της
Ήταν 3 Αυγούστου 2021, όταν η «ΓΑΙΑ» χρειάστηκε να επέμβει στο ξαφνικό ξέσπασμα της μεγάλης φωτιάς κοντά στη Μονή Παναγίας Γιάτρισσας στη Λακωνία, σε μια από τις τελευταίες και μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες που θα θυμάται για καιρό η ομάδα, σύσσωμη.
Όπως εξηγεί ο κ. Ξυδέας: «Εκεί, λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης, χρειάστηκε η άμεση συνδρομή από όλη τη δύναμη της ομάδας μας, για να καλυφθούν οι ανάγκες που ήταν πολλές. Μέσα από την άψογη συνεργασία τόσο των εθελοντών της ομάδας με τα βυτιοφόρα οχήματα όσο και των κατοίκων της περιοχής και του Δήμου Δυτικής Μάνης, καταφέραμε τελικά να θέσουμε υπό έλεγχο την πυρκαγιά».
Λίγες μέρες μετά, στις 7 Αυγούστου 2021, με τις πυρκαγιές στη Μεσσηνία να αποτελούν πραγματικά απειλή , εκείνη τη δύσκολη εβδομάδα, ένα ανοιχτό κάλεσμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της «ΓΑΙΑΣ» για συνδρομή εθελοντών στα πύρινα μέτωπα της Ανατολικής Μάνης γνώρισε σπουδαία ανταπόκριση από τον κόσμο.
Έτσι, «μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα», όπως τονίζει ο κ. Ξυδέας, «με τη βοήθεια του κόσμου, μια ομάδα από εκατό εθελοντές εξοπλιστήκαμε κατάλληλα και ξεκινήσαμε προς το σημείο. Φτάνοντας εκεί, καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια αντιπυρική ζώνη 1.000 μέτρων από ένα ασφαλές σημείο στα ορεινά της Λαγκάδας Μάνης.
Αυτή η ανταπόκριση του κόσμου ήταν κάτι πρωτόγνωρο και συγκινητικό για όλους μας, μιας και ήταν καθοριστική για να αποφευχθούν τα χειρότερα».
2016 | Οι 100 και πλέον κλήσεις για βοήθεια στις πλημμύρες της Καλαμάτας
«Οι εικόνες από τις πλημμύρες του 2016 ήταν κάτι που δεν περιμέναμε να αντικρίσουμε όταν τα ξημερώματα της 7ης Σεπτεμβρίου 2016, το τηλεφωνικό μας κέντρο άρχισε να λαμβάνει κλήσεις για αντλήσεις υδάτων από κατοικίες που είχαν πληγεί από νεροποντή», σχολιάζει ο Κ. Ξυδέας για τις πλημμύρες που «βούλιαξαν» την Καλαμάτα και τις γύρω περιοχές το ίδιο φθινόπωρο.
«Οι δράσεις μας σε εκείνη τη θεομηνία αφορούσαν, πέρα από τις αντλήσεις υδάτων, σε απεγκλωβισμό μεγάλου αριθμού ατόμων από τα σπίτια τους, αλλά και σε διασώσεις ζώων που είχαν παρασυρθεί από τα ορμητικά ποτάμια νερού. Ήταν μια απαιτητική δοκιμασία για όλους μας, καθώς μέχρι το τέλος της ημέρας η βάση της “ΓΑΙΑΣ” είχε δεχθεί περισσότερες από 100 κλήσεις για βοήθεια.
Ωστόσο, πέρα από τις αντλήσεις υδάτων και των απεγκλωβισμών που πραγματοποίησε εκείνη την ημέρα η ομάδα, το συντονιστικό μας κέντρο είχε διαρκή επικοινωνία με τους κατοίκους που παρέμεναν στα πλημμυρισμένα σπίτια τους, περιμένοντας για βοήθεια, παρέχοντάς τους τηλεφωνική υποστήριξη, καθώς και οποιαδήποτε άλλη πληροφορία για την εξέλιξη των συμβάντων», θυμάται ο Κ. Ξυδέας.
Παράλληλες δράσεις
Για έναν άλλον τομέα δράσης της ομάδας «ΓΑΙΑ», σχολιάζει: «Πέραν των φυσικών καταστροφών που έχουμε καλύψει όλα αυτά τα χρόνια και αριθμούν περίπου τα 4.000 περιστατικά συνολικά, μια διαφορετική δράση από πλευράς μας για τους ανθρώπους της περιοχής μας είναι η παροχή “Βοήθειας στο σπίτι”. Αυτή η δράση είναι κάτι το οποίο το εφαρμόζουμε μόνοι μας, με την έννοια ότι δε χρηματοδοτείται από πουθενά, και ουσιαστικά αυτό που κάνουμε είναι να παραδίδουμε καθημερινά τροφή σε άτομα που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν».
Η λειτουργία της «ΓΑΙΑΣ»
Παρότι τα μάχιμα μέλη της ομάδας είναι μόλις 25, εντούτοις ο τρόπος δράσης και ο συγχρονισμός τους είναι τέτοιος, ώστε «υπάρχει πάντοτε πλήρωμα βάσης που να μπορεί να καλύψει οποιοδήποτε συμβάν χρειαστεί μέσα στην ημέρα», όπως σημειώνει ο Κ. Ξυδέας.
Αναφερόμενος στις πηγές εσόδων της ομάδας, σημειώνει: «Η ομάδα δέχεται δωρεές, αλλά και την ετήσια συνδρομή των 300 και παραπάνω μελών της, από τα οποία και απαρτίζεται.
Συμπληρωματικά μέσα από τις καλοκαιρινές διοργανώσεις συγκεντρώνει το απαραίτητο ποσό μέσα από το οποίο καλύπτονται οι ετήσιες ανάγκες της».
Εθελοντισμός για εμάς είναι…
«Θεωρώ ότι το κομμάτι του εθελοντισμού υπάρχει ή θα έπρεπε να υπάρχει σε όλους μας», σχολιάζει ο διοικητής της εθελοντικής ομάδας «ΓΑΙΑ» για την Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού.
Όπως συνεχίζει ο ίδιος, «Εθελοντισμός για εμάς είναι το να προσφέρουμε βοήθεια σε ανθρώπους και γενικότερα στην κοινωνία, κάτι το οποίο μας γεμίζει με υπέρτατα συναισθήματα. Παρ’ όλα αυτά, ο εθελοντισμός είναι υποχρέωσή μας, εάν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι.
Έτσι, εάν ο καθένας μας έβαζε ένα μικρό λιθαράκι σε αυτό το κομμάτι, δε θα χρειαζόταν να πέφτει το βάρος σε λίγους που έχουν τη διάθεση να βοηθήσουν και που δουλεύουν για το μερίδιο όλων ως προς τον εθελοντισμό».
«Αν υπήρχε συνολική βοήθεια από όλους, πιστεύω αυτό που θα παίρναμε, τελικά, θα ήταν πολλαπλάσιο από τη βοήθεια που θα είχαμε προσφέρει στον διπλανό μας», υπογραμμίζει στη συνέχεια.
Μάνη | Οι ελλείψεις και η συμβολή του εθελοντισμού
Αναφερόμενος στην τοπική κοινωνία της Μάνης και συγκεκριμένα στις σημαντικές ελλείψεις που καταγράφονται τα τελευταία χρόνια σε βασικά ζητήματα της καθημερινότητας, ο Κ. Ξυδέας υπογραμμίζει χαρακτηριστικά «Κάνουμε ό,τι μπορούμε, αλλά ουσιαστικά ο θεσμός του Εθελοντισμού στην Ελλάδα, και ειδικότερα στην περιοχή μας, λειτουργεί με εφαλτήριο τις μεγάλες ελλείψεις που υπάρχουν για την κάλυψη βασικών αναγκών στον τόπο μας. Συνεπώς, το γεγονός ότι η Στούπα απέχει αρκετά χιλιόμετρα από την πιο κοντινή Πυροσβεστική Υπηρεσία, την πιο κοντινή δομή υγείας και άλλες τέτοιες υπηρεσίες και δομές που είναι επείγουσες σε αρκετές περιπτώσεις, μας υποχρεώνει να αναλαμβάνουμε μέριμνα σε τέτοιες καταστάσεις».
Πάνω στο ζήτημα αυτό, ο Κ. Ξυδέας προσθέτει στη συνέχεια «Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της κατάστασης που επικρατεί, είναι η μη επάρκεια ασθενοφόρου επί 24ωρης βάσης, με αποτέλεσμα τους τελευταίους 10 μήνες η “ΓΑΙΑ” να έχει διεκπεραιώσει τη διακομιδή 120 ασθενών με το ασθενοφόρο που διαθέτει στη βάση της προς την κοντινότερη δομή υγείας», σχολιάζει κλείνοντας.
Της Χριστίνας Μανδρώνη
