Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την τακτοποίηση των εξ ολοκλήρου αυθαιρέτων, καθώς και αυτών με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις, που βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Κι αυτές στη Μεσσηνία είναι πολλές, σχεδόν σε όλους τους Δήμους.
Η ημερομηνία υπαγωγής τους στο νόμο αυθαιρέτων για τις συγκεκριμένες περιοχές λήγει στις 9 Δεκεμβρίου.
Η ρύθμιση, όπως διευκρινίζει το ecopress, αφορά σε ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, καθώς και το σύνολο των περιοχών που βρισκόταν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κατά το έτος 2020, και όχι μόνο αυτές των οποίων η πράξη κήρυξης πραγματοποιήθηκε εντός του έτους 2020.
Στη Μεσσηνία
Σύμφωνα με τους επίσημους πίνακες στη Μεσσηνία, οι περιοχές που βρίσκονταν το 2020 ή και ακόμα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι οι εξής:
-Δήμος Καλαμάτας: Οι περιοχές Αλαγονίας, Αρτεμισίας, Λαδά, Νέδουσας, Πηγών και Καρβελίου έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από τον Απρίλιο του 2019 έως και σήμερα για έντονα καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες – κατολισθήσεις). Επίσης, οι περιοχές Ελαιοχωρίου, Βέργας, Μικρής Μαντίνειας, Πολιανής, Αμφείας είχαν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από τον Απρίλιο του 2019, αλλά και το 2020 για έντονα καιρικά φαινόμενα (βροχοπτώσεις, πλημμύρες, κατολισθήσεις)
-Δήμος Δυτικής Μάνης: Το σύνολο του Δήμου βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από τον Ιανουάριο του 2020 για επικίνδυνη ρύπανση – αστικά απορρίμματα και από το 2018 έως και το 2021 για έντονα καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες κατολισθήσεις)
-Δήμος Μεσσήνης: Το σύνολο του Δήμου βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από τον Απρίλιο του 2020 για έντονα καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες, κατολισθήσεις)
-Δήμος Οιχαλίας: Οι περιοχές Σολακίου, Πεύκου, Σιάμου, Κατσαρού, Καλυβίων, Μερόπης, Σκάλας, Μελιγαλά και Τσουκαλαίικων έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από τον Φεβρουάριο του 2020, αλλά και το 2021 για έντονα καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες), όπως και το σύνολο του Δήμου από το 2019 και το 2020 για επικίνδυνη ρύπανση από αστικά απορρίμματα
-Δήμος Τριφυλίας: Το σύνολο του Δήμου βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από το 2018 έως και σήμερα για έντονα καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες, κατολισθήσεις).
Μεγάλα αυθαίρετα
Υπενθυμίζεται ότι η προθεσμία για την τακτοποίηση των «μεγάλων» αυθαιρέτων (κατηγορία 5) έληξε στις 30/09/2020 και δόθηκε η δυνατότητα να συνεχιστεί η διαδικασία δηλώσεων για αυτήν την κατηγορία μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, σύμφωνα με το άρθρο 128 του ν. 4759/2020, όπως: ακίνητα που αποκτήθηκαν από πλειστηριασμό, από κληρονομιά, που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, που βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κ.ά.
Για αυτό το λόγο οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε μηχανικό, προκειμένου να πληροφορηθούν αν το ακίνητό τους βρίσκεται σε περιοχή που επλήγη και να ενταχθούν στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του ισχύοντος νόμου, που δίνει τη δυνατότητα να νομιμοποιήσουν τις αυθαιρεσίες και να αποπληρωθούν τα πρόστιμα με πολλές δόσεις.
«Μεγάλα» αυθαίρετα θεωρούνται:
-Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα
-Αυθαίρετες κατασκευές που παραβιάζουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας και υπερβαίνουν τα 250 τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και τα 1.000 τ.μ. κτηρίου συνολικά και τα 1.000 τ.μ. για τις λοιπές χρήσεις.
Οι κατασκευές αυτές μπορεί να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης με την αγορά Συντελεστή Δόμησης όταν δημοσιευθεί η σχετική υπουργική απόφαση.
Εξαιρέσεις
Τα αυθαίρετα που κτίστηκαν χωρίς οικοδομική άδεια ή έχουν πολύ μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις τακτοποιούνται για 30 έτη με την καταβολή αντίστοιχου παραβόλου, όπως και τα υπόλοιπα αυθαίρετα που κτίστηκαν μέχρι τις 27 Ιουλίου 2011, όμως επιπρόσθετα τα «μεγάλα» αυθαίρετα για να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης θα πρέπει να πληρώσουν ακόμα ένα τέλος με την αγορά Συντελεστή Δόμησης για να τα νομιμοποιήσουν – εφόσον στην περιοχή που έχουν ανεγερθεί έχει ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός.
Δε θεωρούνται πλέον «μεγάλες» αυθαιρεσίες της κατηγορίας 5 και εντάσσονται στην κατηγορία 4 με δυνατότητα οριστικής εξαίρεσης από την κατεδάφιση οι εξής περιπτώσεις:
-αυθαίρετοι ανοικτοί εξώστες ή τμήματά τους που υπέρκεινται του κοινόχρηστου χώρου της πόλης (ρυμοτομική γραμμή), υπό την προϋπόθεση ότι η προβολή τους δεν ξεπερνά το κρασπεδόρειθρο
-αυθαίρετες κατασκευές σε ακίνητα που διαθέτουν οικοδομική άδεια, ανεξαρτήτως του ποσοστού υπέρβασης της κάλυψης ή της δόμησης, όταν αυτές δεν ξεπερνούν τα 50 τ.μ. σε συνολική δόμηση
-κατασκευές που έγιναν βάσει νόμιμης οικοδομικής άδειας, όταν έγιναν επί ακινήτου που κατόπιν κατατμήθηκε, και υπερβαίνουν την προβλεπόμενη δόμηση και κάλυψη, όπως αυτή υπολογίζεται επί του ακινήτου που διαμορφώθηκε μετά την κατάτμηση. Δε συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα περίπτωση και δεν εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης αυθαίρετες κατασκευές, εφόσον βρίσκονται εντός προκηπίου κατά περισσότερο από 20 εκ.
Πρόστιμα
Το πρόστιμο υπολογίζεται ανάλογα με το μέγεθος, την τιμή ζώνης της περιοχής, την παλαιότητα και άλλα πολεοδομικά μεγέθη. Μπορεί να εξοφληθεί σε έως και 100 μηνιαίες δόσεις με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ, ενώ δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης 20% στην εφάπαξ καταβολή ή 10% στην καταβολή του 30% του αναλογούν προστίμου.
Δίνονται οι παρακάτω διευκολύνσεις σε όσους δηλώσουν έγκαιρα τα αυθαίρετα τους:
-Παράταση επιπλέον δύο ετών στην τακτοποίηση αυθαίρετων σε όσους αδυνατούν οικονομικά να πληρώσουν τα πρόστιμα
-Επιπλέον μείωση σε όσους έχουν μία και μοναδική κατοικία
-Μειώσεις από 15% έως και 30% σε πολλές ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως ΑμεΑ, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, άνεργοι, δικαιούχοι εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης, παλιννοστούντες
-Έκπτωση 30% σε όσους έχουν αυθαίρετο σε οικισμό που έχει χαρακτηριστεί «στάσιμος»
-Εκπτώσεις έως 60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας
-Μείωση 30% έως 50% για κτίσματα που ολοκλήρωσαν την ενεργειακή αναβάθμιση.
Τα μικρότερα αυθαίρετα θα τακτοποιούνται για τα επόμενα 5 χρόνια, αλλά με μεγαλύτερα πρόστιμα και με καταληκτική ημερομηνία τις 31 Μαρτίου 2026.
Πάντως, σύμφωνα με το ecopress, για όσους δεν προλάβουν να δηλώσουν ένα εξ ολοκλήρου αυθαίρετο κτίσμα, το υπουργείο Περιβάλλοντος επεξεργάζεται νομοθετική λύση για νέες υπαγωγές μέσα στο 2022 και οριστική τακτοποίηση των δηλωμένων αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, με τρεις σοβαρές προϋποθέσεις πολεοδομικών εργαλείων και σχεδιασμού όπως είναι:
-Ενεργοποίηση του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης
-Ενεργοποίηση της Τράπεζα Γης
-Λειτουργία της ταυτότητας του κτηρίου, η οποία με πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΝ πήρε παράταση μέχρι στις 31 Δεκεμβρίου 2021 και αρχίζει από τη νέα χρονιά.
