Με τις καταθέσεις των δύο πανεπιστημιακών καθηγητών που έκαναν τις πραγματογνωμοσύνες από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Μετσόβιο Πολυτεχνείο ξεκίνησε χθες στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Καλαμάτας η δίκη με τους 10 κατηγορούμενους για τις φονικές πλημμύρες του 2016.
Αμφότεροι έκαναν λόγο για ακραία καιρικά φαινόμενα που δεν μπορούσαν εύκολα να αντιμετωπισθούν.
Στη δίκη κατέθεσαν αρκετοί μάρτυρες και αργά το μεσημέρι λόγω ωραρίου διεκόπη και θα συνεχισθεί στις 7 Ιανουαρίου με τις καταθέσεις των υπολοίπων μαρτύρων κατηγορίας, αλλά και των μαρτύρων υπεράσπισης, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο νυν δήμαρχος Καλαμάτας.
Κατηγορίες
Κατηγορούμενοι είναι ο τότε δήμαρχος Καλαμάτας και δύο αντιδήμαρχοι, ο τότε πρόεδρος της ΔΕΥΑΚ, ο τότε προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Καλαμάτας, ο τότε προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας της ΔΕΥΑΚ, ο γενικός διευθυντής του «Μορέα», ο διευθυντής της Κοινοπραξίας Κατασκευής του αυτοκινητόδρομου «Μορέα», ο τότε αντιδήμαρχος Οιχαλίας και ο τότε πρόεδρος του ΓΟΕΒ Παμίσου.
Οι κατηγορίες που αντιμετωπίζουν είναι πλημμύρα εξ αμελείας δια παραλείψεως από την οποία προκλήθηκε κίνδυνος για ξένα πράγματα και για άνθρωπο και ανθρωποκτονία εξ αμελείας δια παραλείψεως κατά συρροή, καθώς από τις πλημμύρες έχασαν τη ζωή τους δύο γυναίκες σε Καλαμάτα και Πήδημα.
Στο πολυσέλιδο κατηγορητήριο αναφέρεται ότι όλοι «οι κατηγορούμενοι από συγκλίνουσα αμέλεια, ήτοι από έλλειψη της προσοχής που όφειλαν κατά τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν και ενώ είχαν την ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή πλημμύρας, δεν παρεμπόδισαν την επέλευση του αποτελέσματος αυτού και προξένησαν πλημμύρα, από την οποία προέκυψε κίνδυνος για ανθρώπους και για ξένα πράγματα χωρίς να προβλέψουν το αξιόποινο αποτέλεσμα που παράχθηκε από τη συμπεριφορά τους».
Σύμφωνα με τις κατηγορίες που τους αποδίδονται με τις ιδιότητες που είχαν, παρέλειψαν: ο αντιδήμαρχος Οιχαλίας να συντηρήσει την οδοποιία, το σύστημα άρδευσης και να εκτελέσει αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα στο Δήμο Οιχαλίας. Ο πρόεδρος του ΓΟΕΒ να εποπτεύσει και να συντηρήσει το δίκτυο του ΓΟΕΒ Παμίσου. Τα στελέχη της ΔΕΥΑΚ να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προς αποτροπή πλημμύρας στο δίκτυο της ΔΕΥΑ Καλαμάτας δια της συντηρήσεως του δικτύου αποχέτευσης ομβρίων υδάτων. Ο δήμαρχος Καλαμάτας, οι δύο αντιδήμαρχοι και ο προϊστάμενος Τεχνικών Υπηρεσιών να συντηρήσουν την οδοποιία, το σύστημα άρδευσης και να εκτελέσουν αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα στο Δήμο Καλαμάτας. Τα δε δύο στελέχη του «Μορέα» να συντηρήσουν τον αυτοκινητόδρομο «Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα και Κλάδος Λεύκτρου – Σπάρτη».
Πολύ ακραία φαινόμενα
Με την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας χθες οι δικηγόροι τουγενικού διευθυντή του «Μορέα»κατέθεσαν ένσταση στο δικαστήριο, χαρακτηρίζοντας ως αόριστο και ασαφή το κατηγορητήριο και χωρίς να υπάρχει καμία εξειδίκευση για τις υποχρεώσεις συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου που επικαλείται το κατηγορητήριο.
Αμέσως μετά ξεκίνησαν οι καταθέσεις των μαρτύρων του κατηγορητηρίου με πιο βασικές αυτές των δύο καθηγητών.
Όπως διευκρίνισαν από την αρχή, κλήθηκαν να κάνουν την πραγματογνωμοσύνη τρία χρόνια μετά το συμβάν και, κατά συνέπεια, δεν μπορούσαν να έχουν την εικόνα της «επόμενης ημέρας». Ωστόσο, από τα στοιχεία που συνέλεξαν διαπίστωσαν πως επρόκειτο για τόσο ακραία καιρικά φαινόμενα που συμβαίνουν σπάνια και εκτίμησαν πως θα ήταν απίθανο να μπορούσαν να αντιμετωπισθούν. Ως παράδειγμα αναφέρθηκαν ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, όπου παρά τα έργα που έχει πρόσφατα αντιμετώπισε τεράστια προβλήματα από ακραία καιρικά φαινόμενα και μέτρησε πολλούς νεκρούς.
Μάλιστα, ο καθηγητής του ΕΜΠ σημείωσε ότι τα έργα που είχαν γίνει τότε ανταποκρίθηκαν σωστά μπροστά σε ένα τέτοιο φαινόμενο.
Την ισχυρή ένταση των φαινομένων αναγνωρίζει και το κατηγορητήριο, καθώς, όπως σημειώνεται, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 2016 η περιοχή επλήγη από έντονα καιρικά φαινόμενα και η ιδιαιτερότητά τους έγκειται στο γεγονός πως σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μετρήθηκε πολύ μεγάλο ύψος βροχής.
Ειδικότερα, αναφέρεται: «Στην περιοχή των Αρφαρών σε χρονικό διάστημα 90 λεπτών έπεσαν 162,2 mm βροχής, στην Καλαμάτα σε χρονικό διάστημα 50 λεπτών 102 mm, στην Καρδαμύλη σε χρονικό διάστημα 90 λεπτών 107,8 mm. Οι βροχοπτώσεις αυτές χαρακτηρίζονται ως βίαιες, τις οποίες προκαλούν σπάνια επικίνδυνα και καταστροφικά φαινόμενα τα οποία ανήκουν στα ακραία καιρικά φαινόμενα».
Οι παραλείψεις
Παρά ταύτα, στο κατηγορητήριο επισημαίνεται ότι από τις παραλείψεις των κατηγορουμένων προκλήθηκε κίνδυνος για αόριστο αριθμό ανθρώπων και ξένων πραγμάτων.
Αποδίδοντας συγκεκριμένες ευθύνες, σημειώνεται ότι από τις παραλείψεις του αντιδημάρχου Οιχαλίας εξαιτίας της βροχόπτωσης οι υδάτινοι όγκοι στην περιοχή της Οιχαλίας έπληξαν τον αγροτικό και επαγγελματικό εξοπλισμό επιχειρηματία προκαλώντας του ζημία ύψους 36.320 ευρώ.
Αποτέλεσμα των παραλείψεων όλων των άλλων κατηγορουμένων ήταν ότι εξαιτίας της βροχόπτωσης οι υδάτινοι όγκοι:
-Προκάλεσαν προβλήματα στην κυκλοφορία των οχημάτων στη Νέα Είσοδο Καλαμάτας και στο παλιό εθνικό δρόμο, από το Ασπρόχωμα μέχρι τα Επείγοντα του Νοσοκομείου. Στο ΤΕΙ και στη γέφυρα του αυτοκινητόδρομου στον Αντικάλαμο, μαζί με το κοκκινόχωμα το νερό είχε παρασύρει πέτρες και χαλίκια από το προς ολοκλήρωση έργο.
-Πλημμύρισαν κεντρικοί δρόμοι της Καλαμάτας και δημιουργήθηκαν μικροπροβλήματα σε κατοίκους και οδηγούς. Προβλήματα υπήρξαν και με φρεάτια: είτε δεν είχαν καθαριστεί και δεν μπορούσαν να τραβήξουν τα νερά είτε τα φερτά υλικά από τη βροχή τα έφραξαν, με αποτέλεσμα τα νερά να μη φεύγουν και να ανεβαίνουν στα πεζοδρόμια.
-Προκάλεσαν ζημιές σε εκατοντάδες σπίτια και αυτοκίνητα, τεράστιες απώλειες στην αγροτική παραγωγή και στο ζωικό κεφάλαιο, προβλήματα στους οδικούς άξονες, ζημιές σε σχολεία και προβλήματα στην ύδρευση και την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.
-Στο χωριό Πήδημα ξεχείλισε ο χείμαρρος Προσσίνα. Τα ορμητικά νερά κατέκλυσαν το χωριό και την πεδινή έκταση στα νοτιοδυτικά και έφτασαν μέχρι τον αυτοκινητόδρομο. Παράλληλα, βορειότερα υπερχείλισε το ρέμα «Καμινάκια» κατάντη του χωριού Αρφαρά, καταστρέφοντας οικίες, μαγαζιά, στάνες και καλλιέργειες.
-Στο χωριό Θουρία πλημμύρισε τόσο ο χείμαρρος των Αγίων Θεοδώρων όσο και το μεγάλο ρέμα Τζιρόρρεμα, που διασχίζει το χωριό από βορρά προς νότο. Το χωριό υπέστη μεγάλες καταστροφές σε σπίτια και καταστήματα, ενώ παρασυρμένα αυτοκίνητα σφηνώθηκαν στους στενούς δρόμους, σε δέντρα και σε γέφυρες. Οι ζημιές εντοπίστηκαν εκατέρωθεν των δύο ρεμάτων και κατά μήκος της κεντρικής οδού που διασχίζει το χωριό.
-Στην Καλαμάτα τα προβλήματα προκλήθηκαν από υπερχείλιση των ρεμάτων Ελαφογκρέμι, Λαγκάδα Λεΐκων και Καραμπογιάς στο δυτικό τομέα της πόλης και στα ρέματα Πολιταίικο και Βαθύ Λαγκάδι στις παρυφές του ανατολικού τομέα της πόλης.
-Η πολύ δυνατή βροχή μετέτρεψε τους δρόμους της Καλαμάτας σε ποτάμια. Άνθρωποι εγκλωβίστηκαν, σπίτια πλημμύρισαν, ενώ πολλά αυτοκίνητα παρασύρθηκαν στους στενούς δρόμους της δυτικής πόλης.
-Όλες οι πεδινές εκτάσεις, πρώην έλη των ποταμών Παμίσου και Άρι, κατακλύστηκαν από νερά. Εκατοντάδες ζώα πνίγηκαν και μεγάλο μέρος της φυτικής παραγωγής καταστράφηκε. Το βόρειο τμήμα του αεροδρομίου της πόλης πλημμύρισε, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι πτήσεις. Σημαντικά προβλήματα δημιουργήθηκαν και στη σιδηροδρομική γραμμή του ΟΣΕ, όπως και σε όμορες ιδιοκτησίες στην περιοχή Θουρία, καθώς και στην περιοχή πλησίον του ΤΕΙ Καλαμάτας.
-Από την κακοκαιρία υπήρξε διακοπή κυκλοφορίας στο 232ο χιλιόμετρο του αυτοκινητόδρομου στο ύψος της Θουρίας και στο ρεύμα κυκλοφορίας προς Αθήνα, λόγω μεγάλης συσσώρευσης υδάτων. Στην παλαιά εθνική οδό η κυκλοφορία διεξαγόταν με μεγάλη δυσχέρεια στο ύψος του ΤΕΙ στο Ασπρόχωμα, λόγω συσσώρευσης υδάτων. Επίσης, διεκόπη η κυκλοφορία στο δρόμο από τη Στούπα έως τον Άγιο Νικόλαο Μάνης λόγω κατολισθήσεων.
-Η κακοκαιρία προκάλεσε μεγάλες ζημιές και σε σκάφη σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές του Μεσσηνιακού κόλπου, με ημιβυθίσεις, βυθίσεις και προσαράξεις σκαφών στο λιμάνι της Καλαμάτας, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Καλαμάτας και της Στούπας, στο αλιευτικό καταφύγιο Αγίου Δημητρίου Μάνης, καθώς στην παραλία Ριτσά Καρδαμύλης.
Στη θαλάσσια περιοχή της Στούπας, εκτός από ζημιές σε σκάφη, παρασύρθηκαν στη θάλασσα και δέκα αυτοκίνητα.
Τέλος, όλοι πλην του αντιδημάρχου Οιχαλίας κατηγορούνται ότι οι δικές τους παραλείψεις επέφεραν το θάνατο των δύο γυναικών σε Πήδημα και Καλαμάτα.
