Σεβασμό, ευγένεια και χαμόγελο απέναντι στους ήρωες της νυχτερινής βάρδιας…
Πώς είναι να δουλεύεις τα βράδια, όταν ο περισσότερος κόσμος κοιμάται και απολαμβάνει την άνεση και τη ζεστασιά του σπιτιού του; Πώς είναι να είσαι μέσα σε ένα περίπτερο, να φτιάχνεις κρέπες, σάντουιτς ή καφέδες, να βάζεις βενζίνη, να στέκεσαι στην υποδοχή ενός ξενοδοχείου, να ξενυχτάς στο φαρμακείο, να οδηγείς ταξί ή, ακόμα χειρότερα, μηχανάκι κάνοντας διανομή φαγητού, αντί να γιορτάζεις τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά με τους αγαπημένους σου;
Αυτό το διήμερο μεταμεσονύχτιο ρεπορτάζ του «Θ», στο οποίο μιλούν εργαζόμενοι που καλύπτουν τις νυχτερινές μας ανάγκες ή επιθυμίες, ας μας κάνει να σκεφτούμε περισσότερο τη θέση εκείνων των συνανθρώπων μας κι ας ανταποδώσουμε τις υπηρεσίες τους, τουλάχιστον, με σεβασμό, ευγένεια και χαμόγελο…
«Η νύχτα είναι πάντα νύχτα»
Από επαγγελματίας σερβιτόρος σε κρουαζιερόπλοια -ένα επάγγελμα με ημερομηνία λήξης, αλλά και ειδικά προβλήματα- τα τελευταία χρόνια εργάζεται νυχτερινή βάρδια 11.00 μ.μ.-7.00 π.μ. στο περίπτερο της Φαρών, καθώς «όταν φτάσεις σε μια ηλικία δεν υπάρχουν πολλές επιλογές».
Έχει ζήσει εκεί διάφορα περίεργα περιστατικά, όπως είναι περιπτώσεις με μεθυσμένους, όμως δε νιώθει φόβο, ενώ λόγω και της κεντρικής θέσης του περιπτέρου υπάρχει αρκετή κίνηση. Φυσικά, «η νύχτα είναι πάντα νύχτα» και ειδικά αυτές τις γιορτινές μέρες το να μην είναι με την οικογένεια βαραίνει συναισθηματικά, γι’ αυτό και δεν παραλείπει να ευχηθεί καλές γιορτές σε όλο τον κόσμο.
Αρετή: Κάθε βάρδια έχει τις δυσκολίες της
Η Αρετή, που δουλεύει σε καφέ-σνακ μπαρ, τονίζει ότι κάθε βάρδια έχει τις δυσκολίες της. «Ο κόσμος είναι απαιτητικός σε όλες τις βάρδιες», είναι η διαπίστωσή της, ωστόσο νιώθει ότι η δουλειά της αξίζει τον κόπο.
Λάμπρος: «Την Πρωτοχρονιά περιμένεις να μαγειρέψουν σπιτικά»…
Ο Λάμπρος έχει σπουδάσει διασώστης σε πλήρωμα ασθενοφόρου και πρόσφατα τελείωσε την πρακτική του, όμως αυτό τον καιρό δουλεύει προσωρινά ντελίβερι, έως ότου έρθει η κλήση του για το στρατό για να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις και να μπορέσει μετά να βρει δουλειά στον τομέα του. Κάθε Τρίτη μένει ως το κλείσιμο του καταστήματος όπου εργάζεται, κανονικά έως τη 1.30 π.μ., που μπορεί να παραταθεί συχνά ακόμα και κατά μια ώρα, «καθώς πολύς κόσμος ξενυχτά και παραγγέλνει τόσο αργά».
Ο ίδιος τονίζει την επικινδυνότητα του δρόμου και το χειμώνα τις δυσκολίες του κρύου.
Η εμπειρία του Λάμπρου στην επαφή με τον κόσμο έχει αρνητικό πρόσημο, καθώς διαπιστώνει ότι κυριαρχεί η αγένεια και η έλλειψη σεβασμού, ενώ δεν κρύβει την έκπληξή του για το ότι «έχει τύχει να δουλέψω παραμονή Πρωτοχρονιάς. Εκεί που περιμένεις ότι όλοι θα κάνουν μαγειρευτό φαΐ και θα κάτσουν να φάνε όλοι με τις οικογένειες, η αλήθεια είναι ότι ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό παραγγέλνει».
Τριάντα χρόνια αρτοποιός ο Χρήστος…
Ο Χρήστος εργάζεται 30 χρόνια ως αρτοποιός (πλέον στο «Στάχυ» της οδού Φαρών), μια δουλειά που δεν επέλεξε ακριβώς, αλλά προέκυψε, όπως λέει. Έχει πολλά να αφηγηθεί από όλη αυτή την εμπειρία του, όμως οι υποχρεώσεις της δουλειάς τρέχουν και δεν υπάρχει χρόνος. Παραδέχεται ότι είναι δυσκολότερα την περίοδο των γιορτών για όσους εργάζονται, αλλά η γενικότερη θεώρησή του είναι ότι το εύκολο και το δύσκολο το κάνουμε εμείς και «αν κάνουμε σωστά τη δουλειά μας, όλα θα κυλήσουν ομαλά».
Νίκος Γιαννόπουλος: Να δουλεύουν από επιλογή και όχι από ανάγκη…
Ο Νίκος Γιαννόπουλος δουλεύει τους τελευταίους 9 μήνες από τις 11.00 το βράδυ έως τις 3.00 τα ξημερώματα στο «Κιόσκι» της οδού Μακεδονίας, «από επιλογή, επειδή είναι οικογενειακή επιχείρηση» και ταυτόχρονα «από ανάγκη για τους καιρούς που ζούμε». Ανοικτός στο να μοιραστεί τις σκέψεις και την εμπειρία του, λέει: «Δε με φοβίζει η νύχτα, καμία πόλη δεν είναι ήσυχη αλλά η Καλαμάτα από τις πιο ασφαλείς. Εγώ δεν επιλέγω τη νύχτα λόγω του λιγότερου κόσμου, κάθε άλλο εμένα μού αρέσει η επικοινωνία και θέλω κόσμο για να υπάρχει και επικοινωνία και να περνάει η βάρδια πιο ευχάριστα.
Υπάρχουν μέρες με έντονη κινητικότητα, πιο πολύ τους θερινούς, παρά τους χειμερινούς μήνες.
Ο κορωνοϊός έχει αλλάξει όχι μόνο τον τρόπο, αλλά την ίδια μας τη ζωή. Σε κάποιον βαθμό έχει ευνοήσει τη δουλειά του μαγαζιού, αλλά αυτό είναι σχετικό, καθώς, από την άλλη, ο κόσμος φοβάται και αποφεύγει τις πολλές επαφές.
Πάντα είναι δύσκολο συναισθηματικά όταν είσαι μακριά από τους δικούς σου ανθρώπους. Ειδικά τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, είναι στιγμές οικογενειακές, είναι ημέρες γιορτής, θέλεις να είσαι με αγαπημένα πρόσωπα. Ε, όταν αναγκάζεσαι να φύγεις για να δουλέψεις, σίγουρα δεν είναι ό,τι πιο ευχάριστο.
Καλή δύναμη και καλό κουράγιο στους συναδέλφους που εργάζονται νύχτα. Εύχομαι να δουλεύουν κατ’ επιλογήν και όχι από ανάγκη».
Η εμπειρία του κ. Κώστα στη νυχτερινή βάρδια ταξί…
Ο κ. Κώστας είναι οδηγός ταξί και εργάζεται και νυχτερινές βάρδιες, γιατί πρέπει να συμπληρωθεί το μεροκάματο… Μας είπε όταν τον συναντήσαμε επί το έργον: «Η νύχτα είναι λίγο δύσκολη. Δεν έχει τόση δουλειά όσο την ημέρα και ιδιαίτερα τώρα το χειμώνα (το καλοκαίρι είναι καλύτερα). Είναι κουραστική δουλειά, πολλές ώρες.
Συχνά συμβαίνει να δουλεύουμε και στις γιορτές, οπότε είναι πιο δύσκολο για την οικογένεια, γιατί λείπουμε και δεν είμαστε στο σπίτι.
Υπάρχει κάποια ανασφάλεια, αλλά εδώ στην Καλαμάτα δεν έχουμε ιδιαίτερα προβλήματα είναι η αλήθεια. Βέβαια, πάντα στο ταξί δεν ξέρεις ποιος μπαίνει.
Έχουν συμβεί κάποια περιστατικά σε μένα, αλλά όχι τόσο επικίνδυνα, κυρίως με την πληρωμή, με κάποιους που δεν έχουν χρήματα ή δε θέλουν να πληρώσουν, με έχουν απειλήσει και με έχουν κλέψει. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται ψύχραιμα και λίγο διπλωματία, γιατί δεν ξέρεις και με ποιον έχεις να κάνεις.
Αν είχα επιλογή, δε θα εργαζόμουν τη νύχτα. Είναι καλύτερα να δουλεύεις ημέρα και να είσαι στο σπίτι σου το βράδυ, αλλά τη δουλειά αυτή πρέπει να την κάνουν κάποιοι και τη νύχτα, γιατί το ταξί πρέπει να υπάρχει 24 ώρες το 24ωρο και να εξυπηρετεί τον κόσμο. Κάποιοι θα χρειαστούν ταξί και πρέπει το ταξί να καλύπτει όλες τις ανάγκες».
Ηλίας: «Συνηθίζεις να δουλεύεις στις γιορτές, ειδικά αν έχεις επιλέξει το επάγγελμά σου»
Στο ξεκίνημά του στο χώρο των ξενοδοχείων ο Ηλίας είχε δουλέψει για 5 χρόνια νυχτερινό ωράριο, αλλά τώρα στο Φαραί Παλλάς καλύπτει συμπληρωματικά τις ανάγκες της βάρδιας 11.00 μ.μ.-7.00 π.μ., οκτώ με δέκα φορές το μήνα. Αποφαίνεται ότι το νυχτερινό ωράριο «είναι αρκετά πιο δύσκολο. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι ότι θα χάσεις την ημέρα σου, θα χάσεις το φως, ιδίως τώρα το χειμώνα που νυχτώνει και νωρίς, νομίζω και η ξεκούραση που θα έχεις τις νυχτερινές ώρες δεν είναι το ίδιο μέσα στην ημέρα, υπάρχει και φασαρία και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά.
Όσον αφορά στην επικινδυνότητα, εδώ στη συγκεκριμένη επιχείρηση δεν είναι τόσο έντονη, καθώς είναι κεντρικό σημείο, υπάρχουν παντού κάμερες, είμαστε και μια ήσυχη πόλη, ίσως σε κάποια άλλη πόλη ή στην Αθήνα, στο κέντρο, ο κίνδυνος να ήταν μεγαλύτερος.
Κάποια περιστατικά, κυρίως όσον αφορά στο κομμάτι που έχει να κάνει με τους διαμένοντες, αντιμετωπίζονται δυσκολότερα το βράδυ, π.χ. όταν προκύπτει κάποιο ιατρικό περιστατικό δεν είναι τόσο εύκολο να βρεις γιατρό.
Εμείς που είμαστε στον κλάδο των τουριστικών επιχειρήσεων δουλεύουμε όλοι στις γιορτές. Είναι κάτι που συνηθίζεις, ειδικά αν το έχεις επιλέξεις όπως εγώ. Πρέπει να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο που θα έρθει και θα διαμείνει στην πόλη μας».
Κώστας: «Χρειάζεται να διαχειρίζεσαι σωστά λεπτές καταστάσεις»
Μεσσηνιακής καταγωγής ο Κώστας δουλεύει πολλά χρόνια στον ξενοδοχειακό κλάδο, σε τουριστικές περιοχές και τώρα στην Αθήνα. Με σφαιρική άποψη για τα πράγματα, μας είπε: «Δεν μπορώ να πω ότι το επέλεξα, αλλά δεν ήταν και αποτρεπτικό στοιχείο για να το κάνω. Τα θετικά είναι ότι πρόκειται για τη βάρδια με τη λιγότερη κίνηση, εκτός βέβαια από κάποιες πολύ τουριστικές περιοχές, όπως ο Λαγανάς στη Ζάκυνθο, όπου είχα δουλέψει παλιότερα και επικρατούσε όλο το βράδυ πολλή ένταση και φασαρία. Δε θυμάμαι να είχα ηρεμία κάποιο βράδυ. Με εξαίρεση, λοιπόν, κάποιες κακόφημες τουριστικές περιοχές, η βραδινή βάρδια είναι πολύ ήρεμη χωρίς σκοτούρες και το να έχεις τα αφεντικά διαρκώς στα πόδια σου.
Στα αρνητικά, είναι ότι μπορεί να σου συμβεί κάποιο περιστατικό και θα πρέπει να το αντιμετωπίσεις μόνος σου, γιατί είσαι ο μοναδικός εργαζόμενος στην επιχείρηση εκείνη τη στιγμή και πρέπει να το σκεφτείς πολύ αν πρέπει να ξυπνήσεις τους ανωτέρους σου ή όχι. Χρειάζεται να διαχειρίζεσαι σωστά κάποιες πολύ λεπτές καταστάσεις».
Ο χαμογελαστός Πέτρος στο περίπτερο της Σιδηροδρομικού…
Ο Πέτρος είναι ένα νεαρό παιδί και ο πιο χαμογελαστός του ρεπορτάζ μας, με ξεχωριστή αγάπη για τα ζώα. Είναι «το παιδί» που τους τελευταίους 4 μήνες μάς εξυπηρετεί στο περίπτερο της πλατείας Σιδηροδρομικού Σταθμού:
«Δεν είχα κάποια άλλη δουλειά, οπότε ήταν ανάγκη και όχι επιλογή αυτή η δουλειά. Δεν είναι πολύ δύσκολη, αλλά υπάρχουν κάποιες δυσκολίες όπως είναι το κρύο όταν είμαι εδώ ή όταν έρχομαι με το μηχανάκι.
Η κίνηση είχε πέσει, αλλά ξανανεβαίνει τώρα τις γιορτές. Προσωπικά θα δουλεύω τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά και σίγουρα αυτό είναι λίγο ψυχοφθόρο που δε θα μπορέσω να είμαι με τους δικούς μου και να περάσω όπως θέλω τις γιορτές, αλλά τι να κάνουμε, είναι η δουλειά. Μου αρέσει η επικοινωνία με τον κόσμο και πολλοί άνθρωποι είναι ευγενικοί και με διάθεση για κουβέντα, αλλά κάποιοι άλλοι έρχονται με… ξινή μούρη μέχρι το πάτωμα ή με αγένεια και φέρονται χωρίς σεβασμό και αυτό σου ρίχνουν τελείως τη διάθεση».
Υπάρχουν και αυτοί που προτιμούν τη νύχτα…
Συναντήσαμε τον κ. Βασίλη στο περίπτερο της οδού Κρήτης, όπου την τελευταία 2ετία εργάζεται 11.00-7.00 π.μ.. Ο ίδιος δούλευε σχεδόν πάντα βράδυ, παλιότερα ως σερβιτόρος, αλλά και ως ιδιοκτήτης ταβέρνας και προτιμά τη νύχτα, καθώς θεωρεί ότι υπάρχει περισσότερη ησυχία, ενώ οι όποιες δυσκολίες συνηθίζονται.
Νιώθει ασφάλεια, ενώ χαρακτηρίζει «πολύ μέτρια» την κίνηση «αυτή την εποχή. Το καλοκαίρι είναι καλύτερα τα πράγματα εδώ στην περιοχή. Ο κορωνοϊός έχει αλλάξει πολύ τα πράγματα, εξαιτίας του έχει μειωθεί πολύ ο κόσμος που έρχεται να ψωνίσει. Υπάρχει όμως αλλαγή και στους ανθρώπους. Δεν είναι ο κόσμος κεφάτος όπως ήταν».
Παραδέχεται ότι το να δουλεύεις και, μάλιστα, νύχτα τις γιορτινές ημέρες είναι πιο δύσκολο, «αλλά κι αυτό συνήθεια είναι. Θα βρεθούμε άλλες στιγμές με την οικογένεια, όπως στο ρεπό μας».
Η νύχτα περνάει καλύτερα με παρέα…
Με την παρέα τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα και οι δύο συνάδελφοι πρατηρίου καυσίμων στη Νέδοντος έδειχναν να απολαμβάνουν τη βάρδιά τους, 10.00 μ.μ.-6.00 π.μ..
«Δεν έχουμε ανάγκη, όλα κανονίζονται. Μπορείς να φτιάξεις το πρόγραμμά σου και να μη χάνεις όλη την ημέρα σου, αλλά μόνο τα απογεύματα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι όταν θες να κοιμηθείς μετά τη βάρδια, αλλά υπάρχει φασαρία, καθώς τότε κυκλοφορεί και εργάζεται ο υπόλοιπος κόσμος. Αντίθετα, για μένα δεν είναι πρόβλημα ότι θα δουλεύω τις γιορτές» μας είπε ο νεαρότερος της παρέας.
Ο συνάδελφός του εξήγησε ότι επέλεξε να δουλεύει τη νύχτα καθώς έτσι «είμαι ήρεμος και ξέρω ότι είμαι υπεύθυνος για ένα κατάστημα και ό,τι είναι να γίνει, θα το κάνω εγώ. Υπάρχει λιγότερη κίνηση και βαβούρα. Είναι πιο χαλαρά το βράδυ και όχι απαραίτητα πιο δύσκολο. Γενικά μου αρέσει το βράδυ», ενώ βρίσκει καλύτερη και τη συμπεριφορά του κόσμου, που «είναι πιο χαλαρός, όχι βιαστικός και χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. Ανάλογα με τις ημέρες υπάρχει κίνηση. Παρασκευή-Σάββατο σίγουρα πιο ανεβασμένη, τις Κυριακές λίγο πεσμένη.
Κίνδυνος υπάρχει τη νύχτα ανάλογα με το κατάστημα που δουλεύεις. Εδώ στο κέντρο δεν έχεις λόγους να νιώθεις ότι κινδυνεύεις, περνάει κόσμος, παντού υπάρχουν κάμερες, αλλά και αστυνόμευση».
Ελένη Μπεσσή: «Εξυπηρετούμε τον κόσμο με χαρά»
«Δεν είναι τόσο ευχάριστο, φυσικά, να δουλεύεις τη νύχτα», παραδέχεται η φαρμακοποιός Ελένη Μπεσσή, όμως στην περίπτωσή της οι βάρδιες είναι μόνο δύο φορές το μήνα. Πολλές φορές όμως έχει τύχει να έχει εφημερία Πρωτοχρονιά, Χριστούγεννα ή παραμονές. «Αναγκαστικά τότε δεν είσαι με την οικογένεια, αλλά ρυθμίζεται το πρόγραμμα ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα. Μας αρέσει η δουλειά μας και εξυπηρετούμε τον κόσμο με ευχαρίστηση.
Η κατάσταση με τον κορωνοϊό είναι περίεργη, δε βλέπουμε πια τα πράγματα μακροχρόνια, καθώς δεν ξέρουμε τι ξημερώνει η αυριανή μέρα…».
Ευτυχώς που υπάρχει δουλειά και καλύτερα στο περίπτερο, παρά ντελίβερι…
Τρεισήμισι χρόνια στο περίπτερο της Ναυαρίνου δίπλα από το πάρκινγκ του ΝΟΚ, συνήθως στη νυχτερινή βάρδια, 6.00 το απόγευμα με 2.00 τα ξημερώματα κατά τη χειμερινή αυτή περίοδο, ο Αλέκος νιώθει ευχαριστημένος που έχει δουλειά, καθώς ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικίες υπάρχει μεγάλη ανεργία. Ο ίδιος έχει δουλέψει οικοδομή, όπου δεν υπήρχε πια δουλειά και μηχανάκι ντελίβερι, από το οποίο προτιμά σαφώς την τωρινή του δουλειά, δηλώνοντας στο αφεντικό ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα να δουλέψει και στις φετινές γιορτές…
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
