Είναι από τις επιχειρήσεις που περνούν στα «ψιλά γράμματα», καθότι οι πολίτες και οι φορείς δεν τις συναντούν καθημερινά «μπροστά τους». Ο λόγος για τα σχολικά κυλικεία που, παρότι είναι μικρές επιχειρήσεις, έχουν ζήσει και ζουν πολλές ελληνικές οικογένειες. Όμως, τα τελευταία δέκα χρόνια αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα, ενώ οι μέρες της πανδημίας ήταν για πολλούς επιχειρηματίες του χώρου το τελειωτικό χτύπημα.
Όπως τόνισε μιλώντας στο Θάρρος η κα Μυρτώ Δεμίρη, που είναι και υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κυλικείων Δημοσίων και Ιδιωτικών Σχολείων, ο κλάδος τους οδηγείται σε αφανισμό, ενώ εκτός από τα προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία με ολόκληρα τμήματα σχολείων να βγαίνουν εκτός λειτουργίας λόγω κρουσμάτων, έχουν να αντιμετωπίσουν και το φαινόμενο των καταλήψεων.
Συνδεδεμένα με τη σχολική κοινότητα
Η κα Δεμίρη επισήμανε αρχικά ότι για πάνω από 5 δεκαετίες το κυλικείο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη σχολική κοινότητα και πηγή εισοδήματος για τις σχολικές μονάδες. «Για όλους μας το κυλικείο είναι μία από τις πρώτες μνήμες της σχολικής ζωής. Ως μαθητές τρέχαμε, όταν χτυπούσε το κουδούνι για διάλειμμα, προς το κυλικείο και μπαίναμε σε ουρά για να πάρουμε τον πολυπόθητο λουκουμά με τη ζάχαρη, το οποίο δεν επιτρέπεται να πωλείται πλέον στα σχολεία. Μάθαμε να δίνουμε τη σειρά μας στους μικρότερους, να υπολογίζουμε τα ρέστα, ώστε να περισσέψουν για χυμό στο επόμενο διάλειμμα. Εκεί βασιζόταν και η μητέρα μας, ότι θα φάμε κάτι της προκοπής. Τα χρόνια πέρασαν και τα δεδομένα για το σχολικό κυλικείο άλλαξαν ριζικά. Δημιουργήθηκαν νόμοι και προδιαγραφές, βάσει των οποίων λειτουργούν πλέον τα σχολικά κυλικεία. Πλειοδοτικοί διαγωνισμοί, προσφορές, εγγυήσεις και ρήτρες καθορίζουν πλέον τον εκάστοτε ιδιοκτήτη. Σάκχαρα και τρανς λιπαρά έστειλαν το λουκουμά των παιδικών μας χρόνων, μαζί με τη ζαμπονοτυρόπιτα, στο πυρ το εξώτερον! Τη θέση της μπομπονέλας και των ΜΕΖ (τις γνωστές καραμελίτσες) έχουν πάρει τα κριτσίνια βρώμης ολικής άλεσης, χωρίς αλάτι, χωρίς λιπαρά, χωρίς σάκχαρα. Πλέον ο κυλικειάρχης εργάζεται βάσει υγειονομικών πρωτοκόλλων, με πιστοποίηση από τον ΕΦΕΤ. Πουλά καθορισμένα προϊόντα με HACCP και ISO, σε προκαθορισμένες τιμές βάσει διατίμησης και ελέγχεται πολλές φορές το χρόνο από τους αρμόδιους φορείς για τη λειτουργία του», παρατήρησε.
«Οδηγούμαστε στην ανεργία»
Με την οικονομική κρίση, από το 2010 και μετά, όπως ήταν φυσικό επλήγη και ο κλάδος των σχολικών κυλικείων, με το χαρτζιλίκι των παιδιών να μειώνεται πάρα πολύ.
Ο κλάδος πιέστηκε πολύ, λόγω και των επιβαρύνσεων όλο το χρόνο με όλες τις πάγιες φορολογικές, ασφαλιστικές και λοιπές παραμέτρους που αφορούν στους ελεύθερους επαγγελματίες (τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ, ΕΦΚΑ 2.640 ευρώ, ΓΕΜΗ, Επαγγελματικό επιμελητήριο, προκαταβολή φόρου κ.λπ.). Μάλιστα, η κα Δεμίρη διευκρίνισε ότι μια μέση σχολική χρονιά προσδίδει 155 εργάσιμες ημέρες με +/- 10 ημέρες ακόμη (καταλήψεις, εκδρομές, καιρικά φαινόμενα κ.λπ.)
«Κορωνίδα των πιέσεων που έχουμε βιώσει ως κλάδος είναι η παγκόσμια πανδημία, η οποία στη χώρα μας έκλεισε τα σχολεία στις 11 Μαρτίου 2020 και για ενάμισι σχολικό έτος (18 μήνες ακριβώς), υπολειτούργησαν συνολικά από 45 έως 65 ημέρες (ανάλογα τη βαθμίδα, τα κρούσματα και τις καταλήψεις). Όλο αυτό το διάστημα μοναδική ελάφρυνση για τον κλάδο ήταν η αποζημίωση ειδικού σκοπού για τους 5 πρώτους μήνες, το ημιδάνειο μέσω επιστρεπτέας προκαταβολής από το οποίο εξαιρέθηκε σημαντικό ποσοστό του κλάδου, έκπτωση 25% στην ασφάλιση εάν πλήρωνες εμπρόθεσμα (που ελάχιστοι μπόρεσαν να το κάνουν) και, τέλος, έκπτωση στο ενοίκιο έως 40%, αν και όσο ο εκάστοτε Δήμος ήθελε.
Ο απολογισμός μέχρι τώρα δείχνει πως ο μέσος ιδιοκτήτης σχολικού κυλικείου έχει επιβαρυνθεί με χρέη και τόκους πάγιων επαγγελματικών υποχρεώσεων δύο ετών. Επίσης, πολύ μεγάλος αριθμός συναδέλφων εγκατέλειψε το επάγγελμα και οδηγήθηκε στην ανεργία. Πολλά σχολεία είναι πλέον χωρίς κυλικείο και πολλοί συνάδελφοι (νυν και πρώην) έχουν εγγραφεί στις λίστες βοήθειας της Πρόνοιας. Δεν είναι λίγα τα περιστατικά κυλικειαρχών στην Ελλάδα με κομμένο ρεύμα για μήνες και καταστάσεις ανέχειας όλο αυτό το διάστημα», πρόσθεσε.
Από το Σεπτέμβριο του 2021 τα περισσότερα σχολεία λειτουργούν με πολλά κλειστά τμήματα και κατ’ επέκταση μειωμένο αριθμό μαθητών λόγω κρουσμάτων, ενώ από τις πρώτες εβδομάδες ξεκίνησαν και κάποιες καταλήψεις σε σχολεία.
«Παράλληλα, πήραν αύξηση, που άγγιξε και το 30%, όλες οι πρώτες ύλες που μας αφορούν και, κατ’ επέκταση, τα προϊόντα με τα οποία δουλεύουμε, ενώ ψηφίζεται νέος τιμοκατάλογος διατίμησης με δυσανάλογη αύξηση στις τιμές πώλησης κατά 10% μόνο. Η τυχόν έκπτωση μισθώματος του προηγούμενου έτους δεν ισχύει πλέον και το πάγιο κόστος λειτουργίας του κυλικείου γίνεται δυσβάσταχτο για τον κάθε έναν από εμάς!», τόνισε η κα Δεμίρη.
Με όλα αυτά που έχουν να αντιμετωπίσουν, ο κλάδος οδεύει προς αφανισμό, οδηγώντας χιλιάδες μικρούς ελεύθερους επαγγελματίες στην ανεργία.
Αιτήματα
Αντιμέτωποι με όλα αυτά, οι ιδιοκτήτες κυλικείων μέσω της Ομοσπονδίας τους ζητούν την άμεση λήψη μέτρων για τη στήριξή τους και ειδικότερα:
-Έκπτωση 40% για ολόκληρο τον κλάδο χωρίς εξαιρέσεις για όλα τα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία με αναδρομική ισχύ από το Σεπτέμβριο του 2021 για τουλάχιστον 2 έτη, ώστε να αντιμετωπιστούν και να καλυφθούν τα οικονομικά χρέη που προέκυψαν από την πανδημία.
-Σχολικό Δεκατιανό Δωρεάν για τους μαθητές, το οποίο θα διατίθεται αποκλειστικά κι εξ ολοκλήρου από το κυλικείο, με προϊόντα ελεγμένα και πιστοποιημένα από τους ελεγκτικούς φορείς.
-Πλήρη απαλλαγή υποχρέωσης επιστροφής της «Επιστρεπτέας Προκαταβολής», καθώς οι ημέρες εργασίας έχουν συρρικνωθεί δραματικά σε σχεδόν 60 ημέρες εργασίας τους τελευταίους 18 μήνες.
-Ευνοϊκή έκπτωση για την αποπληρωμή χρεών προς τον ασφαλιστικό τους φορέα, με διακανονισμό. Απαλοιφή τόκων υπερημερίας.
-Απαιτητή ισχύς του νόμου περί «μη εισερχομένων εξωσχολικών και εμπόρων στο σχολείο» οι οποίοι εισέρχονται στα σχολεία ως ντελίβερι, φέρνοντας στους μαθητές προϊόντα, αγνώστου ποιότητας, και καταπατούν το νόμο περί «αθέμιτου ανταγωνισμού».
-Για κάθε πλήρη συμπλήρωση απουσιών, ισοδύναμη με τον αριθμό των φοιτούντων μαθητών του εκάστοτε σχολείου, να αφαιρείται μία επιπλέον ημέρα από το κόστος του μισθώματος.
-Για κάθε πλήρη συμπλήρωση κενών ωρών διδασκαλίας, ισοδύναμη με το σύνολο μίας σχολικής ημέρας πλήρως φοιτούντων μαθητών, να αφαιρείται μία επιπλέον ημέρα από το κόστος του μισθώματος.
-Να καταργηθεί το τέλος επιτηδεύματος, 650 ευρώ, αποκλειστικά για τον κλάδο των σχολικών κυλικείων, σε συνάρτηση με το ότι το επάγγελμα έχει λιγότερες εργάσιμες ημέρες, ακόμη και από τα εποχικά επαγγέλματα (155 +/- ημέρες ετησίως).
Της Βίκυς Βετουλάκη
