Μια πολύτιμη δομή που στέκεται δίπλα σε παιδιά και γονείς
Στη συμβολή των οδών Βιλλεαρδουίνου και Αγίου Ιωάννου, στην περιοχή του Κάστρου Καλαμάτας, στεγάζεται το Κέντρο Επαγγελματικής και Οικογενειακής Υποστήριξης των Παιδικών Χωριών SOS. Πρόκειται για ένα Κέντρο που ξεχωρίζει από τα συνηθισμένα Κέντρα Στήριξης Παιδιών και προχωρά ένα βήμα παρακάτω, εστιάζοντας στην επαγγελματική και οικογενειακή στήριξη, με επίκεντρο πάντα τη φροντίδα και προστασία του παιδιού, αφού αυτή, άλλωστε, είναι η φιλοσοφία των Παιδικών Χωριών SOS.
Ξεκίνησε να λειτουργεί τον Οκτώβριο του 2016 και είναι η δεύτερη δομή των Παιδικών Χωριών SOS στην Καλαμάτα, μιας και από το 2009 υπάρχει το Κέντρο Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας, με τα δύο να έχουν άμεση συνεργασία και ουσιαστικά το ένα να συμπληρώνει το άλλο.
Από τότε, λοιπόν, που λειτουργεί το δεύτερο Κέντρο την πόρτα του έχουν περάσει πάνω από 130 γονείς, καθώς και 164 παιδιά, ενώ μόνο φέτος εξυπηρετούνται 78. Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι το ακίνητο πέρασε στα Παιδικά Χωριά SOS έπειτα από δωρεά της φαρμακοποιού Παναγιώτας Κανελλέα, ενώ η λειτουργία του χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακοπούλου.
Το «Θάρρος» βρέθηκε στην όμορφη αυτή γειτονιά της πόλης, όπου αθόρυβα και διακριτικά γίνεται μια σπουδαία δουλειά, με σκοπό την «ανακούφιση» καθημερινά γονιών και παιδιών που χρήζουν των υπηρεσιών του.
Εκεί μας υποδέχτηκαν η κοινωνική λειτουργός και συντονίστρια του προγράμματος, Γιώτα Κοπίτα και η ψυχολόγος – εργασιακή σύμβουλος, Χριστίνα Αναστασοπούλου, οι οποίες μας μίλησαν για την πορεία του Κέντρου, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο κομμάτι της επαγγελματικής υποστήριξης προς γονείς, μιας και η ανεργία μπορεί να επηρεάσει κοινωνικά και οικονομικά μια «ευάλωτη» οικογένεια. Αυτή, μάλιστα, ήταν η ανάγκη που έκανε τους ανθρώπους των Παιδικών Χωριών SOS να δημιουργήσουν το εν λόγω Κέντρο- πρόγραμμα, αφού τα σχετικά αιτήματα στο πρώτο ήταν πολλά.
Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι απαραίτητα ένας γονέας θα έχει λόγω της ανεργίας δυσκολίες με το παιδί του, αλλά πολλές φορές από μόνη της η ανεργία ως συνθήκη δημιουργεί κι άλλα προβλήματα. Κάποιος μπορεί να συνεχίσει να είναι πολύ καλός- υποστηρικτικός γονέας, ασχέτως του αν εργάζεται ή όχι, απλά έχει αποδειχθεί ότι η ανεργία σε ένα σπίτι μπορεί να προκαλέσει κακή έως καταθλιπτική διάθεση. Ως εκ τούτου, κάποιες φορές άνεργοι γονείς απομονώνονται από τον κοινωνικό περίγυρο, δεν έχουν διάθεση για δραστηριότητες που έκαναν πριν, τους δημιουργούνται αισθήματα ανικανότητας και όλα τα παραπάνω συνήθως επηρεάζουν το παιδί. Επιπροσθέτως, έχει παρατηρηθεί ότι συχνά γονείς που χάνουν για κάποιον λόγο την εργασία τους και μπαίνουν στην κατάσταση της ανεργίας, το «κρύβουν» τόσο από το παιδί τους, αφού δε θέλουν να το επιφορτίσουν με αυτή, όσο και από τον κοινωνικό τους περίγυρο.
Μέχρι σήμερα από τη συγκεκριμένη υπηρεσία έχουν περάσει 74 γονείς, με την πλειοψηφία να είναι γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 40 έτη, ενώ από τις παραπάνω οικογένειες οι 32 είναι μονογονεϊκές.
Τι γίνεται στο συγκεκριμένο Κέντρο
Το Κέντρο Επαγγελματικής και Οικογενειακής Υποστήριξης Καλαμάτας διασφαλίζει στους γονείς «ωφέλιμο» χρόνο στην προσπάθειά τους να βρουν μια θέση εργασίας, ενώ παρέχει στα παιδιά ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον, πλαισιωμένο από επαγγελματίες που βρίσκονται εκεί για να ακούσουν την ανάγκη του κάθε παιδιού. Ταυτόχρονα, τους δίνεται η δυνατότητα να καλύψουν τις απαιτήσεις του καθημερινού τους σχολικού προγράμματος, αναπτύσσοντας παράλληλα τις ψυχοκοινωνικές δεξιότητές τους.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα έχει ως στόχο:
-τη βελτίωση των τυπικών προσόντων των ενήλικων γονέων
-την απόκτηση/βελτίωση των επαγγελματικών τους δεξιοτήτων
-την εργασιακή τους ένταξη/αποκατάσταση
-τη σχολική πρόοδο των παιδιών και την ενίσχυση των αναπτυξιακών τους δυνατοτήτων
-την ψυχοκοινωνική υποστήριξη ενηλίκων και ανηλίκων μελών των οικογενειών.
Υπηρεσίες
Οι υπηρεσίες που παρέχονται δωρεάν στο Κέντρο Επαγγελματικής και Οικογενειακής Υποστήριξης είναι:
Προς τους γονείς
α. Εργασιακή συμβουλευτική
Πρόκειται για συστηματική συμβουλευτική από επαγγελματία συνεργάτη του προγράμματος, η οποία περιλαμβάνει και επαγγελματικό προσανατολισμό των συμμετασχόντων και αποσκοπεί στην εργασιακή αποκατάστασή τους. Ο εργασιακός σύμβουλος ενισχύει και κινητοποιεί τους γονείς, τους εκπαιδεύει σε κατάλληλες μεθόδους προσέγγισης της αγοράς εργασίας και τεχνικές ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας, παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για διασύνδεση με εκπαιδευτικά και επαγγελματικά πλαίσια και διευκολύνει την ένταξη στην αγορά εργασίας.
Για να τα πετύχει όλα αυτά ο εργασιακός σύμβουλος προηγείται μια διαδικασία: έπειτα από το αίτημα γίνονται οι πρώτες συναντήσεις, προκειμένου να αντιληφθεί την κατάσταση του κάθε γονέα, όπως, για παράδειγμα, τι δουλειές έχει κάνει στο παρελθόν, το μορφωτικό του επίπεδο και τις δεξιότητές του. Γενικότερα, μέσα από ψυχομετρικά εργαλεία γίνεται ένα «σκανάρισμα» για το τι ταιριάζει στον κάθε γονέα και γιατί αντιμετωπίζει προβλήματα στον εργασιακό τομέα.
Επόμενο στάδιο είναι ο καθορισμός στόχου μεταξύ του ανθρώπου του Κέντρου και του γονέα, ο οποίος μπορεί να είναι μακροπρόθεσμος, όπως συνήθως, και περνά από διάφορα στάδια. Αυτός ο στόχος, όπως εξήγησε η εργασιακή σύμβουλος, δεν είναι ο γονέας να βρει απλά μια δουλειά, αλλά αυτή να του ταιριάζει. Για το λόγο αυτό ο χρόνος που χρειάζεται για να επιτευχτεί μπορεί να είναι αρκετός, ανάλογα με το άτομο και τι επάγγελμα θέλει να κάνει.
Οι συνεργασίες με άλλους φορείς και με επιχειρήσεις
Παράλληλα, αν κάποιος γονέας θέλει να μάθει κάτι συγκεκριμένο, από το Κέντρο τον κατευθύνουν στον κατάλληλο εκπαιδευτικό τομέα, όπως στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, το ΚΕΚ, το ΙΕΚ κ.λπ.
Πέραν, όμως, της διασύνδεσης με τους εκπαιδευτικούς φορείς, υπάρχει και η μαθητεία μέσα στο Κέντρο, όπως, για παράδειγμα, η εκπαίδευση σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Από αυτή έχουν περάσει 40 γονείς, με τους 15 μάλιστα να έχουν λάβει και πιστοποίηση, ενώ 39 γονείς παρακολουθούν μαθήματα αγγλικών κ.λπ.
Επίσης, το Κέντρο έχει ξεκινήσει συνεργασία με εργοδότες, προκειμένου οι γονείς να απορροφηθούν ευκολότερα στην αγορά εργασίας. Έτσι, έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο εργοδοτών και σε αυτό μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί 19 επιχειρήσεις, όπως ξενοδοχεία, σούπερ μάρκετ, εστιατόρια, ποτοποιία κ.λπ. Πρόκειται για ένα άτυπο δίκτυο με ευαισθητοποιημένες επιχειρήσεις. Στόχος είναι η άμεση πληροφόρηση για θέσεις εργασίας που μπορεί να ανοίξουν στην επιχείρηση, προκειμένου να ενημερωθεί ο γονέας- ωφελούμενος της εργασιακής συμβουλευτικής και να αποσταλεί το βιογραφικό του.
Πότε κάποιος πρέπει να φτάσει στο Κέντρο – τα κριτήρια επιλογής για επαγγελματική συμβουλευτική
Κάποιος άνεργος γονέας πρέπει και μπορεί να πάει στο Κέντρο, όταν σκέφτεται τη δουλειά αλλά φοβάται να ψάξει ή έχει απογοητευτεί από την αγορά εργασίας, όταν δηλαδή έχει πραγματική διάθεση να δουλέψει, αλλά μένει θεατής και ουσιαστικά έχει παραιτηθεί από το να ψάξει.
Απαραίτητο κριτήριο για να λάβει ένας γονέας επαγγελματική συμβουλευτική είναι να έχει τουλάχιστον ένα ανήλικο τέκνο και να είναι άνεργος ή να εργάζεται με μισθό όμως που δεν επαρκεί για τη διαβίωση της οικογένειάς του. Τα δύο παραπάνω κριτήρια μελετούν οι άνθρωποι του Κέντρου κατά περίπτωση και έτσι απαντούν στο αίτημα του ενδιαφερομένου.
Ιδιαίτερη έμφαση, βέβαια, δίδεται στις μονογονεϊκές οικογένειες, αφού, για παράδειγμα, για μια μητέρα είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ότι την ώρα που εργάζεται το παιδί της είναι σε ασφαλές περιβάλλον με κατάλληλους ανθρώπους, που θα το βοηθήσουν αν τυχόν χρειαστεί, και όχι απλά σε ένα χώρο φύλαξης ή απασχόλησης.
Το Κέντρο δεν είναι γραφείο ευρέσεως εργασίας
Πρέπει εδώ να τονισθεί ότι το Κέντρο δε λειτουργεί ως γραφείο ευρέσεως εργασίας, αλλά, όπως προαναφέραμε, στόχος είναι να δει και να ανακαλύψει ο κάθε γονέας αρχικά τις δυνατότητές του, αλλά και τις δυσκολίες του. Αν τυχόν υπάρχουν δυσκολίες, να βοηθηθεί για να λυθούν, εφόσον πρόκειται για αντικειμενικούς λόγους, όπως, για παράδειγμα, εάν κάποιος σκέφτεται ποιος θα κρατήσει το παιδί του όταν πάει για δουλειά.
Επίσης, το Κέντρο δεν είναι για να του βρει μια οποιαδήποτε εργασία, αλλά για να τον βοηθήσει να βρει μια δουλειά την οποία θα μπορέσει να διατηρήσει. Δουλειά που θα του ταιριάξει, που θα μπορέσει να διαχειριστεί θέματα που τυχόν τον δυσκολεύουν σε αυτή, αλλά και για να έχει τα εφόδια να την κρατήσει.
Τα αποτελέσματα του προγράμματος
Μιλώντας ξανά με αριθμούς, αξίζει να αναφερθεί ότι μέχρι σήμερα έχουν βρει εργασία 28 γονείς, από τους οποίους οι 17 τη διατηρούν. Μάλιστα, όπως μας είπαν από το Κέντρο, όταν ένας γονιός καταφέρνει να βρει δουλειά είναι σαν να ξαναγεννιέται, αφού αισθάνεται ότι μπορεί ξανά «να σταθεί στα πόδια του».
Να σημειωθεί ακόμα ότι, όταν ο γονιός βρει εργασία, η στήριξη του Κέντρου δε σταματά, αφού έχει αποδειχθεί ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η επαφή, μιας και αυτά που έχουν συζητηθεί, πρέπει να φανούν και στην πράξη, για να συνεχίσει να εργάζεται. Για παράδειγμα, αν προκύπτουν δυσκολίες στην εργασία του, έπειτα από συζήτηση να βρεθεί λύση ή να δοθούν οι κατάλληλες συμβουλές.
Το Κέντρο δίπλα στέκεται δίπλα στα παιδιά ηλικίας Δημοτικού & Γυμνασίου
Όπως γράψαμε και φαίνεται ξεκάθαρα από το όνομα του συγκεκριμένου Κέντρου, αυτό δεν ασχολείται μόνο με τους γονείς, αλλά προσφέρει τη δυνατότητα στα παιδιά, μέσα σε ασφαλές και παιδαγωγικά κατάλληλο περιβάλλον, να έχουν την απαραίτητη μαθησιακή υποστήριξη για να καλύψουν τις απαιτήσεις του καθημερινού τους σχολικού προγράμματος, αναπτύσσοντας παράλληλα τις ψυχοκοινωνικές δεξιότητές τους με καθημερινές δράσεις εκτός σχολικού ωραρίου.
Συγκεκριμένα, παρέχεται:
α. Μαθησιακή υποστήριξη: Προετοιμασία των μαθημάτων της επόμενης μέρας βάσει των εξατομικευμένων αναγκών.
β. Δημιουργική απασχόληση με δράσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε ηλικιακής ομάδας(ζωγραφική, πηλός, χειροτεχνίες, θεατρικό παιχνίδι, μουσικοκινητική κ.λπ.)
Τα παιδιά έχουν, επίσης, τη δυνατότητα να λαμβάνουν καθημερινά ζεστό γεύμα ή σνακ.
γ. Ψυχοπαιδαγωγικές ομάδες: Ομάδες παιδιών με συγκεκριμένους στόχους την ενημέρωση, την εκπαίδευση και τη βιωματική μάθηση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών τους, την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων για την καλύτερη διαχείριση της καθημερινότητάς τους και την ένταξή τους στο κοινωνικό περιβάλλον. Επιπλέον, μέσα από την ομάδα δίνεται έμφαση στη συνειδητοποίηση των ίδιων των παιδιών ότι αποτελούν μέρος ενός συνόλου και ότι η στάση και η συμπεριφορά τους επηρεάζουν τόσο τα ίδια όσο και τις σχέσεις τους στο στενό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, καθώς και στην ενίσχυση της προσωπικότητας και την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης.
Επίσης, σε συνεργασία με το Κέντρο Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας των Παιδικών Χωριών SOS που λειτουργεί στην Καλαμάτα, παρέχονται σε γονείς και παιδιά ειδικές ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες (π.χ. ψυχολογική υποστήριξη, ειδική αγωγή, λογοθεραπεία), σε όσες περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητο.
Επιστημονικό προσωπικό και εθελοντές του Κέντρου
Το πρόγραμμα υλοποιείται από εννέα εξειδικευμένους επιστήμονες του πεδίου με τη συνδρομή εξωτερικών συνεργατών, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Συγκεκριμένα, το προσωπικό του προγράμματος αποτελείται από εργασιακό σύμβουλο, κοινωνικό λειτουργό, νηπιαγωγό, δασκάλους και καθηγητές.
Εκτός από τους επαγγελματίες, υπάρχουν και οι εθελοντές, των οποίων, όπως μας είπαν, η στήριξη είναι ζωτικής σημασίας, μιας και οι ανάγκες είναι πολλές. Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή χρειάζονται εκπαιδευτικοί. Επίσης, κάποιος εθελοντής μπορεί να βοηθήσει προσφέροντας στη γραμματεία ή στο κομμάτι των εδεσμάτων που προσφέρονται καθημερινά στα παιδιά.
Γενικότερα, πάντως, το συγκεκριμένο Κέντρο έχει ανάγκες από εθελοντές και πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί κάποιος εξειδικευμένος, όπως, για παράδειγμα, αν ένας ενήλικος χρειάζεται εκπαίδευση σε κάτι.
Δεν είναι ένα κοινωνικό φροντιστήριο
Όπως μας αναφέρθηκε ακόμα, στόχος του Κέντρου δεν είναι να λειτουργεί ως κοινωνικό φροντιστήριο, αλλά τους ενδιαφέρει να είναι κοντά στο παιδί, να καταλάβουν τη δυσκολία που τυχόν έχει και έπειτα ως ομάδα να αποφασίσουν πώς μπορούν να παρέμβουν, πάντα βέβαια με τη σύμφωνη γνώμη του γονέα. Παράλληλα, μπορεί να χρειαστεί πολύπλευρη στήριξη της οικογένειας για να αντιμετωπιστεί η όποια δυσκολία. Έτσι, ένα παιδί μπορεί να δεχτεί και άλλου τύπου υπηρεσίες, όπως ψυχολογική στήριξη, αν κριθεί απαραίτητο, ή ένας γονέας, αν μέσω του παιδιού γίνει αυτό αντιληπτό.
Πληροφορίες
Το Κέντρο λειτουργεί όλο το χρόνο, καθημερινά από τις 11.00 το πρωί έως τις 8.00 το βράδυ, καθώς και το Σάββατο από τις 10.00 το πρωί έως τις 2.00 μετά το μεσημέρι. Βρίσκεται επί των οδών Βιλεαρδουίνου και Αγίου Ιωάννου (όπισθεν ΔΕΥΑΚ) και το τηλέφωνό του είναι: 2721600725.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση