H ελληνική παράδοση περιλαμβάνει αρκετά έθιμα τόσο για τις Απόκριες, όσο και για την Καθαρά Δευτέρα που ακολουθεί. Το πέταγμα του χαρταετού συνεχίζει ως έθιμο να τηρείται μέχρι σήμερα, σε αντίθεση με άλλα που είτε έχουν πλέον χαθεί, είτε δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν δεδομένων των συνθηκών.
Έτσι, παρότι οι εποχές συγκριτικά με παλαιότερα έχουν αλλάξει, τα αδέλφια Καναλουπίτη που δραστηριοποιούνται στην κατασκευή χειροποίητων χαρταετών στην Καλαμάτα, συνεχίζουν την οικογενειακή τους παράδοση, δημιουργώντας με μεράκι και αγάπη δεκάδες μικρούς και μεγάλους χαρταετούς, έτοιμους κάθε χρονιά να πετάξουν, χαρίζοντας χαμόγελα σε παιδιά και μεγάλους.
Πώς ξεκίνησε η ενασχόληση
Όπως μας εξήγησαν οι Πάνος και Κώστας Καναλουπίτης, όταν επισκεφτήκαμε το εργαστήριό τους (Φαρών 12), όπου είχαν ξεκινήσει ήδη οι εντατικές προετοιμασίες για τους φετινούς χαρταετούς, η ιδέα της κατασκευής χειροποίητων χαρταετών ξεκίνησε από τους παππούδες και συνεχίστηκε από τους γονείς τους, καθώς όλο το εγχείρημα είναι μια παράδοση που εδώ και χρόνια προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή, μιας και μεγάλο μέρος του κόσμου προτιμά την αγορά των παραδοσιακών χειροποίητων χαρταετών.
Παράλληλα, το γεγονός ότι διατηρούν το μοναδικό εργαστήριο σε ολόκληρη την Πελοπόννησο που συνεχίζει να κατασκευάζει χειροποίητους χαρταετούς, τους κάνει να θέλουν ακόμα περισσότερο να διατηρούν το έθιμο αυτό. Όπως μας εξήγησαν στη συνέχεια, πρόκειται για μια ασχολία που στην εποχή μας βρίσκεται υπό εξαφάνιση, αφού πλέον οι χαρταετοί κατασκευάζονται από τις βιοτεχνίες που φτιάχνουν μαζικά τυποποιημένους.
Η διαδικασία της κατασκευής
Επισκεπτόμενος κάποιος το εργαστήριό τους πριν την Καθαρά Δευτέρα, αντικρίζει μια ποικιλία από μικρούς μέχρι και τεράστιους χαρταετούς, μια σειρά από καλάμια, ζύγια και ουρές, έτοιμα να ενωθούν ώστε να δημιουργηθεί ο χαρταετός.
Όπως μας εξήγησαν οι ίδιοι, η προετοιμασία ξεκινάει ένα χρόνο πριν, «αφού κόβουμε τα καλάμια, ώστε να ξεραθούν και μέχρι την επόμενη χρονιά που θα τα δουλέψουμε να είναι ήδη ξερά και ελαφριά. Στη συνέχεια, παίρνουμε κατάλληλες κόλλες, κόβουμε τα καλάμια, τα ανοίγουμε ώστε να δημιουργήσουμε ένα σκελετό, στον οποίο θα πρέπει να είναι ίσα μεταξύ τους όλα τα τρίγωνα και κατόπιν κολλάμε τις κόλλες ανάλογα με τα σχέδια. Τέλος, φτιάχνουμε την ουρά και τα ζύγια, με αποτέλεσμα όλο αυτό να κάνει έναν χαρταετό επιτυχημένο, ώστε να μπορεί να πετάξει αρκετά ψηλά!».
Τι ζητά ο κόσμος
Μιλώντας μαζί τους σχετικά με το τί είναι αυτό που συνήθως ζητά ο κόσμος, μας εξήγησαν ότι σε μεγάλο ποσοστό υπάρχει ζήτηση για τον παραδοσιακό χαρταετό, ενώ όπως μας ανέφεραν λίγο αργότερα, το εργαστήριο είναι σε θέση να κατασκευάσει οτιδήποτε ζητήσει ο πελάτης, όσον αφορά στα διάφορα σχέδια και χρώματα που μπορεί να έχει ένας χαρταετός. Όπως ανέφεραν δε, «στο παρελθόν έχουμε φτιάξει χαρταετούς μέχρι και 6,5-7 μέτρα, οι οποίοι, μάλιστα, κατάφεραν και πέταξαν».
Ακόμα, όπως σημείωσαν, το εργαστήριο είναι ανοιχτό για όλους, κάτι που σημαίνει ότι αν κάποιος ενδιαφέρεται να δει από κοντά την κατασκευή του χαρταετού ή και να κατασκευάσει ο ίδιος το δικό του, μπορεί να το κάνει με τη βοήθεια των ιδιοκτητών.
Μας είπαν δε ότι «οι φετινές παραγγελίες είχαν ξεκινήσει αρκετό καιρό πριν, μιας και ο κόσμος μας εμπιστεύεται γιατί ξέρει ότι θα είναι ένας επιτυχημένος χαρταετός, και έτσι θα μείνουν ευχαριστημένοι τόσο οι ίδιοι, όσο και τα παιδιά».
Οι τιμές
Το κόστος των χαρταετών κυμαίνεται από 5 έως 10 ευρώ, για τους παραδοσιακούς, ενώ για τους μεγαλύτερους το κόστος προσαρμόζεται αναλογικά με το μέγεθος.
Χειροποίητα αερόστατα
Κλείνοντας, όπως μας εξήγησαν, εκτός από τους χαρταετούς που συνεχίζουν να κατασκευάζουν κάθε χρόνο, περνώντας το έθιμο από γενιά σε γενιά, στο εργαστήριο κατασκευάζονται και τα παραδοσιακά αερόστατα. Μέχρι σήμερα, έχουν κατασκευάσει δεκάδες μικρά και μεγάλα αερόστατα, με το μεγαλύτερο να φθάνει στα 32 μέτρα!
Της Χριστίνας Μανδρώνη
