Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άλλαξε την Ευρώπη και τον κόσμο πέρα από κάθε πρόβλεψη και φαντασία, και ενώ διανύει την τρίτη εβδομάδα, όλοι αναρωτιούνται πότε και πώς θα τερματιστεί αυτός ο ολέθριος πόλεμος, που εντάσσεται σε μια συνεχή προσπάθεια να «διορθωθούν οι ζημιές του παρελθόντος».
Άραγε, αλλάζει εποχή η ανθρωπότητα; Κι εάν ναι, πώς θα είναι η μεταπολεμική τάξη πραγμάτων;
Κάθε ένας που ενδιαφέρεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την εθνική αυτοδιάθεση, την εδαφική ακεραιότητα, στηρίζει τις σκληρές κυρώσεις που αποτελούν την ύστατη ελπίδα για να ανακοπεί η εισβολή, αποθαρρύνοντας και άλλους αυταρχικούς ηγέτες. Στην Ουκρανία ζούμε μια εισβολή, όπως ακριβώς έγινε και στην Κύπρο το 1974.
«Είναι αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας, της κουλτούρας και του πνευματικού μας χώρου» είπε ο Τσάρος αναγγέλλοντας την εισβολή.
Αυτή η αίσθηση της τραγικότητας μάς προσγειώνει και διαλύει τις τελευταίες αυταπάτες.
Βλέπετε ότι στο δυτικό κόσμο έχουμε την τάση να χαλαρώνουμε και σε ένα βαθμό ερμηνεύεται, δεν ευημερούν όλοι όπως εμείς. Όταν ευημερείς, εύλογα αποφεύγεις τη σύγκρουση, επικρατεί η λογική της διαπραγμάτευσης.
Η πάλη, όμως, απέναντι στον ολοκληρωτισμό οφείλει να είναι πάντα μία πάλη της μνήμης έναντι της αλήθειας.
Σήμερα η Ε.Ε. αντιμετωπίζει άμεση απειλή από την αναβίωση της ιδέας του ζωτικού χώρου: Οι Βαλτικές χώρες, η Πολωνία, η Φινλανδία και, φυσικά, η Ελλάδα, όταν η Τουρκία θεωρεί ζωτικό της χώρο το Αιγαίο.
Σήμερα, συνεπώς, η Ε.Ε. χρειάζεται ένα δικό της απαράβατο κανόνα. Είναι η δέσμευση ότι δε θα αναγνωρίσει ποτέ αλλαγές συνόρων που επιβλήθηκαν με στρατιωτικά μέσα και θα αντισταθεί αποφασιστικά με τα εκάστοτε ενδεδειγμένα μέσα.
Σε κρίσεις σαν την σημερινή, η Ευρώπη οφείλει να παίξει την ηγετικό της ρόλο.
Πάντως, η ελευθερία είναι σπόρος, κι αν τον θάψεις θα ξαναβλαστήσει.
Του Μιχάλη Βασ. Σούμπλη
