Η έναρξη του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η καταδίκη του από ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα και η επιβολή οικονομικών μέτρων προς τη Ρωσία, η αυξανόμενη ενεργειακή κρίση και η αναπτυσσόμενη ταχύτατα κλιματική αλλαγή, αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία που θα αποφέρουν καταστροφικές συνέπειες τόσο για τους πολίτες που θα δουν το επόμενο χρονικό διάστημα το ενεργειακό ατομικό κόστος να αυξάνεται δραματικά, όσο και για την οικονομική πολιτική της χώρας, καθώς θα υποστεί το συνεχώς αυξανόμενο κόστος της ενεργειακής κρίσης για τη συντήρηση και λειτουργία των δημοσίων δομών που δεν είναι ενεργειακά αυτόνομες, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό των νοσοκομείων.
Γνωρίζουν όλοι ότι τα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας καθώς και οι περισσότερες δημόσιες δομές (Δημαρχεία, Περιφέρειες, υπηρεσίες κ.λπ.) εξαρτώνται ενεργειακά από το φυσικό αέριο και δευτερεύοντος από το πετρέλαιο, μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν ασυντήρητα, χαλασμένα συστήματα και εξαρτήματα άλλων μορφών ενέργειας, όπως λέβητες πετρελαίου κ.ά. Τα περισσότερα νοσηλευτικά ιδρύματα είναι «γυμνά» μπροστά στη λαίλαπα της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, χωρίς κανένα απολύτως εναλλακτικό τρόπο ενεργειακής λειτουργίας.
Είναι επιβεβλημένη πλέον η ανάγκη για τη δημιουργία ενός ενιαίου πολιτικού σχεδίου που θα αφορά στο μετασχηματισμό των νοσοκομείων μας και των δομών παροχής υπηρεσιών υγείας σε «Πράσινα Νοσοκομεία». Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Γ.Ν. Καλαμάτας, που έχει καταφέρει σε μεγάλο βαθμό μερική ενεργειακή αυτονομία και ταυτόχρονη μείωση του ενεργειακού κόστους, αλλά χρειάζονται ακόμα μεγαλύτερα και πιο αποφασιστικά βήματα για μια ολοκληρωτική αλλαγή σε ό,τι αφορά την ενεργειακή αυτοεξυπηρέτηση των δημόσιων δομών στη χώρα μας.
Πράσινο νοσοκομείο ορίζεται ένα νοσοκομείο που έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να κάνει ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: να επιλέξει ένα φιλικό προς το περιβάλλον χώρο, να χρησιμοποιεί βιώσιμα, αποδοτικά και ενεργειακά σχέδια, χρησιμοποιεί πράσινα δομικά υλικά και προϊόντα, κατασκευασμένα γύρω από μια εγκατάσταση που ανακυκλώνει, επαναχρησιμοποιεί υλικά, μειώνει τα απόβλητα και παράγει καθαρότερο αέρα, χρησιμοποεί ανανεώσιμες και εναλλακτικές πηγές ενέργειας με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού αλλά και του ενεργειακού κόστους, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων για την εγκατάσταση συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας. Επίσης, οι διοικήσεις των νοσοκομείων θα πρέπει να αξιοποιήσουν όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία έτσι ώστε να προχωρήσουν στην υλοποίηση των Πράσινων Νοσοκομείων μέσω των Πράσινων Προμηθειών.
Ο ορισμός Πράσινες Προμήθειες σχετίζεται με το πεδίο του συνόλου των ενεργειών εκείνων από τις οποίες αποκτούνται πράσινα προϊόντα και υπηρεσίες και περιλαμβάνουν:
•Το φαγητό των νοσοκομείων
•Το νερό και την κατανάλωση ενέργειας
•Την παραγωγή αποβλήτων & συναφών παραγόντων σχεδιασμού κτηρίων
•Την ενεργειακή απόδοση & μεταφορά εντός και γύρω από το νοσοκομείο
•Πράσινη Μελέτη Κτηρίου και την ενεργειακή προσαρμογή.
Έχοντας ως στόχο τη βελτιστοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την ταυτόχρονη εξοικονόμηση πόρων μέσω φιλικών περιβαλλοντικών πρακτικών, που θα χρησιμοποιηθούν μελλοντικά για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη των ιατρικών, νοσηλευτικών και διοικητικών υπηρεσιών των νοσοκομείων προς όφελος των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών.
Συγκεκριμένα, οι πολιτικές των πράσινων προμηθειών πρέπει να εστιάσουν στα εξής:
-Ολική εγκατάσταση του τεχνητού φωτισμού της Νοσηλευτικής Μονάδας με φωτιστικά LED
-Αναβάθμιση του Κεντρικού Κλιματισμού
-Ανάκτηση θερμότητας από την παραγωγή ατμού
-Εκσυγχρονισμός των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων
-Εγκατάσταση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης και αυτοματισμών και ελέγχου των εγκαταστάσεων
-Εφαρμογή ηλιοθερμικών τεχνολογιών, η οποία παρέχει ζεστό νερό χρήσης και κεντρικής θέρμανσης, συνδυάζεται με τη σύγχρονη τεχνολογία εξοικονόμησης θερμότητας
-Αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των νοσοκομείων με στόχο ατομικά πάρκα ενέργειας για κάλυψη των αναγκών τους.
Τέλος, η πράσινη υγειονομική περίθαλψη ενσωματώνει φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές που σχετίζονται με την παροχή υγειονομικής περίθαλψης και αποτελούν μονόδρομο σε ό,τι αφορά το σχεδιασμό των Νοσοκομειακών Υπηρεσιών, αλλά και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σχετικά με τη μείωση του ανυπέρβλητου ενεργειακού κόστους και τη συγκράτηση των μελλοντικών δαπανών.
Οι καλές πρακτικές για την υιοθέτηση των πράσινων προμηθειών από τα ελληνικά νοσοκομεία μπορούν να βρεθούν τόσο εγχώρια όσο και στο διεθνή χώρο. Τα πολλαπλά οφέλη από την εφαρμογή τους και την υιοθέτησή τους αποτελούν βασικό κίνητρο για τη στροφή των ελληνικών νοσοκομείων προς μια πράσινη και αειφόρο κατεύθυνση.
•Τα γενικότερα εθνικά μας συμφέροντα ταυτίζονται απόλυτα με τα συμφέροντα της φύσης και του κλίματος, διότι πλήττονται από την ίδια κοινή αιτία, που είναι τα ορυκτά καύσιμα.
•Για όλους αυτούς τους λόγους πρέπει να επιδιώξουμε τάχιστα την κλιματική ουδετερότητα με την καθολική πράσινη στροφή στην οικονομία, στην κοινωνική ζωή, στη συμπεριφορά μας.
•Για τη χώρα μας, ακόμη και αν δεν υπήρχε αυτή η κλιματική ανάγκη, η πράσινη μετάβαση αποτελεί υπαρξιακή προϋπόθεση εθνικής ανεξαρτησίας και οικονομικής επιβίωσης και ενεργειακής αυτονομίας της χώρας και του λαού μας.
Του Χρήστου Δημτσιούδη
MSc Health Management
