Εναρμονίζεται το καθεστώς συνταξιοδότησης μεταξύ παλαιών και νέων συνταξιούχων που εργάζονται.
Μέχρι 31 Μαΐου 2022, με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι υποχρεούνται να το δηλώσουν υπεύθυνα στον ΕΦΚΑ για να τους περικοπεί κατά 30% η σύνταξη που λαμβάνουν.
Αλλιώς κινδυνεύουν να πάνε… στα πέναλτι και να πληρώσουν μαζεμένες 12 συντάξεις (ποινή), εάν δε δηλώσουν την απασχόλησή τους.
ΕΞΙΣΩΝΟΝΤΑΙ «ΠΑΛΙΟΙ» ΚΑΙ «ΝΕΟΙ»
Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου οι παλαιοί συνταξιούχοι που είχαν αναλάβει εργασία δεν είχαν καμία επίπτωση στις αποδοχές τους εάν η σύνταξή τους ήταν έως 998 ευρώ το μήνα. Πάνω από αυτό το ποσό προβλεπόταν περικοπή 30% επί της σύνταξης.
Και για τους ελεύθερους επαγγελματίες που συνέχιζαν την εργασία το ποσό της σύνταξης, που δεν επιδεχόταν καμία μείωση σε περίπτωση απασχόλησης, ήταν στα 1.996 ευρώ. Ανεξαρτήτως, και στις δύο περιπτώσεις, ύψους αποδοχών από την εργασία.
Ωστόσο, το μεταβατικό αυτό διάστημα έληξε (έπειτα από ετήσια αναβολή) στις 28/2/2022 και εις το εξής θα πρέπει οι (παλαιοί) συνταξιούχοι εργαζόμενοι να δηλώσουν την απασχόλησή τους, ώστε να περικοπεί κατά 30% η σύνταξή τους από το πρώτο ευρώ (μείωση δηλαδή στις συντάξεις των απασχολουμένων έως 300 ευρώ το μήνα, ανεξαρτήτου ύψους σύνταξης).
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ
Βεβαίως η Πολιτεία, με βάση το νόμο 4670/20, θα έπρεπε να είχε αναπτύξει σχετική ψηφιακή πλατφόρμα μέσω της οποίας οι συνταξιούχοι θα δήλωναν απασχόληση και εργοδότη. Κάτι που δε συνέβη. Έτσι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι υποχρεούνται σε χειρόγραφη δήλωση της απασχόλησής τους στον ΕΦΚΑ.
Εάν δεν το πράξουν μέσα στο μήνα Μάιο (μετά μικρή-άτυπη παράταση της προθεσμίας η οποία παρήλθε στις 28/2), κινδυνεύουν με πέναλτι στο ύψος του ετήσιου ποσού της σύνταξης.
Να σημειωθεί ότι οι συνταξιούχοι μετά τις 12/5/2016 που αναλαμβάνουν εργασία, αλλά και οι συνταξιούχοι πριν από το 2016 που αναλαμβάνουν εργασία μετά τις 12/5/2016, έχουν πέναλτι 30% επί των συντάξεών τους.
Εκτός από τους συνταξιούχους κάτω από 62 ετών που απασχολούνται στο Δημόσιο και οι οποίοι θα απολέσουν ολόκληρη τη σύνταξή τους (από 1/3/2022).
Του «πέναλτι» εξαιρούνται, μεταξύ άλλων, οι συνταξιούχοι που έχουν εισόδημα έως 10.000 ευρώ καθαρά από αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟΣ Ο ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ
Βεβαίως, ο ΕΦΚΑ με τις αδυναμίες που τον διακρίνουν δύσκολα θα εντοπίσει εντός του 2022 τυχόν απασχόληση συνταξιούχου (μέσω ΑΦΔΜ και ΑΜΚΑ). Ωστόσο, αυτό πιθανολογείται ότι μπορεί να συμβεί το επόμενο διάστημα μέσω των διασταυρώσεων της ΑΑΔΕ και τότε θα επιβληθεί αναδρομικά πέναλτι 12 συντάξεων στο συνταξιούχο που θα καταληφθεί απασχολούμενος, ανεξαρτήτως ύψος σύνταξης ή μισθού.
Το ίδιο «πέναλτι» ισχύει και για παράνομη-«μαύρη»-ανασφάλιστη εργασία, σε περίπτωση ελέγχων από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ ή του Σώματος Επιθεώρησης.
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΦΚΑ
Ο ΕΦΚΑ εναρμονίζει, όπως έχει υποχρέωση από τη νομοθεσία, το καθεστώς συνταξιοδότησης μεταξύ των παλαιών συνταξιούχων (δηλαδή εκείνων που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από το Μάιο του 2016) και των νέων συνταξιούχων (που συνταξιοδοτήθηκαν μετά το Μάιο του 2016) που παράλληλα εργάζονται. Υπενθυμίζεται ότι με βάση το νόμο 4670/2020 για τους νέους συνταξιούχους προβλέπεται η καταβολή του 70% της σύνταξης για όσο διάστημα παράλληλα εργάζονται, από 40% που προβλεπόταν με βάση το νόμο 4387/2016. Στον ίδιο νόμο υπήρχε η πρόβλεψη για αναπροσαρμογή της σύνταξης και καταβολή του 70% και στους παλαιούς συνταξιούχους που παράλληλα εργάζονται. Μάλιστα, δόθηκε μια μεταβατική περίοδος η οποία εξέπνευσε στο τέλος Φεβρουαρίου 2022 (κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 27 του Ν. 4670/2020 όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν με τις διατάξεις του άρθρου 78 Ν.4690/2020).
Από 1η Μαρτίου 2022, επομένως, ισχύει το ίδιο καθεστώς για όλους τους συνταξιούχους με παράλληλη εργασία, ασχέτως αν συνταξιοδοτήθηκαν πριν ή μετά το Μάιο του 2016.
ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ. Τονίζεται πως από την εφαρμογή των παραπάνω προβλέψεων εξαιρούνται οι παρακάτω κατηγορίες συνταξιούχων, οι οποίοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν το σύνολο της σύνταξής τους ανεξαρτήτως απασχόλησης:
α. Οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ.
β. Συνταξιούχοι ψυχικά ασθενείς του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’ 176) [ψυχικά ασθενείς που πάσχουν αναπηρίας, η οποία οφείλεται σε ψυχική πάθηση
ή νοητική υστέρηση ή συμπαθολογία ψυχικής πάθησης και νοητικής υστέρησης, με ποσοστό 50% και άνω, εφόσον η ανάληψη μισθωτής απασχόλησης ή η αυτοαπασχόληση ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης]
γ. Συνταξιούχοι με βάση το ν. 612/1977 (Α’ 164) και τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτόν. [γήρατος λόγω αναπηρίας του ιδιωτικού τομέα – βαριές αναπηρίες όπως παραπληγία, τετραπληγία κ.λπ. που παίρνουν σύνταξη γήρατος με 15 έτη ασφάλισης]
δ. Συνταξιούχοι του τετάρτου εδαφίου της περ. α` της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210). [γήρατος λόγω αναπηρίας του δημοσίου τομέα (πολιτικοί και στρατιωτικοί υπάλληλοι) – βαριές αναπηρίες όπως παραπληγία τετραπληγία κλπ που παίρνουν σύνταξη γήρατος με 15 έτη ασφάλισης]
ε. Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210). [όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του δημοσίου]
στ. Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
ζ. Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) [όσοι λαμβάνουν σύνταξη από το ΥΠΟΙΚ πολεμικές, τιμητικές, λόγω θανάτου/αναπηρίας ένεκα της υπηρεσίας κ.λπ.]
η. Οι συνταξιούχοι άλλων φορέων και του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΜΕΧΡΙ 31/5/2022. Υπενθυμίζεται ότι μόνο οι παλαιοί συνταξιούχοι που παράλληλα εργάζονται και δεν το έχουν δηλώσει μέχρι σήμερα στον ΕΦΚΑ, καλούνται να το πράξουν προσερχόμενοι στις αρμόδιες υπηρεσίες του Οργανισμού και για διευκόλυνσή τους δίνεται η δυνατότητα αυτή μέχρι τις 31 Μαΐου.
Υπάρχει η δυνατότητα να οριστεί ηλεκτρονικό ραντεβού μέσω του ενιαίου αριθμού εξυπηρέτησης 1555. Σημειώνεται ότι συνταξιούχοι οι οποίοι είχαν ήδη δηλώσει την απασχόλησή τους δεν απαιτείται να την ξαναδηλώσουν.
Όσοι δεν προσέλθουν μέχρι τις 31 Μαΐου για να δηλώσουν την παράλληλη εργασία τους, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο προστίμου ίσο με 12 συντάξεις.
Τέλος, για τους συνταξιούχους που έχουν ήδη δηλώσει την παράλληλη εργασία τους, η αναπροσαρμογή της σύνταξής τους φάνηκε για πρώτη φορά στις καταβολές των συντάξεων Απριλίου (τέλος Μαρτίου).
Επιμέλεια στήλης: Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Νομικός/ Οικονομολόγος