«Τους ανυπότακτους πύργους της Μάνης» θα παρουσιάσει η «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο τη Δευτέρα 27 Ιουνίου, στις 9.00 το βράδυ, από το Cosmote History (θα μεταδοθεί δε σε επανάληψη Κυριακή 3 Ιουλίου στις πέντε το απόγευμα).
Η εκπομπή στο δεύτερο μέρος της έρευνας καταγράφει το μανιάτικο γδικιωμό, δηλαδή την εκδίκηση ή τη βεντέτα μεταξύ των πατριών και των καπετάνιων της Μάνης.
Η δημόσια προσβολή, η δυσφήμιση, το «ξαρμάτωμα», οι αγροτικές διαφορές, οι πολιτικές διαμάχες, οι κληρονομικές διαφορές, η αρπαγή νύφης, η διάλυση αρραβώνα, η μοιχεία, η αθέτηση λόγου πυροδοτούσαν τους γδικιωμούς, που συνήθως κρατούσαν για πολλά χρόνια με αμέτρητα θύματα.
Πολλές από τις συγκρούσεις μεταξύ των Μανιατών έγιναν σε πύργους, οι οποίοι ήταν πάντα στο στόχαστρο των εμπόλεμων οικογενειών.
Οι Πύργοι της Μάνης το 1821
Η «Μηχανή του Χρόνου» καταγράφει τη σύγκρουση των Μανιατών με τους Τούρκους και τις δολοφονίες διάσημων κλεφτών του Μοριά που έγιναν σε μανιάτικους πύργους, όπως του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και του Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη.
Η έρευνα εξηγεί το θεσμό του Μπέη της Μάνης, τον οποίο επιζητούσαν όλες οι ισχυρές οικογένειες, αλλά και η ένταξη των μεγάλων καπετάνιων της χερσονήσου στη Φιλική Εταιρεία.
Οι Μανιάτες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821, καθώς ήταν οι πρώτοι που πήραν τα όπλα και απελευθέρωσαν αναίμακτα την Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου.
Έλαβαν μέρος σε όλες τις μεγάλες πολεμικές συρράξεις που ακολούθησαν και ήταν αυτοί που ταπείνωσαν τρεις φορές τον πανίσχυρο στρατό του Ιμπραήμ το 1826, όταν προσπάθησε να τους κατακτήσει στις μάχες της Βέργας, του Δυρού και του Πολυάραβου.
Με τη βοήθεια των πύργων τους σταμάτησαν τις επιθέσεις των Αιγυπτίων και διατήρησαν ζωντανή τη φλόγα της Επανάστασης.
Τέλος, η εκπομπή καταγράφει την αποτυχημένη προσπάθεια του βασιλιά Όθωνα να αφοπλίσει και να γκρεμίσει τους πύργους της Μάνης κατά τη διάρκεια της βασιλείας του. Οι Μανιάτες δεν το δέχτηκαν και αναμετρήθηκαν με το βαυαρικό στρατό, τον οποίο ταπείνωσαν συλλαμβάνοντας αξιωματικούς και στρατιώτες. Μάλιστα, για την απελευθέρωσή τους εισέπραξαν λύτρα.
Στη εκπομπή μιλούν:
-Θανάσης Χρήστου, καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
-Ευαγγελία Μηλίτση, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας
-Νίκος Βασιλάτος, ιστορικός και συγγραφέας
-Ιωάννης Σαΐτας, αρχιτέκτονας, συγγραφέας
-Δημήτρης Ροζάκης, Γιώργος Σαμπατάκης, Μπάμπης Παυλόπουλος, Ντόναλτ Μακφέιλ, ιστορικοί ερευνητές
-Σταύρος Καπετανάκης, απόγονος της οικογένειας Καπετανάκη
-Γιώργος Πραχαλιάς, τακτικό μέλος της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών.
Να σημειωθεί πως στις σκηνές αναπαράστασης συμμετείχε η αναβιωτική ομάδα του Σπύρου Κατσίρα «Ελληνομνήμονες».
