Οι δημοτικές επιχειρήσεις που είναι αρμόδιες για την παροχή ποιοτικού νερού σε πολίτες και αγρότες όλης της ελληνικής επικράτειας -πλην των αστικών κέντρων της Αττικής και της Θεσσαλονίκης- αντιμετωπίζουν μείζον ζήτημα οικονομικής βιωσιμότητας, κυρίως λόγω αυξημένου ενεργειακού κόστους, αλλά και της αδιανόητης απροθυμίας της κυβέρνησης να εγκύψει στο πρόβλημα και να δώσει λύσεις.
«Αδυνατεί η κυβέρνηση; Επικρατεί μια συγκεντρωτική λογική από πλευράς του κράτους; Υπάρχουν δεύτερες σκέψεις που οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον;», είναι τα ερωτήματα που έθεσαν σε συνέντευξη Τύπου από τα γραφεία της ΚΕΔΕ στην Αθήνα ο πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ (δήμαρχος Ρεθύμνης) Γ. Μαρινάκης και ο αντιπρόεδρος (δήμαρχος Λαρισαίων) Απ. Καλογιάννης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν, από τον Αύγουστο του 2021 έως σήμερα το πρόσθετο ενεργειακό κόστος που έχουν να αντιμετωπίσουν οι 126 ΔΕΥΑ της χώρας (η ζημία, όπως ειπώθηκε) έχει συσσωρευθεί σε περίπου 120 εκατ. ευρώ. «Μπαίνουν μέσα κατά 8 εκατ. ευρώ τον μήνα», εξήγησε ο κ. Καλογιάννης. Σε ποσοστιαία μεγέθη, το ενεργειακό κόστος στη χαμηλή τάση ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυξηθεί κατά 239% και της μέσης τάσης κατά 406%!…
Γεωτρήσεις
Ο τρόπος κατανομής του επιπλέον ενεργειακού κόστους δεν μπορεί να αποτυπωθεί οριζόντια. Για παράδειγμα, το κόστος είναι μεγαλύτερο για τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν γεωτρήσεις σε σύγκριση με αυτές που αξιοποιούν νερό από λίμνες, ποτάμια ή άλλους ταμιευτήρες.
Οι δήμαρχοι αποδόμησαν τα περί «εισαγόμενου» προβλήματος, επισημαίνοντας ότι οι μεγάλες αυξήσεις εμφανίστηκαν πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τόνισαν, μάλιστα, ότι επί… ρήτρας αναπροσαρμογής η αύξηση στο ενεργειακό κόστος ήταν μικρότερη, συγκριτικά με την περίοδο όπου η ρήτρα ενσωματώθηκε στους λογαριασμούς.
Οι ΔΕΥΑ, παρότι αποτελούν δημόσιες επιχειρήσεις που παρέχουν ένα δημόσιο αγαθό, δεν έτυχαν των επιδοτήσεων που η κυβέρνηση χορήγησε σε άλλες επιχειρήσεις. Το 4μηνο μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2021 δεν έλαβαν την παραμικρή επιδότηση για τους λογαριασμούς ρεύματος, όπως εξήγησε ο κ. Καλογιάννης, ενώ εντός του 2022 η επιδότηση ξεκίνησε από 65 ευρώ/MWh μέχρι να φτάσει τα 130 ευρώ/MWh. Το θέμα, όμως, είναι ότι οι περισσότερες λειτουργίες των ΔΕΥΑ απαιτούν ισχύ μεγαλύτερη των 35kva, όπου οι κυβερνητικές επιδοτήσεις πρακτικά εξανεμίζονται – χαρακτηριστικό είναι ότι από πλευράς ΔΕΥΑ έχει διατυπωθεί το αίτημα-κριτική προς την κυβέρνηση «να επιδοτηθούμε τουλάχιστον όπως τα κομμωτήρια ή οι φούρνοι».
Το πρόβλημα με το αυξημένο ενεργειακό κόστος έχει γνωστοποιηθεί, σύμφωνα με τους δύο δημάρχους, πλήρως και πολύ πρώιμα (από τον Σεπτέμβριο του 2021) στην κυβέρνηση, ενώ επισημαίνεται επισταμένως και από την ΚΕΔΕ σε συναντήσεις με υπουργούς.
Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν στη συνέντευξη Τύπου, οι απαντήσεις που έχει λάβει η ΕΔΕΥΑ απηχούν δύο διαφορετικές αντιλήψεις εντός του κυβερνητικού επιτελείου: από τη μία ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στ. Πέτσας, έχει μιλήσει για επιχορηγήσεις 40 εκατ. ευρώ (20+20 εκατ.) -χρήματα που υπολείπονται κατά 80 εκατ. ευρώ της μέχρι σήμερα «ζημίας» και σε κάθε περίπτωση «ακόμη δεν έχουμε εισπράξει τίποτα», ξεκαθάρισε ο κ. Καλογιάννης-, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, αντιπρότεινε να προχωρήσουν οι ΔΕΥΑ σε αυξήσεις των τιμολογίων νερού.
«Όχι, δεν θα το κάνουμε τη στιγμή που η κοινωνία χειμάζεται», υπογράμμισε ο κ. Καλογιάννης, απορρίπτοντας κάθε ενδεχόμενο αυξήσεων. Πώς ανταποκρίνονται σήμερα οι ΔΕΥΑ στο αυξημένο ενεργειακό κόστος; «Δίνουν έναντι, αυτό που μπορούν. Δεν μπορούν να πληρώσουν όλο το κόστος», εξήγησε ο κ. Μαρινάκης. Σημειώνεται ότι 123 από τις 126 ΔΕΥΑ έχουν πάροχο τη ΔΕΗ, κάτι που σημαίνει ότι, εν τέλει, στη συγκεκριμένη εταιρεία μετακυλίονται τα οικονομικά προβλήματα των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης, ενώ η ΔΕΗ ήδη απειλεί να διακόψει την παροχή σε αντλιοστάσια και βιολογικούς καθαρισμούς, «δηλαδή τρελά πράγματα», σχολίασε ο δήμαρχος Λαρισαίων.
Τεράστια η αύξηση του ενεργειακού κόστους
Ο δήμαρχος Θανάσης Βασιλόπουλος απαντώντας σχετικά με τις αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και στις τιμές των καυσίμων και το κατά πόσο επηρεάζουν τη λειτουργία του Δήμου, ανέφερε:
«Μετά από δύο χρόνια υγειονομικής κρίσης, που έχει λάβει χαρακτηριστικά και οικονομικής κρίσης, μπορούμε να πούμε ότι ο δήμος Καλαμάτας άντεξε και αντέχει. Ωστόσο, πλέον, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και την ενεργειακή κρίση, την αύξηση του ενεργειακού κόστους, το οποίο μας προβληματίζει πάρα πολύ.
Μας προβληματίζει σε όλα τα επίπεδα, στα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού, στη λειτουργία του Δήμου, της ΔΕΥΑΚ, των σχολείων, καθώς η αύξηση στα τιμολόγια είναι τεράστια.
Όχι μόνο στην ενέργεια αλλά και στα υλικά, κάτι που έχει εκτινάξει και το κόστος των έργων. Του χρόνου, από συζητήσεις που κάνουμε και σε επίπεδο ΚΕΔΕ και στην ΠΕΔ, θα είναι πολλοί οι Δήμοι που δεν θα μπορέσουν να εκτελέσουν τον προϋπολογισμό τους, αν δεν υπάρξει υποστήριξη από την Πολιτεία, αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και είναι κάτι που και η Κεντρική Ένωση Δήμων και όλοι οι Δήμοι πιέζουμε, ώστε να υπάρξει άμεσα λύση».
Τέλος, ο δήμαρχος Καλαμάτας σε χθεσινή ερώτηση του “Θ” για το μείζον πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, μας είπε: “Στη σύσκεψη που είχαμε με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών, Στέλιο Πέτσα, πρόσφατα στην Τρίπολη, μας δόθηκε η διαβεβαίωση ότι μέχρι τις αρχές του 2023 οι Δήμοι θα λάβουν έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ, θα δοθούν συνολικά 90 εκατομμύρια που θα μοιραστούν τόσο για τα προβλήματα των Δήμων όσο και των ΔΕΥΑ”.
Α.Π.