Η αποκατάσταση του Ιερού Ναού Ταξιαρχών του Κάστρου στην Πολίχνη και του οχυρωματικού του περιβόλου εντάχθηκε για χρηματοδότηση στο ΠΕΠ Πελοποννήσου με 800.000 ευρώ.
Κάστρο του Αρχαγγέλου
Το καθολικό της Ι.Μ. Ταξιαρχών στην Πολίχνη, κτίσμα του τέλους του 10ου αιώνα, βρίσκεται βορείως του οικισμού.
Ο ναός ανήκει στη σπάνια παραλλαγή σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού «με συνεπτυγμένο το δυτικό σκέλους του σταυρού». Ο τρούλος έχει κυλινδρικό τύμπανο και ενισχύεται εσωτερικά με δύο αλληλοτεμνόμενες νευρώσεις, στοιχείο ασυνήθιστο σε βυζαντινούς ναούς του ελλαδικού χώρου. Τον 18ο αι. υπέστη ευρείας κλίμακας μετασκευή (τοίχιση διαμερισμάτων, υποστύλωση θόλων με ενισχυτικά τόξα και τοίχους, κατάργηση εξωτερικά της σταυροειδούς διάταξης των στεγών με κάλυψη ναού και αρχικού νάρθηκα με ενιαία δίρριχτη στέγη).
Τη μεγαλύτερη αισθητική υποβάθμιση την υπέστη το 1929, με την προσθήκη του μεγάλου ξυλόστεγου εξωνάρθηκα. Στα βόρεια, ανατολικά και νότια του ναού διατηρούνται ερείπια οχυρωματικού περιβόλου, στον οποίο αναγνωρίζονται τουλάχιστον 3 οικοδομικές φάσεις. Η θέση έχει ταυτιστεί με το αναφερόμενο στις πηγές κάστρο του Αρχαγγέλου, κτίσμα των χρόνων της Φραγκοκρατίας (αρχές 13ου-αρχές 15ου αι.).
Ο οχυρωματικός περίβολος έχει κάτοψη σχήματος τετραγώνου. Καλύτερα διατηρείται η ΝΔ γωνία όπου υψώνεται ερειπωμένο πυργοειδές κτίσμα, με θολοσκεπές ισόγειο. Τα υπόλοιπα κατάλοιπα του περιβόλου διατηρούνται σε πλήρη ερείπωση, παρουσιάζοντας σοβαρά προβλήματα στατικής επάρκειας.
Εργασίες αποκατάστασης
Στα πλαίσιο του έργου που θα υλοποιηθεί προβλέπονται να γίνουν οι εξής εργασίες:
-Κατασκευή αποστραγγιστικής τάφρου περιμετρικά του ναού. Καθαρισμοί με ταυτόχρονες δοκιμαστικές ανασκαφικές τομές κυρίως στο δυτικό τμήμα του περιβόλου και μεταξύ ναού και βορείου τοίχου.
-Στερέωση και μορφολογική αποκατάσταση καθολικού: Καθαίρεση του εξωνάρθηκα, τοποθέτηση εσωτερικών και εξωτερικών ικριωμάτων, καθαίρεση και αναδιαμόρφωση της στέγης με αποκατάσταση της αρχικής διάταξης των στεγών του σταυροειδούς ναού, εξυγίανση θολοδομίας και ανακεράμωση με κεραμίδια βυζαντινού τύπου, καθαίρεση των νεώτερων εξωτερικών επιχρισμάτων, άμεσα σωστικά μέτρα συντήρησης των παλαιών επιχρισμάτων – αρμολογημάτων και των σωζόμενων τοιχογραφιών, τοπικές συμπληρώσεις – αναδομήσεις στην τοιχοποιία, λιθοσυρραφές ρωγμών. Ενίσχυση του φέροντος οργανισμού με εφαρμογή ενεμάτων, εξωτερική περίδεση της βάσης του τρούλου, ελκυστήρες στη γένεση του θόλου του νάρθηκα και στη διαμήκη διεύθυνση. Αποκατάσταση των αρχικών παραθύρων, τοίχιση του μεταγενέστερου ανοίγματος στο βόρειο τοίχο της πρόθεσης και κατασκευή μεταλλικών διαφραγμάτων – σήτες.
-Κατασκευή νέου ξύλινου κουφώματος θύρας. Αποκατάσταση εσωτερικού δαπέδου. Διατήρηση και επικάλυψη της δεξαμενής.
-Στερέωση και μορφολογική αποκατάσταση οχυρωματικού περιβόλου – πύργου: Στερέωση περιμετρικών τοίχων του περιβόλου με τοπικές αναδομήσεις – επανακτήσεις (μόνο με επανατοποθέτηση του υπάρχοντος επί τόπου υλικού), εφαρμογή ενεμάτων, αρμολογήσεις και αποκατάσταση των απολήξεών τους. Αποκατάσταση του θόλου του πύργου, με συμπλήρωση – ανάκτηση εξωραχίου, στεγάνωση και διαμόρφωση τελικού δώματος, αποκατάσταση καταπακτής και κατασκευή καλύμματός της. Αποκατάσταση ΝΑ γωνίας πύργου, τοποθέτηση ελκυστήρων, αποκατάσταση παραθύρου και θύρας, κτιστής κλίμακας και κατασκευή νέου μεταλλικού πατώματος.
-Αρχαιολογική τεκμηρίωση καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών.
Με την ολοκλήρωση των εργασιών θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα προβλήματα παθολογίας του ναού καθώς και του οχυρωματικού περιβόλου.
Το μνημείο θα αποδοθεί στους επισκέπτες του, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ΑμεΑ, έχοντας διασφαλιστεί η προστασία και η διατήρησή του.
Της Βίκυς Βετουλάκη
