«Βροχή» φτάνουν στις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Πελοποννήσου και των Δήμων της Μεσσηνίας τα αιτήματα και οι αναφορές προέδρων Κοινοτήτων για καθαρισμό ρεμάτων και αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις στα χωριά τους, ιδιαίτερα δε σε περιοχές που επλήγησαν πρόσφατα από πυρκαγιές.
Το φαινόμενο έχει ενταθεί μετά και τα όσα συνέβησαν πρόσφατα στην Θεσσαλία, ενώ αναφορά σε αυτό κάνουν και οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας σε έγγραφά τους που αφορούν αντιπλημμυρικά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Πρόσφατα, η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Πελοποννήσου ενέκρινε την παράταση ολοκλήρωσης δύο εργολαβιών που αφορούν αντιπλημμυρικά έργα σε διάφορα σημεία της Μεσσηνίας.
Στο Δήμο Οιχαλίας
Η πρώτη εργολαβία που βρίσκεται σε εξέλιξη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει ως αντικείμενο τον καθαρισμό ρεμάτων και αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις στις πυρόπληκτες περιοχές του Δήμου Οιχαλίας. Το έργο είναι προϋπολογισμού 300.000 ευρώ και εκτελείται από την εταιρεία Αφοί Παναγιωτόπουλοι ΟΕ, ενώ η σύμβαση υπογράφηκε τον Ιούνιο του 2023 με έκπτωση 27,29%.
Με το έργο προβλέπεται να γίνουν καθαρισμοί ρεμάτων και κατασκευή συρματοκιβωτίων σε ρέματα της πυρόπληκτης περιοχής του Δήμου Οιχαλίας για να αντιμετωπισθούν προβλήματα πλημμυρών ύστερα από τις πυρκαγιές τον Αύγουστο του 2021.
Μέχρι σήμερα έχουν εκτελεσθεί εργασίες καθαρισμού και εκβάθυνσης του ρέματος «Κωνσταντινέικου» (από τη γέφυρα Πολίχνης προς Αγριλόβουνο), καθαρισμοί και εκβαθύνσεις ρεμάτων και τεχνικών στην Κάτω Μέλπεια, καθαρισμοί και εκβαθύνσεις με την κατασκευή επιχώματος στον ποταμό «Βία» στο Διαβολίτσι, ενώ βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης η διευθέτηση του χειμάρρου «Χάραδρου» πάνω από το πρώτο φράγμα στο Δεσύλλα.
Ως εργασίες υπολείπονται ακόμα να γίνουν η κατασκευή συρματοκιβωτίων σε διάφορες θέσεις των ρεμάτων εντός του πυρόπληκτου Δήμου Οιχαλίας και οι καθαρισμοί σε ρέματα.
Τον Απρίλιο του 2023 ο ανάδοχος υπέβαλε δήλωση διακοπής εργασιών, καθώς δεν είχε πληρωθεί ο 1ος λογαριασμός, ενώ τις ξεκίνησε πάλι τον Ιούλιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ενημερωτικό της σημείωμα η αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας Πελοποννήσου αναφέρει: «Λόγω των πρόσφατων πλημμυρών στη Θεσσαλία, την τρέχουσα περίοδο κοινοποιούνται στην υπηρεσία μας, προφορικά ή γραπτά, πολλά αιτήματα προέδρων Τοπικών Κοινοτήτων του Δήμου Οιχαλίας. Επειδή οι πιστώσεις του έργου δεν επαρκούν για την υλοποίηση όλων των αιτημάτων, γίνεται πρώτα αξιολόγηση και ιεράρχησή τους, κατόπιν σχετικών αυτοψιών, γεγονός που δημιουργεί καθυστερήσεις στην εκτέλεση του έργου».
Αυτό είναι και ο βασικός λόγος που δόθηκε παράταση υλοποίησης του έργου έως 31 Δεκεμβρίου 2023.
Αντιπλημμυρικά έργα
Το επόμενο μεγάλο έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι αντιπλημμυρικά έργα σε διάφορα σημεία της Μεσσηνίας, με προϋπολογισμό 415.000 ευρώ, ενώ επίσης εκτελείται από την εταιρεία «Αφοί Παναγιωτόπουλοι Ο.Ε.».
Η αρχική προθεσμία ολοκλήρωσής του ήταν τον Απρίλιο του 2023, ενώ στη συνέχεια δόθηκαν παρατάσεις.
Με την εν λόγω εργολαβία προβλέπεται μεταξύ άλλων να γίνουν:
Καθαρισμοί και εκβαθύνσεις ποταμών και χείμαρρων για την προστασία ιδιοκτησιών από πιθανότητες πλημμύρας σε επιλεγμένες θέσεις σε όλο το Νομό Μεσσηνίας
Κατασκευή τοίχων αντιστήριξης, σαρζανέτ, καθώς και λιθορριπών σε ποταμούς και χειμάρρους
Εργασίες κοπής δέντρων εντός της κοίτης ποταμών και χειμάρρων.
Τι έχει καθαρισθεί
Μέχρι σήμερα έχουν εκτελεστεί εργασίες καθαρισμών ή και τεχνικών έργων σε τμήματα των εξής ρεμάτων:
Περιοχή Τριφυλίας
Καθαρισμός στο κεντρικό ρέμα εντός Ελαίας και σε τμήμα ανάντη της εθνικής οδού
Ρέμα Χαμέρι εντός Κυπαρισσίας
Ρέμα πλησίον εκβολών στον Αγρίλη.
Διευθέτηση σε μικρό τμήμα στη Νέδα για την προστασία ιδιοκτησίας
Περιοχή Καλαμάτας
Τοπικά σε ιδιοκτησία στο ρέμα Κερεζένια
Ρέμα Λαγκάδα στην περιοχή Αντλιοστασίου Λεΐκων
Σε τμήμα ρέματος στην περιοχή Γιαννιτσανίκων που καταλήγει στο ρέμα Κερεζένια
Τμήμα αποστραγγιστικής τάφρου στην περιοχή Ακοβίτικα κατάντη των εγκαταστάσεων Σπουργίτη
Επίσης, στην περιοχή της Καλαμάτας κατασκευάστηκε λιθορριπή ενίσχυσης του πρανούς του ρέματος Κερεζένια, σε τμήμα που εφάπτεται ο δημοτικός δρόμος προς Ελαιοχώριο, για την προστασία του πρανούς από τη λειτουργία του ρέματος
Ρέμα Ξερίλας εντός Θουρίας (ανάντη και κατάντη της γέφυρας της 7ης εθν.) σε συνολικό μήκος 1000 μ.
Ρέμα Αγ. Θεοδώρων εντός οικισμού Θουρίας στον ανοικτό αγωγό
Ρέμα Πολιτέικο, κατάντη της γέφυρας της δημοτικής οδού Γ. Καρέλια και ανάντη Καλλιπατείρας έως περιμετρικό Καλαμάτας
Ρέμα Πολιτέικο ανάντη της οδού Β. Γεωργίου σε μήκος 120 μ.
Ρέμα Βέλιουρα, ανάντη της 82ης εθν. οδού έως την έξοδο τεχνικού περιμετρικού.
Περιοχή Μεσσήνης
Καθαρισμός στο ρέμα Μαυροζούμενας, κατάντη γέφυρας στην περιοχή Βαλύρας, σε μήκος 1200 μ.
Καθαρισμός τάφρου σε δίκτυο αποστραγγιστικών στην περιοχή της Βαλύρας
Ρέμα Καρυά στο Πεταλίδι από κατάντη της εθν. οδού έως πλησίον εκβολών
Ρέμα Τυφλό στην περιοχή Αβραμιού
Ρέμα Πλατανάκι τμηματικά στο Πεταλίδι
Ρέμα Αγιάννη Πεταλιδίου πλησίον εκβολών
Κατασκευή τοίχου αντιστήριξης στο ρέμα Πλατανάκι του Πεταλιδίου για την προστασία παρόχθιας κατοικίας.
Ρέμα Έπις, καθαρισμός στην περιοχή της Ν. Κορώνης
Περιοχή Δυτικής Μάνης
Καθαρισμός στο ρέμα Δράκου Στούπας
Επίσης, κατασκευάστηκε τοίχος με συρματοκιβώτια για την προστασία του πρανούς της παρόχθιας δημοτικής οδού από διάβρωση λόγω της δράσης του ρέματος
Εργασίες ανακατασκευής της κοίτης από σκυρόδεμα στα ρέματα Χελά και Μόιτσα εντός του οικισμού Καρυοβουνίου
Περιοχή Πύλου – Νέστορος
Καθαρισμός στο ρέμα στην Καλλιθέα Πυλίας ανάντη και κατάντη της 12ης επ. οδού
Ρέμα Λιμάρ στη Μεθώνη.
Μεγάλες οι ανάγκες
Η αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία επισημαίνει ότι το δίκτυο ρεμάτων της Μεσσηνίας, για τον καθαρισμό και τη συντήρηση του οποίου έχουν αρμοδιότητα και οφείλουν να επέμβουν εφόσον απαιτηθεί, είναι τεράστιο.
«Τα αιτήματα που υποβάλλονται στην υπηρεσία μας αφορούν τόσο στην κύρια κοίτη μεγάλων ρεμάτων, όπως Αλαφινόρεμα, Καρυά, Λιμάρ, Ντρουμπέ, όσο και μικρότερα ρέματα του υδρογραφικού δικτύου, ήτοι μικρότερης τάξης, που επηρεάζουν τοπικά οικισμούς ή μεμονωμένα ιδιοκτησίες, κατοικίες ή αγροτεμάχια, τα οποία εκτείνονται σε όλη την Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας. Επειδή τα αιτήματα αυτά, ειδικά από Δήμους, αφορούν ρέματα οποιασδήποτε τάξης, χωρίς ειδικές αναφορές, όπως αναφορά σε ακριβή θέση για τον εντοπισμό τους, ακριβές τμήμα επέμβασης, εντοπισμός τους σε χάρτη, συντεταγμένες κ.λπ., πρέπει η υπηρεσία μας από κοινού με τον ανάδοχο να προχωρά πρώτα σε αυτοψία σε κάθε ζητούμενη θέση, προκειμένου να διαπιστώσει την αναγκαιότητα επέμβασης, την προσβασιμότητα, τις παρόχθιες χρήσεις γης, για να γίνει προτεραιοποίηση, διότι οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες από τις διατιθέμενες ποσότητες.
Η διενέργεια αυτοψίας για τη διαπίστωση των ανωτέρω και η διαδικασία προτεραιοποίησης εύλογα συνεπάγονται καθυστέρηση στη ροή των εργασιών, άνευ υπαιτιότητας του αναδόχου, αφού δεν είναι καθορισμένο εκ των προτέρων το πρόγραμμα επεμβάσεων», υπογραμμίζεται από την υπηρεσία.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο αντιπλημμυρικό έργο ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2022, δηλαδή εντός της περιόδου των βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις οι εργασίες καθαρισμού των ρεμάτων να καθυστερούν, αφού πολλά ρέματα καθαρίζονται με πρόσβαση των μηχανημάτων μέσα από την κοίτη, η οποία θα πρέπει να είναι στεγνή για την ασφάλεια των εργασιών και των εργαζομένων.
Ομοίως η εκτέλεση τεχνικών έργων (όπως τοίχων αντιστήριξης, επένδυση κοίτης) εντός της κοίτης των ρεμάτων απαιτεί καλές καιρικές συνθήκες. Ταυτόχρονα, σε πολλές θέσεις δεν ήταν εξασφαλισμένη η προσβασιμότητα των μηχανημάτων λόγω των παρόχθιων χρήσεων και εμποδίων, όπως η ύπαρξη περιφράξεων ελαιοδέντρων στην παρόχθια περιοχή, με αποτέλεσμα η προσέγγιση μηχανημάτων να είναι δυσχερής, σε πολλές περιπτώσεις εφικτή μόνο από τη μία όχθη, με συνέπεια να απαιτείται συνεννόηση και συνεργασία με τοπικούς προέδρους Κοινοτήτων, παρόχθιους ιδιοκτήτες κ.λπ. Συνεπώς, υπήρξε καθυστέρηση στην εξέλιξη των εργασιών, ενώ σε μερικές περιπτώσεις η επέμβαση ήταν αδύνατη.
Μέχρι και το Σεπτέμβριο εκτελούνταν αυτοψίες από την υπηρεσία και τον ανάδοχο, κατόπιν σχετικών αιτημάτων, για τον καθορισμό των πιθανών επόμενων θέσεων επέμβασης, σύμφωνα με τις υπολειπόμενες ποσότητες του έργου.
Καταλήγοντας αναφέρεται ότι στην παρούσα φάση για την ολοκλήρωση της εργολαβίας υπολείπεται μόνο η κατασκευή τοίχου από συρματοκιβώτια σε τμήμα της Νέδας για την προστασία παρόχθιων ιδιοκτησιών, η ανάγκη εκτέλεσης του οποίου διαπιστώθηκε τον Αύγουστο του 2023, κατόπιν σχετικού αιτήματος, και ήδη έχει ξεκινήσει. Για το συγκεκριμένο έργο δόθηκε παράταση έως τέλος Οκτωβρίου.
Της Βίκυς Βετουλάκη
