Επιστολή στην υπουργό Πολιτισμού
Επιστολή, με θέμα «Συντήρηση θολωτού τάφου στη Μάλθη Μεσσηνίας», απέστειλαν στην υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, οι πρόεδροι της Ακρόπολης, της Κόκλας και του Βασιλικού, Παναγιώτης Μίντζιας, Παναγιώτης Γιαννακόπουλος και Λεωνίδας Τασόπουλος αντίστοιχα, με κοινοποίηση σε Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, Περιφέρεια Πελοποννήσου και Δήμο Οιχαλίας
Όπως αναλυτικά αναφέρεται στην επιστολή: «Κυρία υπουργέ, σας αποστέλλουμε διαμαρτυρία – παράκληση τριών Συλλόγων Μεσσηνίας (Σύλλογος Ακρόπολης Μάλθης, Εξωραϊστικός Σύλλογος Κόκλας, Σύλλογος Βασιλικού) για την επισκευή και συντήρηση του μυκηναϊκού θολωτού τάφου στην Ακρόπολη – Μάλθη Μεσσηνίας.
Στην περιοχή της Μάλθης Μεσσηνίας εντοπίστηκαν, ανασκάφθηκαν και αποκαλύφθηκαν δύο θολωτοί τάφοι της Μεσοελλαδικής Εποχής (2050 – 1680 π.Χ.) από το Σουηδό αρχαιολόγο Mattias Natan Valmin, από το 1926 έως 1936. Αυτοί οι θολωτοί τάφοι είναι οι πρωιμότεροι ταφικοί τύμβοι της ηπειρωτικής χώρας, που αποτελούν τους πρόδρομους των γνωστών θολωτών μυκηναϊκών τάφων. Ο ένας θολωτός τάφος βυθίστηκε λόγω αδιαφορίας της Πολιτείας, που δε φρόντισε να συντηρηθεί. Ο δεύτερος χρειάζεται συντήρηση, διότι κινδυνεύει να βυθιστεί και αυτός.
Ο εν λόγω τάφος είναι 3.000 χρόνων περίπου, μοναδικός στην ηπειρωτική Ελλάδα και οφείλει η Πολιτεία να τον διασώσει άμεσα και να τον καταστήσει επισκέψιμο και ακίνδυνο.
Αμέλεια, αδιαφορία, ολιγωρία της Πολιτείας θα είναι έγκλημα και προσβολή των προγόνων μας.
Ο Σύλλογός μας (Ακρόπολη – Μάλθης) και με τη συνδρομή της Μεσσηνιακής Αυτοδιοίκησης, τίμησε τον αρχαιολόγο, ανασκαφέα Σουηδό Mattias Natan Valmin (1898 – 1967), τοποθετώντας την προτομή του πλησίον του μνημείου, για να καμαρώνει την ανασκαφική του επιτυχία.
Πριν κλείσουμε το κείμενο της παρούσας διαμαρτυρίας και παράκλησής μας, επιτρέψτε μας να τονίσουμε και τα εξής αδιαμφισβήτητα:
(α) Οι διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 και 6 του ισχύοντος Συντάγματός μας, όπως ισχύει μετά την αναθεώρηση του έτους 2001 [παρ. 1. “Η προστασία του …… και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας…” παρ. 6. “Τα μνημεία, οι παραδοσιακές περιοχές και τα παραδοσιακά στοιχεία προστατεύονται από το Κράτος…”!], καθιερώνουν την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, δηλαδή των μνημείων και λοιπών στοιχείων που προέρχονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και συνθέτουν την ιστορική, καλλιτεχνική, τεχνολογική και εν γένει πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Η προστασία αυτή περιλαμβάνει τη διατήρηση στο διηνεκές των εν λόγω πολιτιστικών στοιχείων, ακόμα κι αν, όπως έχει εξαρθεί από τη νομολογία του Ανωτάτου Ακυρωτικού της Χώρας μας (ΣτΕ), καίτοι προβλέπεται από την τελευταία συνταγματική διάταξη η έκδοση ειδικού νόμου, δεν υπάρχει σχετική νομοθετική ρύθμιση, οπότε γεννάται ευθεία από το Σύνταγμα υποχρέωση της Διοίκησης να εξασφαλίζει διηνεκώς την προστασία αυτή του κάθε μνημείου (βλ. αντί πολλών πρόσφατα τη ΣτΕ Τμ. Ε’ 441/2023 κ.ά.).
(β) Ωστόσο, ήδη από το έτος 2002 υπάρχει και ρητή πλέον νομοθετική πρόβλεψη στις διατάξεις του Ν.3028/2002 (ΦΕΚ Α΄ 153/28-6-2002) “Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς”, που ορίζουν στα άρθρα 1, 3, 41 και 43.
(γ) Μέσα, λοιπόν, και στο θετό πλέον νομοθετικό πλαίσιο του τυπικού nόμου (εκτός των Συνταγματικών Διατάξεων), είναι πρόδηλη και καταφανής η υποχρέωση των Υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού να λάβουν κατεπειγόντως τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και συντήρησης του δεύτερου και σωζομένου ακόμα θολωτού τάφου.
Είμαστε πέραν από πεπεισμένοι ότι τόσο εσείς, αξιότιμη κα υπουργέ, όσο και όλες οι υπηρεσίες του υπουργείου σας, θα επιδείξετε και σε αυτήν την περίπτωση την ιδιαίτερη ευαισθησία και μεγαλοσύνη και μεγαλοθυμία που σας διακρίνει, ώστε να ληφθούν άμεσα και συντομότατα όλα τα ενδεδειγμένα και λυσιτελή μέτρα για την προστασία και συντήρηση του συγκεκριμένου θολωτού τάφου, χάριν της παρούσας και των μελλοντικών γενεών, και για την πρόδηλη αναβάθμιση του πολιτιστικού μας περιβάλλοντος».