Την εποχή του εγκλεισμού εξαιτίας του κορωνοϊού και της γενικότερης επίφοβης στάσης Πολιτείας και πολιτών για τη διάδοση του ιού, στην Ευρώπη παρατηρήθηκε μεγάλη στροφή στη Δασική Αναψυχή. Καθώς ο συνωστισμός είναι φαινόμενο άγνωστο για τις δασικές και φυσικές εκτάσεις, παρατηρήθηκε μεγάλη ροπή στον οικοτουρισμό και, φυσικά, υπήρξε μεγάλη αφορμή αυτό να αξιοποιηθεί με μέριμνα, να μη διασπαστεί η ισορροπία στη φύση, για τουριστική αξιοποίηση και στροφή σε ήπιες μορφές ή, αλλιώς, εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Η Ελλάδα άρχισε ξανά να ανακαλύπτει την αξία των δασών για την ευεξία και την ψυχική «ενδυνάμωση» του κατατρεγμένου από τη ζωή στα αστικά κέντρα σύγχρονου πολίτη.
Με απλά λόγια, στην επικράτεια της χώρας ξεκίνησε μια στροφή προς το βουνό και τα δάση και στην Καλαμάτα μία επί της ουσίας επιστροφή, χωρίς όμως να γίνει σημαντική αξιοποίηση της επιστροφής αυτής, παρά μόνο κράτησε για μικρό διάστημα.
Αναφέρομαι στον όρο επιστροφή, καθώς οι κάτοικοι της Καλαμάτας κάτι δεκαετίας πριν ήξεραν πολύ καλά την αξία του δάσους και της εμπειρίας να αφιερώνεις μέρος των διακοπών σου σε αυτό. Στον Ταΰγετο, τόσο στο Δάσος της Βασιλικής όσο και στην περιοχή κοντά στις «Σιλίμποβες», εκατοντάδες Καλαματιανοί και κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής περνούσαν σε καλύβες τα καλοκαίρια τους, συλλέγοντας μοναδικές εμπειρίες από ένα άθικτο φυσικό περιβάλλον.
Παράλληλα, λειτούργησαν και πολλές παιδικές κατασκηνώσεις, που αποτέλεσαν και μια μορφή μύησης από μικρή ηλικία στην αξία του βουνού. Μπορεί τότε η έννοια της ολιστικής προσέγγισης να μην είχε κάνει την εμφάνισή της, όπως και ο όρος μάρκετινγκ, όμως και ταβέρνες υπήρχαν, και υπαίθρια πωλητήρια τοπικών προϊόντων έβρισκες, και διαδρομές αναψυχής υπήρχαν, μέσα από τους φροντισμένους δασικούς δρόμους.
Δυστυχώς, σήμερα αυτή η μεγάλη επαφή του μέσου πολίτη με το βουνό έχει εξαϋλωθεί. Οι καταστροφικότερες φωτιές στον Ταΰγετο δεν είναι τυχαίο κατά την προσωπική μου άποψη πως συνέβησαν την εποχή που το βουνό σχεδόν εγκαταλείφθηκε ή άρχισε να αγνοείται. Όμως, ο Ταΰγετος στέκει ακλόνητος, γεμάτος γραφικά χωριά, ταβέρνες, αξιοθέατα, εκκλησιαστικά μνημεία και γεφύρια και, φυσικά, πολλούς άνετους δασικούς δρόμους για περιήγηση όλης της οικογένειας.
Μόνο κερδισμένος μπορεί να βγει ο σημερινός κάτοικος της Καλαμάτας, αν εντάξει στο πρόγραμμα των περιηγήσεών του τα χωριά του Ταΰγετου, τα μονοπάτια και την επαφή με ένα μοναδικό και σπάνιο περιβάλλον.
Στον Ταΰγετο μπορείς να περπατήσεις δέκα χιλιόμετρα και να μην αισθανθείς κόπο. Υπάρχουν πολλές υπέροχες διαδρομές, στεφανωμένες από τα ψηλά και αγέρωχα δέντρα του Ταϋγέτου, με απρόσκοπτη θέα άλλοτε στη Λακωνία, άλλοτε ακόμη και στον Μεσσηνιακό κόλπο, και θα τις συναντήσεις ακόμη και από αυτή την κομβική θέση στο «Τουριστικό».
Αξίζει, λοιπόν, να ξεκινήσουμε να σκεφτόμαστε την επιστροφή στο βουνό, όχι μόνο για να διαφυλάξουμε την ψυχική και σωματική υγεία ή την παραγωγική δράση του βουνού για το είδος μας, αλλά και γιατί το έχουμε χρέος, που και πάλι εμάς θα ωφελήσει. Παράλληλα, θα πρέπει να αξιοποιηθεί ό,τι έχει διασωθεί όπως τα παρατηρητήρια.
Πριν από ένα χρόνο επιχειρήσαμε να παρουσιάσουμε την αξία των παρατηρητηρίων του Ταϋγέτου, καθώς πρόκειται για τοπόσημα του βουνού που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον του παρατηρητή της φύσης, συμβάλλουν στην πυροπροστασία, ενώ έχουν κομβική θέση για τους μυημένους στον τουρισμό της περιπέτειας, της περιήγησης και του θεματικού τουρισμού.
Σε ιδανική θέση, με απρόσκοπτη θέα και μέσα στην καρδιά του βουνού, στα παρατηρητήρια μπορούν να αναπτυχθούν δραστηριότητες με στόχο την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, ενώ το γεγονός πως είναι προσιτά και σε ειδυλλιακή θέση, τα καθιστά ιδανικά για όσους θέλουν όλες τις εποχές του χρόνου να γευθούν τη μαγεία του δάσους. Παράλληλα, σε συνεργασία με την αρμόδια υπηρεσία τα παρατηρητήρια κατά τους θερινούς μήνες μπορούν να συγκεντρώσουν ομάδες εθελοντών που θα παρατηρούν και θα επιβλέπουν τον Ταΰγετο, για να προληφθεί μια μεγάλη πυρκαγιά στο πολύπαθο βουνό.
Περισσότερα στην ιστοσελίδα: Δασική αναψυχή και Οικοτουρισμός στον Ταΰγετο. Η «επι»στροφή της Καλαμάτας στο βουνό (oikotaygetos.blogspot.com).
Επιμέλεια: Γιάννης Λάσκαρης, συντονιστής ομάδας «Αρχιτεκτονικές Διαδρομές Μεσσήνης», μέλος ομάδας «Πρωτοβουλία για την αναγέννηση της υπαίθρου»